کارت زرد «بی‌موقع» مجلس به حجتی

دنیای اقتصاد:روز سه‌شنبه وزیر جهاد‌کشاورزی کشورمان با حضور در صحن علنی مجلس تلاش کرد نمایندگان تهران و ارومیه را از روند تغییرات و گرانی شکر در بازار و تعطیلی کارخانه‌های قند قانع کند اما به‌رغم توضیحات وی این نمایندگان قانع نشدند و مجلس با 143 رأی موافق سوال نمایندگان را وارد دانست و به این ترتیب محمود حجتی نخستین کارت زرد خود را از مجلس دریافت کرد. این در حالی است که به عقیده کارشناسان، کارت زرد مجلس در شرایطی به حجتی داده شد که بازار در وضعیت نسبتا متعادل‌تری قرار گرفته که نشان می‌دهد نمایندگان موفقیت‌های دولت را در حوزه کنترل بازار نادیده گرفته‌اند.

به گزارش «دنیای اقتصاد» چندی پیش به دنبال نوسانات قیمت شکر هرج و مرج گسترده‌ای در بازار این محصول ایجاد شد که مشکلات متعددی را برای مصرف‌کنندگان و کارخانه‌ها به‌بار آورد. دست‌اندرکاران و مسوولان مربوطه در آن برهه عنوان کردند که با آغاز فصل برداشت و رسیدن شکر‌های وارداتی این محصول ارزان خواهد شد، اما این پیش‌بینی آن‌طور که باید محقق نشد و قیمت شکر در خرده‌فروشی‌ها به‌گونه‌ای رقم خورد که بسیاری از مسوولان وضعیت قیمت‌های بازار را غیرطبیعی و ناشی از دلال بازی دانستند.

حال پس از چند ماه گرانی این محصول روند صعودی قیمت آن حرکت نزولی به خود گرفته است که این امر به گفته کارشناسان از برداشت چغندرقند در داخل و تامین شدن مواد اولیه کارخانجات مربوطه نشات می‌گیرد. در این بین سوال نمایندگان از وزیر‌کشاورزی در شرایطی مطرح شد که بازار شکر در حال‌حاضر از قیمت‌های بسیار بالای خود فاصله گرفته و تقریبا وضعیت متعادلی را در پیش گرفته است. در حال‌حاضر نرخ شکر در عمده‌فروشی‌ها با نرخ مصوب دولتی نزدیک شده است، ضمن آنکه کارخانه‌ها با قیمت‌هایی کمتر از نرخ دولتی اقدام به فروش محصول می‌کنند. در این بین در 6 ماه اخیر بخش خصوصی و بازرگانی دولتی بیش از یک میلیون و 725 هزار تن شکر در بازار توزیع کرده است که این امر بیانگر آن است که عرضه محصول بیش از نیاز داخلی صورت گرفته است.

به تحلیل «دنیای اقتصاد» از سال 93 به بعد وزارت جهاد‌کشاورزی بحث تنظیم تعرفه و مدیریت واردات و افزایش تولید را در دستور کار خود قرار داد که در نهایت براساس آمارها میزان تولید شکر در سال 94 به یک میلیون و 535 هزار تن رسید. با این حال وزیر جهاد‌کشاورزی اظهار امیدواری کرده است که تولید شکر در سال‌جاری به یک میلیون و 600هزار تن برسد و به‌طور حتم اگر در کشور مشکل کمبود کارخانه قند رفع شود در دو یا سه سال آینده از واردات شکر بی‌نیاز خواهیم شد. در این بین عباسی‌معروفان، معاون بازرگانی دولتی نیز با بیان اینکه فروش شکر با نرخ بالاتر از 3هزار تومان در مغازه‌های سطح شهر گران‌فروشی است، عنوان کرد: از سازمان حمایت و تعزیرات تقاضا داریم که بر بازار نظارت کافی داشته باشند تا تخلفی از سوی برخی سودجویان رخ ندهد.

وی درخصوص وضعیت عرضه شکر در ایام محرم نیز می‌گوید: با توجه به فرارسیدن ایام تاسوعا و عاشورای حسینی اقدام به عرضه 5هزار تن شکر با نرخ مصوب دولتی با نرخ 2 هزار و 520تومان در 31 استان کرده‌ایم که با توجه به افزایش عرضه بیش از تقاضا جای هیچ‌گونه نگرانی وجود ندارد. وزیر جهاد‌کشاورزی نیز می‌گوید: سیاست و بنای ما دفاع از تولید داخل است و اگر کارنامه و آمار تولید و واردات شکر را بررسی کنید، مشخص است تا سال 1392 حجم واردات شکر نسبت به تولید بیشتر بود و حدود یک میلیون و 570 هزار تن را شامل می‌شد اما از سال 1393 تولید از واردات بیشتر شده است به نحوی که در سال 1394 فقط 520 هزار تن واردات شکر داشته‌ایم و تولید شکر 5/ 2 برابر واردات شد، در نتیجه واردات سال به سال کاهش و تولید افزایش پیدا کرده است و دست وارد‌کننده‌ها از نظر حجم کوتاه شده است. بنا به گفته وزیر جهاد‌کشاورزی کسری که در بازار به‌وجود آمده است بخشی از آن تصنعی است که افرادی که در تجارت شکر بودند، اخلال کرده‌اند اما الان با اصرار ما شکر با قیمت مصوب در ستاد تنظیم بازار در بورس عرضه می‌شود و از یک هفته تا 20 روز کاری شکرها تحویل می‌شود بنابراین کمبودی برای عرضه وجود ندارد.

آخرین وضعیت بازار شکر

حسن عباسی‌معروفان معاون داخلی بازرگانی دولتی درباره آخرین وضعیت بازار شکر می‌گوید: تا به امروز 812 هزارتن شکر در بورس کالا عرضه شده است. وی با بیان اینکه عرضه شکر در بورس بیش از تقاضا است، گفت: در سه ماه اخیر فروش شکر در بورس کمتر از عرضه بوده که این امر بیانگر آن است که جوابگوی تقاضا‌کنندگان هستیم.

عباسی معروفان ادامه داد: در بورس کالا عمده‌فروشی با قیمت 2 هزار و 520 تومان است که با توجه به هزینه‌های بسته‌بندی، حمل‌و‌نقل و... با نرخ 3 هزارتومان باید به مصرف‌کنندگان عرضه شود. معاون داخلی بازرگانی دولتی در پاسخ به این سوال که چرا نرخ شکر در بازار خرده‌فروشی همچنان بالا است، بیان کرد: دستگاه‌های مربوطه و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان باید نظارت کافی بر خرده‌فروشی‌های سطح شهر داشته باشند، چرا‌که نرخ‌های بالاتر از 3 هزارتومان گران‌فروشی است. وی در ادامه در پاسخ به سوال دیگر که فروشندگان از تاخیر در تحویل شکر در بورس کالا گلایه‌مند هستند، عنوان کرد: شکر در بورس کالا به دو نوع فروش تحویل فوری و تحویل سلف (20روزه) است و بعید است که تاخیر در تحویل بیش از زمان فعلی باشد. عباسی معروفان تصریح کرد: از مجموع چغندرقند و نیشکر پیش‌بینی می‌شود که یک میلیون و 650 هزارتن شکر تولید شود، از این‌رو لازم است که 600 هزارتن مابقی از طریق واردات تامین شود.

مدیرعامل بورس کالای ایران نیز اخیرا در نشست خبری خود در مورد عرضه شکر در بورس کالاي ايران گفت: در حوزه شکر کمک به ايجاد تعادل در بازار شکر از طريق تسهيل معاملات آن در بورس شد تا شرايطي همچون تسهيل صدور کد معاملاتي براي مشتريان، تسهيل زمينه حضور بنکداران، همکاري نزديک با عرضه‌کنندگان و پيگيري افزايش عرضه از طريق وزارت جهاد‌کشاورزي صورت بگيرد. وي اظهار کرد: اگر نگاهي به معاملات شکر در بورس کالا بيندازيم، متوجه تعادل قيمت‌ها خواهيم شد و همچنين در مقابل عرضه 585 هزار تني اين محصول، معامله 380 هزار تن شکر در آمار معاملات بورس کالاي ايران ثبت شده است.