به گزارش خبرنگار مهر، حدود ٦٥٠ موزه در ایران وجود دارد از موزههای بزرگ تا کوچک دولتی و خصوصی. این موزهها اما تنها در ایام تعطیلات و نوروز دارای بازدیدکننده انبوه هستند نه در طول سال. موزهها در بیشتر مواقع خالی از بازدیدکننده بوده و راهنمایان موزه نیز در موزهها با رخوت مواجه هستند جز در همین ایام.
سارا عبدلی که در موزههای متفاوتی راهنما بوده به خبرنگار مهر میگوید: یا در ایام عید انقدر سرمان شلوغ است که فرصت استراحت نداریم و مهمتر از آن به دلیل حضور انبوه گردشگران نگران موزه و آثارش هستیم و یا در طول سال دلمان میخواهد بازدید کننده داشته باشیم تا برای او از موزه تعریف کنیم.
عبدلی که سابقه کار در کاخ گلستان موزه مردم شناسی لرستان و ... را دارد میگوید: باید به گردشگر حق بدهیم که در بهترین حالت تنها سالی یک بار به موزه برود چون اگر خوب راهنمایی شده باشد اطلاعات کامل درباره اشیا دارد و دیگر چند بار دیدن آن موزه و اشیایش جاذبه ای برای او نخواهد داشت.
عبدلی تعداد کم بازدیدکنندگان را با عدم وجود خلاقیت در موزهها مرتبط میداند به این معنا که اگر در طول سال موزهها همان شکل و شمایل و اثار را برای بازدید در نظر بگیرند و تغییری در آن ایجاد نکنند دیگر لزومیندارد مردم هر روز به موزه بروند چون هیچ چیز تغییر نکرده است حسین ترابی از بازدیدکنندگان موزه ملی است او میگوید یک بار به همراه تور از این موزه بازدید کرده و حتی الان بعد از دو سال وقتی دوباره به این مکان رفته هنوز جای اشیا را حفظ بوده چون تغییری در چینش انها هم ندیده است.
در میان همه موزههای کشور تعداد محدودی از کاخها و موزهها هستند که تلاش میکنند با برگزاری نمایشگاه و یا نشست تخصصی تغییری در حالت رخوت موزهها ایجاد کنند اما این نشستهای تخصصی معمولا در خارج از فضای موزه و در سالنهای اجتماعات برگزار میشود تنها اقدامیکه ممکن است گردشگر بیشتری را به موزه بیاورد نمایش اثاری از موزههاست که کمتر دیده شده امد و یا نمایش اشیای خاص که به بهانه آن مردم میتوانند پا به موزه بگذارند. مانند برپایی نمایشگاه اثار کشف شزه و با سرقتی و یا منشور کوروش و مجسمههای پنه لوپه که بازدیدکنندگان را تا سالن نمایش کشاند.
در کشورهای دیگر که تمدن و تاریخ آنها به اندازه ایران نیست برای هر موضوعی یک موزه ایجاد کرده اند هامبورگ آلمان موزه ای برای درک زندگی نابینایان ایجاد کرده و یا موزه ای برای احساس ترس از اتفاقات متفاوت طبیعی و غیرطبیعی زندگی. در اسپانیا نیز موزه ای برای همبرگر ایجاد شده و یا موزه ای خاص ورزشکاران مادرید و بارسلونا که اتفاقا تعداد بازدیدکنندگان آنها و نرخ بلیتهایشان نیز بسیار بالاست.
این موزههای متفاوت نیز تا وقتی جدید و جذاب است مخاطبان زیادی نیز دارد اما اگر سالها تغییری در آنها ایجاد نشود مخاطبشان را از دست میدهند.
چند روز پیش در نشست خبری رییس ایکوم به مناسبت روز موزهها علیرضا قلی نژاد از اعضای ایکوم لابه لای همه صحبتهایش پیرامون موزهها و تقدیر از موزه داران برتر گفت که متاسفانه ادبیاتی در جامعه جا افتاده که وقتی میخواهند حرف از رخوت و ساکن شدن چیزی بزنند میگویند مگر موزه است و یا به درد موزه میخورد این ادبیات خوب نیست چرا ما موزه را مظهر رخوت میدانیم!؟
این موضوعی بود که قلی نژاد مطرح کرد و به درستی نیز گفت در این باره احمد میررضایی از کارشناسان موزه داری به خبرنگار مهر میگوید: استفاده از ادبیاتی مثل این که هرچیز رخوت انگیز و ساکن را به موزه تشبیه میکنند به خاطر خود موزه داران است آنها برای تغییر و ایجاد خلاقیت تلاشی نمیکنند به همین علت است که مردم از موزهها چنین برداشتی میکنند حالا از این برداشت ناراحت هستند چند موزه را میشناسید که لااقل ویترین موزههایش را تغییر دهد آیا همه این اتفاقات نیازمند هزینههای گزاف است؟ پس چطور موزه ای به عنوان مثال برای مناسبتی جشن میگیرند و با این بهانه مردم را به فضای موزه دعوت میکند؟
او ادامه میدهد: میتوان یک روز را ویژه کودکان انتخاب کرد یا یک روز ویژه بازدید از بانوان حتی میتوان بسیاری از مراسم را در سالن اجتماعات موزهها برگزار کنیم و برای آنها تسهیلات ویژه بازدید از موزه بگذاریم.
روز جهانی موزه همیشه فرصتی است تا باردیگر به موزهها از دید کارشناسی نگاه کرد در طول هفته جاری نیز بارها نظریات متفاوت از سوی مسوولان شنیده خواهد شد این نگاهها هر سال به موزهها میشود اما تغییری در آن ایجاد نمیشود.
در سال ٩١ نیز یحیی رحمتی سرپوست اسبق امور موزهها در نشست هماندیشی روز جهانی موزه در موسسه اکو گفت: با اشاره به رشد خوب تعداد بازدیدکنندگان از موزهها گفت: اگر در موزهها تنوع نداشته باشیم رشد بازدیدکنندگان موزهها خط نزولی پیدا میکند، سال گذشته حدود ۲۰ میلیون بازدید کننده از موزههای کشور بازید کردند، ولی متاسفانه به دلیل نبودن خلاقیت و ابتکار در موزهها امکان پائین آمدن این درصد وجود دارد.
او اضافه کرد: متاسفانه تنوع موضوعی موزهها پایین است، آنچه در اختیار دولت است اکثرا موزههای باستانشناسی و مردم شناسی هستند، در حالی که در حوزههای تخصصی طیف گستردهای داریم که جایشان در سطح کشور خالی است. بیشتر آثار این طیف در اختیار مجموعهداران خصوصی است، بنابراین از امسال قصد داریم به صورت شفاف و عملیاتی وارد این حوزه شویم.
عضو بخش هنری کمیته ملی موزههای ایران (ایکوم) نیز گفته بود: تا زمانی که نگاه و روش مدیریت نسبت به موزه همینگونه باشد قطعا موزهها خلوتتر هم میشوند. ما اکنون به روش کلاسیک موزهداری میکنیم، پس طبیعی است که پای هیچ جوانی به موزه باز نشود.
اردشیر صالحپور گفت:ما در این بخش به دنبال کشف زبانی ساده برای موزه هستیم. این خیلی خوب است که برای هر شی یک داستان تعریف کنیم. باید انبارهای موزه را از شکل کنونیشان خارج کنیم، انبار میتواند خود یک فضای هنری باشد، در واقع باید به دنبال یک زبان تازه برای حرف زدن با مخاطب باشیم.
نظر شما چیست؟
لیست نظرات
نظری ثبت نشده است