معاون روحانی: نمی‌خواهیم صرفا برای ثبت در تاریخ، پروژه‌های فاقد کارشناسی را کلید بزنیم

به گزارش خبرآنلاین به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت، محمد شریعتمداری از جمله چهره‎های نزدیک به رییس دولت تدبیر و امید است که پیش از این دولت، به عنوان چهره‎ای اقتصادی در سمت وزیر بازرگانی هشت سال در دولت اصلاحات خدمت کرده بود.

شریعتمداری که در چندین شورا، نماینده ویژه رییس جمهوری است. با حکم رهبر معظم انقلاب، در سال های دولت نهم و دهم، عضو شورای راهبردی روابط خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده است و به عنوان رییس کمیسیون اقتصادی شورا نیز فعالیت می‎کرده است.

رویکرد شریعتمداری در همراهی با دولت یازدهم، فراتر از یک وزارت‎خانه است و امور اجرایی دولت یازدهم به عهده او است. جدا از این، عضویت در کارگروه‎ها و شوراهایی نظیر ایرانیان خارج از کشور، کارگروه مدیریت حمل و نقل و سوخت کشور، ستاد هدفمندی یارانه‎ها به عنوان جانشین ستاد، ریاست کارگروه ملی زیارت و ستاد سفرهای کاروان تدبیر و امید و ریاست ستاد تنظیم بازار و کارگروه نظارت و هماهنگی کاهش آلایندگی کلانشهرها از جمله دیگر مسئولیت‎های شریعتمداری است. او اعتقاد دارد ماهیت سفرهای استانی در دولت یازدهم تغییر کرده و در این دوره، سفرها پروژه‎محور نیست.

شریعتمداری رویکرد این معاونت در دولت تدبیر و امید و عملکرد سه سال گذشته را تبیین می‎کند.

* آقای شریعتمداری روال سفرهای استانی که در دولت پیش نیز با جدیت انجام می‎شد، در این دوره هم با قدری تغییرات ادامه دارد. به نظر شما موضوعاتی که سفرهای استانی دولت دهم و یازدهم را به طور کلی از یکدیگر متمایز می‎کند کدام محورهاست؟

تغییر اصلی سبک سفرهای استانی دولت یازدهم به نسبت دولت‎های پیشین، پروژه و مصوبه‎محور نبودن این سفرها و پشتوانه عمیق کارشناسی تصمیمات سفر است. اکنون نیازها با شرایط واقعی مطابقت ندارد و زمانی که هیأت دولت در استانی حضور پیدا می‎کند، با انبوهی از مطالبات مردم در مورد پروژه‎های سال‎های پیش مواجه می‎شود. مردم در این شهرها با هزاران پروژه نیمه‎تمام روزگار می‎گذرانند که عزم این دولت نیز به اتمام رساندن بخشی از این پروژه‎ها است. دولت در ادوار پیشین به صورت قطره‎چکانی مشغول تزریق منابع به این پروژه‎ها بوده است . کاری که منطبق مصالح ملی نبوده، در گذشته کلنگ زنی بدون پیش بینی موجب شده گاهی یک اسکلت فلزی در طول 25 سال از دوران نوجوانی تا پیری یک فرد در یک استان، بر تارک تاریخ استان بدرخشد؟!! و مردم رنج زیادی از آن ‎ببرند.

* در آغاز سفرهای کاروان تدبیر و امید و پس ابلاغ تصمیمات سفر، برخی به ما اعتراض داشتند و می‎گفتند که آیا کار شما به اتمام رساندن پروژه‎های دوران گذشته است؟

ولی رییس جمهوری معتقد بودند که ما در شرایط محدودیت منابع، مگر با منطق کارشناسی دقیق و عمیق، هیچ پروژه ای را نباید آغاز کنیم و هیچ مصوبه ای بدون پشتوانه کارشناسی نباید صادر کنیم. سفرهای رییس جمهور به مناطق در این دولت مصوبه‎محور نبوده و به دلیل محدودیت‎ها و مقدورات کشور، طبق سیاست ترسیمی رئیس دولت سعی شده پروژه‎های نیمه تمام منتخب را که از پیشرفت مناسب برخوردارند ویا در زندگی مردم نقش واثر بیشتری دارند را انتخاب و به اتمام برسانیم.

بر این اساس ما پروژه‎ها و طرح های دارای مشخصات مذکور را با اخذ نظر از نظام برنامه‎ریزی منطقه‎ای، سازمان برنامه و بودجه کشور و دستگاه های اجرایی ذیربط و ‌‌أخذ نظر نخبگان و نمایندگان مردم هر منطقه در مجلس و پس از بررسی و تایید نهایی در حضور رییس جمهور، پیگیری می‎کنیم . در واقع ما با انجام یک پالایش کارشناسانه، پروژه‎هایی را که در زندگی مردم نقش پررنگ‎تری داشته و منتهی به کار و تلاش در سطح استان شده و پیشرفت مناسبی داشته و در محدوده زمانی کوتاه مدت یک تا دو سال با تخصیص بیشتر قابل بهره برداری هستند را انتخاب می‎کنیم و از طریق بهبود مکانیزم تخصیص بودجه که در اختیار سازمان برنامه، رییس جمهور و دولت است، علاوه بر بودجه عمومی، روند کار پروژه های منتخب را تسریع می‎بخشیم و زودتر به بهره‎برداری می‎رساندیم. این حتما خداپسندانه‎تر است تا اینکه بخواهیم برای ثبت در تاریخ، پروژه‎های جدیدی را بنام خودمان کلید بزنیم. ما در سفرها جز در موارد استثنایی به پروژه‎های جدید نپرداخته و تنها به دنبال نیازهای واقعی مردم می رویم. البته اگر نیاز مهم مورد غفلت قرار گرفته ای بیابیم که دولت‎های قبل غفلتا یا به هر دلیل به آن نپرداخته اند، ما به سراغ آن رفته و اقدام می کنیم.

با این وجود، اکنون باز هم مردم کشورمان در استان‎ها، مطالبات زیادی دارند که دولت به دنبال به سرانجام رساندن خواسته‎های آنان است.

تاکنون که به بیست و هفت استان و سه نقطه از پنج نقطه هدف در استان تهران، جمعا بیست و هشت استان سفر کرده ایم، بالغ بر 450 تعهد، یا به نوعی وعده رییس جمهور به مردم، در مورد تحقق قریب به 1500 ردیف از ردیف‎های بودجه عمومی ایجاد کرده ایم، و سازمان برنامه و بودجه از طریق مکانیسم تخصیص اکثر انها را پوشش داده است و منابع لازم را نقدا یا با اوراق مشارکت یا اسناد خرانه به اغلب پروژه‎ها 100 درصد تخصیص داده است، و چون یکی از مهم‎ترین مشخصه‎های انتخاب پروژه ها این بوده که تا یک یا حداکثر دو سال پس از حضور دولت در هر استان، طرحهای منتخب به بهره‎برداری برسد، بسیاری از پروژه‎های منتخب و وعده های سفرهای دو سال پیش در این مدت به بهره برداری رسیده است در حالی که از بالغ بر 82 هزار وعده و تعهد مالی داده شده در دولتهای پیشین، در استان های مختلف تا آغاز این دولت تنها حدود 30 درصد آن محقق شده بود و هفتاد درصد تعهدات مالی این طرح‎ها که به قیمت های زمان تعهد و نه حالا، حدود 220 هزار میلیارد تومان منابع برای آن‎ها نیاز بوده است، به دولت یازدهم منتقل شده است. حتما مستحضرید که بودجه عمرانی کشور بطور متوسط در سال های ایجاد تعهد، سالیانه حدود 20 هزار میلیارد تومان است که اگر قیمت‎ها تغییری نکند و ما بجز وعده های سفرهای دولتهای پیشین همه پروژهای دیگر کشور را تعطیل کنیم!! حدود 10 سال و به قیمت های روز بیش از بیست سال برای انجام تعهدات باقی مانده از سفرهای دولت های قبل زمان نیاز است.

برای همین دولت یازدهم تلاش کرده است، در سفرها پروژه‎های جدید بسیار معدودی را تعهد کند و بیش‎تر توان و اعتبارات را به پروژه‎ها و تعهدات بجا مانده که مطالبه تاریخی مردم است بدهد.

*همان‎طور که می‎دانید پیگیری انجام مصوبات و پیشرفت فیزیکی طرح‎ها در برخی مواقع از آغاز به کار آن طرح پراهمیت‎تر است. در زمینه پیگیری مصوبات دولت در سفرهای استانی چه فعالیت‎هایی انجام شده است؟

قطعا اعتقاد دولت هم همین است تنها ضمانت اجرای به موقع این طرحها و پروژه ها، پیگیری دقیق اجرای انهاست که با محوریت معاون هماهنگی و پیگیری اینجانب از وزرای محترم، دستگاه های اجرایی، استانداران و حتی بخش خصوصی و تعاونی و نهادهای عمومی غیردولتی که در سفرها تعهدی داده اند یا مسئولیتی را تقبل کرده اند انجام می شود همچنین موارد خاص از دفتر رییس جمهور نیز پیگیری می شود. سازمان برنامه و وزارت کشور نیز در چهارچوب مسئولیت های قانونی شان پیگیری و نظارت لازم را اعمال می کنند. در برخی از طرح‎ها که بدلیل طولانی شدن برای مجری طرح از سود کافی برخوردار نیست نیاز به پیگیری بیشتری است. در این پروژه‎ها نیاز است تا ما پیگیری جدی‎تری داشته باشیم. یکی دیگر از تفاوت‎های سفرهای استانی این دولت، استفاده از پتانسیل نخبگان و افرادی از یک استان است که در خارج از ایران زندگی می‎کنند. ما بیش از 3 میلیون ایرانی کارآفرین در خارج از کشور داریم که تعداد زیادی است و باید از آن استفاده کرد. بیش‎تر این افراد، محصول مناطق کم‎تر توسعه‎یافته ایران هستند و می‎توان با دعوت از انها از توان و پتانسیلشان در توسعه زادگاه شان استفاده کرد. ما به‎ جای دعوت در هتل استقلال از آن‎ها و پذیرایی خاص، از این نیروی متراکم با تمهیداتی که پیش بینی می کنیم و مقدماتی که برای حضورشان در استان‎ها می اندیشیم بخوبی بهره می گیریم، و آن‎جا بین این افراد و رییس جمهور محترم با دعوت از همه فعالان اقتصادی استان و استانداران جلسه برگزار می کنیم، پتانسیل های استان ها را برایشان تشریح می‎کنیم و از آن‎ها کمک می‎گیریم. آن‌جا هم مناسبات خوبی در همه حوزه‎ها شکل می‎گیرد.

ما پیش از سفرهای استانی جلسات زیادی با عناصر بانفوذ هر استان، سیاست‎مداران، اساتید دانشگاه، هنرمندان، محققان ادبا و شعرا برگزار کرده و در این نشست‎ها تنها به دغدغه‎های این افراد که از استان‎های مختلف هستند، گوش می‎دهیم. در این جلسات، بسیاری از مشکلات اساسی مناطق و استان ها از منظرهای مختلف مطرح می‎شود که تمامی آن‎ها به دست رییس جمهور محترم می‎رسد و ایشان در جریان آن قرار می‎گیرد. گاهی شده خود من در جلسات دولت کنار دست رییس جمهوری نشسته‎ام و این گزارش‎ها را به ایشان داده‎ام و درخواست کرده‎ام تا همان‎جا بخوانند و این موضوعات مهم تنها در روند اداری خدمتشان تقدیم نشود. در این پروسه افراد و نخبگان مردم بی‎پرده با دولتشان سخن گفته‎اند و رییس جمهور در جریان بسیاری از این موضوعاتی قرار گرفته‎اند که به روش دیگری بدست نمی آمد و اینکار خود علاوه بر پیگیری جدی ضامن اتقان تصمیمات و در نتیجه ضمانت اجرای آنهاست.

* به نظر شما مهم‎ترین عامل برای پیشبرد سیاست‎های کلان دولت در 3 سال گذشته چه موضوعاتی بوده است؟

همان‎طور که می‎دانید، با کاهش قیمت نفت از شروع فعالیت این دولت و رسیدن قیمت هر بشکه به مرز 30 دلار، هم‎زمان با افزایش فشارهای خارجی و تحریم‎ها بر کشورمان مواجه بودیم این فشار مضاعف ابزار شده بود برای بالابردن قدرت چانه‌زنی قدرت‌های بزرگ در مذاکره با سیاستمداران عرصه سیاست خارجی ما، مقاومت مردم و تحمل کاستی ها از سوی انها و حمایت بی‌دریغشان از دولت یازدهم در کنار سایر عوامل مقوم باعث موفقیت دولت در عرصه مذاکرات مهم هسته ای شد. همچنین اعتماد مردم به دولت و شکل گیری انتظارات مثبت در جامعه در سایه این اعتماد مهمترین عامل برای ایجاد ارامش و ثبات در اقتصاد ایران و کاهش مستمر بی‌سابقه نرخ تورم و افزایش قابل ملاحظه نرخ رشد اقتصادی در کنار اتخاذ سیاستهای صحیح اقتصادی و ورود عقلانیت و استفاده از خرد جمعی و مدیریت کارامد در اداره کشور بوده و هست و امید این دولت برای موفقیت های اینده هم به استمرار همین اعتماد ملی به دولت و امید و نشاط مردم در سخت‌ترین شرایط کشور است، مردم از اغاز راه با وجود رکود تورمی عمیق در کنار دولت برای دستیابی به موفقیت بودند. به نظر می‎رسد توان مردم در همراهی دولت و هم‎یاری آن، عامل بسیار مهمی بود که با وجود کاهش درآمدهای کشور و همچنین افزایش فشارهای خارجی، توانست به کمک دولت بیاید. چرا که اگر مردم در این دوره سخت، یاری نمی رساندند و همکاری با دولت را نداشتند، نمی‎توانستیم از مشکلات گذر کنیم. به نظر من این توان، بسیار مهم‎تر از سیاست‎گذاری‎های دولت بود و نتایج مثبت توجه به همین توان بود که توانست ارتباط متقابل بسیار قوی و مستحکمی را میان مردم و دولت شکل دهد و هم‎افزایی لازم را به‎وجود آورد.
موضوع هدفمندساختن یارانه‎ها موضوع خوب و درستی است و پرداخت کور و بدون هدف یارانه در حوزه مصرف، در زمانی انجام شده که تامین معیشت و امنیت غذایی برای مردم در زمان جنگ تحمیلی اولویت اول کشور بود. آن زمان شکر و سوخت به قیمت ارزان‎تر از برخی ضایعات بی‌مقدار به مردمی تقدیم می‎شد که درگیر جنگی نابرابر و بی امان بودند و سال‎های سال به دلیل ضرورت جنگ انجام شد. بعد از این اما باید اصلاحاتی در این روند صورت می‎گرفت.

اما کشور در اجرای این تصمیم درست با مدیریت غلطی مواجه شد که هدفمند سازی پرداخت یارانه ها را به پرداخت بی هدف و عمومی یارانه نقدی بجای یارانه غیرنقدی تبدیل کرد!! و همین امروز بیش از 75 میلیون ایرانی اعم از سوپر پولدار و متوسط و مستضعف همه یکسان از یارانه برخوردارند و 42 هزار میلیارد تومان یارانه می‎گیرند، که معادل 2 برابر بودجه عمرانی کشور است. یعنی با این پول می‎شود 2 سال پیاپی فعالیت‎های عمرانی کشور را پیش برد. این‎ها شیطنت های سیاسی است که برخی می‎گویند این دولت می‎خواهد یارانه همه مردم را قطع کند یا اینکه می‎گویند اگر سر کار بیایند 250 هزار تومان یارانه می‎دهند. زمانی ‎که ما وارد کار شدیم، باید یک تصمیماتی می‎گرفتیم که بدلیل عدم توافق تصمیم سازان سیاسی و اقتصادی در دولت، آن تصمیمات را نگرفتیم؛ برخی به جد معتقد بودند که در بحث یارانه ها باید به همه نیازمندان کمیته امداد، بهزیستی و افرادی که تحت پوشش خیریه‎ها هستند، کارمندان دولت و نیروهای مسلح، کسبه جزء، کارگران و بازنشستگان همه با هم با یک سقف یکسان حتی بیش از مبالغ امروز یارانه دریافت کنند مازاد بر این هم هر کسی می‎خواست، درخواست به مراکز حمایتی می‎داد و صلاحیتش برای این موضوع بررسی می‎شد. ولی این امر به تعویق افتاد؛ به دلیل اینکه ستاد اقتصادی و سیاسی دولت برای تحقق این هدف هم‎رأی نشد. تصمیم‎سازی درست صورت نگرفت و اگر این می‎شد، امروز به این سختی‎ها بر نمی‎خوردیم. بعد از این، مجلس آمد و گفت که دولت پولدارها را جدا کند. این حرف اصلا مقدور نیست. ما نمی‎توانیم بگردیم و زندگی افراد را مورد سرکشی قرار دهیم. ممکن است امروز در حساب شما 100 میلیون تومان باشد اما این پول امانت باشد. یا مریض داشته باشید در خانه یا موضوعاتی از این قبیل. از آن طرف، اما تا حدودی اقشار کم درامد و نیازمند را می‎شناسیم و سازمان‎هایی برای آن تعریف کرده‎ایم یا در جریان حداقل دستمزدها هستیم. اگر به فرض، قانون‎گذار می‎گفت که یارانه‎ها را ابتدا به نیازمندان بدهید، این کار خیلی صحیح‎تر بود که نشد. طبیعتا مسیر این شکلی می‎شود که می‎بینید. در عین حال یک تعداد افرادی که تازه متولد می‎شوند هم به این ماجرا اضافه می‎شوند، اما فعلاً حل این مشکل با قوانین موجود راه دیگری ندارد که با اختیاط و بتدریج یارانه برخی از افراد پردرآمد مطمئن را حذف کرد. البته نتیجه این روش خیلی ملموس و بدردبخور نیست.

تصور من این است که سال پایانی دولت، سال جمع بندی و نتیجه گیری از همه سیاست های متخذه است لذا ضمن حفظ و تلاش در استمرار دستاوردهای مهم دولت نظیر کاهش نرخ تورم، ثبات و ارامش در اقتصاد، افزایش مستمر رشد اقتصادی در بخشهای مختلف کشاورزی و صنعتی و تولیدی و خدماتی، حفظ آرامش در روابط خارجی، حفظ دستاوردهای نظام جامع سلامت، استفاده کامل از نتایج برجام، باید بر محور به نتیجه رساندن پروژه های ویژه منتخب ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، توجه به اشتغال مولد و معیشت مردم خصوصا طبقات فرودست جامعه و ثبات و ارامش سیاسی در داخل بعنوان اولویت های اصلی دولت در سال پایانی از دوره اول پرداخت.
فعالیت های دستگاه های اجرایی در بخش‎های مختلف باید حول یک یا دو موضوع با اولویت در هر بخش که قابلیت به نتیجه رسیدن در یکسال پیش رو را دارند تمرکز یابد و از پراکنده‌کاری جلوگیری شود. من باب مثال در حوزه بهداشت و درمان، ما یک طرح سلامت داریم که خیلی گسترده است و امکان بالندگی بیشتر دارد. اما دو دستاورد مهم دارد که باید حفظ کرد یکی روند پرداخت به بیمارستان‎ها باید طوری باشد که این مراکز مردم را به‎راحتی بپذیرند و دوم انکه سهم مردم از پرداخت‎های سلامت به هیچ وجه افزایش نیابد.

در وزارت جهاد کشاورزی امر خودکفایی در مواد غذایی استراتژیک که موفقیت مهمی هم بود، باید دنبال شود. به نظر من حفظ این موقعیت‎ها بسیار حائز اهمیت است. حفظ روند کاهنده تورم و نرخ تسهیلات اعطایی بانکی باید ادامه یابد. در معاونت اجرایی هم ماموریت‎های محول شده از سوی رییس جمهور را پیگیری می‎کنیم و ماموریت‎های تازه ای را در 9 ماه آینده که موجبات یکپارچگی بیشتر دولت و ملت را فراهم کند در زمان باقی‎مانده دنبال خواهیم کرد. در حوزه‎های خاص مانند سفرهای استانی هم پیگیری موضوعات و به‎نتیجه رساندن تصمیمات آن از ماموریت‎های مهم ما است.

29214