روایت خوداشتغالی مددجویان کمیته امداد در چند پرده

خبرگزاری مهر، گروه جامعه: ایجاد یک کسب و کار موفق علاوه بر یک ذهن خوش‌فکر و کارآفرین به حمایت نهادهای و دستگاه‌های مسئول نیاز دارد. در این زمینه کمیته امداد امام خمینی (ره) طی سال‌های گذشته در سراسر کشور اقداماتی را انجام داده است که برخی از آنها نمونه موفق کارآفرینی و هدایت افکار خلاق مددجویان این نهاد به سمت و سوی خودکفایی است؛

پرده اول: طبرسی شمالی در مجاورت مناطق حاشیه‌ای شهر

تا ۵ سال پیش، اعضای این خانواده ۱۱ نفره در بیکاری و فقر دست و پنجه نرم می کردند. پدر از کار افتاده بود و فرزندان با وجود تحصیلات دانشگاهی به دلیل عدم برخورداری از توان و بنیه مالی، امکان راه اندازی کسب و کار برای خود نداشتند. پدر خانواده در اثر فشار و مخارج زندگی و از کار افتادگی تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) قرار گرفته بود.

حالا شرایط زمین تا آسمان عوض شده است. پسرها زیر شانه پدر و مادر را گرفته اند و کسب و کاری راه انداخته اند که علاوه بر خانواده ۱۱ نفره، حدود ۳۰ خانواده دیگر را هم مستقیم و غیرمستقیم تحت پوشش قرار می دهد.

یکی از پسرهای خانواده که مدیریت کارگاه را برعهده دارد، می گوید: ایده راه اندازی کارگاه تولید لبنیات از مدتی قبل در ذهن من و برادران شکل گرفته بود اما هیچ حمایتی مادی و معنوی نداشتیم. شبی نبود که با فکر ایجاد کارگاه به خواب نرفته باشم هرچند تحقق این رویا هم برای ما بسیار دور و غیرممکن بود.

این رویای دور از دسترس اما حدود ۲ سال قبل محقق شد. سرپرست خانواده با دریافت ۳۰ میلیون تومان وام از محل وامهای خوداشتغالی کمیته امداد و با اتکا به نیروی جوانی فرزندان خود، تولیدی لبنیات را راه انداخت که امروز به طور روزانه نیم تن محصولات لبنی را تولید و در فروشگاه‌ها عرضه می کند.

تولیدات لبنی این خانواده مددجو حالا به نقاط مختلف شهر و سر سفره شهروندان می روند. علاوه بر فروشگاه مرکزی، این محصولات در ۲ فروشگاه زیرمجموعه و چند فروشگاه هم به صورت غیرمستقیم توزیع می شود تا درآمد نسبتا خوبی را برای خانواده آقای صفرپور ایجاد کند.

مدیر کارگاه می گوید: با گذشت ۱۸ ماه از راه اندازی نخستین فروشگاه، به طور میانگین ماهی ۶ میلیون درآمد نصیب خانواده می شود و چندین خانواده نیز در کنار این شغل روزی دریافت می کنند. فروشگاه لحظه ای از مشتری خالی نمی شود و صفرپور معتقد است برای حفظ مشتریان باید کارگاه و فروشگاه توسعه پیدا کند.

گام بعدی خانواده صفرپور برای رهایی کامل از دامن فقر و رسیدن به خودکفایی پایدار تاسیس یک گاوداری است تا تامین منابع شیر کارگاه تولیدی به صورت تضمین شده انجام شود و این بار نیز دست یاری کمیته امداد باید از خانواده صفرپور حمایت کند.

پرده دوم: قلعه خیابان (شهرک شهید باهنر) در حاشیه شهر

راضیه محمودآبادی از سال ۱۳۸۳ به عنوان مددجو تحت پوشش کمیته امداد قرار دارد اما کار خود را سال ۸۱ با خرید ۲ عدد چرخ خیاطی آغاز کرد. محمودآبادی از یک سال پیش از آن یعنی از سال ۸۰ در پی ترک خانواده توسط همسرش، سرپرست خانوار شد. پدری که پس از گذشت ۱۵ سال مراجعه ای به خانواده خود نداشته و زن و ۲ فرزند خردسال خود را تنها رها کرد.

حالا از آن روزها ۱۵ سال گذشته است. پسر بزرگ خانواده ۱۸ ساله است و پسر کوچک تر در آستانه ۱۶ سالگی قرار دارد. مادر اما تکیده شده و خستگی در چشمهایش خانه کرده است. پس از ترک خانه توسط همسر، او استوارتر از قبل و با اراده ای محکم پرورش فرزندان را برعهده گرفت و علاوه بر وظایف مادری، مصمم شد مخارج زندگی خانواده ۳ نفری را تامین کند.

محمودآبادی که از سال ۸۱ کار خیاطی را آغاز کرده بود ۲ سال پس از آن با دریافت وام ۱.۵ میلیون تومانی از کمیته امداد کار خود را توسعه داد و تعداد چرخها را به ۵ عدد رساند. تولیدات کارگاه که به لباس کودک اختصاص یافته بود روز به روز بیشتر می شد و حالا برندی شناخته شده در استان شده بود.

امروز با گذشت ۱۴ سال از نخستین گردش سوزن چرخ خیاطی روی پارچه های رنگ و وارنگ کودکانه، خانم محمودآبادی صاحب یک کارگاه نسبتا بزرگ با ده‌ها چرخ خیاطی است که روزی حدود ۳۵ خانواده را به صورت مستقیم تامین می کند. دور تا دور سالن کارگاه، زنانی که سرنوشت تقریبا مشابه با او داشته اند لباسهای قد و نیم‌قد کودکانه را دست به دست می کنند تا دستشان پیش احدی دراز نباشد.

سال گذشته بود که خانم محمودآبادی وامی ۱۰ میلیون تومانی را از کمیته امداد دریافت کرد و با استفاده از آن چندین کارگاه در نقاط مختلف تاسیس کرد و امروز با احتساب بازاریابان و مسئولان فروش و طراحان و ... سفره این تولیدی در حاشیه شهر مشهد گسترده شده است تا بلکه از این طریق قدم کوچکی در کاهش آسیبهای اجتماعی این مناطق نیز برداشته شده باشد. بیشتر کارگران کارگاه‌های تولیدی پوشاک بچه گانه از مددجویان کمیته امداد هستند و حالا قدر استقلال مالی را به خوبی می دانند.

تولیدات کارگاه‌های زنجیره ای پوشاک خانم محمودآبادی حالا روزانه به حدود ۲۰ هزار دست پوشاک می رسد که با شبکه ای از فروش در سطح شهر توزیع می شود. اگرچه وی معتقد است به دلیل نبود حمایت از صنایع، بیشترین سود را بنکداران و واسطه ها می برند، اما همین کسب و کار نه چندان بزرگ خرج زندگی خانواده او را می دهد. کارگاه دقیقا زیر آپارتمان محل زندگی آنها قرار گرفته و خانم محمودآبادی در نظر دارد یک کارگاه مستقل در مکانی دیگر آماده کند تا هم تولیدات خود را افزایش دهد و هم افراد بیشتری را سر کار آورد.

پرده سوم: محله «سیدی» در مجاورت حاشیه شهر مشهد

فاطمه خانزاده از حدود ۱۰ سال قبل در اثر فوت همسر سرپرست خانوار شده است. ۲ فرزند پسر حاصل ازدواج اوست که امروز در آغاز سنین جوانی هستند و در طبقه فوقانی کارگاه تولید لباس کار زندگی می کنند.

محصولات تولیدی کارگاه خانم خانزاده زمانی فقط در سطحی محدود و چند فروشگاه انگشت شمار توزیع می شد اما امروز سفارشات تولید لباس کار به قدری زیاد شده است که وی از چندین خانم برای کار دوزندگی دعوت به کار کده و طبقه زیرین محل مسکونی خود را به کارگاهی برای دوخت البسه کار و بیمارستانی تبدیل کرده است.

مدیر کارگاه می گوید: بیشتر از اینکه به درآمد بالا از تولید پوشاک فکر کنم، به این فکر هستم که بتوانم با توسعه کارگاه زمینه اشتغال را برای زنانی که درگیر مشکلات مختلف هستند یا سرپرست خانوارند فراهم کنم.

۲ فرزند پسر وی که مدیریت داخلی کارگاه را برعهده دارند حالا به روزهایی فکر می کنند که بتوانند شانه به شانه مادر گامهای پیشرفت و توسعه کار خیاطی و تولیدی البسه کار را به استواری بردارند و زندگی آینده خود را با اتکا به تلاش‌های مادرشان بسازند.

پدربزرگ خانواده که تنها سرپرست خانواده بود و از کار افتاد، تنها مامن این خانواده کمیته امداد شد که با ارائه وامهای خوداشتغالی، زمینه خودکفایی خانواده فاطمه را فراهم کرد. حالا این کارگاه کوچک به عنوان نمونه موفق خوداشتغالی محل رفت و آمد مسئولان استانی است تا الگویی باشد برای معرفی یک کسب و کار درآمدزا برای خانواده بزرگ مددجویان کمیته امداد.