جمع آوری بیش از 900 تن ماهی خشک از بستر تالاب بین المللی هامون

محبعلی سیستانی روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: با قطع آب رودخانه هیرمند در تیر امسال، حجم آب تالاب بین المللی هامون به صورت تدریجی کاهش یافته و بخش هایی از این تالاب به ویژه هامون صابُری به دلیل تبخیر بیش از حد خشک شد.
وی تصریح کرد: گرمای شدید هوا و وزش بادهای مداوم 120 روزه سیستان نیز مزید بر علت شده و بر شدت تبخیر آب تالاب در 2 ماه گذشته افزوده است.
وی ادامه داد: در همین راستا هماهنگی ها و نشست های مشترکی بین اداره کل شیلات سیستان و بلوچستان(آبهای داخلی) با ادارات شیلات شهرستان های حوزه سیستان و تشکل های صیادی صورت گرفت که با همکاری خوب فرمانداری های این حوزه و اداره حفاظت محیط زیست شهرستان زابل، بیش از 100 گروه صیادی با استعداد هر گروه 20 تا 40 نفر و در مجموع افزون بر سه هزار نفر ساماندهی شدند.
وی خاطر نشان کرد: نتیجه ساماندهی گروه های صیادی در منطقه سیستان جمع آوری بیش از یک میلیون قطعه بچه ماهی زنده از نوع آمور یا کپور علفخوار بود که تمامی آنها در داخل استخرهای پرورشی این منطقه ذخیره سازی شدند.
مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان(آبهای داخلی) گفت: بخشی از ماهی ها که وزن بالاتری داشتند نیز در بازارهای منطقه سیستان برای فروش به وسیله گروه های صیادی عرضه شده است.
دکتر سیستانی اظهار داشت: با توجه به این که قسمت هامون صابری افغانستان زودتر از بخش ایرانی آن با کاهش شدید آب مواجه شد ماهی های این بخش از هامون به بخش هامون صابری سیستان هجوم آوردند.
وی تصریح کرد: با کاهش تدریجی آب هامون صابری حجم عظیمی از ماهی ها به وزن 100 تا 200 گرمی در حال خشک شدن بود که با همت صیادان سخت کوش منطقه سیستان بیش از 900 تن ماهی جمع آوری و خشک شده است.
وی با اشاره به اقدامات انجام شده برای جمع آوری ماهی های خشک شده در بخش هایی از تالاب هامون که دور از دسترس صیادان بود افزود: صیادان این ماهی ها را به صورت خشک شده از سطح تالاب جمع آوری و به کارخانه های پودر ماهی شهرستان چابهار، استانهای فارس، کرمان و یزد ارسال کردند.
مدیرکل شیلات سیستان و بلوچستان (آبهای داخلی) جمع آوری بچه ماهی زنده و خشک شده را یک فرصت اقتصادی حداقلی برای صیادان منطقه سیستان عنوان کرد و افزود: هر چند بهتر بود که پایداری آب دریاچه در همه مناطق تالاب بین المللی هامون بیشتر باشد تا صیادان سخت کوش این منطقه که در سالهای خشکسالی متحمل فشار زیادی شده بودند با صید کردن ماهی با وزن بالا از لحاظ اقتصادی کمک زیادی به این قشر زحمت کش می شد.
به گزارش ایرنا تالاب بین المللی هامون یکی از تالاب های مهم دنیا و بزرگترین دریاچه آب شیرین در سراسر فلات ایران محسوب می شود که با مساحتی حدود پنج هزار و 700 کیلومتر مربع و دامنه عمق یک تا پنج متر در زمان پرآبی در منطقه سیستان واقع در ناحیه کویری و بیابانی شرق کشور قرار دارد.
این تالاب از سه بخش به نام های هامون پوزک در شمال شرقی، هامون صابری در شمال و هامون هیرمند در غرب و جنوب غربی سیستان تشکیل شده است. بخش وسیعی از هامون پوزک و قسمت عمده هامون صابری در خاک افغانستان و بقیه هامون ها در خاک ایران قرار دارد.
سطح هر یک از هامون ها بسته به میزان آب ورودی، فصول پر بارش، خشکسالی ها و ترسالی ها تفاوت داشته و تابعی از آب جریان یافته در رودخانه هیرمند، خروجی پشت سدها و رودخانه های فصلی دیگر است.
اغلب در سال های پر آبی و در فصل بهار بعد از بروز سیلاب رودخانه هیرمند و انشعابات آن، سه هامون به هم متصل شده و به شکل یک نعل اسب تالاب بین المللی هامون را تشکیل می دهند. تالاب بین المللی هامون از طریق رودخانه مرزی هیرمند آبگیری می شود، رودخانه هیرمند نیز از کوههای بابایغما در مرکز افغانستان سرچشمه گرفته و پس از طی بیش از هزار کیلومتر و گذر از ولایات مختلف افغانستان به سد کجکی در ولایت هلمند ریخته و پس از آن به ولایت نیمروز و سپس وارد خاک ایران در منطقه سیستان می شود.
آب این رودخانه از 18 سال پیش قطع شده و رو به خشکی نهاده و هر ازگاهی با ریزش باران در مناطق میانی و سرازیر شدن آبهای سطحی مقادیری آب وارد خاک ایران می شود.
بر اساس معاهده امضا شده میان دولتین وقت ایران و افغانستان در سال 1351 سهمیه ای معادل 820 میلیون مترمکعب آب از ذخیره گاه سد کجکی برای ایران در نظر گرفته شده که دولت افغانستان بایستی در طول سال این میزان آب را رها سازی کند.
با قطع جریان آب رودخانه هیرمند تالاب بین المللی هامون نیز از 18 سال پیش دچار خشکسالی شد و اکنون به بستر حرکت گرد و غبار و شن های روان تبدیل شده هر چند که با آبگیری بخش هایی از آن در زمان جاری شدن سیلاب، از شدت گردوغبار نیز کاسته می شود و شادی و نشاط را برای مردم شمال سیستان و بلوچستان به ارمغان می آورد.
منطقه سیستان با پنج شهرستان زابل، هیرمند، زهک، هامون و نیمروز در شمال استان سیستان و بلوچستان و در همسایگی کشور افغانستان واقع شده است.
3213 **6081 خبرنگار: اکبر نوری ** انتشار دهنده: حیدر سرایانی