اين يك تعريف ساده و مقدماتي است براي صنعتي به نام صنعت چاپگرهاي سهبعدي؛ صنعتي كه براي نخستين بار نمايشگاهش در سالن اجلاس سران برگزار شد و 17چاپگر دستگاه سهبعدي ساخت ايران در آن در معرض ديد قرار گرفت؛ دستگاههايي كه دريك مسابقه مورد محك قرار گرفتند و از ميان آنها 5 چاپگر برتر نيز معرفي شدند. در اين گزارش سري به نخستين نمايشگاه چاپگرهاي سهبعدي زديم؛ جايي كه پر بود از طرحهايي سهبعدي كه تنها در ذهن شكل گرفته بود و با كمك دستگاه آن را به شكل سهبعدي در معرض نمايش قرار داده بودند؛ صنعتگرها، پژوهشگرها و دانشجويان خلاقي كه دور هم جمع شده بودند تا داشتههايشان را در معرض نمايش قرار دهند. با برخي از آنها ازجمله برندههاي مسابقه نمايشگاه به گفتوگو پرداختيم كه ميتوانيد در ادامه بخوانيد.
آقاي مريدي، صنعتگر است و 3-2 سال ميشود كه به صنعت چاپ سهبعدي روي آورده و اميدوار است چنين صنعتي در كشور جاي اصلي خود را پيدا كند. دستگاه چاپگر سه بعدياش در حال پرينت طرحي است كه به او دادهاند و ميگويد: «اولين بار است كه در چنين نمايشگاههايي شركت ميكنم و تجربه متفاوتي بود. من يك صنعتگر هستم. زماني كه متوجه چنين تكنولوژياي شدم دستگاه را از واردكننده خريدم.
با اين وسيله از هيچچيز؛ ميتوان يك شيء بهوجود آورد و بسيار اين موضوع جالب است. يك دسته از اين دستگاهها مادهاي مانند سيم را با قرار دادن روي هم تبديل به قطعه ميكنند كه حين ساخته شدن ميتوان حركات دستگاه را با چشم ديد». او با اشاره به اينكه اين صنعت يك علم بينرشتهاي است ميافزايد: «ما به اين صنعت، علم بينرشتهاي ميگوييم؛ رشتههايي مانند مكانيك، پوليمر، الكترونيك و كامپيوتر. اين تخصصها با هم تلفيق ميشود و چنين دستگاهي را بهوجود ميآورد».
اين صنعتگر در ادامه درباره وضعيت چاپگر سهبعدي در كشور توضيح ميدهد: «در ايران آشنايي با چاپگر سهبعدي تازه شروع شده است. البته در كل دنيا هم علم نوپايي است. سال 1985پايههاي اوليه آن شكل گرفت و در ايران 5-4 سالي ميشود كه وارد شده و 2سال است به آن جديتر نگاه ميشود. بازار كار در اين رشته در حال ايجاد شدن است اما هنوز نتوانسته بازار را در دست بگيرد، با اين حال جاي اميدواري وجود دارد. چون نمايشگاه نشان داد بسياري از بازديدكنندهها از سر كنجكاوي آمده بودند تا ببينند اصلا چاپگر سهبعدي چيست.همين موضوع خيلي خوب بود و نشان ميدهد جا براي توليد انبوه وجود دارد».
به گفته مريدي، كيفيت نمايشگاه قابلقبول است و مسابقات و كنفرانسهاي برگزار شده به كيفيت نمايشگاه نيز اضافه ميكند؛ «وضعيت نمايشگاه خوب است و كنفرانس و مسابقهاي كه در آن برگزار ميشود خيلي به سطح كيفيت نمايشگاه كمك ميكند. دستگاه من وارداتي است و مسابقه بين چاپگرهاي ايراني برگزار شد. به همين دليل من در اين مسابقه نتوانستم شركت كنم. با وجود اين متوجه شدم دستگاههاي ايراني كيفيت بسيار خوبي دارند.»
- چاپگر سهبعدي در كشور پيشرفت داشته اما هنوز جاي كار دارد
تهمورث آرشي، مسئول برگزاري مسابقه نمايشگاه بود كه با اعضاي تيمش از بين نزديك به 16دستگاه چاپگر سه بعدي 5دستگاه را بهعنوان نمونه برتر معرفي كردند. او در زمينه تلاش ساخت دستگاههاي چاپگر سه بعدي بومي و در زمينه برگزاري مسابقه ميگويد:«نتايج مسابقه رضايتبخش بود. از بين 16گروه در 2بخش، برندههاي اول تا پنجم را اعلام كرديم. سپس گزارش جامعي به آنها ارائه شد تا ايرادهاي كارشان را بدانند و درصدد رفع آنها بربيايند.
همچنين تا يكماه آينده جلسهاي برگزار ميشود براي آنكه اين عزيزان را راهنمايي كنيم تا سريعتر بتوانند مشكلات دستگاههايشان را برطرف كنند. شركتها از نظر تكنولوژي و اندازهگيري بسيار پيشرفت كردهاند و جاي خوشحالي دارد اما هنوز جاي كار وجود دارد تا اين صنعت به سمت صنعتيشدن حركت كند. برگزاري چنين نمايشگاههايي در اين زمينه بسيار كمك خواهدكرد تا اين پديده هر چه سريعتر به سمت صنعتي شدن حركت كند». مسئول برگزاري مسابقه نمايشگاه هم كه در كنار ما حضور دارد با اشاره به اينكه چاپگرهاي سه بعدي كشش برگزاري نمايشگاههاي بيشتر و باكيفيتتر را دارند، توضيح ميدهد:
«اين نمايشگاه كشش برگزاري سالي 3 بار را هم دارد و اگر بخواهم به اين نمايشگاه از 100، نمره بدهم 20 خواهد بود؛ چون خيلي مانده به 100برسيم. بهنظر من اين صنعت ميتواند كاربردهاي زيادي داشته باشد اما هنوز ارزش آن در كشور معلوم نشده. با توجه به مدلسازيهاي سريعي كه پرينترهاي سهبعدي انجام ميدهند كارخانههايي كه پرينترهاي سهبعدي ميخواهند روي قطعهاي امتحان كنند برايشان بسيار كارآمد و بهصرفه است. كما اينكه در دنيا از اين روش استفاده ميشود».
- دستگاهي كه با مهندسي معكوس ساخته شد
برندههاي مسابقهاي كه در نمايشگاه چاپگرهاي سه بعدي معرفي شدند همگي از سازندگان ايراني بودند. محمد رحيميان كه سالها در صنعت طلاسازي فعاليت كرده نيز جزو برندگاني است كه توانستهاند از طريق مهندسي معكوس دستگاه چاپگر سهبعدي بسازند. او ميگويد:
«با اينكه تحصيلات من مرتبط با اين صنعت نيست و سالها در كار بازار طلا بودم اما توانستم اين دستگاه را خودم بسازم. سال92 بود كه دستگاه چاپگر سه بعدي را براي ساخت قطعات طلا وارد كردم و براساس مهندسي معكوس يك سال و نيم تلاش كردم تا آن دستگاه را بهصورت ايراني بسازم». او با تأكيد بر اينكه اين دستگاه بهخودي خود كاركردي ندارد و براي استفاده از آن نياز به طراح سهبعدي كار است ادامه ميدهد: «چنين دستگاههايي نياز به طراح سهبعدي كار دارند.
دستگاه براساس همان طرحي كه طراح ارائه داده آن را به شكل پرينت سهبعدي ارائه ميدهد. اين طراحها هستند كه ميتوانند صنعت چاپگرهاي سهبعدي را قوي كنند و كارخانهها از اين پديده بيشتر استقبال خواهندكرد. بنابراين همزمان با صنعت، بايد طراحها نيز در كشور قوي شوند. خوشبختانه طراحي در بازار طلا و جواهر خوب شده اما در صنعتهاي ديگر هنوز خيلي ضعيف است».
- صنعت چاپگرهاي سه بعدي، شغلي جديد به وجود آورد
به گفته رحيميان، استفاده از اين صنعت موجب افزايش توليد خواهدشد و همين افزايش توليد نيز باعث افزايش جدي نيرو ميشود؛ «وقتي كارخانهها نياز به طرح داشته باشند دفترهاي طراحي و تيمهاي طراحي بهوجود ميآيند. همين كار سطح طراحها را بالا ميبرد و طبيعتا در ادامه، اشتغال بهوجود خواهدآورد. شايد سالهاي 85 تا 90 طراحي به آن صورت در ايران و تهران نبود؛ اما الان طراحهاي زيادي در سراسر كشور وجود دارند كه خوب هم كار ميكنند.
شايد دستگاههايشان وارداتي بوده و ايراني نباشد اما وجود همين دستگاهها باعث بهوجود آمدن طراح شده. در صنعتهاي ديگر هم اين اتفاق خواهد افتاد اما به شرط آنكه آموزش اوليه وجود داشته باشد. اين آموزشها شايد در ابتدا توسط كشورهاي ديگر صورت گيرد؛ با اين حال كمكم تعداد افراد متخصص ايراني نيز زياد خواهدشد و ميبينيد كه وقتي مسابقات طراحي طلا و جواهر در كشورهاي ديگر مانند تايلند برگزار ميشود يك ايراني برنده آن مسابقه ميشود؛ اما در طراحي صنعتي هنوز موفق نيستيم و بايد تلاش بيشتري صورت گيرد.»
- ساخت دستگاه در ايران با قيمت تمامشده در آمريكا
به عقيده اين سازنده دستگاه چاپگر سهبعدي، اگر چنين دستگاهي به توليد انبوه برسد قيمت آن به ميزان قابلتوجهي كاهش پيدا خواهدكرد؛ «در حال حاضر دستگاهي كه ميسازم از نظر قيمت با مشابهش 30درصد پايينتر است. اين دستگاه مدل آمريكايياش نزديك به 5هزار دلار ميشود اما با هزينههاي رسيدن به تهران تا10 هزار دلار هم ميرسد.
من با 30درصد كمتر از اين قيمت، دستگاه را ميسازم. به هر حال يكسري از قطعات همچنان وارد ميشود چون در كشور وجود ندارد اما اگر به توليد انبوه برسد با همان مبلغي كه در آمريكا فروخته ميشود، شايد هم كمتر، ميتوانيم اين دستگاه را بسازيم. ساخت اين دستگاه باعث اشتغالزايي مستقيم و غيرمستقيم نيز ميشود بهطوري كه تا الان در اين يكسال حدود 30دستگاه ساختهام و تعداد قابلتوجهي جذب كار شدهاند.»
- ساخت عينك واقعيت افزوده همزمان با گوگل و اپل
غرفه ديگر نمايشگاه يك تيم 9نفره از فارغالتحصيلان رشتههاي هنر از دانشگاه هنر تهران هستند؛ غرفهاي كه پر بود از سرديس چهرههاي مختلف به رنگ طلايي. آنها نزديك به 3 سال ميشود كه وارد اين صنعت شدهاند و سرديس چهرههاي مختلف را طراحي ميكنند؛ طراحيهايي كه با نرمافزار انجام ميشود و بعد از سفارش از طرف مشتري براي چاپ سهبعدي آنها را آماده ميكنند و تا جايي پيش رفتهاند كه به كشورهاي مختلف مانند عربستان، تركيه، ايتاليا و... صادر ميكنند.
گروه ژپتو معتقد است كه چون اين صنعت بازه مالي زيادي ندارد سرمايهگذار كمتري سراغ آن ميآيد. با وجود اين ممكن است برگزاري اين نمايشگاه در جذب سرمايهگذار تأثير داشته باشد. به گفته اعضاي اين گروه احتمال موفقيت صنعت طراحي در كشور نسبت به ساخت دستگاه چاپگر سهبعدي بيشتر است و ادامه تلاش آنها رفتن به سمت واقعيت افزوده است؛ كاري كه گوگل و اپل نيز در حال انجام آن هستند؛ عينك واقعيت افزوده هولو لنز. گوگل و اپل سال آينده عينكهاي سهبعديشان را وارد بازار ميكنند. اين گروه هم تلاش ميكند تا پابهپاي آنها پيش برود.
- حضور صنعتگرها و دانشگاهيها كنار هم
برنده ديگر مسابقه چاپگرهاي سهبعدي ميلاد ابدالي و گروهش هستند. آنها نيز صنعتگرند و با همكاري 3 شركت موفق شدهاند دستگاههاي چاپگر سه بعدي بسازند و يك سال زمان برد تا بتوانند ساختههايشان را به مرحله تجاريسازي برسانند. ابدالي در ادامه توضيخ ميدهد: «بعد از يك سال تلاش كه توانستيم دستگاههايمان را تجاريسازي كنيم، 3 سال هم طول كشيد تا بتوانيم اين دستگاه را به بازار معرفي كنيم و بفروشيم». او مهندسي برق خوانده و ميگويد:
«برگزاري نمايشگاه فرصت خوبي است تا صنعتگرها و سرمايهگذارها بيشتر با هم آشنا شوند و بايد در نمايشگاههاي بعدي ببينيم تا چه حد سرمايهگذار جذب اين پديده نوظهور ميشود. البته اگر دولت در اين زمينه ورود كند شايد تا 6 ماه آينده به جاهاي خوبي هم برسد». ابدالي در پاسخ به اين سؤال كه در نمايشگاه بيشتر صنعتگرها حضور داشتند يا دانشجوها تاكيد ميكند: «حضور اين دو دسته بهصورت 50-50 است.
حضور هم صنعتگرها و هم شركتهاي دانش بنيادي كه بهعنوان پروژههاي دانشجويي در اين مسابقه شركت كردند به خوبي به چشم ميآيد اما چون اين پديده صنعت جديد است فعلا خيليها وارد شدهاند تا ببينند ميتوانند كاري از پيش ببرند يا خير. البته صنعتگرها هم همان دانشجويان سالهاي قبل هستند كه حالا وارد تجارت شدهاند و تحصيلات مرتبط دارند». طراح دستگاه چاپگر سه بعدي درباره هزينه ساخت دستگاه ميگويد: «هزينه ساخت هر دستگاه بين 8 تا 10ميليون تومان است كه اگر به توليد انبوه برسد به 4 تا 5ميليون تومان ميرسد. همين توليدات نيز به اشتغالزايي كمك ميكند، بهطوري كه 20نفر را بهصورت غيرمستقيم فعال و حدود 30نفر را در كارخانهاي كه البته هنوز وجود ندارد بهصورت مستقيم بهكار دعوت ميكند».
- سرمايهگذار سنتي سخت با اين صنعت ارتباط ميگيرد
گروه برنده ديگر در مسابقه نمايشگاه چاپگر سهبعدي يك گروه 4نفره دانشگاهي از شهر كاشان هستند؛ دانشگاهياني كه بعد از اتمام درسشان به سمت صنعت كشيده شدند و در رشتههاي الكترونيك، برنامهنويسي و مكانيك به بازار كار ورود پيدا كردند. عليرضا اعرابيپور به همراه 3 هم تيمي كه به همراهشان 20نفر ديگر در شركت بهصورت مستقيم كار ميكنند 5سال ميشود كه به اين صنعت روي آوردهاند و ميگويد:
«با توجه به نوآوريهاي اين تكنولوژي و توانهايي كه در خودمان ديديم 5سال ميشود وارد اين حوزه كاري شدهايم و در حال حاضر به نسل سوم دستگاههايمان رسيدهايم و 3سال است محصولاتمان تجاري شده». او درباره فعاليتهايي كه انجام ميدهند ميافزايد: «دستگاههايي كه در شركت ما توليد ميشوند پرينترهاي سهبعدي در 3تكنولوژي هستند. تكنولوژيهاي دنيا در اين زمينه 25عدد است. 6تاي آن داخلي شده و از اين 6تا 3تكنولوژيFDM، DLPو SLAرا توليد ميكنيم». اعرابيپور در ادامه درباره اين صنعتتوضيح ميدهد:
«پرينت سه بعدي به يك صنعت وابسته نيست و به همه صنعتها مربوط ميشود. در هر صنعتي يك مرحله توليد وجود دارد كه نمونه اوليه توليد را ميتوان با اين پرينترهاي سه بعدي انجام داد تا در همان ابتداي كار ايرادها گرفته شود و سپس به توليد انبوه برسد». او درزمينه سرمايهگذاري اينطور ادامه ميدهد: «شركت ما دانشبنيان است و از تسهيلات دانشبنيان استفاده ميكنيم. هنوز اين صنعت بهطور عام شناخته نشده است. سرمايهگذار قوي و سنتي سخت وارد ميشود و نميتواند با ما ارتباط برقرار كند».
- دستگاهم براي مسابقه آماده نبود
شهريار جليليان سازنده دستگاهي است كه از صفر تا صد آن را خودش ساخته و آن را به روز نمايشگاه رسانده اما در روز مسابقه آماده شركت نبوده و براي همين موفق نشده دستگاهش را در معرض رقابت قرار دهد.فوق ديپلم نرمافزار از دانشگاه قزوين است و ميگويد: «دستگاهي كه ميبينيد صد در صد آن را خودم ساختهام و كپي از دستگاههاي خارجي نيست. صنعت چاپگر سهبعدي بسيار جالب است و شما ميتوانيد آنچه را در ذهن داريد بسازيد و اين خيلي خوب است». او درباره استقبال از دستگاه ساخت خودش بيان ميكند: «از دستگاه من استقبال خوبي از سوي صنعتگرها شد.
شايد دستگاه ظاهر خوبي نداشته باشد اما صنعتگرها از آن خوششان آمده. از سوي شركتهايي مانند سايپا، ساپكو، ايران خودرو، مهندسي ارگانهاي نظامي و... استقبال خوبي شده و از من خواستهاند تا پرينترهايشان را بسازم. متأسفانه دستگاه من در روز مسابقه آماده نبود. با وجود اين وقتي نمونهها را بعد از مسابقه نشان داورها دادم آنها خيلي خوششان آمد». جليليان درباره ميزان اشتغالزايياي كه ميتواند ايجاد كند ميگويد: «اگر بتوانم كارم را به توليد انبوه برسانم براي اشتغالزايي حدود 35 تا 40نفر بهطور مستقيم ميتوانند با ساخت پروژه من درگير شوند».
نظر شما چیست؟
لیست نظرات
نظری ثبت نشده است