مهدهای شبانه‌روزی؛ نیاز اساسی کودکان محله‌های پرآسیب

 از طرفي ديگر هم نگران كودكاني بودند كه در خانواده‌هاي بدون آسيب اما در جوار خطرات زندگي مي‌كنند. وضعيت كودكان گروه اول آنقدر نگران‌كننده است كه سال گذشته پيشنهاد راه‌اندازي مهدكودك ويژه اين كودكان در محله‌هرندي مطرح شد. شهرداري در سراي محله فضايي را به كودكان اختصاص داده و تلاش مي‌كند اوقات مفيدي برايشان بسازد اما كودكان متولدشده در دل آسيب، داستان متفاوتي دارند.

• كمك خيرين براي مهدهاي شبانه‌روزي

نگراني در مورد اين كودكان جايي بيشتر مي‌شود كه اگر اقدامي برايشان صورت نگيرد، در آينده به جمعيت كيفري افزوده خواهد شد. مادران اين بچه‌ها و اگر پدري هم در كار باشد، معمولا گذشته مشتركي با حال و امروز فرزندانشان داشته‌اند. بيشتر اين والدين كودكان خود را در شب‌بيداري‌ها و زمان مصرف مواد همراه خود بيدار نگه مي‌دارند و اين سبك متفاوت زندگي، اغلب بچه‌ها را از تحصيل دور كرده است. فاطمه دانشور، رئيس كميته اجتماعي شوراي شهر و فعال اجتماعي در حوزه زنان و كودكان آسيب‌ديده تجربه ثبت نام تعدادي از اين كودكان را به كمك خيرين در مهدكودك داشته اما اين كودكان به‌دليل شب‌بيداري‌هاي طولاني، روزها خواب بوده و امكان استفاده از آموزش‌هاي مهد را نداشته‌اند. وي به همشهري مي‌گويد: «محله پرآسيبي مانند هرندي با اين سبك زندگي و مادراني كه توانايي نگه داري فرزندانشان را ندارند نيازمند مهدكودك‌هاي شبانه‌روزي است.» مهدهايي كه به تعبير وي كودك را از والد جدا نكرده و هزينه‌اي بر گردن بهزيستي نيفكند اما مادر يا والدين امكان سپردن چندروزه كودك به مهد را داشته باشند. «معمولا اين افراد بعد از ورود و مداخله مددكار و اعتماد به وي، حاضرند همكاري كرده و كودكانشان را دو سه روزه به مهد بفرستند.» اگر چنين اتفاقي بيفتد كودكان خلأهاي تربيتي و آموزشي‌شان جبران شده و كم كم براي ورود به مدرسه نيز آماده مي‌شوند. به‌گفته وي، ظاهرا قرار است تعدادي از مؤسسات خيريه براي راه‌اندازي چنين مهدهايي در مناطق پرآسيب اقدام كنند.

سال گذشته بعد از مطرح‌شدن راه‌اندازي مهدكودك در هرندي، حبيب‌الله مسعودي فريد، معاون اجتماعي سازمان بهزيستي كشور، موافقت ضمني خود را با اين موضوع اعلام كرد. ابراهيم غفاري، معاون اجتماعي سازمان بهزيستي استان تهران نيز در گفت‌وگو با همشهري اعلام كرد: اگر تمايلي براي راه‌اندازي مهد وجود داشته باشد ما نيز همكاري لازم را در اين خصوص خواهيم كرد. البته سال گذشته يك مهدكودك خصوصي و زيرنظر سازمان بهزيستي در اين محله راه‌اندازي شده و اين سازمان نيز كمك‌هزينه تأمين غذاي گرم آن را برعهده دارد اما غفاري معتقد است كه مهد ويژه كودكان آسيب، بهتراست از طرف خيرين مطرح شود تا اين خانواده‌ها نيازي به پرداخت شهريه نداشته باشند. دانشور نيز مي‌گويد كه لازم است نهادهاي حمايتي مانند شهرداري و بهزيستي اين اقدام را با كمك خيرين پيگيري كنند. وي مي‌افزايد: «به‌زودي موضوع راه‌اندازي مهدهاي شبانه‌روزي در هرندي و مناطق حاشيه و پرآسيب را در شوراي شهر و در قالب مصوبه شهر دوستدار كودك مطرح خواهم كرد.» هم‌اكنون 11مهد حاشيه‌اي در سكونتگاه‌هاي غيررسمي و حاشيه تهران وجود دارد و قرار است در سال‌جاري سازمان بهزيستي با راه‌اندازي مراكز توسعه محلي كه ارائه‌دهنده خدمات و فعاليت‌هاي اجتماعي است، 4مهدكودك ديگر نيز به اين تعداد بيفزايد.

• تجربه غيرايراني موفق مهدهاي شبانه‌روزي

سال‌ها پيش تجربه‌اي مطالعاتي و بلندمدت در مورد كودكان آسيب در يكي از كشورهاي اروپايي انجام شد. در اين پروژه بلندمدت، 100كودك به‌طور كامل به مراكز ويژه نگهداري كودكان سپرده شدند و 100كودك ديگر نيز در كنار مادران معتاد و داراي ديگر انواع آسيب‌ها زندگي كردند اما در عين حال تحت حمايت مددكاري و آموزش و حضور در مهدهاي شبانه‌روزي قرار گرفتند. 30سال بعد بررسي‌ها نشان داد كه كودكان گروه دوم از نظر موفقيت‌هاي اجتماعي، اخلاقي، استقلال شخصيت و... در وضعيت بهتري نسبت به كودكان گروه اول قرار داشتند.