سیاه‌بازی را تبعید کرده اند

لاله حسین زاده: نمایش «هزار و یک مکر» بر اساس داستان هزار و یک شب از تاریخ 24 مرداد ماه در مجموعه تالارهای محراب روی صحنه رفت. این نمایش روایتی است از یکی از هزار و یک داستان شهرزاد قصه گو برای پادشاه و به سبک سیاه بازی و زن پوشی اجرا می شود. برکه فروتن کارگردان «هزار و یک مکر» این نمایش را یک مضحکه فولکلور ایرانی توصیف می کند که تمام بازی‌ها و تکنیک‌های نمایش‌های تخت حوضی و سیاه بازی را به تصویر می‌کشد. در واقع داستانی درباره هوش و مکر زنانه که توسط سه غلام پادشاه نمایش داده می‌شود.

برکه فروتن درباره این نمایش توضیح می دهد: نمایش «هزار و یک مکر» علاوه بر داشتن فضایی شاد، تماشاگر را با تکنیک‌های نمایش ایرانی به صورتی کاملا حساب شده آشنا می‌کند. در 10 تا 15 سال گذشته هیچ اثرنمایشی صرفا در قالب زن پوشی اجرا نشده و حتی می توان گفت از زمان لاله زار این تکنیک تقریبا به فراموشی سپرده شده یعنی گاهی در بعضی از آثار بخشی هم به زن پوشی اختصاص یافته اما در سال های گذشته هیچ اثری صرفا با این تکنیک به اجرا درنیامده است.

او که در سال های گذشته دو نمایش «مرغ دریایی» و «مکافات» را هم با سبک تخت حوضی و سیاه بازی به روی صحنه برده ، مهجور ماندن تئاتر ایرانی در فضای نمایشی را باعث نگرانی می داند و می افزاید:  تکنیک های ایرانی مانند نمایش های تخت حوضی و سیاه بازی و زن پوشی متاسفانه هر سال منزوی تر و مهجورتر می شوند و به همین دلیل می نوان گفت در خطر از بین رفتن قرار دارند .

فروتن با ابراز تاسف از محدودیت های موجود برای اجرای چنین نمایش هایی می گوید: متاسفانه نمایش هایی در این قالب تنها به مجموعه تالارهای سنگلج و در حال حاضر محراب محدود و به عبارت دیگر حتی تبعید شده اند و دیگر مجموعه های نمایشی میلی به اجرای آن ها نشان نمی دهند.

به اعتقاد او در سال های گذشته تئاتر ایران چهره محور شده یعنی نمایش هایی از اقبال تالارهای مطرح برخوردار می شوند که از چهره های شاخص به خصوص در حوزه سینما بهره می گیرند این در حالیست که بازیگران متبحر نمایش های سنتی و آئینی هم اگر چه سینمایی و شاید به صورت عام نام آشنا نباشند اما در زمینه فعالیت خود چهره هایی شاخص به شمار می روند.

فروتن تاکید می کند : نمایش هزار و یک مکر از سوی اساتیدی مانند داوود فتحعلی بیگی و دکتر ناصرنوبخت مورد حمایت قرار گرفته اما متاسفانه در زمنیه اجرا تالارهای مطرح که تماشاگران بیشتری دارند کمترین میلی به نمایش های آئینی و سنتی ایرانی نشان نمی دهند .

او تنها فرصت برای خودنمایی تئاتر ایرانی را جشنواره دوسالانه آئینی و سنتی عنوان می کند و می افزاید: اگر همین نمایش در تئاتر گلریز اجرا می شد قطعا تعداد تماشاگر بیشتری هم آن را می دیدند اما چون این نمایش در فضای حرفه ای مجموعه تالارهای محراب به نمایش در می آید و تماشاگر بر این باور است که نمایش هایی از این دست حال و هوای کاملا جدی دارند میلی به تماشا هم نشان نمی دهند و این در حالی است که نمایش های فاخری مانند هزار و یک مکر هم خنده را روی لبشان می نشاند و هم به تامل و تفکر وا می دارد یعنی حاضر به خندان با هر قیمتی نیست.

کارگردان نمایش «هزار و یک مکر» مشکل اصلی امروز تئاتر سنتی و آئینی ایران را تبعید شدن آن ها می داند و می گوید: در شرایط فعلی دست کم مردم باید با مجموعه هایی مانند تالار محراب آشنا شوند که با مدیریت جدید و نمایش آثار قدرتمند تلاش می کنند تماشاگران بیشتری را به سمت دیدن نمایش به خصوص نمایش های ایرانی و سنتی سوق دهند.

در نمایش «هزار و یک مکر» مجید علم‌بیگی، داوود معینی‌کیا، فیروز حیدرزاده، هاتف کلاته و پدرام خیرابی به روی صحنه می روند.

58247