راه مقابله با فرونشست زمین

پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو:با شیوه‌هایی که برای احیا و تعادل‌بخشی آبخوان‌ها به‌کار می‌بریم، باید نخست، برداشت‌ها کنترل شود تا در سطح تجدیدشوندگی بتوانیم با تغذیه مصنوعی، منابع آبی زیرزمینی را تجدید و احیا کنیم. کارشناس بخش برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو گفت: راهکار متوقف کردن فرونشست در دشت‌های کشور توقف روند رو به رشد مصرف و برداشت آب و دادن فرصت تجدیدشوندگی برای احیای آبخوان است.

بهیه جعفری بی‌بالان، رئیس گروه دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو درخصوص راه‌های مقابله با فرونشست دشت‌های کشور گفت: بارگذاری و برداشت بیش از حد از منابع آب زیرزمینی دشت تهران به‌خصوص درمناطق ورامین، ساوجبلاغ و شهریار بیش از ظرفیت تغذیه‌شوندگی این منابع بوده است که این امر موجب شده تا این مناطق با فرونشست بیش از حد در این زمین مواجه شوند. رئیس گروه دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو یادآور شد: شیب دشت تهران به سوی جنوب است و فرونشست زمین نیز در حاشیه‌های جنوبی شهر تهران روی می‌دهد، در زمان حاضر نیز جنوب تهران، شهریار، قرچک و ورامین از جمله مناطقی هستند که با پدیده فرونشست زمین مواجه هستند. جعفری نخستین پدیده فرونشست زمین در کشور را مربوط به سال 1346 در دشت رفسنجان دانست و در ادامه بیان کرد: بر اساس اطلاعات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی در سال 1387 نرخ فرونشست دشت ورامین حدود 12 سانتی‌متر، ساوجبلاغ 22 سانتی‌متر و دشت رفسنجان حدود 30 سانتی‌متر بوده است. وی با اشاره به جدیدترین اطلاعات سازمان زمین‌شناسی در سال 91 گفت: پیش‌بینی شده فرونشست دشت تهران در طول سال به حدود 36سانتی‌متر و شمال و جنوب ورامین حدود 25 سانتی‌متر، هشتگرد حدود 36 سانتی‌متر و کرج سالانه حدود 15 سانتی‌متر خواهد بود. رئیس گروه دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو با اعلام این نکته که شعاع و محدوده فرونشست‌ها منطقه‌ای است، ادامه داد: به‌دلیل اینکه آبخوان سطح وسیعی از یک منطقه را پوشش می‌دهد، محدوده وسیعی نیز متاثر از این پدیده خواهند شد و وقتی آبخوان در منطقه‌ای دچار کم‌آبی شود، تمام منطقه مرتبط با آن آبخوان تحت‌تاثیر قرار می‌گیرند.

وی تنها راهکار را متوقف کردن روند رو به رشد برداشت و مصرف دانست و اضافه کرد: آمریکا نیز با این معضل مواجه بود و آنها توانستند این پیشرفت را متوقف کرده و درحقیقت به نوعی، طرح تعادل‌بخشی را اجرایی کنند. جعفری اضافه کرد: با شیوه‌هایی که برای احیا و تعادل‌بخشی آبخوان‌ها به‌کار می‌بریم، باید نخست، برداشت‌ها کنترل شود تا در سطح تجدیدشوندگی بتوانیم با تغذیه مصنوعی، منابع آبی زیرزمینی را تجدید و احیا کنیم. وی با اشاره به اینکه ثابت نگه داشتن افت آبخوان‌ها سبب جلوگیری از روند روزافزون افت آنها خواهد شد، ادامه داد: فرونشست زمین یک پدیده دائمی و غیرقابل بازگشت است، اما باید با ثابت نگه داشتن شرایط برای سازه‌ها و تاسیسات ایجاد شده، اقداماتی را انجام دهیم که دچار آسیب کمتری شویم؛ این موضوع باعث خواهد شد تا نرخ رو به افزایش فرونشست ثابت بماند.