برجام رخدادی بی سابقه در تاریخ ایران با حفظ خطوط اقتدار کشور است/مسببان وضعیت ناگوار اقتصادی اکنون منتقد شده اند

«حسین عبده تبریزی» در نشستی خبری در ایرنا با بیان این مطلب، نقش تیم مذاکره کننده در این موفقیت را بسیار مهم دانست و افزود: اگر تیمی با کیفیت مذاکره نزدیک و یا مشابه وزارت خارجه در وزارت اقتصاد و بانک مرکزی داشتیم که بتواند بندبند برجام را با همان انسجام و تدبیر در مذاکره پیش برد، به طور قطع پیشرفتمان در اجرای جزئیات پولی و به طور کلی مالی توافق هسته ای بهتر می شد.
وی تصریح کرد: مهمترین مشکل اجرای برجام تاکنون در بخش نظام پولی (و فراتر از آن مالی) است که اصلی ترین آن به بانک ها برمی گردد. تضاد منافعی که بین بخش واقعی اقتصاد با بخش مالی اروپا وجود دارد سبب شده باوجود تمایل و نیازی که بخش واقعی اقتصاد این قاره به همکاری با ایران دارد، نتوانند آن طور که باید و شاید از فرصت برجام استفاده کند. البته ما باید از فشار بخش واقعی به بخش مالی اقتصاد اروپا و نیز دولت آن ها استفاده کنیم.
این استاد دانشگاه ادامه داد: از سویی تحریم ایران در معاملات با تسویه دلار که بعد از برجام نیز باقی مانده و اصلاح آن در اختیار مذاکره کنندگان نیز نبوده، انجام برخی معاملات را دشوار کرده است. علاوه بر این، متأسفانه برخوردهای جناحی صورت گرفته با دولت یازدهم نیز از موانع اجرای کامل برجام است.

** تحقق حداقل 70 درصد تسهیلات مبتنی بر برجام
وی تصریح کرد: حداقل 70 درصد تسهیلات مبتنی بر برجام اجرایی شده و فقط 30 درصد آن به طور عمده در بخش های پولی و بانکی باقیمانده است.
عبده تبریزی ادامه داد: جالب است اشخاصی که خود مسؤول به وجود آوردن این وضعیت ناگوار اقتصادی هستند، حالا زبان به انتقاد گشوده اند و با برجسته کردن آن 30 درصد و نیز با گره زدن همه مشکلات اقتصاد ایران به عدم اجرای برجام، می گویند برجام هیچ دستاوردی نداشته است.
وی افزود: برجام بسیاری از هزینه های معاملاتی کشور را کاهش داد و امکان حمل ونقل به ایران و فروش نفت را فراهم و ارتباط کشور با دنیا را برقرار کرد. پیش از برجام، حتی در حوزه های غیرهسته ای نیز مجبور بودیم برای انجام یک معامله هفت تا 14 درصد بیشتر (بابت عملیات واسطه ها) پرداخت کنیم.
دبیرکل اسبق بورس اوراق بهادار تهران خاطرنشان ساخت: البته همه معضلات اقتصادی ما به برجام برنمی گردد. آنچه از برجام توقع می رفت بازیافت مناسبات ما با دنیا در چارچوبی است که مقام های ارشد کشور تدوین کرده بودند.
وی با اشاره به فرصت تاریخی توسعه کشور که در دولت های نهم و دهم از بین رفت، افزود: در سال 1384، کشور در آستانه پرش اقتصادی برای دستیابی به اهداف سند چشم انداز بود و اگر دولتی روی کار می آمد که عملکردی حتی کاملاً عادی نیز داشت، امروز موقعیت اقتصادی ما در منطقه و دنیا کاملا متفاوت با وضعیت جاری می بود.
عبده تبریزی افزود: اما، دولت نهم همه اندیشه ها و بوروکراسی دولت های پیش از خود در جمهوری اسلامی را نفی کرد و آنها را غلط دانست. نقشه راه توسعه کشور را به هم زد و شروع به اقدامات پراکنده ای کرد که به پسرفت در همه زمینه ها انجامید.
وی ادامه داد: البته آقای روحانی در این باره با مردم زیاد صحبت نکرده و سخنی از اینکه چه میراثی تحویل گرفته، نگفته است اما دولت های نهم و دهم مملکت را با وضعیتی بسیار بغرنج تحویل دولت بعدی خود دادند. طبعاً اگر آن وضعیت و روند ادامه می یافت، امروز ایران با تورمی چند صددرصدی همانند ونزوئلاً در سراشیبی کامل سقوط قرار می گرفت.
عضو شورای عالی بورس ادامه داد: کسورات عظیم صندوق های بازنشستگی، بدهی های عظیم دولت، پروژه های ناتمام، مسکن مهر، تحلیل رفتن شدید قدرت خرید خانواده های ایران و از همه بدتر سقوط نرخ مشارکت در اقتصاد کشور به حدود 36 درصد، همه میراث دولتی است که درآمدهای ارزی عظیم و باور نکردنی داشت. یعنی کار به جایی رسیده که از هر 100 نفری که باید مشغول به کار باشند، تنها 36 نفر فعالیت اقتصادی (اشتغال) دارند.
این اقتصاددان گفت: اینکه طرفداران دولت قبلی می گویند اگر آن تفکر ادامه می یافت وضع خوب می شد، ناشی از این توهم است که آن وضعیت قابل تداوم بود. اگر چنین اتفاقی می افتاد، ما اکنون ونزوئلا بودیم که مردم آن به کامیون های غذا در مسیر فروشگاه ها حمله می کنند.
وی گفت: عقب ماندگی بانک های کشور از مقررات جدید بانکی دنیا، تحرک شدید کشورهایی مانند رژیم صهیونیستی و عربستان و برخی جناح های آمریکایی برای به بن بست کشاندن برجام، نیز از جمله موانع دیگر اجرای کامل برجام است.
عبده تبریزی خاطرنشان ساخت: اصلاح نظام بانکی کشور، مبارزه با فساد و از جمله فساد اداری، تقویت و تمرکز بر ایجاد اشتغال در آن بخش هایی که سرمایه بر نیست و کاربر است (مانند صنعت توریسم) از جمله راهکارهای دولت برای بهبود سریع تر وضع اقتصادی کشور است.
ادامه دارد...
اقتصام** **2022** 2023