کاظمی قمی: موصل آزاد می‌شود | ترکیه نگران بی‌حیثیتی سیاسی است

زهره نوروزپور : حسن کاظمی قمی سفیر اسبق کشورمان در عراق با حضور در کافه خبر ابعاد مختلف عملیات موصل، پیامدهای آن و رفتارهای ترکیه و عربستان در این خصوص را مورد ارزیابی قرار داد.

وی در تشریح ابعاد این عملیات راهبردی و مهم گفت: «عملیات آزاد سازی موصل در تداوم عملیات هایی بود که دولت عراق از تابستان سال 1393 شروع کرد و روند عملیات پاکسازی هم به گونه ای بود که روز بروز به کمیت و کیفیت ان افزوده شد. جریان تروریستی داعش خرداد 93 شمال عراق را اشغال کرد و موصل را در تصرف خودش گرفت و تا دروازه های پایتخت آمد. اگر نیروهای حشد الشعبی با فتوای مراجع دینی که در راس ان آیت الله سیستانی است شکل نمی گرفت و همکاری همه جانبه ایران نبود، داعش با ورود به بغداد، یک تحول سیاسی و ژئوپلیتیک عمیق را در منطقه رقم می زد، به این معنا که دایره ورود داعش آن وقت به عراق و سوریه محدود نمی شد.»

مشروح این گفتگو را از نظر می گذرانید:

در موصل چه خبر است؟ ابعاد این عمیات را برای ما تشریح کنید .
دو الی سه ماهی طول کشید که فتاوای مراجع دینی منجر به تشکیل مسیر دقیق شد و جمهوری اسلامی ایران هم در چارچوب رسالت های ذاتی و سیاست اصولی خودش که منوط به برقراری ثبات و امنیت در منطقه ، کمک به مقابله با تروریسم و اشغالگری با رعایت حسن همجواری و عدم دخالت در امور دیگران است، همه جانبه و جانانه در کنار دولت عراق ایستاد و با این پدیده شوم تروریستی مقابله کرد. در واقع می توان گفت هرآنچه که امروز نیز در خصوص موصل و  مبارزه با داعش رخ می دهد با محوریت ایران و عراق است.

پس با این حساب شما نقشی برای آمریکا در این مبارزه قائل نیستید؟
از همان اغاز تحرکات داعش در عراق که مطالبه جدی برای کمک و مبارزه با آنها مطرح بود. آمریکایی ها بر خلاف تعهدات امنیتی که به دولت عراق داده بودند، حاضر به همکاری با بغداد نشدند و بهانه کردند که تا مشکلات سیاسی عراق حل نشود نمی توانیم به دولت مالکی کمک کنیم.  البته این بهانه ای بیش نبود چرا که خطر تروریسم و نا امنی، موضوعی نبود که با اختلافات و سلیقه های سیاسی، این مساله مهم را نادیده بگیریم. در واقع آمریکایی ها اگر می خواستند مبارزه ای  با داعش بکنند. از ابتدا کمک می کردند و اجازه نمی دادند تا این نیرو شکل بگیرد و برسد به اینکه موصل را تصرف کند.

پس این ائتلاف ضد داعشی که آمریکایی ها راه انداخته اند چیست؟ یا این تبلیغاتی که می کنند ما با داعش در عراق و سوریه می جنگیم چه معنی می دهد؟
در همان بحبوحه پیشرفت داعش و بی عملی آمریکا، در داخل عراق موج ضد امریکایی شکل گرفت، مبنی بر اینکه آمریکایی ها از داعش حمایت می کنند و این موج برافروخته شد تا اینکه آمریکایی ها احساس کردند که طبق ان زمان برنامه ریزی شده، داعش نمی تواند اهداف آن ها را در منطقه محقق کند. از ان مقطع یک ائتلاف مبارزه با داعش را شکل دادند که این هم بهانه ای شد برای حضور مجدد نظامی آمریکا در این کشور و منطقه. به موازات رفتار امریکایی ها، دولت عراق با ورود نیروهای بسیج مردمی ( حشد شعبی) و با حمایت جمهوری اسلامی به مقابله با داعش رفت، اولین تلاش هم این بود که بتوانند جلوی پیشروی داعش را بگیرند و مهار کنند و بعد از مهار، تهدید از سمت بغداد را بتوانند کنترل کنند.

برگردیم به بحث اول و عملیات موصل
 از تابستان 93 کم کم عملیات های پاکسازی شروع شد از جمله عملیاتی که نقطه عطفی در تداوم عملیات های نظامی بود، عملیات جرف الصخر بود که این منطقه مرکز پایگاه تروریستی بود، عمده حوزه های بمب گذرای شده و صدور تروریسم به حله، کربلا و بغداد از این مرکز طراحی می شد. شما شاهد بودید که ما سال گذشته یک مراسم اربعین امن در عراق داشتیم که اصلی ترین دلیل آن همین تصرف جرف الصخر بود. تا قبل از پاکسازی، این منطقه که مسیر بغداد به کربلا است، اصطلاحا می گفتند مثلث الموت یعنی مثلث مرگ، خیلی منطقه خطرناکی بود. امروز می توان گفت عملیات موصل در بعد کیفی و کمی، فوق العاده عملیات مهمی است و باور من این است که پیروزی در عملیات موصل یک نقطه عطفی در روند تحولات سیاسی و امنیتی، نه فقط در عراق، بلکه در کل منطقه خواهد بود و  تاثیر آن را درخارج این کشور و سطح منطقه ، شاهد خواهیم بود.

چرا عملیات موصل هم برای عراقی ها و هم برای منطقه بسیار مهم است. حتی توجهات جهانی را نیز به خود معطوف داشته است.

آزاد سازی موصل ازچند لحاظ و از چند بعد حائز اهمیت و بررسی است و می توان گفته شاخص های بسیار جالبی دارد.

شاخص اول؛ فرماندهی ان با خود عراقی ها است، بر خلاف اینکه امریکایی ها خیلی فشار اوردند و بسیار فضاسازی روانی کردند برای اینکه فرماندهی عملیات ازادسازی موصل را به عهده بگیرند، نه با هدف ازاد کردن موصل، بلکه با اهدافی که دارند، اما دولت عراق زیر بار نرفت، این یک موفقیت برای بغداد بود.

شاخص دوم؛ عملیات از یک وفاق و یک همبستگی ملی سیاسی برخوردار است، هیچ عملیاتی را نمی بینید که همه جریانهای سیاسی با وجود رقابت ها و اختلاف های همیشگی خود در یک موضوع به یک اشتراک نظر جمعی رسیده باشند. امروز تنها دولت شیعی محور عراق نیست که بر این عمیات تاکید می کند ، قاطبه اهل سنت بر عملیات موصل تاکید دارد. کردها امروز می خواهند موصل آزاد شود. همه جریانات سیاسی، مذهبی، قومی، مرجعیت هم که مشوق عملیات ازاد سازی بود که به عنوان بزرگترین پشتوانه دولت محسوب می شود.