شوک توفان هاروی به صنعت پتروشیمی آمریکا

همزمان با توفان هاروی تعدادی از شرکت‌های پتروشیمی آمریکا تولید خود را به حالت تعطیل در آورده و خبر داده‌اند که در هفته جاری خبری از عرضه محصول به منظور انبارکردن، حمل و بسته‌بندی در کار نخواهد بود. به گزارش خبرنگار «نیپنا» توفان هاروی و جاری شدن سیل تهدیدی است که بیش از همه بازار نفت و نیز صنعت پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی آمریکا را نشانه گرفته و از هم اکنون تاثیرگذاری آن بر تولید و تجارت این گروه‌های کالایی خودنمایی می‌کند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که اگرچه تاثیرگذاری این رخداد بر بازار نفت و فرآورده‌های نفتی مقطعی خواهد بود ولی رخدادهای موجود تاثیر عمیق‌تری بر بازار محصولات پتروشیمی در جهان با محوریت آمریکای جنوبی بر جای می‌گذارد. رخدادی که در نهایت سایر بازارهای محصولات پتروشیمی در جهان را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. شاید توفان هاروی با تمامی تاثیرگذاری و خسارت‌های آن برای بازار پتروشیمی در اقصی نقاط جهان دستاوردهایی قابل توجه را به همراه داشته باشد. توفان هاروی بی‌سابقه است. این خبر را اداره هواشناسی آمریکا مخابره کرده است. ترامپ نیز از قول کارشناسان می‌گوید: مشابه سیل هاروی هر 500 سال یکبار اتفاق می‌افتد.توفان هاروی که هم اکنون به سیلی عظیم بدل شده اوج خودنمایی خود را در ایالت تگزاس و شهر هوستون به نمایش گذاشته اگرچه ممکن است به سایر ایالت‌های آمریکا نیز سرایت کند. فاکس‌نیوز اوضاع در هوستون را «فاجعه‌بار» توصیف کرده و ساکنان خانه‌ها به واسطه ورود حجم عظیمی از آب به داخل شهر، به طبقات بالایی و پشت بام‌ها پناه آورده و منتظر رسیدن نیروهای امدادی هستند.

پیش‌بینی شده که باران در طول هفته جاری میلادی که امروز در روز ابتدایی آن هستیم، ادامه داشته باشد. تاکنون ایالت تگزاس در آمریکا اوج خودنمایی این فاجعه طبیعی بوده یعنی توفان هاروی قلب اقتصاد نفت آمریکا را هدف گرفته است. وجود ذخایر و تولیدات گسترده نفت خام به‌صورت‌های متعارف و غیرمتعارف در این منطقه مهم نفتی در تگزاس آمریکا و همچنین زیرساخت‌های موجود در سواحل این کشور در تیررس تهدید هاروی با حداکثر خطرپذیری طبیعی هستند. سی ان ان معتقد است که حجم تاثیرگذاری توفان بر زیرساخت‌های صنایع نفت، گاز و پتروشیمی تا پایان یافتن هفته جاری و اتمام بارش غیرقابل پیش‌بینی و حتی گمانه‌زنی است. 10پالایشگاه در شهرهای هوستون و Corpus Christi (شهری در سواحل خلیج مکزیک – ایالت تگزاس) قرار دارد که هر روز 2 میلیون بشکه نفت خام را تصفیه می‌کند. تمامی این ظرفیت‌های تولیدی و پالایشی هم اکنون متوقف شده است. به‌عنوان مثال پالایشگاه Baytown متعلق به اکسون‌موبیل به‌عنوان دومین پالایشگاه بزرگ آمریکا تنها 25 مایل باهوستون فاصله دارد و با 7000 نیروی کار، هر روز 584 هزار بشکه نفت خام را پالایش می‌کند. اس‌اند پی پیش‌بینی کرده که تنها به دلیل توفان 2/ 2 میلیون بشکه از ظرفیت پالایشگاهی در آمریکا متوقف خواهد شد. اهمیت این حوزه درگیر با توفان از آن جهت است که یک‌سوم از ظرفیت تولید در صنعت پالایشگاهی آمریکا که بنزین، گازوئیل و خوراک مایع محصولات پتروشیمی را تولید می‌کند در این حوزه مهم اقتصادی در سواحل خلیج مکزیک قرار دارد که حداقل یک هفته با توفان درگیرخواهند بود. از روز یکشنبه 22 درصد از تولید نفت خام در سواحل مکزیک متوقف شده و احتمال توقف بیشتر تولید دراین حوزه مهم نفتی وجود دارد. برآوردها از احتمال توقف 26 درصدی تولید گاز طبیعی نیز در این منطقه خبر می‌دهد. اگرچه آغاز به کار جدی بازار نفت خام در آمریکا و جهان و سپری شدن چند ساعت و حتی چند روز از هفته جاری میلادی می‌تواند تاثیرات واقعی توفان هاوری را شفاف سازد ولی باید به این نکته نیز اذعان کرد که بازار جهانی نفت خام با مازاد عرضه رو به رو است.

رخدادی که سال‌هاست با آن دست در گریبان بوده‌ایم و قیمت‌های پایین فعلی نفت خام در مقایسه با سایر بازارهای کالایی نیز چنین ادعایی را به اثبات می‌رساند آن هم در شرایطی که ذخایر نفت خام آمریکا و همچنین انبارهای بنزین و گازوئیل این کشور پاسخگوی نیازهای پیش روی آمریکا خواهد بود ولی این تمام ماجرا نیست.این فاجعه زیست‌محیطی که البته تا پایان هفته جاری به طول می‌انجامد سنگ محک مهمی برای مقاومت و ایمنی صنایع نفتی در این منطقه است و به نظر می‌رسد فعالان حوزه انرژی به این نکته یعنی نگرانی از بروز حوادث احتمالی با نگاهی همراه با اغماض و نادیده گرفتن برخی خطرات می‌نگرند. با توجه به قدیمی بودن برخی از زیرساخت‌ها در حوزه تولید نفت خام از ذخایر متعارف در این منطقه و همچنین شبکه‌های انتقال (با فرض به‌روز‌رسانی آنها) باز هم باید نگران واقعیت‌های فنی تاثیرگذار بر این حوزه مهم باشیم. نکته دیگر را باید ذخایر و موجودی نفت خام و سایر حامل‌های انرژی در این منطقه به شمار آورد، مخصوصا در شرایطی که هوستون را باید گلوگاه یا ترمینال خطوط لوله بنزین، گازوئیل و سایر فرآورده‌های مشابه به شهرهایی همچون نیویورک دانست. این در حالی است که در توفان کاترینا؛ فعالیت این خطوط لوله به‌صورت کامل متوقف شد که از هم اکنون چنین رخدادی متصور است. این ادعا یعنی رشد بهای بنزین و گازوئیل در آمریکا شوکی موقتی را در بازار ایجاد خواهد کرد.

شوک در بازار فرآورده‌های سوختی همچون بنزین اگرچه موقتی است، ولی این وضعیت درخصوص خوراک مایع صنایع پتروشیمی صدق نمی‌کند؛ زیرا هیچ گاه تقاضای چنین صنایعی نگرانی چندانی همچون تقاضای بنزین ایجاد نخواهد کرد. بنابراین ذخیره‌سازی آنها چندان هم مهم نبوده است. این وضعیت را باید جدی گرفت، زیرا از هم‌اکنون نگرانی‌ها از عدم تغذیه کامل صنایع پتروشیمی با خوراک مایع تولیدی در پالایشگاه‌ها و منتقل شده با خطوط لوله برجسته خواهد شد و قطعا اولین قربانی آن صنایع بزرگ پتروشیمی در آمریکا هستند. این در حالی است که ذخایر احتیاطی برای این قبیل صنایع وجود دارد، ولی با فرض قیمت نسبتا با ثبات پلیمرها و محصولات پتروشیمی مشابه و البته احتمال افزایش تقاضا پس از توفان، می‌توان وقفه در عرضه را هر چند مقطعی به دلیل وقفه در تحویل خوراک پیش‌بینی کرد ولی نگرانی‌های عمیق‌تری نیز وجود دارد. در مناطق توفان زده واحدهای پتروشیمی بسیاری قرار داشته که تمامی آنها نظاره گر توفان بوده و توقف اجباری را به ریسک تولید ترجیح داده‌اند. تولیدات این حوزه مهم مخصوصا پلیمرهای تولیدی به آمریکای جنوبی صادر می‌شود و خریداران با فرض و احتساب توقف تولید، خود را برای رشد قیمت‌های صادراتی آماده کرده‌اند و البته می‌دانند در کوتاه مدت محموله‌ای به آنها داده نخواهد شد. به گزارش پلتس؛ شرکت‌های پتروشیمی تولید خود را به حالت نیمه تعطیل در‌آورده و به واحدهای بسته‌بندی و انبارداری هم خبر داده‌اند که در هفته جاری خبری از عرضه محصول برای انبارکردن، حمل و بسته‌بندی در کار نخواهد بود.

توقف تولید به معنی توقف فروش و توقف فروش به معنی افزایش قیمت هاست اگرچه این روند مقطعی باشد. اغلب تولیدکنندگان پلیمرها (مخصوصا پایه الفین) همچون فورموسا پلاستیک، اکسیچم (Oxychem)، داو کمیکال و لیوندل بازل (LyondellBasell) وارد فاز توقف تولیدات خود شده‌اند که البته تنها مناطق ساحلی خلیج مکزیک را در‌بر‌نمی‌گیرد، زیرا سایر نقاط نزدیک، مخصوصا در ایالت تگزاس خود را برای سیل آماده کرده‌اند. تمامی این موارد از سخت‌تر شدن شرایط عرضه و احتمالا رشد قیمت‌ها هرچند موقتی حکایت دارد. این در حالی است که حتی تداوم اوضاع وخیم طبیعی نیز نمی‌تواند رشد قیمت‌ها را در بازار صادراتی آمریکا به مقصد کشورهایی همچون برزیل برای مدتی طولانی تداوم بخشد، زیرا محموله‌های بین‌المللی مخصوصا از حوزه خلیج فارس خود را به آمریکای جنوبی خواهند رساند. این در حالی است که زمان تاثیرپذیری این بازار به نسبت بازار نفت خام و فرآورده‌های نفتی بیشتر و نوسان قیمت‌ها طولانی تر خواهد بود. هنوز خبری مبنی بر بروز مشکلات حمل و نقل دریایی در آمریکای جنوبی مخصوصا برزیل به‌عنوان یکی از مصرف‌کنندگان مهم محصولات پتروشیمی مخابره نشده است.با توجه به تمامی این موارد در تهدید توفان هاروی فرصتی برای بازارهای محصولات پتروشیمی وجود دارد که می‌تواند از آن استفاده کنند. به تجربه ثابت شده تاثیرگذاری در یک بازار مشخص بر سایر بازارهای جهانی هم تاثیرگذار خواهد بود یعنی یک فاز رشد قیمتی هرچند محدود از پتانسیل خودنمایی بر بازارهای جهانی محصولات برخوردار است.