آفتاب
به مناسبت روز ملی سنگاپور

استعمار و تروریسم موانع توسعه جوامع

استعمار و تروریسم موانع توسعه جوامع

کوالالامپور – ایرنا – دولت شهر کوچک سنگاپور که با قرارگیری در یکی از استراژیک ترین مسیرهای دریایی جهان در کمتر از نیم قرن به یک کشور کاملا توسعه یافته تبدیل شده، امسال روز استقلال خود را در حالی گرامی می دارد که سایه تروریسم به عنوان مانع اصلی توسعه، بر این کشور سایه افکنده است.

به گزارش ایرنا، هدف حملات تروریستی واقع شدن این کشور جنوب شرق آسیا با 719 کیلومتر مساحت، پنج میلیون و 535 هزار نفر جمعیت، نرخ بیکاری کمتر از دو درصد و درآمد سرانه 56 هزار دلاری، نشان از وضعیت بحرانی جهان در مقابله با تروریسم و کج روی قدرت هایی دارد که قصد دارند با بذر تروریسم درخت خواسته های نامشروع خود را پرورش دهند.
این قبیل قدرت ها که در گذشته توان کنترل نسبی برخی از گروه های تروریستی پرورش یافتۀ خود را در برخی مناطق داشتند، دیگر این توان را به دلیل وجود مولفه های مختلف از دست داده اند و اکنون تروریسم به گونه ای فراگیر شده که هیچ کاخ سفیدی از سایه سیاه آن در امان نیست.
نگاهی به گذشته این دولت - شهر که در منتهی الیه جنوبی مالزی قرار گرفته است همزمان با روز ملی سنگاپور، نشان می دهد همواره قدرت های استعماری، انگلیسی ها در گذشته و آمریکایی ها در حال حاضر، به واسطه نقشی که این بنادر در تجارت بین شرق و غرب ایفا می کنند، خواستار مستحکم کردن جای پای خود در آن بوده اند.
انگلیس ها در ادامه تصرفات خود در جنوب شرق آسیا پس از اینکه در سال 1811 ناوگان آنها به منطقه رسید و به سمت جاوه حرکت کرد، توانست با شکست نیروهای هلند و فرانسه، جاوه را تحت کنترل خود درآورد. اما هلندی ها پس از پیروزی در جنگ های ناپلئونی، توانستند کنترل اندونزی را در اختیار گیرند و همین امر باعث شد انگلیس ها به دنبال مقصدی برای محکم کردن جای پای خود در این منطقه باشند.
از اینرو آنها بار دیگر به شبه جزیره مالایا چشم دوختند و در جستجوی مقصدی بودند که برای ورود آنها به جزایر ادویه و دریای چین هیچگونه محدودیتی ایجاد نکند. در واقع، انگلیس ها به این دلیل چشم به شبه جزیره مالایا داشتند تا بتوانند مانع از تحقق اهداف هلندی ها برای تسلط کامل بر مسیر پرسود تجارت با چین شوند.
انگلیس ها در آن زمان کنترل شاهراه های کلیدی همچون 'سیلان'، 'جورج تاون'، جزیره 'پینانگ' و بندر 'مالاکا' را در اختیار داشتند که از این طریق تجارت در دریای هند برای آنها امکانپذیر می شد.
در واقع، سنگاپور در شبه جزیره مالایا (مالزی فعلی) نقطه ورودی مطمئنی برای تجارت انگلیس ها با چین و ورود آنها به جزایر ادویه محسوب می شد. با این هدف در سال 1819 انگلیس ها وارد سنگاپور شدند. سنگاپور که 'مارکوپولو' نیز در سده 12 در سفر خود به چین از آن عبور کرده بود، در شبه جزیره مالایا نقش مهمی داشت، اما قدرت گرفتن 'مالاکا' و تبدیل آن به بندر آزادی که امکان تجارت با چین را بیش از پیش فراهم می کرد، تا حدودی از رونق سنگاپور کاسته بود.
انگلیس ها به دلیل سیاست های استعماری خود در صدد رونق دادن به سنگاپور برآمدند و در سال 1824 آن را خریداری کردند و با تغییر آن به یک بندر آزاد تجاری (شبیه مالاکا)، زمینه تبدیل آن به بندر اصلی تجارتشان در جنوب شرقی آسیا را فراهم کردند.
توسعه سنگاپور مسیر مهاجرت چینی ها، هندی ها و برخی مهاجران خارجی دیگر از کشورهای حوزه جنوب شرقی آسیا را هموار کرد و چینی ها بیشترین مهاجران این جزیره را به خود اختصاص دادند، به گونه ای که این ترکیب جمعیتی تاکنون نیز حفظ شده و در حال حاضر 74 درصد از جمعیت بیش از پنج میلیون نفری این کشور را چینی تبارها تشکیل می دهند.
انگلیس ها برغم اینکه در سنگاپور اقلیت بودند، اما برای حدود یک سده کنترل این بندر مهم تجاری و همچنین بنادر مالاکا، جورج تون و صباح (تا سال 1867) را که نقش مهمی در تجارت شرق و غرب داشتند، در اختیار گرفتند.
گستردگی نواحی تحت کنترل انگلیس ها و شبه جزیره ای بودن مالایا باعث سردرگمی استعمار انگلستان شد، به گونه ای که امکان تامین امنیت مناطق تحت حاکمیت آنها به نحو مطلوب وجود نداشت و براساس این شرایط، انگلیس ها در سال 1895 'ایالات فدرال مالایا' را تشکیل دادند و با این اقدام نخستین گام برای ایجاد حس ملیت در بین ساکنان این شبه جزیره که پس از جنگ جهانی دوم وضع منطقه را متحول کرد، برداشته شد .
درست بعد از پایان جنگ جهانی دوم در سال 1946، بریتانیا طرح جدید و بی خطری را ارائه داد. این طرح شامل تشکیل یک اتحادیه مالایی واحد در تمامی شبه جزیره مالایا به استثناء سنگاپور بود که در نهایت باعث شد سنگاپور به دلیل داشتن جمعیت زیادی از چینی ها، همچنان به عنوان مستعمره بریتانیا باقی ماند.
اما در نهایت به دلیل افزایش حرکت های استقلال طلبانه در کنار مولفه هایی همچون اعتراضات مسالمت آمیز و اقدامات شبه نظامی، آسیب پذیری انگلستان را ناشی از داشتن یک حکومت استعماری افزایش داد. انگلستان به دلیل شرایط تاریخی آن زمان نه تمایلی برای دفاع از منابع درآمدی خود در خارج داشت و نه اینکه از منابع مالی برای انجام چنین اقدام هایی برخوردار بود. بر همین اساس، بریتانیا در صدد اعطای آزادی به مستعمرات پیشین برآمد، که سنگاپور نیز شامل این طرح شد.
پس از این طرح و تحولاتی که در منطقه رخ داد، در سال 1965 به دلیل افزایش تنش میان رهبران مالایی مالزی با 'لی کوان یو' حاکم چینی تبار سنگاپور، این دولت - شهر کوچک با استقلال خود در مسیری قرار گرفت که به رغم برخی چالش های داخلی در کمتر از پنج دهه به یکی از توسعه یافته ترین کشورهای منطقه و جهان تبدیل شد.
سنگاپور که تا پیش از پنج دهه گذشته به دلیل حضور استعمار از قرار گرفتن در مسیر پیشرفت بازمانده بود، پس از رهایی از استعمار در 50 سال گذشته پیشرفت قابل توجهی را تجربه کرد، پیشرفتی که ادامه آن اکنون با تهدید حملات تروریستی مورد تردید قرار گرفته است.
داود مهرابی: کارشناس مسائل جنوب شرق آسیا – ایرنا
آساق**241**1611
کد N1381597

وبگردی