تلاش عربستان برای هسته‌ای شدن/ تلاشهای پسابرجامی ریاض و تل آویو

به گزارش خبرگزاری مهر، سایت تحلیلی «نشنال اینترست» در تحلیلی به بررسی تلاشهای عربستان و رژیم صهیونیستی برای به شکست کشاندن برجام پرداخته است که در ادامه از نظر می گذرد.

آنها در مورد واکنش های رژیم صهیونیستی و عربستان بیشتر از سایر کشورها نگران بوده و مدعی شدند که این توافق می تواند باعث ایجاد مسابقه هسته ای در منطقه خاورمیانه شود.

دو کشور عربستان و اسرائیل گرچه این توافق را مورد پذیرش قرار داده اما هر دو کشور تصریح کرده اند حق ارزیابی مجدد تصمیمشان را داشته تا در صورت امکان بتوانند باعث شکست توافق هسته ای ایران با گروه ۱+۵ شوند. بنابراین به زعم آنها رفتارها و اقدامات بعدی ایران در عرصه بین المللی بسیار مهم و حیاتی است.

 اسرائیل تنها کشوری در خاورمیانه است که دارای سلاح هسته ای است که توان بازدارندگی به آن داده است. همانطور که  بن گورین شرح داده است زرادخانه های هسته ای اسرائیل تاکنون به عنوان بازدارنده بسیار قوی در مقابل تهدیدات جهان عرب عمل نموده است . بنابراین اسرائیل جهت حفظ قدرت بازدارندگی خود در منطقه باید انحصار هسته ای خود را حفظ نماید. بر اساس این فرضیه  بود که اسرائیل در سال ۱۹۸۱ به راکتور هسته ای در عراق و در سال ۲۰۰۷ به راکتور هسته ای در سوریه حمله کرد.

و باز بر اساس این فرضیه با انتشار اخبار پیاپی از فعالیتهای هسته‌ای در ایران در دهه ۱۹۹۰، اسرائیل کمپین ضد برنامه هسته ای ایران تشکیل داده و با همکاری آمریکا و دستگاههای اطلاعاتی و استفاده از ابزارهای متنوع سعی در شناسایی زیرساخت های هسته ای ایران نمود. در جبهه دیپلماتیک نیز مصرانه خواستار اعمال تحریم علیه ایران بود. اما این اقدامات تا سال ۲۰۰۹ بدون اثر بوده و برنامه هسته ای ایران پیشرفت کرد.

در سال ۲۰۰۹ حزب لیکود و وزیر دفاع اوباما جهت حمله به تاسیسات هسته ای ایران برنامه ریزی کردند که این تلاش ها بدون ثمر بوده و مورد موافقت قرار نگرفت.

بالاخره حزب لیکود از ایالات متحده آمریکا خواست مذاکرات با ایران جهت تعطیلی کامل تاسیسات هسته ای را آغاز کند. اما این درخواست غیر واقعی بود زیرا ایران حق استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای را داشت. سرانجام توافق هسته ای ایران با گروه ۱+۵ امضاء شد. بعد از امضاء توافق، لابیهای اسرائیل و حامیان آمریکایی نتانیاهو در کنگره خواستار لغو توافق انجام شده واعمال تحریم بیشتر علیه ایران بودند که این ترفند نیز با شکست مواجه شد.

در ماه مارس ۲۰۱۶ انتشار اخبار مربوط به آزمایش موشک های بالستیک ایران با برد ۲۰۰۰ کیلومتر باعث واکنش اسرائیل شد. رژیم صهیونیستی ادعا نمود این اقدام تعبیراین جمله رهبران ایران «اسرائیل باید نابود شود» بوده و خواستار مجازات ایران توسط جامعه بین المللی شد. رژیم صهیونیستی وانمود کرد موشکهای بالستیک با برد ۲۰۰۰ کیلومتر قادر به حمل کلاهک هسته ای بوده و اسرائیل را نشانه خواهد گرفت.

بنابراین واشنگتن همکاری نظامی خود با ارتش اسرائیل را شدت بخشیده و مانور نظامی مشترک برگزار کردند. اسرائیل همچنان تلاش می کند تا از نظر دیپلماتیک، سیاسی و اقتصادی ایران را تحت فشار قرار دهد.

در واکنشی دیگر ۲۴ می ۲۰۱۶ نتانیاهو همراه با نمایندگانی از کنگره آمریکا خواستارتصویب طرح «اعمال مجدد تحریم ها علیه ایران» شدند.

مانند اسرائیل، عربستان سعودی نیز با جمهوری اسلامی ایران دشمنی دارد. آمادگی اوباما جهت مذاکره با ایران در سال ۲۰۱۴ زنگ خطر جدی برای رهبران سعودی بود. عربستانی ها همواره مخالف برنامه هسته ای و توافق هسته ای ایران بوده و نسبت به این موضوع واکنش های زیادی داشته اند. به عنوان مثال در سال ۲۰۱۱ شاهزاده ترکی الفیصل، اظهار داشت اگر ایران هسته ای شود عربستان نیز هسته ای خواهد شد زیرا ما نمی توانیم در سایه ایران هسته ای زندگی کنیم.

بر اساس دیدگاه رئالیستی در روابط بین الملل منافع عربستان در منطقه نشان می دهد که مخالف برنامه هسته ای ایران و پیشرفت آن است. عربستان سعودی به خوبی پذیرفته است که نقش ایالات متحده در منطقه خاورمیانه در حال کمرنگ شدن بوده و طبیعتا نقش ایران افزایش می باید.

بنابراین بر اساس یکی از اصول دکترین سلمان خواهان منزوی کردن ایران در منطقه و گرفتار کردن آن در بحران های منطقه ای مانند بحران سوریه و داعش است. بر اساس دکترین سلمان رهبران عربستان معتقدند که ۱- اسد باید از سوریه حذف شود ۲- برنامه های منطقه ای و هسته ای ایران باید متوقف شود ۳- باید شبه نظامیان شیعه در عراق، سوریه، لبنان و یمن را گروه های تروریستی نامید و همه شان را نابود کرد ۴- جهان باید کشور فلسطینی را به رسمیت بشناسد؛ و ۵- تمام تلاش های ممکن بین المللی برای شکست داعش و القاعده به کار گرفته شود.

مطلبی که در اینجا باید گفت این است که عربستان پایه و اساس زیر ساخت های هسته ای را دارد و اگر تصمیم به غنی سازی اورانیوم بگیرد می تواند از طرق مخفی به این فناوری دست یابد. سناریو دیگری هم که وجود دارد این است که با توجه به رابطه محکم پاکستان و عربستان، امکان خرید فناوری هسته ای از پاکستان برای سعودیها نیز وجود دارد.

جهت منصرف کردن ریاض از هسته ای شدن، دولت ایالات متحده آمریکا طرح سیستم دفاع ضد موشکی پاتریوت را به این کشور پیشنهاد داده است طرحی که تاکنون توسط اوباما امضاء نشده و احتمالا پیروز انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ ایالات متحده آن را امضاء خواهد کرد.

به طور کلی عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی تحت فشار ایالات متحده آمریکا و با اکراه توافق هسته ای ایران با گروه ۱+۵ را پذیرفته بنابر این جهت شکست آن تلاش خواهند کرد.