آگاهی بخشی و فرهنگ سازی عمومی لازمه حفظ محیط زیست/نگاه اجتماعی - فرهنگی روزنامه ها

فضای مطبوعاتی امروز در عرصه اجتماعی و فرهنگی؛ محیط زیست را بررسی کرد. مصرف قلیان مساله دیگری که روزنامه ها آن را بازتاب دادند و آگاهی بخشی درباره بیماری های مختلف از دیگر مطالب مهم روزنامه ها به شمار می رود.
گروه اطلاع رسانی دفتر پژوهش و بررسی های خبری ایرنا؛ موضوع های یادشده را که انعکاس قابل توجهی در روزنامه های صبح یکشنبه داشت؛ با هدف آگاهی بخشی و اطلاع رسانی مورد بررسی قرار داده است.

** ضرورت حفظ محیط زیست
جلوگیری از تخریب محیط زیست و لزوم حفظ این نعمت بزرگ برای آیندگان مساله ای است که بیش از پیش آگاهی بخشی و فرهنگ سازی عمومی را در سطح جامعه گوشزد می کند. روزنامه های امروز با توجه به اهمیت آن، این مساله را از زاویه های مختلف بررسی کردند.
روزنامه «ایران» در مطلبی با عنوان «اعلام محورهای همکاری محیط زیستی ایران و فرانسه»، نوشت: برنامه اجرایی تفاهمنامه همکاری محیط زیستی ایران و فرانسه هشتم شهریور در مراسمی در پردیسان به امضای معصومه ابتکار معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست و سگولن رویال وزیر محیط زیست، انرژی و امور دریاهای جمهوری فرانسه و رئیس بیست و یکمین کنفرانس متعاهدین تغییرات آب و هوا رسید.
در ادامه این مطلب می خوانیم: از مهمترین محورهای برنامه اجرایی تفاهمنامه همکاری محیط زیستی ایران و فرانسه می توان بر تمرکز بر مدیریت پایدار آب و اجرای پروژه های آزمایشی برای توزیع مؤثر آب در شهرهای بزرگ ایران مانند تهران تا قبل از پایان سال 2016، مشارکت فعالانه فرانسه در نمایشگاه بین المللی محیط زیست تهران در فوریه 2017 تهران به منظور تبادل تجربیات و دانش و فناوری شرکت های فعال ایرانی و فرانسوی در زمینه هایی همچون انرژی، تغییرات آب و هوایی و همکاری در زمینه حفاظت از تنوع زیستی سواحل و مدیریت ساحلی بخصوص در مورد جنگل های مانگرو در سال 2017 اشاره کرد.
روزنامه «اعتماد» در گزارشی با عنوان «در زمینه قوانین محیط زیستی اعمال قانون مقتدرانه نیست»، نوشت: حال محیط زیست خوب نیست، هنوز خوب نیست، شاید بهبودهایی در گوشه وکنار، فراهم شده باشد اما حال محیط زیست شهرها، کلانشهرها، دشت ها، رودخانه ها، دریاها، تالاب ها، کویرها و جنگل های مان خوب نیست.
در ادامه این مطلبی آمده است: سراغ هر استان و شهری برویم، وضع همین است، هیچ گوشه ای شامل استثنا نمی شود. پایتخت، شاید به خاطر وسیع بودن و تمرکز جمعیت و امکانات در آن، از مشکلات مهم تری رنج ببرد.
شهرهایی هستند که هوای شان قابل تنفس نیست و شهرهایی که آب شان قابل شرب نیست، اما اگر بخواهیم مجموعه کاملی از مشکلات و معضلات را داشته باشیم، می توان آنها را در کلانشهرها یافت.
روزنامه «آرمان» در گزارشی با عنوان «واردات چوب برای نفس کشیدن»، آورد: ماه آخر تابستان، ماه تکاپو برای خرید دفتر و مداد و لوازم التحریر مدرسه است. مصرف لوازم التحریر همگامی شدیدی با صنعت چوب و کاغذ دارند که امروز با یکی از مشکلات اقتصادی و محیط زیستی مواجه شده اند. تامین چوب و کاغذ به دلیل آنکه به منابع طبیعی صدمه وارد می کند باید از طریق واردات صورت گیرد. واردات از کشورهایی مانند روسیه و چین شاید بتواند جنگل هایمان را از نابودی نجات دهد.
در ادامه این مطلب آمده است: جنگل ها اصلی ترین منابع طبیعی زمین هستند که هوا را تصفیه می کنند و آنها را به عنوان ریه های زمین می شناسیم که البته پس از سال 1341 ما به جنگل هایمان لقب طلای سبز دادیم.
امروزه جنگل زدایی و تولید چوب و کاغذ در تمام کشورها رخ می دهد که بیشتر آنها به جنگل های مناطق گرمسیری مربوط می شود. ناسا پیش بینی کرده است که اگر جنگل زدایی با همین روند ادامه پیدا کند، تا کمتر از 100 سال دیگر تمامی جنگل های کره زمین از بین خواهد رفت. در ایران نیز بر اساس آمارها طی سال های 1389 و 1390، بیش از 5.1 میلیون متر مکعب چوب از جنگل های شمال ایران برداشت شده است. بیشتر جنگل زدایی ها در ایران برای استفاده از چوب، اوراق چوب و کاغذ بوده است.
روزنامه «اطلاعات» در گزارشی با عنوان «امضای تفاهمنامه همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و دانشگاه آزاد»، نوشت: معصومه ابتکار در مراسم امضای تفاهمنامه همکاری سازمان حفاظت محیط زیست و دانشگاه آزاد اسلامی افزود: قطعا بعد از این و با استفاده از دانش روز ضریب خطا کمتر خواهد شد و امیدواریم این تفاهمنامه موجب انسجام بیشتر برای اجرای پژوهش های محیط زیستی برای حفظ آن شود.
در ادامه این مطلب آمده است: معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: با استفاده از پژوهش ها و دانش روز می توان ضریب خطا را در تصمیمات محیط زیستی به حداقل رساند.

** مصرف قلیان و آثار مخرب آن بر جامعه
پدیده مصرف قلیان به ویژه در جوانان و قشر تحصیلکرده می تواند ضربه های جبران ناپذیری را در عرصه های اجتماعی و اقتصادی کشور وارد کند. این موضوع لزوم برخورد با این معضل اجتماعی را بیش از پیش آشکار می سازد. موضوعی که روزنامه های امروز در گزارش هایی به آن پرداخته اند.
روزنامه «آرمان» در گزارشی با عنوان «سرب در تنباکو ها 50 برابر حد مجاز»، نوشت: رد پای سرب حالا در اغلب مواد مخدر و دخانی از تریاک تا تنباکودیده می شود؛ ماده خطرناکی که میزان بالای آن در تریاک های موجود در بازار به مرگ 12 نفر ختم شده و وجود 50 برابر حد مجاز آن در تنباکو های معطر این ماده دخانی را به ماده ای مرگ آور تبدیل کرده است.
در ادامه می خوانیم: روز گذشته اظهار نظر ها درباره تریاک های سرب دار و آلوده بودن تنباکو های معطر با انتشار این دو خبر که 12 تهرانی جان خود را بر اثر مصرف تریاک سرب دار از دست داده اند و تنباکوهای معطر 50 برابر حد مجاز سرب دارند، افزایش یافت.
سرب فلزی سنگین است که در صنعت و سازه های ساختمانی از آن استفاده می شود. بیشترین تاثیر آسیب زای سرب در کودکان زیر شش سال و به طور جدی تر زیر سه سال است.
روزنامه «ایران» در مطلبی با عنوان «هشدار وزارت بهداشت: سرطان زا بودن تنباکوهای معطر قطعی است»، نوشت: خسرو صادق نیت رییس مرکز سلامت محیط و کار گفت: براساس آمار و تحقیقات صورت گرفته، در تنباکوهای معطر تا 50 برابر حد مجاز سرب پیدا شده و برهمین اساس این تنباکوها قطعاً سرطان زا هستند.
در ادامه این مطلب به نقل از خسرو صادق نیت آمده است: کیفیت تنباکوهای قلیان بسیار پایین است و آب موجود در قلیان نمی تواند مواد مضر را در خود حل کند، زیرا ترکیبات این مواد حلال در آب نیست و عملاً فضا را برای استنشاق بیشتر این مواد آماده تر می کند.
وی از «بنزن» به عنوان خطرناک ترین حلال صنعتی در تنباکوهای اسانس دار نام برد و افزود: بنزن، مهم ترین عامل در بروز سرطان خون است. دود قلیان از طریق پوست نیز قابل جذب است، لذا کودکان نباید در معرض دود سفید قلیان قرار گیرند.
روزنامه «فرهیختگان» در مطلبی با عنوان «همه قلیان ها هم مخدر ندارند»، نوشت: سال پیش بود گزارش هایی مبنی بر وجود مخدر در توتون قلیان برخی قهوه خانه ها منتشر شد؛ مخدری که مشتریان قلیان ها را بدون اینکه بدانند و بخواهند، به سمت قهوه خانه می کشاند.
در ادامه این مطلب آمده است: با برخی عرضه کنندگان قلیان برخورد شد، اما علی مویدی قائم مقام ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره جمع آوری قلیان های آلوده به موادمخدر در قهوه خانه ها گفت: در اینکه قلیان یک مولفه در تضعیف سلامت جامعه است و می تواند جوانان ما را آلوده کند شکی وجود ندارد.
مواردی در گذشته دال بر وجود موادمخدر در قلیان ها گزارش شده است، اما اینکه هرنوع تنباکو یا موادی که در قلیان هاست آلوده به موادمخدر باشد را تایید نمی کنیم.

** بیماری ها و تهدید سلامت انسان
شناخت عوامل بیماری زا می تواند بشر را در کنترل سلامتی و تندرستی خویش یاری رساند تا با دوری از این عوامل زندگی سالمی را در جامعه تجربه کند و از تحمیل هزینه های فراوان بر خانواده و اجتماع جلوگیری نماید، موضوعی که سبب شد تا روزنامه های امروز در گزارش ها و یادداشت هایی به آن بپردازند.
روزنامه «آفرینش» در گزارشی با عنوان «کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2باتغییرروش پخت غذا»، نوشت: نتایج یک مطالعه جدید نشان می دهد که تغییر نحوه پخت غذا می تواند به کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع دو کمک کند.
در ادامه این مطلب آمده است: محققان مدرسه پزشکی ماونت ساینای در نیویورک سیتی جوشاندن، بخار پز کردن و آب پز کردن را بی خطر ترین روش های پخت غذا اعلام کردند و افزودند که سرخ کردن، گریل کردن و یا پختن غذا در فر باعث تولید موادی به نام محصولات نهایی گلیکاسیون پیشرفته (AGEs) می شود.
به گفته نویسندگان این مطالعه، سطوح بالای AGEs با مقاومت بدن در برابر انسولین، فشار به سلول های بدن و التهاب ارتباط دارد که تمامی اینها از عوامل خطرزای ابتلا به دیابت هستند.
روزنامه «آرمان» در گزارشی عنوان «ام اس ارثی نیست» را بازتاب داد و نوشت: بیماری ام اس بیماری زیبارویان خوانده می شود. ظاهرا این بیماری در میان زیبارویان شایع تر است به همین خاطر به بیماری زیبا رویان شهرت دارد. افزایش ابتلا به بیماری ام.اس، ضرورت آگاهی مردم درباره علائم و نحوه ارتباط با بیماران و تاکید بر لزوم بهبود حمایت های اجتماعی از مهم ترین موارد است، چون این بیماری روز به روز در حال افزایش است و در 10 سال گذشته میزان شیوع آن در زنان دو برابر شده است.
در ادامه مطلب می خوانیم: امروزه زنان چهار برابر بیشتر از مردان گرفتار بیماری ام اس می شوند. سن ابتلا به آن نیز که در سال های گذشته از 16 تا 45 سالگی بود، در حال تغییر است.
علت اصلی ابتلا به ام اس خود ایمنی است. اطلاعات مردم باید پا به پای شیوع بیماری افزایش پیدا کند که بتوان آن را مدیریت کرد. این بیماری درمان قطعی ندارد،اما با مدیریت قطعی قابل کنترل است.
این روزنامه همچنین در یادداشتی با عنوان «همه چیز درباره زیکا»، نوشت: این روزها ویروس زیکا تبدیل به کابوس مردم آمریکا شده است؛ بیماری کشنده ای که از طریق یک حشره میلیون ها تن را تهدید می کند.
در ادامه آمده است: میلیون ها تن از مردم جهان این روزها علاوه بر نگرانی از گسترده شدن ابعاد بحران های مختلف انسانی ناشی از جنگ و گرسنگی، با مشکل مرگبار دیگری مواجه شده اند که «زیکا» نام دارد؛ نوعی بیماری که از طریق پشه به انسان منتقل می شود و باعث بروز اختلالات مغزی و در نهایت مرگ می شود.
از آنچه درباره ویروس زیکا می خوانید، ممکن است چنین برداشت کنید که این ویروس در ردیف امراضی مانند ابولا و کمی پایین تر از ایدز قرار داشته و از «ویروس های خطرناک کشنده» است. یکی از دلایل ترس بیش از حد از این ویروس، کمبود معلومات راجع به آن است.
روزنامه «مردم سالاری» در مطلب دیگری با عنوان «نسبت میان اقتصاد مقاومتی، طرح تحول سلامت و اقتصاد درمان سرطان»، نوشت: مدتی است که با توجه به کنترل بیماری ها ی مسری در چند دهه اخیر، برنامه های مبارزه با بیماری های غیر مسری به اولویت های اول نظام سلامت بازگشته است و از بین علل مرگ ایرانیان، برنامه های کارشناسی علمی و درخور توجهی در رابطه با تروما و حوادث جاده ای و بیماری های قلبی عروقی نوشته و اجرا شده است.
در ادامه این مطلب آمده است: در این میان بحث سرطان اخیرا توجه نظام سلامت و بطور کلی افکار عمومی را به خود جلب کرده و وزارت بهداشت اصرار به مدون نمودن برنامه ها و سیاست های کلان در این حیطه دارد.
علی رغم این که سرطان یکی از قدیمی ترین بیماری های همراه بشر از ابتدا بوده است ولی علم انکولوژی در میان علوم بالینی پزشکی قدمت زیادی ندارد و یکی از شاخه های جوان و رو به پیشرفت علم پزشکی است.
*گروه اطلاع رسانی
پژوهشم**2059**9131