کاربردهای شگفت آور دی.ان.ای از ساخت دماسنج تا نانو ربات درون سلولی

هرچند، محققان، اخیراً به دنبال ذخیره‌سازی اطلاعات روی DNA بوده‌اند اما در کنار آن از این ماده به عنوان قطعه فیزیکی برای ماشین‌های زیستی استفاده می‌کنند.
چهار باز (آدنین، سیتوزین، تیمین و گوانین) واحدهای سازنده DNA را تشکیل می دهند و در صورتی که این بازها با توالی از پیش‌تعیین شده چیده شوند، می‌توان تاخوردگی DNA را مهندسی کرد و شکل از پیش تعیین شده‌ای به وجود آورد.
به گزارش روز دوشنبه ایرنا از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو،این فناوری می‌تواند ما را یاری کند تا فراتر از اهداف ژنتیکی از DNA استفاده کنیم و در واقع همانند بازی لگو (Lego) قطعات DNA را کنار هم بچینیم و یک ساختار با قابلیت‌های مختلف تولید کنیم و حتی از آن برای ساخت نانوابزارهای الکترونیکی بهره بگیریم.
از میان کاربردهای متنوع DNA می توان به چند مورد زیر اشاره کرد:

**دماسنج مبتنی بر DNA: محققان دانشگاه مونترال به تازگی با استفاده از DNA دماسنج نانومقیاسی ساختند که می‌تواند نقاط گرم نانوابزارها را شناسایی کند و از این دماسنج می‌توان برای تعیین دمای داخل سلول های زنده نیز استفاده کرد.
در این دماسنج، تغییرات دما موجب تغییر ساختار می شود که این فرآیند با پیمایشگر نوری قابل شناسایی است.

**نانوپیمایشگر زیستی: محققان دانشگاه هاروارد نیز با استفاده از DNA، روبات نانومقیاسی ساختند که می‌تواند برای رهاسازی دارو استفاده شود.
این رشته DNA دارای قابلیت شناسایی یک پروتئین ویژه ( نظیر پروتئین‌های مولد بیماری یا نشانگرهای بیماری) است.

**زیست‌کامپیوتری درون بدن: از آنجا که ساختار DNA می‌تواند به عنوان سوئیچ عمل کند؛ از آن می‌توان برای ساخت مدار منطقی استفاده کرد زیرا این ساختار قادر به انجام محاسبات است.
محققان دانشگاه هاروارد از این ویژگی برای ساخت روبات نانومقیاس استفاده کردند که می‌تواند درون بدن موجود زنده (نظیر سوسک‌) برای کنترل عملکرد مولکول‌های دارویی استفاده شود.

**نانوآنتنی برای جذب نور: پژوهشگران دانشگاه آریزونا هم ساختاری از جنس DNA با سه بازو ساختند که می‌تواند نور را به دام اندازد و آن را همانند فرآیند فتوسنتز به ترکیبات دیگر انتقال دهد.
در واقع در این پروژه تحقیقاتی از DNA به عنوان یک نانوآنتن استفاده می شود که نور را دریافت می کند و به مولکول‌های رنگی انتقال می‌دهد.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که DNA به عنوان یک واحد سازنده می‌تواند در آینده، بیش از پیش در حوزه‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
* DNA یکی از مولکول‌های اعجاب‌آور در طبیعت است که می‌تواند اطلاعات وراثتی را با خود حمل کند.
علمی**1055**1776