سیاه‌پوشی ایران در عزای حسین(ع)؛ «قصه لب تشنه‌ات آب می‌کند دل را»

استان‌ها- روایت عاشورا و سیاهپوشی ایران حکایت ارادت است، ارادتی از نزدیک‌ترین شهرها تا دورترین آبادی‌ها و روستاها؛ قصه لبِ ‌تشنه حسین(ع) تا دوردست‌ها رسیده و دل‌ها را آب کرده است.

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: دکمه‌های لباس مشکی پسرش را یکی‌یکی می‌بندد، دست‌هایش می‌لرزد و شاید هم‌دلش، چشم‌های پسربچه نگاه خسته و گرفته مادر را می‌پاید، به دکمه‌های آخر نرسیده اشک می‌شود و نگاه بارانی‌اش را پشت پنجره می‌برد.

صدای هیئت گوش خانه را پر می‌کند، «این بدن از کیست که سر ندارد. عزیز زهراست، کفن ندارد...»

مادر نگاه بارانی‌اش را از پشت پنجره جمع می‌کند و دوباره سروقت دکمه‌های باقی‌مانده لباس مشکی می‌رود؛ این بار دست‌هایش نمی‌لرزد، دلش آشوب است و پسرش هم می‌داند که این حال و هوای هرساله مادر در محرم است، عاشورا که می‌شود خانه‌شان حال دیگری دارد.

دکمه آخر لباس مشکی هم‌بسته می‌شود و حالا «حسینِ» کوچک مادر آماده است، مادر دیگر نه بغض دارد و نه اشک، نه دست‌هایش می‌لرزد و نه نگاهش، صدای بسته شدن در، خانه را تنها می‌گذارد، هنوز صدای هیئت می‌آید و نوحه‌خوان فریاد می‌زد: لبیک یا حسین(ع).

ایران اسلامی روی نوا و نوحه

همزمان با عاشورای حسینی ایران اسلامی روی نوا و نوحه و نام «حسین» اوج گرفت و هیئت‌های مذهبی از شهر را شور و شعور بخشیدند.

همچنین مراسم عزاداری سید و سالار شهیدان در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) یک مهمان ویژه داشت و رئیس‌جمهور در روز عاشورا در جمع عزاداران حسینی در شهرری حاضر شد.

در دیگر استان‌های ایران اسلامی نیز عاشورای حسینی رنگ و بوی آئین‌های بومی و محلی را گرفت که جزئیات آن در جدول زیر می‌آید. همچنین نماز ظهر عاشورا در سراسر کشور اعم از شهر و روستا اقامه شد.

عاشورای حسینی(ع) در استان‌ها

حال و هوای عاشورا	نام استان	توضیحات	برپایی نماز ظهر عاشورا
نوای «عطشان حسین» در بازار تبریز پیچید عزاداری در هیئت‌های مذهبی عاشورا و دلدادگی ارامنه تبریز	آذربایجان شرقی	بازار تبریز در عاشورای حسینی به قطب مذهبی تبریز تبدیل ‌شد و پیر و جوان و کودک برای شرکت در مراسم‌ها به این بازار آمدند. هرکدام از دسته‌های حسینی بر اساس سنت دیرینه خود، نام یکی از خیابان‌ها و محلات قدیمی تبریز را که بر علم نوشته‌شده بر دوش کشیده و هرکدام با علم‌های ویژه‌ای دسته‌های زنجیرزنی، سینه‌زنی و مرثیه‌خوانی مسیر بازار را طی و عزاداری کردند. آذربایجان شرقی با داشتن افزون بر یک هزار و ۷۰۰ هیئت مذهبی یکی از استان‌های مهم در عزاداری‌های مذهبی به شمار می‌رود که این تعداد هیئت حسینی به عزاداری پرداختند. تبریز به‌عنوان یکی از شهرهای میزبان تعدادی از ارامنه و البته یکی از ولایت مدارترین مناطق کشور شاهد خلق صحنه‌هایی پرشکوه از دلدادگی آزادی خواهان و آزادی دوستان حسینی بود	نماز ظهر عاشورا ظهر چهارشنبه به امامت آیت‌الله مجتهد شبستری و با حضور گسترده مردم در تبریز اقامه شد.
عزاداران حسینی در ۳۵ شهر و روستاهای مختلف آذربایجان غربی با برگزاری آیین‌های مختلف ازجمله تعزیه‌خوانی و شبیه‌خوانی عشق و ارادت خود را به سقای دشت کربلا و امام حسین (ع) ابراز داشتند. همزمان با عاشورای حسینی به همین مناسبت درصدها نقطه از شهر ارومیه و دیگر شهرهای استان آیین قربانی انجام‌گرفته و درصدها خانه و مسجد نیز سفره‌های احسان پهن شد.	آذربایجان غربی	امسال باوجود سردی هوا، جمعیت مشتاق و عاشقان اباعبدالله الحسین در مسیر عبور دسته‌ها موج می‌زد، نوای یا حسین (ع) و یا عباس (ع) فضای شهرها را پر کرد، گروه‌های کثیری از مردم به نیت برآورده شدن حاجاتشان در میان دسته‌ها و مردم عزادار، مواد غذایی، چای، شربت و شیر توزیع می‌کردند، علم و کتل های رنگارنگ در میان دستجات به حرکت درآمده و تعداد زیادی از مردم به‌واسطه نذری که دارند انواع پارچه، روسری به این علم‌ها نصب کردند.	نماز ظهر عاشورا به یاد نماز ظهر عاشورای حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در معابر، خیابان‌ها، مساجد، حسینیه‌ها و تکایای شهرهای مختلف آذربایجان غربی برگزار شد و عزاداران حسینی به‌صورت گسترده در آن شرکت کردند.
مراسم عزاداری و سوگواری سالار شهیدان با حضور دسته‌ها ، هیئت‌ها و عاشقان و دل‌سوخته آن حضرت در میدان تاریخی امام (ره) اصفهان برگزار شد. اجرای آیین وداع‌خوانی و نخل‌گردانی در کاشان	اصفهان	کاشانی‌ها با برپایی آیین وداع‌خوانی که از سوزناک‌ترین بخش‌های تعزیه سنتی این شهرستان محسوب می‌شود و نخل‌گردانی به‌عنوان نمادی از تشییع پیکر سیدالشهدا در ماه محرم به سوگ نشستند.	عزاداران سالار شهیدان، مقارن با عاشورای حسینی در میدان امام(نقش جهان) اصفهان به نماز ایستادند. نماز ظهر عاشورا با حضور هزاران عزادار اصفهانی به امامت آیت‌الله سید ابوالحسن مهدوی عضو مجلس خبرگان رهبری و امام‌جمعه موقت اصفهان برگزار شد.
اجتماع عظیم عاشورائیان اردبیل برگزار شد	اردبیل	اجتماع عظیم عاشورائیان اردبیل با حضور هیئت‌های عزاداری محلات شش‌گانه و اقشار مختلف مردمی در میدان عالی‌قاپو برگزار شد.	نماز ظهر عاشورا در اردبیل به اقامت آیت‌الله سید حسن عاملی نماینده ولی‌فقیه در استان و امام‌جمعه اردبیل در میدان سرچشمه اردبیل برگزار شد. نماز ظهر عاشورا در اردبیل علاوه بر میدان سرچشمه در امامزاده صدرالدین و میدان وحدت نیز با حضور هزاران عزادار برگزار شد، همچنین مساجد، حسینیه‌ها و بقاع متبرکه نیز در سراسر استان اردبیل میزبان نمازگزاران بود.
مردم عزادار استان البرز همزمان با روز دهم محرم‌الحرام و روز عاشورا ضمن سینه‌زنی و عزاداری در خیابان‌های و کوچه‌های روستاها و شهرهای استان در بقاع متبرکه استان تجمع کردند. برگزاری تعزیه در برغان	البرز	آستان مقدس امامزادگان حسن (ع)، طاهر (ع)، حیدر (ع)، محمد (ع) در شهرستان کرج و امامزادگان شاخص شهرستان‌های تابعه استان میزبان عزاداران بوده ضمن اینکه بعضی از مصلاهای نماز جمعه نیز پذیرای عزاداران بودند. تکیه بالا محله روستای بَرغان میزبان عزاداران حسینی بود، تعزیه‌خوانی سال‌های زیادی است که در این روستا انجام می‌شود.	نماز پرشکوه ظهر عاشورا در روستاها و شهرهای استان البرز اقامه شد.
هیئت‌های مختلف با برگزاری مراسم عزای حسینی به محل بزرگ اجتماع عاشوراییان ایلامی واقع در ۲۲ بهمن رسیدند و اوج ارادت به امام حسین(ع) و کربلاییان را با جمعیتی غیرقابل وصف نشان دادند.	ایلام	از ابتدای صبح عزاداران با پای پیاده به‌صورت دسته‌ها و هیئت‌های مختلف به سمت حرم مطهر امامزاده سید حسن(ع) رفتند.	نماز ظهر عاشورا در مرکز استان در مسجد جامع ایلام به امامت نماینده‌ ولی‌فقیه در استان برگزار شد.
برگزاری ۴۰ تجمع عاشورائیان در استان بوشهر	بوشهر	مراسم سینه‌زنی و زنجیرزنی همراه با حضور گسترده مردم برگزار شد و برنامه‌هایی همچون نعش‌گردانی، روضه‌خوانی و مراسم صبحدم از دیگر برنامه‌ها در استان بود.	اقامه نماز ظهر عاشورا در ۱۵۰۰ نقطه نماز باشکوه ظهر عاشورا در بوشهر به امامت آیت‌الله صفایی بوشهری نماینده ولی‌فقیه در استان اقامه شد.
دل‌های مردم استان تهران ماتم‌سرا شد/راه‌اندازی هیئت‌های عاشورایی سفر رییس‌جمهور به قبله تهران/حضور روحانی در میان عزاداران حسینی	تهران	بسیاری از مردم استان تهران نیز در روز عاشورای حسینی در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) حاضر شدند.	مردم شهرستان‌های استان تهران همزمان با ظهر عاشورا و به یاد آخرین نماز سید و سالار شهیدان، نماز جماعت ظهر و عصر را اقامه کردند. در شهرستان ورامین، نماز جماعت ظهر و عصر در خیابان مسجد جامع این شهرستان به امامت آیت‌الله سید مرتضی محمودی امام‌جمعه و نماینده ولی‌فقیه اقامه شد. حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) نیز همزمان با ظهر عاشورا شاهد حضور هزاران عزادار حسینی برای اقامه نماز جماعت ظهر و عصر بود.
برگزاری اجتماع عاشورائیان	چهارمحال و بختیاری	در سراسر شهرستان‌های استان نیز عزاداران حسینی در اماکن مذهبی و بقاع متبرکه با آئین‌ها و رسوم سنتی خود مراسم روز عاشورا را برگزار و در سوگ شهادت امام حسین (ع) عزاداری کردند.	نماز ظهر عاشورا در شهرکرد با حضور هیئت‌های عزاداری و مردم در مصلای بزرگ امام خمینی (ره) این شهر اقامه شد.
شور عاشورایی به اوج رسید/ تدفین نمادین شهدای کربلا در خوسف	خراسان جنوبی	مراسم سنتی«بیل‌زنی» با قدمتی ۲۰۰ ساله در خوسف نماد تدفین بدن‌های مطهر امام حسین (ع) و یارانش در دشت کربلا است که امسال باشکوه‌تر انجام ‌شد.	در شهر بیرجند هیئت‌های مذهبی از مناطق مختلف شهر برای اقامه نماز ظهر عاشورا به سمت منطقه معروف « قتلگاه» حرکت کردند، و عزاداران حسینی نماز ظهر و عصر عاشورا را به امامت امام‌جمعه بیرجند اقامه کردند.
مراسم باشکوه عزاداری اباعبدالله الحسین(ع) و روز عاشورا در سراسر شهر مشهد و حرم مطهر امام رضا (ع) با حضور خیل عاشقان حسینی برگزار شد.	خراسان رضوی	خیل عاشقان و سیاه‌پوشان عزای حسین (ع) از گوشه و کنار شهر در تمامیِ خیابان‌های منتهی به حرم مطهر رضوی در قالب هیئت‌ها و دسته‌های عزاداری به یکدیگر پیوسته حضور به هم رساندن و با صدای طبل و سنج و آوای مرثیه‌خوانان با زنجیر بر سر و سینه خود زدند و مسیرهای سیاه‌پوش تشرف به حرم را طی کرده و با عرض تسلیت به امام هشتم (ع) در جوار آن حضرت به عزاداری و سوگواری پرداختند.	سوگواران و عزاداران حسینی صف‌های به‌هم‌پیوسته نماز را تشکیل داده و به امامت آیت‌الله علم الهدی نماینده ولی‌فقیه در خراسان رضوی، در تمامیِ صحن‌های حرم مطهر رضوی به نماز ایستادند.
خراسان شمالی غرق در عزا و ماتم شد	خراسان شمالی	هیئت‌های مذهبی و مردم عزادار با زنجیرزنی و سینه‌زنی در مسیر خیابان‌های بجنورد به سمت آستان امام‌زاده سید عباس ابن موسوی بن جعفر (ع) تجمع کردند و به سوگواری و عزاداری در این مکان پرداختند.	نماز ظهر عاشورای مرکز استان خراسان شمالی در جوار آستان مقدس امامزاده سید عباس ابن موسی ابن جعفر (ع) به امامت حجت‌الاسلام ابوالقاسم یعقوبی نماینده ولی‌فقیه در استان برگزار شد.
برگزاری مراسم عزاداری در شهرستان‌های مختلف استان	خوزستان	سوگواران و عزاداران حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در اهواز از ساعات ابتدایی صبح با حضور در مساجد و تکایا در سوگ سرور و سالار شهیدان اسلام به عزاداری پرداختند.	عزاداران حسینی در نقاط مختلف استان خوزستان نماز ظهر روز عاشورا را در میدان‌ها، خیابان‌ها، بقاع متبرکه، مساجد و تکایا برگزار کردند.
عزاداری در حسینیه اعظم زنجان	زنجان	شهر ارمغان خانه با توجه به وجود تکیه حسینی ارمغان خانه میزبان مسافران و گردشگران مذهبی زیادی بود.	نماز ظهر عاشورا در میدان انقلاب شهر زنجان با حضور خیل عظیم عزادار عاشق حسینی به امامت حجت‌الاسلام علی خاتمی نماینده ولی‌فقیه در استان و امام‌جمعه زنجان اقامه شد.
استان سمنان در عزای حسینی سیاه‌پوش شد	سمنان	آئین نخل گردانی زینت‌بخش مراسم قبل از ظهر عاشورا بود.	نماز ظهر عاشورا در ۳۵نقطه استان سمنان با حضور اقشار مختلف مردم در صفوف به هم فشرده برگزار شد
سیستان و بلوچستان سیاه‌پوش و عزادار شد	سیستان و بلوچستان	آیین دسته روی عاشورای حسینی از محل هیئت‌های مذهبی زاهدان از ساعت ۷ صبح به سمت گلزار شهدای زاهدان برگزار شد.	عزاداران حسینی در ۱۹ شهرستان‌ سیستان و بلوچستان بعد از سوگواری برای شهدای کربلا نماز ظهر عاشورا را اقامه کردند. نماز ظهر عاشورا با حضور عزاداران در زاهدان به امامت آیت‌الله عباسعلی سلیمانی، نماینده ولی‌فقیه در سیستان و بلوچستان اقامه شد.
سومین حرم اهل‌بیت میعادگاه عاشقان امام حسین( ع) شد	فارس	مردم سومین حرم اهل‌بیت(ع) از صبح در حسینیه‌ها و حرم حضرت شاه‌چراغ (ع) به عزاداری برای سید و سالار شهیدان پرداختند.	نماز ظهر عاشورا در حرم شاه‌چراغ (ع) و بقاع متبرکه استان فارس اقامه شد
مراسم روز عاشورا با حضور عزاداران حسینی در قزوین برگزار شد	قزوین	دسته‌های عزاداری با حرکت از تکایا و مساجد مناطق مختلف شهر پس از عبور از خیابان‌های شهر در خیابان شهدا تجمع کرده و در عزاداری یکپارچه در غم شهادت مولای خود سوگواری کردند.	عزاداران حسینی پس از شنیده شدن اذان به نماز ایستادند و به یاد آخرین نماز حسین‌ابن‌علی در کربلا نماز ظهر را به امامت آیت‌الله عابدینی نماینده ولی‌فقیه و امام‌جمعه قزوین اقامه کردند.
از ساعات ابتدای روز عاشورای حسینی عزاداران و هیئت‌های مذهبی شهر مقدس قم با حرکت به سمت حرم مطهر حضرت معصومه(س) این مصیبت بزرگ را به ساحت امام زمان(عج) و کریمه اهل‌بیت(ع) تسلیت گفتند.	قم	دسته‌های عزاداری و هیئت‌های مذهبی استان قم طبق برنامه از قبل مشخص‌شده مسیرهای منتهی به میدان آستانه و حرم مطهر حضرت معصومه(س) را به سر و سینه‌زنان طی کردند و در عزای سید و سالار شهیدان اشک ماتم ریختند.	همزمان با به صدا درآمدن آوای ملکوتی اذان ظهر، نماز جماعت ظهر عاشورا به یاد نماز ظهر عاشورای اباعبدالله الحسین(ع) با حضور خیل کثیری از عزاداران در حرم مطهر حضرت معصومه(س)، به امامت آیت‌الله سید محمد سعیدی تولیت آستان مقدس کریمه اهل‌بیت(ع) و در شبستان امام خمینی(ره) به امامت آیت‌الله مکارم شیرازی از مراجع تقلید برگزار شد.
برگزاری مراسم گل گیران	کردستان	گل گیران مراسمی است که به گفته افراد محلی از گذشته‌های دور تاکنون و هرسال باشکوه خاصی در شهر بیجار برگزار می‌شود و عزاداران حسینی در این روز با گذاشتن گل بر سر غربت اهل‌بیت امام حسین (ع) ویاران باوفایش را در صحرای کربلا روایت می‌کنند.	نماز ظهر عاشورا در سنندج نیز با حضور مردم عزادار شیعه و سنی استان کردستان در خیابان آیت‌الله طالقانی این شهر و مقابل حسینیه سنندج و به امامت آیت‌الله سید محمد حسینی شاهرودی، نماینده ولی‌فقیه در کردستان اقامه شد.
برگزاری آئین چهل‌منبران	کرمان	مردم در روز عاشورا اعتقاددارند با روشن کردن چهل شمع در چهل محل حاجت‌روا می‌شوند.	برگزاری نماز ظهر عاشورا در مناطق مختلف استان
طنین نوای حزن‌انگیز «چمری» کرمانشاهیان در سوگ سالار شهیدان	کرمانشاه	کرمانشاهیان نیز به‌رسم دیرینه و باستانی خود، با برگزاری آیین «چمری» و سردادن نواهایی حزن‌انگیز که به زبان محلی به آن «مور» می‌گویند، در سوگ سرور و سالار شهیدان و یارانش عزاداری کردند.	نماز ظهر عاشورا، به امامت آیت‌الله علما و با حضور جمعیت عزاداران حسینی در راستای لبیک به امام شهیدان و تجلی هدف قیام وی در کرمانشاه اقامه شد[span dir='LTR'].
،سینه‌زنی و زنجیرزنی هیئت‌های مذهبی آیین تعزیه‌خوانی سنتی	کهگیلویه و بویراحمد	هیئت‌های عزاداری در شهر یاسوج پس از عزاداری در مرکز شهر یاسوج به سمت مصلای این شهر حرکت کردند و در آنجا در سوگ سید و سالار شهیدان به سینه‌زنی و زنجیرزنی پرداختند.	نماز ظهر عاشورا با حضور عزاداران حسینی شهر یاسوج در مصلای این شهر برگزار شد.
اجرای آئین «جوش زدن» در امامزاده روشن‌آباد کردکوی	گلستان	جوش زدن درواقع به حرکات آهنگین با پا و چرخیدن در جهت عقربه‌های ساعت، خواندن اشعار حماسی و مذهبی توسط شخصی که در وسط میدان ایستاده است و جواب ترجیع‌بندهای آن توسط افراد جوش زن است. این مراسم هنوز هم در هیئت‌های مذهبی شهرستان کردکوی برگزار می‌شود.	عاشورائیان و عزاداران حسینی در گرگان مرکز استان گلستان نماز ظهر عاشورا را در خیابان امام خمینی (ره) گرگان به امامت آیت‌الله سید کاظم نور مفیدی نماینده ولی‌فقیه در گلستان اقامه کردند.
حضور اتباع آذری و گرجی در عزاداری حسینی [p dir='LTR'] برگزاری تعزیه واقعه عاشورا در ضیابر با قدمتی ۳۰۰ ساله	گیلان	عشق به حسین(ع) مرزها را درنوردیده و اتباع مسلمان جمهوری آذربایجان و گرجستان را در کنار مردم شهرستان آستارا جمع کرده تا در غم شهادت سالار شهیدان، اشک عزا بر گونه جاری کنند.	همزمان با فرارسیدن روز عاشورا عزاداران پس از نوای ملکوتی اذان ظهر، صفوف به هم فشرده نماز را در خیابان‌ها تشکیل داده و به یاد آخرین نماز سیدالشهدا ، نماز عشق اقامه کردند.
برگزاری آئین گِل‌مالی طنین‌انداز شدن آوای چمری	لرستان	لرستانی‌ها امسال با فرارسیدن دهم محرم، با درست کردن حوضچه‌های گِل و گِل مالی کردن خود، عزادار بودن و اوج اندوه خود را برای سید و سرور شهیدان ابراز کردند. صدای ساز چمری موسوم به نوای «چمرونه» سنتی است در لرستان که هرساله در صبح روز عاشورا عزاداران را به سطح شهر فرامی‌خواند و با هر ریتم و نوای خودگرد ماتم بر زمین و زمان می‌پاشد[span dir='LTR'].	نماز ظهر عاشورا با حضور پرشور عزاداران حسینی به امامت نماینده ولی‌فقیه در استان لرستان و امام‌جمعه خرم‌آباد در محل مصلای الغدیر این شهر برگزار شد.
عاشقان اهل بیت عصمت و طهارت در استان مازندران ، دیار علویان در روز عاشورای حسینی در دسته های مختلف سینه زنی و زنجیر زنی شور حسینی را به نمایش گذاشتند.	مازندران	توزیع انواع نذورات از سوی مردم ، ذبح گوسفند در مقابل دسته های عزاداری و نیز پخش خرما ، شربت و آب به یاد تشنه لبان دشت کربلا توسط برخی از محبان حضرت سید الشهدا در بین عزاداران حسینی در خیابان ها و کوچه ها از دیگر برنامه های عاشقان اهل بیت بوده است.	نماز ظهر عاشورا امسال در ۳۵۰ امامزاده شاخص استان برگزار شد
استان مرکزی یکپارچه سیه‌پوش به سوگ سالار شهدا نشست	مرکزی	بیش از ۷۰ بقعه متبرکه استان مرکزی میزبان برگزاری برنامه‌های روز عاشورا با حضور گسترده مردم بود و عزاداری سنتی و تاریخی خاص هر منطقه از استان، ازجمله آئین چغچغه زنی روستای انجدان و آئین علم گردان روستای هزاوه با حضور جمع گسترده مردم برگزار شد. در شهر اراک از اوایل صبح روز عاشورا، هیئت‌های و دسته‌های عزاداری از مرکز شهر به سمت مصلای بیت‌المقدس این شهر حرکت کردند و در طی این مسیر به انجام برنامه‌های سینه‌زنی و زنجیرزنی و سوگواری پرداختند.	نماز ظهر عاشورا نیز در مصلای بیت‌المقدس شهر اراک با حضور گسترده مردم و هیئت‌های مذهبی به امامت آیت‌الله قربانعلی دری نجف‌آبادی، نماینده ولی‌فقیه در استان مرکزی و امام‌جمعه اراک برگزار شد.
برگزاری عزاداری در هیئت‌های مذهبی	هرمزگان	برخی از هیئت‌های عزاداری محله‌های قدیمی شهر بندرعباس در طول مسیر به تعزیه‌خوانی خیابانی و ذکر مصیبت روز عاشورا پرداختند.	نماز ظهر عاشورا به امامت آیت‌الله غلامعلی نعیم‌آبادی نماینده ولی‌فقیه در هرمزگان و امام‌جمعه بندرعباس در چهارراه شهید مطهری و در جوار شهدای گمنام این شهر برگزار شد.
توزیع نذری بین نیازمندان و هیئت‌های عزاداری، آیین‌های روضه‌خوانی در مجالس، حسینیه‌ها ، تکایا و مساجد سطح استان از برنامه‌های مردم همدان در روز عاشورای حسینی بود.	همدان	از مراسم‌های شاخص عزاداری سرور و سالار شهیدان در استان همدان برگزاری آیین سقایی است که هنوز هم در عاشورای حسینی پابرجاست و مردانی سیاه‌پوش و جام به دست پای‌برهنه و با چشمی گریان و گل‌اندود با ذکری حزین به عزاداری در خیابان می‌پردازند.	همزمان با سراسر کشور نماز ظهر عاشورا به امامت نماینده ولی‌فقیه در استان و امام‌جمعه شهر همدان آیت‌الله غیاث‌الدین طه محمدی در میدان امام خمینی (ره) این شهر اقامه شد.
برگزاری مراسم نخل برداری در یزد	یزد	مردم دارالعباده یزد درحالی‌که از صبح مشغول عزاداری در هیئت‌های سینه‌زنی بوده‌اند، پس از اقامه نماز هر یک با حضور در محله‌های خود، مراسم نخل‌برداری را برگزار کردند.	بسیاری از مردم را در امامزاده‌ها و بقاع متبرکه گذرانند و با اذان ظهر، نماز را در همین اماکن متبرکه اقامه کردند و عده‌ای دیگر نیز نماز را به یاد نماز آخر امام حسین (ع) و یاران باوفایش در صحرای کربلا، در تکایا، حسینیه‌ها، خیمه‌گاه‌ها و ... اقامه کردند.