واکاوی چالش‌های عرضه و تقاضا در بازار پتروشیمی

به گزارش روابط عمومی انجمن ملی صنایع پلاستیک و پلیمر ایران(اینپیا)، عباسعلی متوسلیان رئیس انجمن ملی صنایع پلاستیک ایران در نامه‌ای به شریعتمداری معاون اجرایی رئیس‌جمهور پیشنهاد داد تا دستور لازم برای تشکیل جلسات منظم کارگروه تنظیم بازار محصولات و حضور نماینده انجمن ملی صنایع پلاستیک و پلیمر ایران به‌عنوان نماینده صنفی صنایع تکمیلی پتروشیمی، صادر شود. وی نامه خود را در 5 بند؛ مدیریت ناصحیح گرید و افزایش شدید قیمت‌ها در بازار آزاد، عرضه نامنظم موادپتروشیمی و جلوگیری از واردات مواداولیه با ارز مبادله ای، خام فروشی شرکت‌های پتروشیمی، عدم ایجاد شرایط برای رقابت کیفی محصولات پتروشیمی با محصولات مشابه خارجی و عدم توازن در تولیدات، تنظیم کرده است.

مدیریت ناصحیح گرید و افزایش شدید قیمت‌ها در بازار آزاد

در این نامه آمده است بر اساس آمار رسمی سازمان بورس، میزان عرضه و تقاضا در کشور از ابتدای سال جاری به هیچ وجه دارای تعادل نیست. به‌طوری که عرضه‌های پتروشیمی‌ها در برخی مواداولیه صنایع پلاستیک کشور مثل پی‌وی‌سی و... در زمان مورد تقاضا به هیچ وجه جوابگوی تقاضای واحدهای تولیدی نیست و صنایعی از قبیل صنایع سیم و کابل، لوله‌سازی، صنایع پروفیل و درب و پنجره، صنایع کفش‌سازی، کامپاند و دارو‌سازی در حال حاضر برای ادامه کار خود در این شرایط سخت دچار مخاطره شده‌اند. تفاوت قیمت موادپتروشیمی عرضه شده در بورس با مواد پتروشیمی در بازار آزاد تا 40 درصد افزایش نسبت به مواد عرضه شده در بورس رسیده است و برای یک تولیدکننده که باید مواد اولیه مورد نیاز خود را از مجاری قانونی خود تهیه کند و مجبور است درخواست خود را از بازار آزاد تهیه کند به هیچ وجه قابل تحمل نیست.

عرضه نامنظم موادپتروشیمی و جلوگیری از واردات مواداولیه با ارز مبادله ای

متوسلیان در بخش دوم این نامه به شریعتمداری گفته اعلام ارز آزاد برای ورود برخی مواداولیه پتروشیمی نیز از مواردی است که اخیرا به‌طور یکجانبه و فارغ از نگاه به کاستی‌های موجود و عدم توانایی پتروشیمی‌ها به تقاضای موجود و بحران به‌وجود آمده ناشی از عدم توجه به خواسته‌های کمی و کیفی برای صنایع تکمیلی پتروشیمی ابلاغ شده است. نکته مهم در جواب این سوال‌ نهفته است در شرایطی که عرضه شرکت‌های پتروشیمی با قیمت پایه 5 درصد زیر قیمت فوب خلیج فارس انجام می‌گیرد چه اتفاقی افتاده است که یک تولیدکننده را مجبور به واردات مواداولیه مورد نیاز خود از خارج از کشور می‌نماید؟

خام‌فروشی شرکت‌های پتروشیمی

بر‌اساس دستور وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت از تیرماه 1393 قیمت عرضه پتروشیمی‌ها از ارز مبادلاتی به ارز آزاد تغییر یافته است در حالی‌که قیمت خوراک پتروشیمی‌ها همان ارز مبادلاتی است. چه انگیزه‌ای برای پتروشیمی‌ها برای صادرات با ارز رقابتی وجود دارد که حاضر به تامین نیاز داخل کشور نیستند؟ در شرایط اقتصاد مقاومتی و توجه بیشتر صنایع پتروشیمی به اقتصاد کشور شاهد افزایش صادرات مواداولیه هستیم به‌طوری که بر اساس آمار موجود، میزان صادرات مواد خام توسط پتروشیمی‌های کشور به میزان 49درصد کل تولید مواد پتروشیمی (معادل 17.600.000 تن) بوده است و این خام فروشی به هیچ وجه منافع ملی کشور را تامین نمی‌کند.

عدم ایجاد شرایط برای رقابت کیفی محصولات پتروشیمی با محصولات مشابه خارجی

در نامه مذکور آمده است آیا واردات مواداولیه پلاستیک با ارز رقابتی برای ایجاد رقابت کیفی برای محصولات پتروشیمی داخل کشور با سایر پتروشیمی‌های خارج از کشور مناسب نبود؟ در حال حاضر محصولات پتروشیمی در بیش از 90 درصد اوقات صرفا با اعتماد به پتروشیمی و به‌دلیل نبود امکانات کافی توسط تولیدکنندگان خرد و متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرد و به‌دلیل عدم ثبات در کیفیت این مواد اولیه خیلی از تولیدکنندگان را دچار عدم ثبات در کیفیت محصولات نموده است و نتیجتا الزام شرکت‌های تولیدی به پاسخگویی بازرسی‌های کیفی شرکت‌های بازرسی‌کننده در پروژه‌های عمرانی و زیرساختاری کشور.

عدم توازن در تولیدات

عدم رگولاتوری در سیستم تولید در صنایع پتروشیمی کشور یکی دیگر از دلایل اصلی ناپایداری در عرضه‌ها بوده که در این نامه قید شده است. به گفته متوسلیان این موضوع نتوانسته است فاصله زیاد عرضه را با تقاضای موجود پوشش دهد و این امر باعث افزایش کاذب و غیر‌واقعی مواد اولیه صنایع تکمیلی شده است و نتیجه باعث ضرر به منافع ملی، زیرساخت‌های کشور (پروژه‌های عمرانی) و عدم افق واضح در برنامه‌ریزی با ثبات شده است. نگاهی به صادرات محصولات پلاستیک و پلیمر کشور در سال 95 و مشاهده کاهش قابل توجه در این بخش، زیبنده سالی که به نام اقتصاد مقاومتی، اقدام وعمل است نیست.

ایجاد زبان مشترک با حضور نماینده بخش خصوصی در کارگروه تخصصی تنظیم بازار

در پایان این نامه رئیس انجمن ملی صنایع پلاستیک ایران به‌عنوان راهکار اجرایی و پیشنهادی، از شریعتمداری خواسته بنا به صلاحدید دستورات لازم را برای بررسی تشکیل جلسات منظم و موثر کارگروه تنظیم بازار محصولات صادر کند. وی همچنین پیشنهاد کرده نماینده انجمن ملی صنایع پلاستیک و پلیمر ایران به‌عنوان نماینده صنفی صنایع تکمیلی پتروشیمی برای ارائه تقاضاها و مشکلات تولیدکنندگان در این بخش در جلسات کارگروه تنظیم بازار حضور موثر داشته باشد.