بایدها و نبایدهای تغذیه‌ای در هنگام آلودگی‌ هوا

دكتر منصور رضايي، متخصص تغذيه، عضو هيئت علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي و رييس دپارتمان تغذيه بيمارستان مسيح دانشوري، در گفت‌و‌گو با همشهري آنلاين، درباره اهميت تغذيه خوب در روزهايي كه هوا آلوده است به مردم توصيه‌هاي جدي دارد.

او مي‌گويد:در هنگام آلودگي هوا، مردم باید در سبد غذايي خود، برخي مواد غذایی را بيشتر خريداري و مصرف كنند، مواد غذايي كه  بتوانند اثرات و عوارض مواد سمي موجود در هوا را خنثی کنند.

اين متخصص تغذيه، البته قبل از توصيه‌هاي لازم براي چگونگي تغذيه مردم در روزهاي آلودگي هوا،  درباره چگونگي عملكرد اندام‌هاي مختلف بدن براي سم‌زدايي هم چنين توضيح مي‌دهد: پنج ارگان در بدن وجود دارد كه كار سم‌زدايي را در بدن انجام مي‌دهند. وظيفه اين ارگا‌ن‌ها آن است كه در برابر آلاينده‌هايي كه وجود دارند چه آلاينده‌هايي كه از بيرون وارد بدن مي‌شود و چه ساير آلاينده‌هايي كه در بدن توليد مي‌شوند، واكنش مناسب نشان دهند و عمل سم‌زدايي لازم را بموقع انجام دهند.

 به گفته او پوست از طريق تعريق، كليه از طريق ادرار، كبد از طريق صفرا،  ريه از طريق خلط  و روده از طريق مدفوع،  سموم مختلف را از بدن خارج مي‌كنند.

• تاكيد بر مصرف مايعات و پرهيز از مصرف غذاهاي خشك

رييس دپارتمان تغذيه بيمارستان مسيح دانشوري در ادامه درباره بايدها و نبايدهاي تغذيه اي در روزهاي آلوده مي‌گويد: چون تمام راه‌هاي دفع سموم به كمك مايعات امكان پذير است مردم اين روزها، آب و مايعات بيش از هميشه مصرف كنند.

او تاكيد مي‌كند: آب، شير كم‌چرب، دوغ و غذاهاي آبكي، بيشتر مصرف شود و غذاهاي خشك كمتر، مردم سوپ و آش را در سفره‌هاي خود  حتما داشته باشند.

• ضرورت مصرف لبنيات

به گفته رضايي، چون در لبنيات، فسفر، منیزیم و کلسیم وجود دارد بنابراين، مصرف لبنيات اين روزها بيش از هميشه ضروري است چرا كه لبنيات سموم را خنثي مي‌كند و علاوه براين سبب مي‌شود كه دستگاه تنفس كمتر آسيب ببيند. بنابراين اين روزها حتي اگر هوا سرد هم بود و عطش هم نداشتيد، آب و مايعات و غذاهاي آبكي زياد مصرف كنيد. نوشیدن آب، كمك مي‌كند تا کلیه‌ها املاح اضافی و ذرات آلوده و آلاينده‌ها را به سرعت و در زمان كمتري از بدن خارج و سم‌زدايي كنند.

• مواد معدني

متخصص تغذيه توصيه مي‌كند: مردم در سبد غذايي خود از مواد معدني هم وفور استفاده كنند.چرا كه مواد معدني، انواع فلزات‌سنگين، سرب، جيوه، ارسنيك، كاديوم و آلومينيوم را از بدن خارج مي‌كند.

به گفته اين استاد دانشگاه، مواد معدني درغذاهاي حاوي آهن، يد، منيزيم، روي، سلنيوم و كلسيم وجود دارد.

• تاكيد بر مصرف ماهي و ماكيان

عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي مي‌گويد: در روزهايي كه هوا آلوده‌ست مردم نبايد از گوشت قرمز استفاده كنند چرا كه مصرف گوشت قرمز، بار و زحمت كليه را زياد مي‌كند. بنابراين از خانواده گوشت‌ها، بهتر است مردم از ماهي و ماكيان بيش از گوشت قرمز استفاده كنند. ماكيان و ماهي چربي غير اشباع هم دارند.

• خانواده غلات

رضايي از خانواده غلات، بر مصرف جو، بيش از همه تاكيد و اضافه مي‌كند: از خانواده غلات، مردم بهتر است در روزهايي كه هوا آلوده است به جاي مصرف برنج و نان از جو استفاده كنند. جو را مي‌توانند در سوپ و آش اضافه كنند. جو حاوي املاح و فيبر است.

• چه ميوه‌ها و چه سبزيجاتي؟

اين استاد دانشگاه بر مصرف ميوه و سبزيجات هم مثل هميشه تاكيد دارد اما سفارش مي‌كند كه در خانواده ميوه‌ها و سبزيجات مردم از تمام ميوه‌هاي فصل بيشتر از روزهاي ديگر استفاده كنند. مصرف خرمالو، انار، نارنگي و ساير مركبات در اين روزها اولويت دارد.

• سبزيجات حاوي تركيبات گوگردي

رضايي اضافه مي‌كند: در خانواده سبزيجات، مصرف سبزيجات حاوي تركيبات گوگردي توصيه مي‌شود چرا كه اين نوع سبزيجات، به سرعت آلاينده‌ها را از بدن خارج مي‌كند.

• سير، پياز، تره‌فرنگي

توصيه ديگر اين متخصص تغذيه، مصرف از سبزيجات توام با تركيبات گوگردي است. در اين ميان، مصرف سير، پياز، تره فرنگي و كلم بيش از همه توصيه مي‌شود چون اين سبزيجات، به دليل تركيبات گوگرد خود می‌توانند از مخاط دستگاه تنفسی بيشتر محافظت کنند.
علاوه بر اين، مردم تمام سبزيجاني كه برگ سبز تيره دارند را در سبد غذايي خود بگنجانند، چون حاوي كلر وفيل هستند و كار سم‌زدايي را بهتر انجام مي‌دهند.

• مواد غذايي حاوي آنتي اكسيدان

عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي بر مصرف غذاهایی که حاوی آنتی اکسیدان هستند هم تاكيد دارد. او مي‌گويد: در هنگام آلودگي هوا، مقدار زیادی رادیکال آزاد در بدن تولید مي‌شود كه براي بدن بسيار مضر است و سبب بيماري‌هايي چون انواع سرطان و بيماري‌هاي مزمن ديگر مي‌شود. براي كاهش عواقب ناشي از راديكال‌هاي آزاد كه اين روزها زياد توليد مي‌شوند، مردم حتما بايد مواد حاوي آنتي اكسيدان را در سبد غذايي خود اضافه كنند.

رييس دپارتمان تغذيه بيمارستان مسيح دانشوري البته توصيه جدي ديگري هم دارد و آن اينكه مردم در اين روزها، تشنه و گرسنه نباشند حتما پنج  وعده غذاي  سبك بخورند. تازه‌خوري و از مصرف انواع كنسروها و غذاهاي فريزري هم خودداري كنند.