جدیدترین اثری که از آرشیو فیلم‌خانه ترمیم شد

دست‌اندرکاران فیلمخانه‌ی ملی ایران در ادامه‌ی برنامه‌های خود برای ترمیم و مرمت فیلم‌های قدیمی آرشیو فیلمخانه به تازگی یکی از فیلم‌های مستند حسین ترابی را که مربوط به سال‌های 1357-58 است و تاکنون نمایش داده نشده است مرمت کرده است.

از آنجا که تصاویر متحرک، با هر میزان از حفظ و مراقبت فیزیکی، در برابر آسیب‌های ناشی  از گذشت زمان و محیط اطراف مصون نیستند، بدیهی است که شرایط نامناسب نگهداری باعث تسریع روند فرسودگی تصاویر متحرک می­‌شود و گاه به نابودی مطلق آن­‌ها می­‌انجامد.

براین اساس لادن طاهری ـ مدیر فیلمخانه‌ی ملی ایران ـ که به مناسبت فرارسیدن روز ملی سینما صحنه‌هایی از نسخه‌ی ترمیم شده‌ای این فیلم مستند ارزشمند را در اختیار ایسنا قرار داده است،‌ تاکید دارد که فیلمخانه‌ی ملی ایران در مدت سه دهه‌ی گذشته، با بهره‌گیری از تمام توان و دانش فنی متخصصان تلاش کرده است از وارد آمدن هر گونه خسارت به آثار دیداری و شنیداری این گنجینه‌ی ملی جلوگیری کند و نما به نما و صحنه به صحنه این فیلم­‌ها را برای استفاده‌ی آیندگان از دستبرد زمان و زمانه مصون و محفوظ نگه دارد.

او می‌گوید: آن‌ها که از دور یا نزدیک فعالیت‌های فیلمخانه‌ی ملی ایران در سه دهه‌ی گذشته را دنبال کرده‌اند و به وظایف آن آشنایی دارند می‌دانند که بر حسب برنامه، در هردوره‌ای موضوعی مهم در صدر برنامه‌ها و اولویت‌های این میراث‌دار اسناد دیداری و شنیداری کشور قرار داشته است؛ روزی ساماندهی مخزن‌های آشفته‌ی انباشته از فیلم، روزی دیگر جست‌وجو برای یافتن حلقه‌ها و تصاویر گم‌شده، روزی در پی یافتن پوسترها و عکس‌ها و اسنادی که دستخوش تاراج ایام شده بودند و روز و روزهایی دیگر برای ترمیم و مرمت نما به نمای فیلم‌ها و تک‌تک عکس‌ها و پوسترها و اسناد باقی‌مانده تاریخ سینما. البته آن‌چه دراین میان هیچ‌گاه فراموش نشده تلاش برای فراهم‌ کردن مناسب‌ترین شرایط مطلوب محیطی، ایمن‌سازی و تأمین استانداردهای لازم برای افزایش طول عمر آثار این گنجینه‌ی ملی بوده است.

به گفته‌ی طاهری چند صباحی است فیلم‌هایی که به‌طرز معجزه‌آسایی از گذر ایام و تباهیِ شیمیایی نجات پیدا کرده‌اند با به­ کارگیری فن‌آوری‌های دیجیتال و دانش فنی متخصصان ایرانی باچنان کیفیتی ترمیم و احیا می‌شوند که شگفتی همگان را برانگیخته‌است. واقعیت این است که اگر چه مرمت و بازیابی فیلم‌ها، به تنهایی، ضامن حیات ابدی یک فیلم نیست، اما بی‌تردید از امکانات نجات ­بخش، بسیار مهم و ارزنده در امر حفظ و نگه‌داری آثار سمعی و بصری محسوب می‌شود.

براساس این گزارش باید به این نکته اذعان داشت که ابداع هر دانش فنی (از جمله فرآیند اصلاح و مرمت فیلم و آثار تصویری) فرزند زمانه و دوره‌ی تاریخی خویش است و نه فقط از امکانات و محدودیت‌های فن‌آوری‌های روز تأثیر می‌پذیرد، بلکه متأثر از تعبیر و تفسیر و دیدگاه‌های کسانی است که در هر دوره­‌ای اصلاح و مرمت فیلم‌ها به دست توانای آن‌ها سپرده می‌شود؛ به همین دلیل است که حکایت اصلاح و مرمت هر فیلم، حکایتِ آدم‌ها و عشق و شور و فهم آن‌ها نسبت به فیلم‌ها ومیراث ملی است.

لادن طاهری همچنین درباره‌ی برنامه‌هایی که برای ترمیم و مرمت نسخه‌های قدیمی فیلم‌ها انجام می‌شود، به ایسنا گفت: فیلمخانه‌ی ملی ایران، پس از برنامه­‌ریزی طولانی مدت، از چند سال قبل با ترمیم و احیای فیلم­‌های «اون­ شب که بارون اومد» و «گاو» قدم در این راه سخت و دشوار گذاشت وبا فیلم­‌های «باد صبا» این راه را ادامه داد. با نمایش عمومی این فیلم­‌ها در مراسم‌، جشن­‌ها و جشنواره­‌های داخلی و خارجی گزارش­‌های مفصلی درباره‌ی شیوه‌ و روند بازسازی و مرمت دیجیتال این فیلم­‌ها در مطبوعات و سایت­‌های فرهنگی و هنری منعکس شده است.

او افزود: روند بازسازی و مرمت تعداد دیگری از فیلم­‌های مهم تاریخ سینمای ایران، اگرچه به کندی، اما همچنان ادامه دارد و فیلم «برای آزادی» (بلندترین فیلم مستند حسین ترابی) یکی دیگر از این فیلم­‌ها است که سند ارزشمندی از وقایع روزهای انقلاب محسوب می­‌شود.

58247