گلاویز شدن حرف‌ها

هر كس در زندگي مراء و جدال دارد بداند شيطان دوست او، و او دوست شيطان است؛ چرا كه مراء و جدال امري شيطاني است، نه كار رحماني. به‌طور كلي مراء و جدال بد است اما از آن بدتر، مراء در خانه است؛ يعني مراء زن و شوهر با يكديگر. خانم در مقابل شوهرش قد علم مي‌كند تا حرفش را به كرسي بنشاند يا آقا در مقابل خانمش مي‌خواهد بگويد حرف، حرف من است؛ جدال يعني كشتي گرفتن در بحث. در واقع يعني اينكه من مي‌خواهم تو را هر طور كه شده محكوم كنم.

در روايات داريم «هيچ‌چيزي بعد از كفر به خدا، به اندازه مراء و جدال باعث دلمردگي شما نمي‌شود». همه‌مان هم تجربه كرده‌ايم. گاهي سر چيزي با كسي بحث مي‌كنيد؛ مثلا سر يك موضوع سياسي و... بعد كه بحث‌تان تمام مي‌شود، احساس خستگي و كوفتگي در روحتان احساس مي‌كنيد. همين را دلمردگي مي‌گويند اما در مقابل، بحث علمي نشاط‌آور است. روح انسان در بحث علمي نشاط پيدا مي‌كند. ما در خيلي از مباحثات علمي متوجه گذر زمان هم نمي‌شويم. اما چرا ما در جدل و بحثمان به دلمردگي مي‌رسيم؟ به ‌اين خاطر كه هدف‌مان در درجه اول غلبه پيدا كردن در بحث است آن هم با هر وسيله‌ و سخني، نه رسيدن به حقيقت. به‌شدت بايد از اين رفتار در خانه و بين همسران دوري جست؛ چرا كه هيچ‌چيز بدتر از دلمرگي در خانه نيست.

در احاديث و روايات، تعابير راجع به جدال آنقدر تند است كه انسان مبهوت مي‌شود چنان كه پيامبر اكرم(ص) فرموده‌اند: «مراء را كنار بگذاريد، زيرا نخستين چيزي كه بعد از بت‌پرستي، پروردگارم مرا مورد نهي قرار داد، مراء و جدل بود». و در جايي ديگر يك شاه كليد به‌دست ما داده‌اند كه در دام بحث بي‌حاصل نيفتيم؛ گفته‌اند بحث و بگو و مگو را شما زودتر تمام كنيد هر چند كه طرف مقابلتان اشتباه مي‌گويد. و گفته شده است ايمان كسي كامل نمي‌شود مگر آنكه مراء و جدل را ترك كند، گرچه حق با او باشد.