توضیح جابری انصاری دربارۀ پیام حسن روحانی به امیر قطر و دلیل حمله موشکی به داعش

 حسین جابری انصاری، معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه در پایان تور دو روزه وزیر امور خارجه کشورمان به آفریقای شمالی در جمع‌بندی این سفر گفت: «مناسبت این سفر برای مرور آخرین وضعیت روابط با سه کشور الجزایر، موریتانی و تونس و همچنین رایزنی درباره تحولات منطقه و تحولات بین‌المللی بود که در هر سه کشور، آقای ظریف در فرودگاه از سوی همتایان خود استقبال شدند و در بازگشت نیز از سوی همتایان در دو کشور الجزایر و موریتانی بدرقه شدند و در تونس هم توسط معاون وزیر امور خارجه این کار انجام شد.»

وی افزود: «بخش عمده‌ای از این استقبال‌ها در خارج از ساعت پروتکلی انجام شد و با هیچ منطق پروتکلی هم‌خوانی نداشت. در پایتخت موریتانی، وزیر امور خارجه این کشور ساعت 2 بامداد از آقای ظریف استقبال کرد که با هیچ پروتکل تشریفاتی هم‌خوان نیست و نشان دهنده توافق این سه کشور بر گرمی روابط با ایران و اهمیتی بود که برای سفر قائل بودند.»

جابری انصاری ادامه داد: «در مذاکرات نیز از ظرفیت این سفر رمضانی برای دو کار اساسی استفاده شد؛ یکی اینکه رایزنی‌ها و مشورت‌های سیاسی درباره آخرین تحولات با محوریت کمک به حل مشکلات و اختلافاتی که در منطقه وجود دارد و همین طور مرور آخرین وضعیت روابط دو جانبه در رده‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی انجام شد. برخی تصمیم‌گیری‌ها برای مرحله جاری روابط دو جانبه با این کشورها انجام و در مورد برخی مناسبت‌های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی تبادل نظر شد.»

وی در پاسخ به سوال خبرنگار آنا در این باره که اخباری در مورد اینکه شما به عنوان معاون وزیر امور خارجه پیام رئیس‌جمهوری ایران را به قطر برده‌اید، منتشر شده است، این پیام درباره چه موضوعی بوده است؟ گفت: «قبل از سفر به مغرب عربی که بنده همراه با دکتر ظریف بودم، سفر کوتاه نیم‌روزه‌ای به دوحه داشتم و پیام شفاهی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران جناب دکتر روحانی را به امیر قطر منتقل کردم و این پیام را به وزیر امور خارجه قطر رساندم.»

جابری انصاری گفت:‌ «چهارچوب پیام ما بر اساس سیاست‌های ما در ارتباط با این تحول و مجموعه تحولات منطقه بوده است.»

معاون وزیر امور خارجه درباره اخبار منتشر شده در خصوص دستگیری صیادان ایرانی از سوی عربستان و اینکه گفته می‌شود ایران با راه‌اندازی دفتر حافظ منافع مخالفت کرده است، اظهار داشت: «زمانی که روابط سیاسی و دیپلماتیک برقرار است سفارتخانه‌ها فعال هستند و زمانی که روابط رسمی سیاسی و دیپلماتیک قطع شده باشد یکی از سازو کارهایی که در کشورها وجود دارد دفاتر حفاظت منافع است که بر اساس نیاز و توافق دو کشوری که موضوع این مساله هستند این راهکار می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین معمولا باید یک نیازی وجود داشته باشد که دو کشوری که روابط دیپلماتیک با یکدیگر ندارند تصمیم بگیرند برای رفع مشکلات به سازو کار دفاتر حفاظت و منافع رجوع کنند و توافق نهایی بین دو طرف در رابطه با ترتیبات دفاتر حافظ منافع و جزئیات آن صورت گیرد.»

او ادامه داد: «در شرایط فعلی که روابط سیاسی و دیپلماتیک ما از سوی عربستان سعودی قطع شده است به دلیل مسائل مرتبط با حج چه حج تمتع و چه حج واجب که مصلحت درجه یک اتباع جمهوری اسلامی ایران است قاعدتا یکی از جنبه‌ها این است که به چنین ساز و کاری رجوع شود اما در این مورد باید بین دو طرف توافق وجود داشته باشد و هر دو طرف احساس این نیاز را بکنند و هر دو طرف در مذاکرات مستقیم و غیر مستقیم درباره ترتیبات این موضوع با یکدیگر توافق کنند.»

جابری انصاری گفت: «در این زمینه پیشنهاداتی از سوی طرف‌های ثالث مطرح شده است و بین دو کشور تبادل شده و دو طرف نظرات خود را به صورت غیر مستقیم از طریق طرف ثالث تبادل کرده‌اند ولی تا امروز هیچ گونه توافقی بین دو طرف صورت نگرفته بنابراین اگر توافقی بین دو طرف حاصل شود بر اساس نیاز این ساز و کار انجام خواهد شد. اگر چنین تصمیمی گرفته شود به اطلاع افکار عمومی خواهد رسید.»

معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه در پاسخ به سوال دیگر آنا درباره حمله موشکی ایران به مواضع داعش در سوریه و همچنین موضع‌گیری‌های بعدی روسیه و حمله آمریکا به جنگنده سوری و اینکه این اتفاق چه تبعاتی در حل بحران سوریه و آینده سوریه خواهد داشت، گفت: «الزاما همه این مسائل به هم مرتبط نیست. قبل از عملیات تحولات مختلفی در صحنه میدانی و سیاسی سوریه وجود داشته و نمی‌توانیم بگوییم اتفاقاتی که در یکی دو روز گذشته رخ داده مستقیما مربوط به این عملیات است.»

وی با اشاره به اینکه صحنه سوریه «صحنه پیچیده و تو در تویی» است، بیان کرد: «تعدد عوامل و کشورهای موثر در این صحنه در این پیچیدگی دائما افزوده است. در حال حاضر یک روند سیاسی در جریان است و این روند توسط سه کشور ضامن در آستانه مدیریت می‌شود که مسیری را طی می‌کنند که امیدواریم رو به پیشرفت باشد. همزمان تحولات میدانی در صحنه اتفاق افتاده است به این معنا که روند سیاسی در مناطق درگیری در غرب کشور به نوعی با کاهش تنش و آتش‌بس نسبی همراه شده که امیدواریم تثبیت شود و با روند آستانه همراه باشد.»

وی افزود:‌ «در مناطق شرق سوریه و مناطق همجوار عراق، تحولات میدانی در چند هفته گذشته در جریان بوده و چند هزار کیلومتر مربع از مناطق میانی کشور توسط ارتش سوریه آزاد شده است و این مناطق عمدتا در اختیار داعش بوده است. به هر حال این تحولات میدانی که گستره آن تا نقاط مرزی عراق هم رفته است همچنان در حال انجام است و متوقف نشده است.»

وی افزود:‌ «به لحاظ بازیگران بین‌المللی نیز در چند هفته گذشته اقداماتی را شاهد بودیم. یکی از آن اقدامات مربوط به آمریکا بود که اعلام کردند که از نقطه مرزی التنف به شعاع مرزی 50 کیلومتر هیچ نیرویی نباید عملیات انجام دهد و آن را به توافقی که با روسیه انجام داده‌اند مستند کردند. روسیه اعلام کرد توافقی که ما با آمریکا انجام دادیم در ارتباط با هوا بوده است و هیچ توافقی در زمینه زمین حاصل نشده به این ترتیب بین روایت آمریکا و روسیه دوگانگی ایجاد شد و به شورای امنیت کشید و روس‌ها اعتراض کردند. با تحولی که در یکی دو روز گذشته اتفاق افتاد و ساقط کردن هواپیمای ارتش سوریه توسط ائتلاف تحت رهبری آمریکا در واقع بار دیگر تداخل بازیگران بین‌المللی را در بحران سوریه نشان داد.

این دیپلمات کشورمان افزود: «آمریکایی‌ها در مبارزه با داعش جدیت واقعی ندارند و الا هیچ منطقی اجازه نمی‌دهد در حالی که ارتش سوریه و هم‌پیمانانش در حال مبارزه مستقیم با داعش هستند و داعش را در تنگنای بیشتری قرار می‌دهند آمریکایی‌ها به طوری مداخله کنند که پیام آشکار آن بر هم زدن صحنه و اجازه ندادن به پیشروی‌های بیشتر در برابر داعش باشد. این نوع اقدامات سیاست اعلامی آمریکایی‌ها در مورد مبارزه با تروریسم، داعش را در برابر یک محک سیاسی قرار داده است.»

جابری انصاری گفت: «در یک جمع‌بندی خیلی خلاصه و کوتاه هم در روند سیاسی و هم میدانی در سوریه تحولات مثبتی اتفاق افتاده است که در کنار اینها اقدامات سیاسی و نظامی به هم زننده این روند نیز به ویژه از سوی آمریکا وجود داشته اما در کلیت روندهای بین‌المللی سیاسی سمت و سوی مثبتی داشته است.»

وی همچنین درباره عملیات موشکی ایران علیه داعش گفت:‌ «این اتفاق به معنای محتوایی پیام آشکار جمهوری اسلامی ایران در مقابله با جریان‌های تروریستی بود. مشخص است که بلافاصله بعد از عملیات تروریستی در تهران ما اعلام کردیم که عملیات داعش بی‌پاسخ نخواهد ماند. این عملیات پاسخ مستقیم به عملیات تروریستی داعش در تهران است و کاملا آشکار است از سوی دیگرهم این نمادی از سیاست روشن و آشکار ایران در مبارزه با گروه‌های تروریستی از جمله داعش است سیاست ما در کشور یک سیاست همخوان است و این اقدام هم در همین راستا بوده است.»

52310