گزارش اقلیت

اين روزها بيشتر وقت هموطنان ما كه مي‌تواند صرف مطالعه كتاب شود پاي اينترنت مي‌گذرد؛ پاي گوشي‌هاي موبايل و شبكه‌هاي اجتماعي كه با آنها روز را به شب و شب را به روز مي‌رسانيم. بي‌آنكه اغلب نكته‌اي بياموزيم. كمتر كسي وقت، حال و حوصله براي كتاب خواندن دارد و اين را مي‌توانيم در تيراژ تأسف‌بار كتاب‌هايي كه منتشر مي‌شود هم ببينيم. تيراژ كتاب از 5هزار نسخه در سال‌هاي نه‌چندان دور به 500 نسخه رسيده است؛ واقعيت تلخي كه جمعيت كتابخوانان درصد كمي از جامعه ما را تشكيل مي‌دهند. اقليت كتابخوان از نسل ما هستند.

نسلي كه شب به شب مادربزرگ‌هايمان قصه‌هاي هفت پيكر نظامي را برايمان زمزمه كردند تا به خواب برويم. حالا ما بازمانده‌هاي آن نسل هستيم كه امروز تنها بخش كوچكي از جامعه را تشكيل مي‌دهيم. كساني كه شايد در هفته 5 كتاب بخوانند و همين آمار اندك سرانه 9دقيقه مطالعه در كشور هم، بيشتر حاصل كتابخواني اين نسل است.

در كشورهاي توسعه‌يافته بخش عمده‌اي از  متاسفانه ما از اهميت مطالعه غافل شده‌ايم و در واقع نسبت به دانايي و كسب دانش و معرفت بي‌توجهي نشان داده‌ايم. اگر نسل جوان اعتنايي به كتاب خواندن نشان نمي‌دهد خيلي مقصر نيست چون در اين سال‌ها شاهد كوششي جدي، سازمان‌يافته و موثر براي تقويت گسترش فرهنگ مطالعه نبوده‌ايم. تا زماني كه فرهنگ مطالعه ميان مردم نهادينه نشود نمي‌شود به تغيير وضعيت اسفبار فعلي اميدوار بود.

براي جاانداختن فرهنگ كتاب خواندن بايد از همان دوران كودكي آغاز كرد. تصور اشتباهي وجود دارد كه كودك دو يا سه ساله متوجه داستان‌هاي كتاب نمي‌شود در حالي كه براي بچه‌هاي اين سن هم كتاب‌هايي وجود دارد كه پدر و مادرها مي‌توانند آنها را براي فرزندانشان بخوانند. وقتي از ابتداي كودكي، فرزندمان با شنيدن داستان به خواب برود، اين تجربه شنيداري پس از ورود به مدرسه و كسب سواد به خواندن منجر مي‌شود. جاي اينكه تبلت دست بچه‌هايمان بدهيم و با بازي‌هاي كامپيوتري بزرگشان كنيم، برايشان كتاب بخوانيم و عادت‌ مطالعه را در وجودشان نهادينه كنيم.

رسانه ملي هم مي‌تواند نقش مؤثري در ترويج فرهنگ مطالعه ايفا كند و البته ديگر نهادها هم بايد در اين زمينه احساس مسئوليت كنند. يادمان باشد كه كسب دانايي جاده‌اي بي‌انتهاست كه پاياني برايش نمي‌توان متصور شد. برخلاف تصور عده‌اي كه اهل مطالعه نيستند ولي مي‌گويند كتاب مناسبي براي خواندن وجود ندارد، ما آثار منتشرشده ارزشمند بسياري داريم كه گرد فراموشي و بي‌توجهي رويشان نشسته و متاسفانه خوانده نمي‌شوند. اين آثار را دريابيم و ميل به مطالعه‌شان را گسترش دهيم.

• بازيگر سينما، تئاتر و تلويزيون