عیدانه کتاب، فصلی برای کوچ یار مهربان از غربت

به گزارش ایرنا، با اینکه غروب آفتاب نزدیک است ولی انگار همزمان با سرخ شدن آسمان جمعیت عابران و خودروها نیز بیشتر می شود، این را از هجوم مردم که از لابلای خودروها جابجا می شوند، می توان فهمید.
کسب و کار مغازه داران نیز این روزها با خریدهای مردم حسابی رونق گرفته، مردمی که امان به جنس های جدید نمی دهند، از پوشاک گرفته تا لوازم خانه و مواد خوراکی و هر روز با دستانی پر به خانه بر می گردند.
بازار طلا فروشی های شهر نیز رونق دارد و با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال رونق و هیاهوی بازار شب عید لحظه به لحظه بیشتر می شود.

** تصویر دوم
ایلام، کوچه مسجد والی ساعت 6 عصر، خیابانی که دو طرف آن را کتابفروشی ها تشکیل می دهد، از مغازه کتاب کودک گرفته تا کتاب های دانشگاهی و درسی.
پس از خروج از ازدحام جمعیت مردم برای خریدهای شب عید خود را به کوچه قدیمی مسجد والی می رسانم، اما حال و روز این کوچه مثل حال و روز خیابانی طالقانی و سعدی و بازار شهر نیست، این را از مغازه های به نسبت خالی و بدون مشتری اینجا می توان یافت، کوچه ای که در 2 طرف آن خودرو پارک شده و مردمی که خود را برای خریدهای شب عید به بازار می رسانند تا از قافله خرید عقب نمانند.
تنها چند مشتری توجهم را جلب می کنند، مشتریانی انگشت شمار که از سن و سال کم شان پیداست دانش آموز هستند و برای خرید کتاب های درسی و کمک آموزشی به اینجا آمده اند.
مغازه هایی که یار مهربان در قفسه هایشان خوابیده و خود همدم یکدیگرند و کمتر کسی در این هیاهوی خریدهای شب عید پیدا می شود که به اینجا سر بزند و آنها در لابلای خریدهای خود جا دهد.
شاید به خاطر همین غربت یار مهربان است که وزارت ارشاد طرح عیدانه کتاب را از نیمه اسفند اجرا کرد که در قالب آن مردم می توانند به ازای یک میلیون ریال خرید کتاب 200 هزار ریال تخفیف بگیرند.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با این طرح دو هدف عمده را دنبال می کند به این صورت که هم مبلغ 20 درصدی تخفیف ارائه شده به مردم را در قالب یارانه به کتابفروشی ها می پردازد و از طرفی مردم بتوانند با خرید کتاب آن را در نوروز به دیگران عیدی هدیه دهند.
طرحی که به ظاهر می تواند هم در ترویج فرهنگ کتابخوانی موثر باشد و اقدامی که شاید بتواند در آستانه بهار فصلی برای کوچ یار مهربان از غربت را رقم بزند.
برای تهیه گزارش و استقبال از طرح عیدانه کتاب وارد نخستین کتابفروشی کوچه مسجد والی می شوم، مغازه ای خالی که فروشنده اش خود را با تلفن همراه سرگرم کرده و شمار زیادی کتاب دور تا دورش را در ردیف قفسه ها فرا گرفته است.
وقتی که از طرح عیدانه کتاب سوال می کنم پاسخ می دهد: در این طرح کتابفروشی ها باید در سامانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عضو شوند که بخاطر دسترسی نداشتن به اینترنت این کار را انجام نداده ام.
مغازه خالی از مشتری این کتابفروشی را ترک می کنم و به چند مغازه دیگر سر می زنم، فروشنده های آنها نیز یا از طرح اطلاعی ندارند و یا دسترسی نداشتن به اینترنت را بهانه عدم عضویت در آن می دانند.

** محدود بودن زمان اجرای طرح عیدانه کتاب
سرانجام آدرس کتابسرای دانشگاه را که به قول دیگر کتابفروشان در این طرح ثبت نام کرده را پیدا می کنم و وارد مغازه می شوم، حال و روز این کتابفروشی بدون مشتری هم فرقی با بقیه ندارد، وقتی از طرح می پرسم پاسخ می دهد: تبلیغات این طرح گسترده نبود و بیشتر مردم از این طرح خبر ندارند.
عباس حسن بیگی که مسئولیت کتابسرای دانشگاه را دارد، می گوید: چنانچه این طرح از طریق رسانه ملی اطلاع رسانی شود ممکن است مردم نیز برای خرید کتاب ترغیب شوند.
وی با بیان اینکه در طول سال طرح های مختلف تابستانه، پاییزه و زمستانه کتاب برای ترغیب و تشویق مردم به خرید کتاب اجرا می شود، گفت: زمان طرح عیدانه کتاب از 15 اسفند امسال تا 15 فروردین سال بعد، محدود است و نیمی از زمان طرح به تعطیلات نوروزی برخورد می کند و مردم خریدی ندارند.
حسن بیگی گفت: هر کتابفروشی که در سامانه این طرح ثبت نام کند می تواند تا سقف 100 میلیون ریال کتاب فروخته و 20 میلیون ریال یارانه از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کند.
وی از مسولان و دست اندکاران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست تا با اطلاع رسانی مناسب برای تبلیغ این طرح تلاش کرده تا مردم با خرید کتاب به مطالعه و کتابخوانی ترغیب شوند.

** ثبت نام پنج کتابفروشی ایلام در طرح عیدانه کتاب
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام در خصوص طرح عیدانه کتاب گفت: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان متولی رسمی فرهنگ عمومی کشور در ادامه سلسله طرح های مختلف برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی توجه خود را به این ظرفیت بی بدیل فرهنگی معطوف کرده تا شاید از رهگذر سنت حسنه نوروز طرحی نو ساخته و کتاب را در سبد هدایای نوروزی ایرانیان جای دهد.
عمران خودآموز در خصوص اهمیت و تاثیر این طرح اظهار کرد: هدیه دادن و هدیه گرفتن سنتی ایرانی، اسلامی است که در اعیاد ملی و مذهبی رنگ و بویی فرهنگی و معنوی به خود گرفته و این سنت در عید نوروز جایگاهی ویژه بین ایرانیان و ساکنان جغرافیای وسیع ایران دارد.
وی یادآور شد: استقبال مناسب مردم و عمومی شدن این طرح خلاقانه متولیان را برای تداوم این برنامه ها دلگرم و در این بین نقش رسانه های جمعی در جریان سازی طرح های موثر فرهنگی غیر قابل انکار است.
خودآموز تاکید کرد: عیدی دادن کتاب موجب فرهنگسازی برای کودکان می شود چرا که عید نوروز خوشایندترین خاطره زندگی آنها بود و این ایام با کتاب های اهدایی ماندگارتر خواهد شد.
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی ایلام در خصوص تبلیغات طرح عیدانه کتاب گفت: با توجه به سراسری بودن طرح، تبلیغات و اطلاع رسانی آن متمرکز و از طریق رسانه های عمومی و شبکه های اجتماعی انجام شده است.
به گفته وی، از مجموع 10 کتابفروشی فعال ایلام پنج کتابفروشی در این طرح عضو شده در حالیکه محدودیتی برای ثبت نام آنها در طرح وجود ندارد.

** طرح عیدانه کتاب راهکاری برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی
معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی ایلام نیز در این خصوص با ذکر اینکه طرح عیدانه کتاب بعنوان یکی از راهکارهای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی می تواند موثر واقع شود، گفت: با توجه به اینکه سرانه مطالعه در کشور ما پایین است توسل به همه راه های جدید برای ترویج این فرهنگ ضرورت دارد.
حجت الاسلام حشمت رستمی اضافه کرد: در آستانه سال نو به طور معمول عمده شرکتها، بانک ها و موسسه های تبلیغاتی اقدام به چاپ سر رسیدهای مختلف تبلیغاتی می کنند و تجربه نشان داده حجم بسیار زیادی از سررسیدها بدون استفاده باقی می مانند.
وی افزود: طرح عیدانه کتاب بسیار کار مفیدی خواهد بود که جایگزین چاپ سررسیدهای مختلف شده و بجای آن کتاب های مفید و متنوع خریداری و اهدا شوند.
حجت الاسلام رستمی با بیان اینکه دستگاه های فرهنگی و رسانه های عمومی در زمینه تبلیغات برای نهادینه کردن فرهنگ کتابخوانی عملکرد قابل قبولی ندارند؛ گفت: بطور کلی تبلیغات فرهنگی در کشور ما نظام مند و منظم نیست.
به عقیده وی، ترویج فرهنگ کتابخوانی باید از رده های سنی پایین از مهد های کودک و دبستان، دبیرستان و دانشگاه ها با برنامه آموزشی مناسب و تکنیک های روانشناسی مفید برای ایجاد انس با کتاب آغاز شود.
این کارشناس مسایل فرهنگی تاکید کرد: برای رسیدن به این مطلوب برنامه جامع با پشتیبانی شورای عالی انقلاب فرهنگی لازم است و البته یارانه خرید کتاب، برگزاری مسابقات مختلف و سایر موارد می تواند به عنوان مشوق هایی در این زمینه مورد توجه قرار گیرد.
حجت الاسلام رستمی طرح عیدانه کتاب را طرحی نو برای ترویج کتاب عنوان کرد که هم راهکاری برای کمک به کتاب فروشان و هم تشویق مردم به کتابخوانی است که امیدواریم همه دوستداران فرهنگ در این زمینه ضمن پیشقدم بودن دیگران را نسبت به این کار تشویق کنند.
وی با بیان اینکه مردم باید احساس نیاز به کتاب داشته باشند، گفت: فراوانی کتاب به تنهایی کافی نیست بلکه احساس نیاز به محتوا و کیفیت و متناسب بودن محتوای کتاب ها بعد دیگر قضیه بود که در جای خود حائز اهمیت است.

** عیدانه کتاب فرصت مغتنم برای آشتی با یار مهربان
یک جامعه شناس نیز در این خصوص معتقد است: امروزه مقوله کتاب و کتابخوانی از مهمترین مسایل در جامعه است که افراد جامعه باید هر چه بیشتر به اهمیت این مقوله پی ببرند بطوریکه در زندگی بیاموزیم که کتابخوانی به عنوان منبع کسب اطلاعات می تواند به بهبود زندگی فردی و اجتماعی کمک کند.
حمید حیدرپناه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: کسی که کتاب خوان بهتری باشد منبع کسب اطلاعاتی بیشتری بوده که در هر شرایط و موقیعی می تواند زندگی موفق تری داشته باشد.
وی ادامه داد: یک مادر، همسر یا معلم و هر کس در هر شغلی با مطالعه و کتابخوانی عملکرد بهتری داشته و با کسب اطلاعات بیشتر فردی موفق خواهد بود چراکه ریشه مشکلات جامعه امروزی به عدم آموزش برمی گردد.
وی با بیان اینکه آموزش های رسمی از طریق مراکز آموزشی کشور و غیر رسمی از طریق رسانه ها و منابعی که فرد بدنبال آن باشد تامین می شود گفت: یکی از مهمترین منابع غیر رسمی آموزشی کتابخوانی است که افراد می توانند با آن دانش و اطلاعات خود را در زمینه ای که مهارت کمتری داشته بیشتر کنند و زندگی بهتری داشته باشند.
این مدرس دانشگاه با ابراز تاسف از اینکه هزینه برای کتاب و افزایش دانش جایگاه مطلوبی در سبد مخارج خانواده های ایرانی ندارد، گفت: امروزه اگر نگاهی به سبدهای خرید خانواده ها بیندازیم تفاوت بین نگرش مردم و عدم تعادلی که بین سایر امور مصرفی و خور و خوراک و سایر اقلام غیر ضروری در مقایسه با کتاب دارند را می بینیم.
به گفته حیدرپناه، سبد خرید فرهنگی خانواده ها می تواند خرید کتاب، بازدید از نمایشگاه های فرهنگی و رفتن به سینما باشد در حالیکه آنچه مشاهده می شود کتابفروشی ها خلوت است که این تضاد پیامدهای فرهنگی و اجتماعی زیادی دارد.
وی افزود: با توجه به اینکه روز به روز شاهد سطحی شدن زندگی ها هستیم بسیاری از معضل های اجتماعی امروز ناشی از عدم دانش است که موجب می شود افراد در زندگی موفق نباشند.
حیدرپناه تاکید کرد: مردم باید به این آگاهی برسند که با مطالعه زندگی بهترین خواهند داشت و با کسب علم شاهد تحول زیادی در این زمینه خواهند بود.
این جامعه شناس طرح عیدانه کتاب را بهترین و مناسب ترین فرصت برای آشتی با کتاب و کتابخوانی دانست که می توان در آستانه سال نو یار مهربان از مهجوریت در آورد.
گزارش از: آزاده خرم ** انتشار دهنده: نوشین مطلبی خواه
7171/1352