تفسیر ستیزه جویانه از اسلام، مانع تکوین عقلانیت اعتدالی است

به گزارش ایرنا، حجت الاسلام والمسلمین احمد واعظی شنبه شب کنفرانس بین المللی گفت وگوهای فرهنگی ایران و جهان عرب در عرصه اعتدال و عقلانیت در قم افزود: عناصر فرهنگی در جهان اسلام باید دولتمردان خود را به سمت همگرایی و وحدت تشویق، ترغیب و آنها تحت فشار قرار دهند.
وی گفت وگوهای تقریبی را در شرایط کنونی برای جهان اسلام بسیار مهم دانست و خاطرنشان کرد: لازم است جهان اسلام گفت وگوهای تقریبی خود را با جدیت دنبال و مشترکات را برجسته کنند تا مسلمانان آشنایی عمیق و منصفانه ای نسبت به هم داشته باشند.
واعظی ادامه داد: فرهنگ سازی و گفتمان سازی عمومی و نخبگانی می تواند عقلانیت، اعتدال و وحدت را در جهان اسلام ایجاد کند.
رئیس دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد:متاسفانه گروه هایی با تفسیرهای خاص خود از آموزه های دینی، برخی آموزه ها را برجسته کرده واز داخل جامعه اسلامی دنبال مخالف سازی هستند.
واعظی ادامه داد: ما باید آموزه های اسلامی را که می تواند مبنای تمدن سازی قرار گیرد را ترویج و آنها را گسترش دهیم.
وی افزود:عقلانیت واعتدال از یک سو مربوط به حوزه نظری و از سوی دیگر مربوط به رفتار، کنش و عمل اجتماعی است، هر چند گرایش های فکری منشاء هرگونه عمل، کنش افراطی وغیرعقلانی است ولی زمانی که افراطی گری و دوری از عقلانیت و اعتدال خود را در کنش های اجتماعی نشان ندهد، حساسیت برانگیز نخواهد بود.
واعظی در ادامه بیان کرد: زمانی که افراطی گری، رفتارهای نامتعادل و غیرعقلانی خود را بروز و ظهور می دهد حساسیت زا خواهد بود و ریشه آن نیز باورمندی ها و گرایش های معرفتی است که بدور از اعتدال و عقلانیت شکل می گیرد.
وی گفت: آنچه مقوله عقلانیت و اعتدال را با دشواری های زیادی مواجه می سازد آن است که فعالان صحنه افراط گرایی و رفتارهای نامتعادل و بدور از عقلانیت، در نگاه خود، افراط گرا و انسان های بدور از عقلانیت نیستند.
وی ادامه داد: مقوله اعتدال نیز مانند عقلانیت تفسیربردار است و کنشگرانی که از نگاه دیگران، رفتار و کنش غیراعتدالی ونامعقول دارند از منظر خود رفتار عقلانی انجام می دهند.
واعظی گفت: در شرایط کنونی در جهان اسلام، تابلوی دردآوری ترسیم شده و با صحنه بسیار تلخی از درگیری، واگرایی و چالش ها مواجه هستیم.
وی ادامه داد: خشونت مذهبی و برادر کشی در جهان اسلام به عنوان یک حقیقت تلخ بیداد می کند و جوامع اسلامی با تمام وجود این تلخی های ناشی از از دست دادن عزیزان، آوارگی، نابودی اموال و از دست دادن مظاهر تمدن خود را لمس می کنند.
واعظی گفت: آنچه امروز در جهان اسلام رخ می دهد امر تازه و بی سابقه ای در تاریخ نیست و درمقایسه وسیع تری در قرن 16 و 17در اروپا، با این امور غیرعقلانی و جنگ های داخلی در برخی کشورهای غربی مواجه بودیم.
وی خاطرنشان شد: خشونت مذهبی، جنگ داخلی و فقدان عقلانیت و اعتدال سابقه روشنی در تمدن معاصر غربی دارد و اوج این بی خردی و فقدان اعتدال را در جنگ جهانی اول و دوم می بینیم که رقم تلفات آن دهها میلیون انسان است.
واعظی گفت: جهان غرب با به رسمیت شناختن تکثرگرایی و نسبی گرایی معرفتی، ترویج سکولاریسم و جدایی مذهب از سیاست و نهادسازی های بین المللی مانند سازمان ملل و شورای امنیت توانست بر این وضعیت غیرعقلانی غلبه کند و در چارچوب این عقلانیت، وضعیت متعادلی را برای خود ایجاد کند.
وی ادامه داد: اما سوال مهم این است که آیا ما می توانیم در جهان اسلام نیز برای رفع واگرایی و چالش های موجود خود، عقلانیت شکل گرفته در غرب را نیز تجربه و به کار بگیریم؟.
واعظی گفت: ما در جهان اسلام باید دنبال تشکیل عقلانیت اسلامی و مبتنی بر ارزش های دینی باشیم که بر اساس آن عقلانیت، بر مشکلات موجود پیروز شویم.
واعظی خاطرنشان کرد: این عقلانیت اسلامی، ضلع های مختلفی دارد که از میان آنها، عناصر فرهنگی می توانند در شکل گیری عقلانیت اسلامی و رفع مشکلات تاثیر بیشتری داشته باشد.
وی تصریح کرد: مهمترین اقدام فرهنگی این است که باید هرگونه تفسیر از اسلام که بخواهد ستیزه جویانه و انحصارطلبانه خود را حق مطلق بداند و مقابل خود را کافر دانسته و با خشونت با او رفتار کند، باید منزوی شود.
کنفرانس بین المللی گفت وگوهای فرهنگی ایران و جهان عرب در عرصه اعتدال و عقلانیت' شنبه شب در سالن اجتماعات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
این کنفرانس فردا « یکشنبه » نیز با برگزاری چهار پنل تخصصی ادامه پیدا می کند و قرار است 30 ایده نیز در آن مطرح شود. مراسم اختتامیه این کنفرانس عصر یکشنبه برگزار خواهد شد.
7401/ 6133/ **شبس *خبرنگار- بهمن اطمینان* انتشاردهنده: بهمن بامداد**