ارائه گزارش تحلیلی دانشگاه تربیت مدرس در مورد تخلفات پژوهشی

به گزارش روز یکشنبه ایرنا از دانشگاه تربیت مدرس، عضو هیات علمی دانشکده علوم پزشکی این دانشگاه ضمن ارائه گزارش تحلیلی درباره تخلفات پژوهشی گفت: لزوم چاپ مقالات علمی حاصل از تلاش پژوهشگران جهت نشر دانش تولید شده بر کسی پوشیده نیست و چاپ مقالات به عنوان دستاورد علمی برای محقق و جامعه علمی هر کشوری یک افتخار و ارزش محسوب می شود.
دکتر امین طالبی در نشست بهمن ماه شورای دانشگاه تربیت مدرس افزود: این افتخار وقتی اصالت و تداوم خواهد داشت که همراه با ملاحظه و رعایت اخلاق حرفه ای باشد بی شک بداخلاقی مقبول نبوده و برخورد عادلانه و در عین حال اخلاق مدارانه با تخلف صرفنظر از انگیزه و شهرت افراد خاطی، جهت اصلاح امور لازم است.
وی تاکید کرد: اگر به عدالت و اخلاق مداری در مواجهه با بد اخلاقی ها توجه نشود، نقض غرض بوده و ضد اصلاح و به سامان رساندن امور خواهد بود.
به گفته طالبی، مروری بر آنچه که ظرف چند ماه اخیر در فضای پژوهشی کشور در مورد افتخارات چندین ساله دانشمندان ایرانی در تولید علم گذشته، نشان دهنده وضعیتی است که باید از ابعاد علمی، عدالت و اخلاق مداری مورد تحلیل و نقد قرار گیرد.
وی ادامه داد: به منظور تحلیل علمی بروز این مساله در ایران و سایر کشورهای جهان، مطالعه ای Web of Science بر اساس مقالات نمایه شده در پایگاه ساینتومتری (Scientometry ) انجام شده است که نتیجه اولیه آن در شوراهای پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس و دانشکده علوم پزشکی ارائه شده است.
طالبی با اشاره به اعلام اولیه خبر بروز مشکلاتی در برخی مقالات محققان ایرانی در Retraction watch، اظهار داشت: در این خبر اینگونه اظهار شد که متعاقب بررسی های دقیق انجام شده از مجموع مقالات ارسالی به مجموعه های بی ام سی (BMC ) و اشپرینگر (Springer) حدود 60 مقاله از محققان ایرانی با سرقت ادبی به چاپ رسیده و نهایتا مسترد شد.
وی همچنین به خبر مجله نیچر (Nature) در خصوص تخلف پژوهشی 58 مقاله نویسندگان ایرانی،‌ انتشار خبری در Science به قلم ریچارد استون و موارد دیگر که در جهت فضاسازی و سیاه نمایی از وضعیت علمی ایران بوده است، پرداخت.
طالبی تصریح کرد: داده ها و تحلیل فوق نشان می دهد تا چه اندازه استفاده از واژه دانشمندان ایرانی در عنوان مقالات منتشره مجلات ساینس Science و نیچر Nature در کنار عباراتی چون تخلف علمی و البته القای تصور سرقت علمی در کنار تایید ضمنی چند نویسنده ایرانی پیشگفت مبنی بر پذیرش ضعف بنیه اخلاقی محققان بومی با واقعیت، عدالت و قضاوت بی طرفانه و اخلاق مدار انطباق داشته و سازگار است.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس یادآور شد: همچنین با گزارش این نوع تخلف ها با وسعت و میزان بیشتر در کشورهای مدعی دنیا در سالهای قبل چگونه برخورد یا پنهان سازی کرده ولی تخلف های کمتر را چگونه سیاه نمایی و بزرگ جلوه دهند.
وی ادامه داد: این فضاسازی ها در حالیست که از سوی دانشمندان ایرانی سالانه بیش از 40 هزار مقاله از ایران صرفا در پایگاه اسکوپوس نمایه می شود و نیز آنهایی که مورد چنین اتهامی قرار گرفتند کمتر از 1 ده هزارم کل جمعیت محققان و دانشمندان ایرانی بوده و اکثر این چند نفر معدود در جایگاه دانشمند و حتی در جایگاه اعضای هیات علمی یا محققان رسمی کشور که به دام مجلات و شرکتهای سودجو افتادند، نیستند.
طالبی بیان داشت: بی تفاوتی و یا واکنش های عجولانه و هیجانی در برابر فضاسازی های سوگیرانه و ناعادلانه می تواند آسیب به جریان پرشتاب و ساختار جوان و بالنده پژوهش در ایران را تشدید کند و امیدواریم این روشنگری گامی در راستای زدودن فضای تیره و تار ایجاد شده و دفاعیه ای ناچیز برای حراست از ساحت علم و دانشمندان ایرانی بوده باشد.
مجله نیچر در آبان ماه امسال در گزارشی مدعی شد که ۵۸ مقاله محققان ایرانی از هفت نشریه علمی چاپ شده توسط دو ناشر علمی حذف شده اند و ادعا کرد این مقالات که فهرست آنها نیز منتشر شده حاوی نشانه هایی از سرقت علمی یا دستکاری در روند داوری یا نام نویسندگان بوده اند.
رسیدگی به این تخلفات پژوهشی در وزارتخانه های علوم و بهداشت و دانشگاه آزاد اسلامی با فوریت صورت گرفت و منجر به اخراج و مجازات چند عضو هیات علمی و دانشجو شد.
علمی**1055**
دریافت کننده : زینب کارگر **انتشار: زهره محتشمی پور
برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با کانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:irnaelm@https://telegram.me