راهکارهای نظام بانکی در کنترل تورم

مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی در مورد راهکارهای بانک مرکزی در کنترل نرخ تورم گفت: اگر بانک مرکزی بتواند در بلندمدت در حوزه مطالبات معوق، تدوین قانون ورشکستگی و بنگاه‌داری بانک‌ها به چارچوب مشخص و منسجمی برسد، در هدف کنترل تورم در سطح 5 تا 6 درصد موفق‌تر خواهد بود.کامران ندری در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس درخصوص دلایل زیان‌ده شدن برخی بانک‌ها و کاهش سود خالص بانک‌های دیگر، چند دلیل عمده را عنوان کرد. او نخستین عامل زیان‌ده شدن بانک‌ها را به سرمایه‌گذاری بانک‌ها در حوزه زمین و مستغلات و عدم امکان فروش این اموال به دلیل رکود، نسبت داد. او در این رابطه گفت: البته برخی‌ بانک‌ها که این دارایی‌ها را نگهداری می‌کنند، بانک‌هایی هستند که زیان نداده‌اند اما سودشان کاهش یافته است چون عمده سودی که ابراز می‌کردند، سود ناشی از خرید و فروش زمین و مستغلات بوده است.

ندری به این نکته اشاره کرد که در ترازنامه اغلب بانک‌ها املاک و مستغلات به‌عنوان دارایی وجود دارد، اما چون دارایی‌ها نقدشونده نیست و بدهی‌ بانک‌ها نقدی است بانک‌ها به مشکل می‌خورند. او این مساله را علت اصلی اضافه برداشت بانک‌ها از منابع بانک مرکزی معرفی می‌کند و معتقد است در اثر این عامل بانک‌ها مجبور به رقابت در جذب سپرده با نرخ‌های سود بالا می‌شوند.مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی با اشاره به جریمه 34 درصدی بانک‌ها در صورت اضافه برداشت از منابع بانک مرکزی، افزود: البته خوشبختانه بانک مرکزی این اضافه برداشت‌ها را به خط اعتباری تبدیل کرد و همین مساله باعث کاهش نرخ سود اعتبار دریافت شده از بانک مرکزی شد. ندری تصریح کرد: با همه این احوال، تامین نقدینگی و سود سپرده برای بانک‌ها هزینه دارد و انباشت این هزینه‌ها در کنار عدم امکان فروش املاک، سود بانک را کاهش داده و وقتی هزینه از درآمد بیشتر شود، به زیان هم منجر می‌شود.ندری مطالبات معوق بانک‌ها که باعث شده هم اصل سرمایه از بین برود و هم سودی به وجود نیاید را عامل دیگر وضعیت نگران‌کننده بانک‌ها عنوان می‌کند. ندری با بیان اینکه اگر بانک‌های دولتی را مستثنی کنیم، سود نظام بانکی به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته است، گفت: البته در شرایط رکود نمی‌توان انتظار به‌دست آوردن سود چندانی داشت.

ندری معتقد است که بانک باید بتواند زیان خود را با سرمایه پوشش دهد و مساله را وقتی نگران‌کننده می‌داند که برخی بانک‌های زیان‌ده سرمایه پایینی نیز دارند.مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی با بیان اینکه تاکنون ورشکستگی برای بانک‌های ایرانی رخ نداده است، گفت: برخی بانک‌ها در مواقعی می‌توانند زیان را تحمل کنند اما برای برخی بانک‌ها ممکن است این زیان قابل تحمل نباشد. برخی بانک‌ها و موسسات ورشکسته در سال‌های اخیر ادغام شدند که البته ادغام بانک ورشکسته منجر به بروز مشکلات مالی برای بانک‌ پذیرنده شده است.به گفته وی بانک مرکزی در این سال‌ها درخصوص مدیریت ورشکستگی و ادغام بانک‌ها و موسسات اعتباری موفق عمل کرده اما قطعا برای این مدیریت از پول پرقدرت استفاده می‌کند.ندری گفت: این نگرانی وجود داشته و دارد که مدیریت وضعیت نامناسب مالی برخی بانک‌ها منجر به افزایش تورم شود اما تا این لحظه این مدیریت و رشد پایه پولی موجب رشد تورم نشده است.وی تاکید کرد: اقدامات بانک مرکزی باید به گونه‌ای باشد که در بلندمدت سیستم بانکی نیازمند کمک بانک مرکزی نباشد و در مواقعی که با مشکل مواجه می‌شوند خودشان به حل آن مبادرت کنند.

مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی با اشاره به حرکت سیستم بانکی به سمت بنگاه‌داری، افزود: مساله مطالبات‌معوق چالش دیگر سیستم بانکی است که در این راستا باید شرکت مدیریت دارایی‌ها راه‌اندازی شود یا اینکه نظارت تقویت شود،البته در این زمینه نیاز به چاره‌اندیشی است و بانک مرکزی می‌تواند از تجربیات جهانی در این زمینه استفاده کند.وی با بیان اینکه اصولا ورشکستگی در سیستم بانکی اجتناب‌ناپذیر است، گفت: چون در ایران تجربه و قانون مشخصی در این زمینه نداریم، بانک مرکزی با کمک به بانک‌ها از این پدیده جلوگیری می‌کند.ندری اضافه کرد: اگر بانک مرکزی بتواند در بلندمدت در حوزه مطالبات معوق، تدوین قانون ورشکستگی و بنگاه‌داری بانک‌ها به چارچوب مشخص و منسجمی برسد، در هدف کنترل تورم در سطح 5 تا 6 درصد موفق‌تر خواهد بود.او یکی از دلایل اصلی عدم کنترل نرخ تورم در دو دهه گذشته را مشکلات نظام بانکی دانست و گفت: در این مدت بانک مرکزی در مدیریت این مساله و عدم شکل‌گیری بحران در نظام بانکی موفق بوده، ولی در هدف اول که کنترل بوده، نمره خوبی نمی‌گیرد.مدیر گروه بانکداری اسلامی پژوهشکده پولی تاکید کرد:‌ ورشکستگی موضوعی عادی است، اما بستر حقوقی و مدیریتی آن وجود ندارد ولی اگر هم چنین بستری وجود داشت، در گام اول باید به استحکام مالی بانک کمک کرد و ورشکستگی آخرین گام باید در نظر گرفته شود.