مهمترین اولویت های فرهنگی دولت دوازدهم از نگاه کارشناسان و محققان حوزه علمیه قم

به گزارش ایرنا، تقویت گفتمان فرهنگی انقلاب و امام راحل، تحکیم خانواده، استفاده از مساجد به عنوان پایگاه های مهم فرهنگی، تقویت نهادهایی مانند آموزش و پرورش، تلاش برای خرافه زدایی از دین، فرهنگ سازی درحوزه مسائل اجتماعی و اقتصادی و.... از مهمترین مباحثی است که به اعتقاد کارشناسان و محققان حوزه علمیه قم باید در اولویت دولت دوازدهم درحوزه فرهنگ قرار گیرد.

**حجت الاسلام والمسلمین محمد جعفر حسینیان عضو هیات علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم در این زمینه گفت: اولویت های فرهنگی دولت باید به صورت کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت طراحی و عملیاتی شود.
وی اظهار داشت: در بلند مدت، در عرصه فرهنگ ما باید به سمت فرآیند شکل گیری و تقویت استقلال فرهنگی پیش برویم تا بتوانیم آن تمدین دیرینه خود که مبتنی بر اسلام و دستورات انبیاء الهی شکل گرفته را به صورت روزآمد ارائه دهیم تا قدرت مقابله با فرهنگ لیبرال غرب را در همه ابعاد داشته باشد.
حسینیان اضافه کرد: اگر نتوانیم در ارتباط با استقلال فرهنگی به پایه های مستحکمی دست پیدا کنیم، ناچار خواهیم شد که تفکر لیرالیسم را بپذیریم و در بلند مدت دچار استحاله فرهنگی خواهیم شد و در نتیجه این فرهنگ لیبرال، تمام هویت را از ما می گیرد و در نهایت، ما هم مانند برخی از کشورها، به یکی از اقمار فرهنگ لیبرالیسم و غرب تبدیل می شویم.
این فعال فرهنگی خاطرنشان کرد: درفعالیت های میان مدت باید به سمت تئویزه کردن ادبیات فرهنگی امام راحل برویم و آن را تحت عنوان گفتمان انقلاب اسلامی ارائه دهیم.
حسینیان افزود: حضرت امام راحل به عنوان یک پیشتاز در قرن اخیر در مقابله با نظام های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی غرب، گفتمان خاصی را ارائه داده که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی گفت: شاید تفاوت اساسی بین مجاهدت فقهای عظام شیعه در 150 ساله اخیر با انقلاب دینی امام راحل در این بوده که انقلاب و حرکت امام به صورت همه جانبه بوده و یک رویکرد گفتمانی و نظام حاکمیتی داشت.
حسینیان ادامه داد: امروز این گفتمان سازی باید آغاز شود و به صورت جدی ما را به سمت فهمیدن افکار حضرت امام راحل بویژه نسبت به دشمن شناسی ایشان پیش ببرد.
این مبلغ و فعال فرهنگی حوزه علمیه قم تصریح کرد: انقلاب اسلامی درمیان مدت باید به سمت یک انقلاب گفتمانی مبتنی بر پایه های فرهنگ دینی حرکت کند.
وی گفت: دولت یازدهم درکوتاه مدت نیز باید فرهنگ ارتباط با مساجد و مراکزی که اکنون درجامعه تاثیرگذار هستند را تقویت و بتواند یک هسته تمدنی در داخل جامعه شکل دهد که مبتنی بر ادبیات رهبر معظم انقلاب و گفتمان حضرت امام راحل باشد و با استفاده از فعالیت های این تیم های فرهنگی، آنها را به سمت فعالیت اجتماعی سوق دهد.
حسینیان اظهار داشت: ما امروز در برخی دیگر از زمینه ها از جمله در حوزه بانک ها و اقتصاد مقاومتی نیاز به فرهنگ سازی و فعالیت های فرهنگی از طرف دولت داریم.
وی گفت: جامعه ما به دلیل تفاوت اساسی در مفاهیم زیربنایی مانند ولایت فقیه، عاشورا، ظهور، تمدن سازی که محصول تلاش های چندین ساله ما است با تفکر غربی،باید در حوزه فرهنگ رویکرد جدی برای مقابله با تفکرات لیبرالیستی داشته باشد.
حسینیان گفت: از دولت انتظار داریم که بتواند در مقابل دولت های غربی در حوزه فرهنگ مقابله کند و موازنه را به نفع حاکمیت دین به انجام برساند.
وی یادآورشد: ما اگر بخواهیم موفقیتی داشته باشیم باید برخی سبک های زندگی را تغییر دهیم. و سبک زندگی اسلامی را در پیش بگیریم.
حسینیان همچنین خواهان هوشیاری بیشتر مسئولان فرهنگی در مقابل فرهنگ های وارداتی شد و گفت: وقتی ما به امر سرمایه گذاری خارجی مبادرت می ورزیم هر سرمایه با تابلو فرهنگی خود فعالیت می کند و به راحتی دست از فرهنگ خود برنمی دارد ما در این زمینه نیز باید تدبیر داشته باشیم.
وی ادامه داد: بانک مرکزی جهانی برای وام های خارجی قیدهای فرهنگی خاصی خود را دارد و ما باید ببینم که چگونه می توانیم کنار بیاییم؟، تا محیط فرهنگی متناسب با اقتصاد خارجی را فعال نکنیم.
حسینیان ادامه داد: ما از نظر فرهنگی باید تکلیف خود را با جهان غرب مشخص کنیم که در کجای کار قرار داریم آیا مانند برخی کشورها باید در فرهنگ آنها حل شویم یا اینکه مقاومت کنیم؟
وی اضافه کرد: واقعیت این است که کشورهای اقماری جمهوری اسلامی ایران هر روز افزوده می شود و معنای آن این است که یک قدرت پیشرو هستیم و نمی توانیم آن را نگه داریم، باید سیاست های فرهنگی دولت با این حرکت ها همسو شود.

*دکتر ابراهیم نیک منش عضو شورای عالی مرکز راهبری مطالعات اسلامی حوزه علمیه گفت: به نظر می رسد دولت دوازدهم باید چهار اولویت اساسی را در مقوله فرهنگ مورد توجه قرار دهد که مهمترین آن خانواده است.در دولت آینده خانواده در تمام ابعاد بویژه در زمینه تشکیل و تحکیم آن باید اولویت قرار گیرد.
وی خاطرنشان کرد: فرهنگ اقتصاد مقامتی وکار نیز باید در دستور کار دولت قرار گیرد، فرهنگ ایثار دهه 60 احیا و فرهنگ کار از حالت شلختگی خارج شود.
وی، اولویت سوم در حوزه فرهنگ را تلاش برای ساماندهی فضای مجازی دانست و گفت: با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب نباید فضای مجازی مورد غفلت واقع شود بلکه باید سازماندهی و از وضعیت فعلی خارج شود.
نیک منش ادامه داد: دولت باید مسجد و مسجد محوری مانند دهه 60 را در دستور کار خود قرار دهد.
عضو سابق کمیسیون تخصصی شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: دو راهبرد اصلی وجود دارد که دولت دوازدهم باید به آن اهتمام داشته باشد، یکی احیای نقشه فرهنگی است که باید پیوست های فرهنگی به عنوان چشم رصد برنامه ریزان برنامه های فرهنگ، مورد توجه باشد.
نیک منش خاطرنشان کرد: راهبرد دوم مسجد محوری است، ملاک دولت تنها افزایش کمی سازی مسجد نباشد بلکه باید به کیفی سازی و افزایش کارکردهای اجتماعی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و ... اهمیت دهند تا بتوانند با محوریت آن، مشکلات جامعه را حل کنند.
وی یادآورشد: در دهه 60 کادرسازی نظام و مدیریت جنگ توسط مسجد صورت گرفت، کارکرد مسجد را نباید محدود نکنیم، اگر کارکرد مسجد در حوزه فرهنگ فعال شود بسیاری از مشکلات و چالش ها برطرف خواهد شد.

*حجت الاسلام والمسلمین داوود محمد جانی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی و استاد دانشگاه در این زمینه گفت: دولت دوازدهم مقوله همبستگی فرهنگی را در دستور کار خود قرار دهد و از ایجاد دوگانگی بین فرهنگ ها در کشور جلوگیری کند.
وی ادامه داد: در مقوله فرهنگ باید آنچه خواسته دین و مذهب است، را انجام دهیم، افراط و تفریط در این عرصه جایز نیست.
وی خاطرنشان کرد: دولت دوازدهم در عرصه فرهنگ، فعالیت های خود را به گونه ای تنظیم کند که تندورها پیاده شوند، اجازه ندهیم تندروها از هر دو طرف، سکان کار را در دست بگیرند. خواسته اصلی پیامبر اسلام (ص) و معصومین (ع) راه اعتدال است و ما باید به سمت آن به پیش برویم.
محمد جانی ، اولویت دیگر دولت دوازدهم را توجه ویژه به آموزش و پرورش ذکر کرد و گفت: آموزش و پرورش باید از ریشه و پایه مورد توجه و حمایت جدی قرار گیرد تا بتوانیم با قدرت همه مسائل را پیش ببریم.
وی خاطرنشان کرد: اگر آموزش و پرورش ما ضعیف باشد سایر حوزه های مختلف از جمله فرهنگ کشور نیز تحت شعاع قرار می گیرد، باید قشر معلم را از هر نظر مورد حمایت قرار دهیم تا فرهنگ از مدرسه به جوانان ما تزریق شود.

* حجت الاسلام و المسلمین دکتر بهرام دلیر نقده ای عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی قم نیز با اشاره به مهمترین اولویت های دولت آینده در حوزه فرهنگ گفت: مهمترین اولویت دولت دوازدهم باید مقابله با ظاهرگرایی وتوجه عمقی به مفاهیم دینی و ارزشی باشد.
وی گفت: برخی ظاهرگرایی ها ممکن است توده های مردم و گاهی متدینان را راضی کند ولی مطلوب جامعه دینی ما نیست بلکه ما باید به سمت بحث های عمیق فرهنگی برویم.
دلیر نقده ای خاطرنشان کرد: در بحث های فرهنگ، در سال های اخیر اخلاق و معنویت تا حدودی آسیب جدی دیده است که باید توسط دولت دوازدهم ترمیم شود.
وی همچنین استفاده از ظرفیت سینما برای معرفی ارزش های دینی را از دیگر خواسته ها از دولت در حوزه فرهنگ ذکر کرد و گفت: بحث های سینما باید با گزاره های دینی، پیوند بخورد، تولید بحث های دینی و ارائه آنها در قالب فیلم در سینما می تواند مفید و برای نسل جوان آموزنده باشد.
دلیر نقده ای توجه به آموزش و پرورش، آموزش عالی و عفاف و حجاب را نیز مهم دانست و گفت: دولت دوازدهم مساله عفاف و حجاب را به صورت جدی و بدون شعار دنبال کند و برای بانوان از طریق فرهنگی تفهیم شود که حجاب مصونیت است و محدودیت نیست.
وی همچنین گفت: دکتر روحانی درعرصه فرهنگی به مردم قول ها و وعده هایی داده اند که در دولت دوازدهم باید این وعده ها بازخوانی و عملیاتی شود.
دلیر نقده ای توجه به حوزه چاپ، نشر و ارائه برخی مفاهیم دینی در قالب رمان را بسیار موثر و ضروری دانست و گفت:باید دیدگاه های امام راحل، شهید بهشتی و شهید مطهری را به عنوان الگو های فرهنگی به نسل جوان به جامعه ارائه و الگو سازی کنیم.
وی ادامه داد: بسیاری از نسل جوان با افکار فرهنگی شهیدانی مانند مطهری، بهشتی و مفتح و... آشنا نیستند و ما باید از طریق فرهنگی اندیشه های آنان را نشر دهیم.
این محقق و پژوهشگر حوزه علمیه قم بازسازی الگوهای تمدنی را از دیگر اولویت های فرهنگی دولت دوازدهم دانست و گفت: باید اندیشه فلاسفه، عرفا و نویسندگان که در تمدن اسلامی نقش داشتند مانند ملاصدرا و ابونصرفارابی و ... را بازخوانی و به نسل امروز معرفی کنیم.

*حجت الاسلام والمسلمین سید ابوالفضل موسویان استاد حوزه و دانشگاه نیز در این زمینه گفت: دولت دوازدهم باید خرافه زدایی از مباحث مذهبی و دینی را سرلوحه کار خود قرار دهد.
وی افزود: متاسفانه مساله خرافات هر روز شدیدتر و بیشتر می شود، این مسائل بیشتر توسط برخی کسانی که معلومات لازم را ندارند دامن زد می شود.
وی گفت: دولت دوازدهم باید با فعالیت های فرهنگی خود، جلو این خرافات را بگیرد، متاسفانه برخی اندیشه های غلط، جوانان را در عرصه مسائل دینی دچار مشکل می کند.
موسویان اظهار داشت: ما مسائل فرهنگی در کشور زیاد داریم ولی بالابردن سطح تحمل افراد درمقابل نظرات مخالف از مهمترین اولویت هایی است که باید دنبال شود.
وی گفت: تشویق دولت به سمت تولید و خارج کردن آن از مصرف گرایی با استفاده از فعالیت های فرهنگی نیز بسیار ضروی است و این اقدام باعث افزایش تفکر واندیشه در نسل جوان خواهد شد.
7401/ 6133/ خبرنگار- بهمن اطمینان ** انتشار- جعفرمسلمی