پیش از روحانی، هنرمندان علاوه بر تهدید ملی، تحقیر ملی می‌شدند/دیگر کسی به اسم ارزشیابی، قانون را تفسیر به رای نمی‌کند/پایانِ انگ‌زنی به هنرمندان

به گزارش خبرنگار ایلنا، روح‌الله جعفری (استادیار دانشگاه و سرپرست گروه تئاتر گیتی) معتقد است؛ دولت حسن روحانی در حوزه فرهنگ و هنر، توجه جدی به گفتمان فرهنگی داشته و رویکرد فرهنگی قابل قبول او در دولت یازدهم، جایگزین رابطه قهری در دولت‌های نهم و دهم شده و زمینه آشتی ملی میان نخبگان، فرهیختگان، روشنفکران، اصحاب قلم و هنرمندان با دولت را فراهم کرده است.

در اینجا ۲۰ بندی که روح‌الله جعفری از موفقیت‌ها و اقدامات قابل قبول دولت یازدهم در زمینه فرهنگ و هنر و تئاتر عنوان کرده است، می‌خوانید:

۱.دولت یادهم به حوزه فرهنگ و هنر باور داشته و دارد و به همین علت است که در سالن‌های نمایش شاهد رفت‌وآمد وزرا و معاونان آنها در این دوره هستیم و این مساله نشان می‌دهد که دولت علاوه بر سرمایه‌گذاری برای دیپلماسی سیاسی، بر دیپلماسی فرهنگی هم ایمان و اشراف دارد و در داخل و خارج، از آن برای ایجاد فضایی امن برای گفتگو استفاده می‌کند. اساس دیپلماسی فرهنگی، اشتراکات فرهنگی است که دولت یازدهم به خوبی به این مهم پی برده است.

۲.دولت یازدهم در سال ۹۲ بستر را برای هنرمندان فراهم کرد تا در فضایی باثبات و آرام به تولید کار خلاقه بپردازند. لذا اولین اقدام دولت ایجاد ثبات و آرامش در فضای فرهنگی هنر نمایش بود؛ چراکه در یک بستر مناقشه‌برانگیز نمی‌توان به تولید کار خلاقه پرداخت.

۳. در دولت یازدهم، متولیان فرهنگ در کشور با ادب و بااخلاق با مردم و هنرمندان سخن گفتند و می‌گویند و البته این وظیفه در دولت‌های نهم و دهم کاملا ازسوی دولتمردان فراموش شده بود و لحن آنها طلبکارانه بود. گویی آنها بودند که ولی‌نعمت مردم به‌شمار می‌رفتند!

۴. دولت یازدهم برای هنرمندان ارزش بسیارری قایل است؛ در این دولت نسبت به دولت‌های نهم و دهم به هنرمندان به طرق مختلف دیگر انگ زده نمی‌شود و دیگر دسته‌بندی هنرمند نمایشیِ ارزشی و غیرارزشی معنایی ندارد. هنرمند، هنرمند است و باید او را از طریق کار خلاقه و تاثیری که در جامعه به عنوان یک سرمایه فرهنگی از خود به‌جای می‌گذارد شناخت.

۵. دولت یازدهم به هنر نمایش و تئاتر نگاه ابزاری ندارد و به این مساله اشراف دارد که باید از این ابزار فرهنگی به بهترین نحو ممکن استفاده کند تا بتواند شرایط زیست مسالمت‌آمیز را در جامعه برای مردم فراهم کند؛ به همین دلیل است که شرایط اجرای نمایش‌ها در دولت یازدهم نسبت به دولت‌های نهم و دهم تسهیل شده است.

۶. دولت یازدهم بر این مهم باور دارد که پیشرفت کشور باید مبتنی بر توسعه انسانی باشد و شکل‌گیری توسعه مبتنی بر سرمایه فرهنگی است و کانون تولید سرمایه فرهنگی نهادی جز آموزش و پرورش و بها دادن به این مهم نیست. لذا از هنر نمایش و تئاتر و هنرمندان آن که جزو سرمایه‌های فرهنگی هستند استفاده‌های عقلانی کرده و می‌کند تا بتواند بر بسیاری از گره‌های کوچک و بزرگی که در جامعه ایجاد شده فایق آید و آنها را از طریق ارائه آموزش‌های لازم حل کند.

۷.  دولت یازدهم در عرصه فرهنگ و هنر و به خصوص در تئاتر نگاه افراطی‌گری به خانواده هنر را به اعتدال و عقلانیت تغییر داد.

۸. افشاگری‌های بی‌پایه و اساس و انگ زدن در دولت‌های نهم و دهم تبدیل به یک ارزش ملی شده بود و در این شرایط مردم و هنرمندان علاوه بر تهدید ملی، تحقیر ملی نیز می‌شدند و اعتماد اجتماعی روز به روز کمرنگ‌تر می‌شد. مسئولان خود عامل تخریب امید اجتماعی بودند اما دولت یازدهم در دستور کار خود بها دادن به شاخص‌هایی چون امید و نشاط اجتماعی قرار داد و به همین علت با سرمایه‌گذاری‌های درست و عقلانی در این موارد شاهد تولید نمایش‌هایی بودیم که دیگر شعاری نبودند و به راحتی می‌توانند با مخاطب ارتباط کنند.

۹. در دولت یازدهم هنرمندان تا حدود زیاد امنیت فکر، قلم و زبان پیدا کردند؛ که بها دادن به این سه مهم نیاز مهم هر جامعه‌ای برای شکوفایی و خلاقیت است. در این چهار ساله و باتوجه به این سه مورد، دیگر شاهد آن نبودیم که یک اثر نمایشی هنگام اجرا توقیف شود و لذا باید توجه داشت این مهم دستاورد بزرگی است که دولت دوازدهم در حوزه هنرهای نمایشی به آن رنگ واقعیت بخشیده است.

۱۰. دولت یازدهم به این مهم اشراف دارد که اصحاب هنر اهل معنا، معرفت و اخلاق هستند و تمام تلاش خود را کرده که کرامت انسانی این عزیزان حفظ شود.

۱۱.دولت یازدهم در حوزه هنر نمایش جلوی برخوردهای سلیقه‌ای و غیرقانونی و ورود دستگاه‌ها و نهادهای غیرمرتبط در این عرصه را گرفته است.

۱۲.دولت یازدهم فضا را برای هنرمندان برای ایجاد امنیت در بیان آزادانه آفرینش‌های هنری آنها تا حد زیادی فراهم کرده است.

۱۳.در دولت‌های نهم و دهم احساس امنیت برای سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به حداقل رسیده بود و در دولت یازدهم با فراهم کردن فضایی امن برای سرمایه‌گذاران در عرصه فرهنگ و هنر، اعتماد از دست رفته ترمیم شد و فعالیت‌های به نسبت موفقی در این حوزه به خصوص در هنر تئاتر به وقوع پیوست؛ که نتیجه‌ای همچون راه‌اندازی سالن‌های خصوصی داشت.

۱۴. در سال ۹۱ تعداد عناوین نمایش‌های تولید شده ۴ هزار و ۸۹۱ بود و در سال ۹۵ این تعداد به ۶ هزار و ۹۲۴ رسیده است.

۱۵. در سال ۹۵ تعداد مجوزهای صادر شده برای نمایش و تئاتر در تهران، هزار و ۶۷۲ مجوز بوده است؛ این مساله نشان دهنده آن است که در دولت یازدهم به هنر نمایش بها داده شده و البته هنوز تا رسیدن به ایده‌آل در این حوزه فاصله بسیار است. اما با ایمان داشتن به این هنر ناب انسانی می‌توان گام‌های بعدی را در دولت دوازدهم استوارتر برداشت.

۱۶. در سال ۹۱ تعداد تماشاگران نمایش‌های تولید شده ۲ میلیون و ۲۰۸ هزار نفر بوده و در سال ۹۵ این تعداد به ۴ میلیون و ۲۴۰ هزار و ۷۱۲ نفر رسیده است.

۱۷. یکی از دستاوردهای دولت یازدهم در عرصه نمایش این مهم بوده که کسی به اسم نظارت و ارزشیابی، قانون را تفسیر به رای خود، برای آثار نمایشی نکرد. در حالی که در دولت‌های نهم و دهم بسیار شاهد این نگاه‌های سلیقه‌ای و زیر پا گذاشتن قانون بودیم و به همین دلیل بود که اغتشاش فرهنگی به جای قانون در جامعه اعمال می‌شد.

۱۸. در دولت یازدهم امنیت‌زدایی از عرصه فرهنگ و تغییر نگاه امنیتی به فرهنگ در دستور کار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت.

۱۹. دولت یازدهم بر این مساله اشراف دارد که در جامعه‌ای مانند ایران، فرهیختگان و هنرمندان و نخبگان به مثابه یک فرصت هستند و تراز فرهنگی کشور باید منطبق بر دغدغه‌ها و انتظارات آنها تنظیم شود و دولت نیز در همین راستا حرکت کرد. درست است که در این چهار سال حرکت کند بوده اما نفس حرکت کردن مهم است که انشالله باید در دولت دوازدهم به این حرکت سرعت بخشیده شود.

۲۰. در دولت یازدهم و در عرصه هنر نمایش عقلانیت حاکم بر احساسی‌گرایی شد و تصمیم‌گیری‌ها مبتنی بر خرد جمعی و در چارچوب انسجام ملی دنبال شد که این مهم دستاورد بزرگی است که باید در دولت دوازدهم نیز دنبال شود.