مصرف دخانیات، لذت آنی با طعم سرطان

با مصرف مواد دخانی انسان به دنیای دود وارد می شود و در سایه رفتاری عادت گونه با هر نخ سیگار مقادیر قابل توجهی سم را وارد بدن می کند که منشاء بروز طیف بزرگی از بیماری ها است.
محققان و متخصصان بر این باورند که مصرف مواد دخانی عامل بروز 14 نوع سرطان در بدن فرد و اطرافیان می شود و حدود 40 درصد از سرطان ها ناشی از مصرف دخانیات است تا جایی که حتی زندگی کردن با افراد سیگاری ریسک خطر ابتلا به سرطان ریه را تا 30 درصد برای غیرسیگاری های در تماس با مصرف کننده افزایش می دهد.
بر اساس آمار وزارت بهداشت و درمان سالانه پنج میلیون نفر به دلیل مصرف قلیان جان خود را از دست می دهند و پیش بینی می شود تا سال 2020دخانیات عامل 13 درصد بیماری ها و مرگ و میرها باشد.
بسیاری تصور می کنند دخانیات تنها کشیدن سیگار است اما، هر ماده یا فرآورده ای که تمام یا بخشی از ماده خام تشکیل دهنده آن گیاه توتون، تنباکو یا مشتقات آن باشد در زمره مواد دخانی طبقه بندی می شود و مصرف آن همانند سیگار زیان های جدی برای سلامت دارد.
قلیان از جمله ادوات خطرناک برای سلامتی است که پایه آن تنباکو است و با کشیدن آن هزاران ماده سمی که اشاعه دهنده انواع بیماری ها و سرطان هاست وارد بدن می شود.
وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی اعلام کرده است که مصرف دخانیات به صورت متوسط هشت تا 10سال مدت عمر مورد انتظار افراد را کاهش می دهد و عامل خطر اصلی در 6مورد از هشت علت مرگ در جهان، دخانیات است.
سرپرست دانشکده علوم پزشکی خمین گفت: دخانیات به خصوص سیگار و قلیان عامل 30 درصد سرطان‌ها است و اگر مصرف مواد دخانی کم و مهار شود، حجم زیادی از سرطان‌ها کاهش می یابد.
دکتر جواد جواهری افزود: سرطان ریه از شناخته ترین و خطرناک ترین سرطان هاست که رابطه مستقیم بروز آن با مصرف مواد دخانی به صورت علمی ثابت شده است.
جواهری اظهارکرد: 80 درصد موارد سرطان ریه به استعمال دخانیات ارتباط دارد و سالانه چهار میلیون نفر در جهان به علت مصرف مواد دخانی می میرند و بیش از 20 نوع از سرطان ها به نوعی با مصرف دخانیات در ارتباط است.
وی ادامه داد:استفاده از مواد دخانی خطر ابتلا به سرطان ریه را 10 برابر بیشتر از افرادی که دخانیات استعمال نمی کند، افزایش می دهد.
وی افزود: پژوهش های علمی مهر تایید بر تاثیر مستقیم مواد دخانی با سرطان‌های دهان، حنجره، بینی، لوزالمعده، مثانه، مری گذاشته است.
دکتر جواهری گفت: مصرف سیگار 70 درصد باعث سرطان ریه و 20 درصد امکان ابتلا به دیگر سرطان ها را افزایش می دهد، بنابراین مصرف نکردن دخانیات عاقلانه ترین راه پشگیری از سرطان هاو سایر نارسایی ها در اندام های بدن است.
وی بیان کرد: ترکیبات موجود در مواد دخانی بر سیستم تنفسی و میزان اثر بخشی مکانیسم پاکسازی آن اثر مخرب دارد و با استنشاق دود سیگار حساسیت مژک ها در مجاری تنفسی کاهش یافته و ریه و سایر اندام های تنفسی نمی تواند خود را پاک نگه دارد.
وی گفت: مواد سرطانزای موجود در دود سیگار با ضعف عملکرد مژک ها در ریه با مخاط لایه پوشاننده به مدت طولانی تری باقی مانده و زمان کافی برای نفوذ به داخل سلول ها را دارند و این مواد به تدریج ماهیت سلول ها را تغییرداده و آن ها را به سلو ل های سرطانی تبدیل می کنند.
سرپرست دانشکده علوم پزشکی خمین خاطر نشان کرد: ترکیبات شیمیایی دود سیگار وقتی با استنشاق یا مصرف مستقیم وارد ریه می شوند به علت فقدان خاصیت پاکسازی طبیعی می توانند اثر سرطان زای سیگار را تشدید کند.
جواهری خاطرنشان کرد: زنان سیگاری نیز مانند مردان سیگاری در معرض افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه قرار دارند.
وی ادامه داد: عوامل دیگری که می توانند در افراد سیگاری و غیر سیگاری سرطان ایجاد کنند شامل آزبست، کروم، نیکل، قطران و مشقات آن و رادون می باشند.
وی اظهار کرد: احتمال بروز سرطان ریه در کارگرانی که با آزبست (پنبه نسوز) سرو کار دارند وسیگار می کشند ، 50 برابر افراد غیرسیگاری است.
سرپرست دانشکده علوم پزشکی خمین خاطرنشان کرد: سرطان ریه شایع ترین علت مرگ ومیر در زنان و مردان است و با مصرف نکردن انواع دخانیات تا حد زیادی قابل پیشگیری است.
یک متخصص بیماری های داخلی گفت:: مصرف دخانیات و الکل، چاقی، روابط جنسی ناسالم، آلودگی هوا، دود ناشی از سوخت خانگی، تزریقات آلوده و ریزگردها از عوامل مهم در شیوع بیماری سرطان هستند.
دکتر روح الله جمهوری گفت: 9 عامل مهم در شیوع بیماری سرطان نقش دارد که مصرف مواد دخانی از علل برجستهآن است و گام نهادن در این مسیر یعنی فرد با دست خود طول عمرش را کاهش می دهد و کیفیت زیستی خود را با مخاطره همراه می کند.
وی بیان کرد : دود سیگار سالانه 26 هزار کودک را در کشور دچار آسم می کند و نیکوتین موجود در ترکیبات آن حاوی چهار هزار نوع ماده سمی است.
این پزشک متخصص خاطرنشان کرد:نیکوتین در دود قلیان پنج برابر هروئین اعتیاد آور و حاوی ماده سرطان زا بی شماری است و اینکه کشیدن قلیان به تفنن و تفریح تبدیل شده فاجعه بار است.
وی بیان کرد: مصرف هر بار قلیان برابر با کشیدن 100 نخ سیگار است اما، مردم تصویر می کنند قلیان اعتیاد ندارد و بدون ضرر است و با تکیه بر این باور غلط که دود تنباکو با آب در تماس است سلامت خود را به خطر می اندازند.
جمهوری افزود:مصرف مواد دخانی ضمن آنکه بخش قابل ملاحظه ای از منابع مالی در سبد خانوار را می بلعددر دراز مدت با از بین بردن سلامت هزینه های سرباز درمانی را همراه دارد ، ضمن آنکه کیفیت زیست و عمر مفید و سرمایه های جامعه را می سوزاند و از بین می برد.
وی خاطرنشان کرد: براساس اعلام سازمان بهداشت جهانی تا سال 2020 سرطان ها در راس عوامل مرگ دنیا قرار می گیرند که بار بیماری عمده ای به جامعه تحمیل می کنند و یکی از فاکتورهای خطر اصلی آن گرایش به مواد دخانی در کنار ضعف خودمراقبتی و الگوی زندگی غلط است.
جمهوری اظهار کرد : اتخاذ راهبردهای صحیح در کنار شیوه زندگی سالم از عوامل موثر در کاهش بروز سرطان است و اگر درمان هدفمند دنبال نشود، جامعه با روند رو به رشد این بیماری و تلفات ناشی از آن مواجه می شود.
کارشناسان و دست اندرکاران امور سلامت و مسائل اجتماعی بر این باورند که اجرایی شدن قوانین در حوزه ممنوعیت مصرف مواد دخانی در اماکن عمومی و تداوم سیاست ها در این حوزه باید با همراهی هدفمند و برنامه محور تشکل های مردمی در نهضت بدون دخانیات درهم آمیزد تا سلامت افراد جامعه از این منظر تهدید نشود.
پررنگ دیدن راهبردهای پیشگیری و اگاهی بخشی با کمک نهادهای اموزشی و رسانه های جمعی نیز از ضروریات جامعه در مهار معضل مصرف مواد دخانی است.
از دهم تا 16 تیرماه به عنوان هفته بدون دخانیات نامگذاری شده است.
7277/ 6013/خبرنگار: افسانه آروند***انتشاردهنده:مژگان حیدری