عملیات آزادسازی «فلوجه»؛ تجلی وحدت شیعیان و اهل تسنن عراق

خبرگزاری مهر ، گروه بین‌الملل‌ ـ رامین حسین آبادیان: ارتش عراق به همراه نیروهای «حشد الشعبی» و همچنین عشایر از حدود دو هفته پیش عملیات بزرگ آزادسازی شهر «فلوجه» واقع در استان الانبار را کلید زدند.

آغاز این عملیات در حالی بود که انتظار می رفت مقصد بعدی نیروهای عراقی برای پاکسازی خاک این کشور از تروریست های تکفیری داعش، شهر «موصل» واقع در استان نینوا باشد. در نهایت با توجه به موقعیت جغرافیایی استراتژیک شهر «فلوجه» و نزدیکی آن به «بغداد» پایتخت عراق عملیات آزادسازی این شهر نسبت به عملیات آزادسازی شهر «موصل» اولویت پیدا کرد.

شهر فلوجه در حدود ۶۰ کیلومتری شهر «بغداد» پایتخت عراق قرار دارد و تروریست های تکفیری داعش بسیاری از برنامه‌ریزی‌های خود برای انجام اقدامات تروریستی در بغداد در فلوجه انجام می‌دهند. اهل تسنن اکثریت قریب به اتفاق ساکنان شهر «فلوجه» را تشکیل می‌دهند. این شهر در زمستان سال ۲۰۱۴ به تصرف تروریست های تکفیری داعش درآمد و به پایگاه اصلی تکفیری‌ها برای عملیاتی ساختن حملات ددمنشانه و خونین علیه مردم عراق به ویژه در بغداد تبدیل شد. 

نکته قابل توجه در عملیات آزادسازی شهر فلوجه که حدود دو هفته پیش دستور آغاز آن توسط حیدر العبادی صادر شد، حضور قدرتمندانه نیروهای «حشد الشعبی» در این عملیات است. «حیدر العبادی» فرمانده کل نیروهای مسلح عراق که به خوبی دریافته که عامل اصلی طولانی شدن عملیات آزادسازی شهر الرمادی در الأنبار عدم حضور نیروهای «حشد الشعبی» بوده است، تصمیم گرفت تا در عملیات آزادسازی فلوجه از ظرفیت بالای این نیروها بهره ببرد.

اما مسأله مهمی که در این میان بیش از هرچیز دیگری به چشم می‌آید، حضور گسترده عشایر اهل تسنن عراقی در زمره نیروهای «حشد الشعبی» است که دوشادوش نیروهای مسلح عراقی برای پاکسازی شهر «فلوجه» از لوث گروه تروریستی ـ تکفیری داعش مبارزه می کنند. این مسأله با توجه به فضاسازی‌های گسترده آمریکا و اتباع آن از جمله رژیم سعودی و قطر در خصوص عدم به رسمیت شناخته شدن «حشد الشعبی» توسط اهل تسنن، به خودی خود یک دستاورد بزرگ محسوب می شود.

در شرایطی که آمریکایی‌ها و عربستان سعودی، قطر و برخی از کشورهای دیگر منطقه همواره بر طبل وجود اختلافات فرقه‌ای در عراق کوبیده و همچنان نیز می‌کوبند، هماهنگی و همگرایی گسترده شیعیان و اهل تسنن در شهر «فلوجه» و در مبارزه با تروریست های تکفیری داعش، بسیاری از توطئه‌های داخلی از سوی بعثی‌ها، توطئه‌های منطقه‌ای از سوی سعودیها و در نهایت توطئه‌های بین‌المللی از سوی ایالات متحده‌ آمریکا علیه عراق را خنثی کرد.

طبق اعلام فرماندهان ارشد نیروهای «حشد الشعبی» عراق تعداد داوطلبان اهل تسنن این کشور برای عضویت در این گروه به منظور مقابله با تروریست های تکفیری داعش از ۲۰ هزار نفر نیز فراتر رفته است و هم اکنون ۱۰ هزار نفر از آنها در کنار شیعیان «حشد الشعبی» مشغول مبارزه با تکفیریها هستند.

این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که آمریکا‌هایی‌ها و سعودی‌ها پیشتر تلاش زیادی برای به زیر کشیدن «حشد الشعبی» در عراق انجام دادند. ایالات متحده آمریکا در جریان آغاز عملیات آزدسازی شهر «الرمادی» ارائه هرگونه کمک‌های نظامی به دولت بغداد را به کنار گذاشته شدن نیروهای «حشد الشعبی» از عملیات آزادسازی این شهر منوط کرد.

پس از کنار گذاشته شدن نیروهای «حشد الشعبی» از عملیات آزادسازی شهر الرمادی، نوبت به سعودیها رسید تا پازل ایالات متحده آمریکا برای ساقط کردن این گروه را تکمیل کنند. «ثامر السبهان» سفیر سعودی در عراق حدود ۶ ماه پیش در اظهاراتی کاملا مداخله جویانه در رابطه با عدم مشارکت «حشد الشعبی» در عملیات آزادسازی الرمادی مدعی شد: «عدم حضور نیروهای مردمی عراق در عملیات الرمادی، مخالفت اهالی الأنبار با آنها بوده و این مسأله حاکی از عدم مقبولیت آنها در نزد جامعه عراقی است». 

پس از این اظهارات بود که فرماندهان ارشد «حشد الشعبی» ضمن آگاهی یافتن از توطئه منطقه‌ای و بین‌المللی رژیم سعودی و آمریکا برای تفرقه‌افکنی میان شیعیان و اهل تسنن به صراحت اعلام کردند که نیروهای «حشد الشعبی» متشکل از برادران اهل تسنن نیز هستند و سفیر سعودی به دلیل اظهارات نسنجیده خود باید از کشور اخراج شود.

اما اکنون با گذشت حدود ۶ ماه از آن زمان، کذب بودن ادعاهای سفیر رژیم سعودی در عراق به خوبی برای افکار عمومی منطقه و جهان آشکار شده و داوطلبی بیش از ۲۰ هزار نفر از اهل تسنن برای مبارزه با داعش در استانی که سعودیها مدعی مخالفت اهالی آن با «حشد الشعبی» بودند، خط بطلانی بر یاوه‌گویی‌های آنها در این زمینه کشید.

بر همین اساس، می‌توان گفت که آغاز عملیات آزادسازی شهر «فلوجه» هرچند که تاکنون به پایان نرسیده است، اما به خودی خود دستاورد بزرگی برای دولت و ملت عراق محسوب می‌شود که توانستند توطئه‌های شوم داخلی و خارجی را ناکام ساخته و عمق وحدت میان شیعیان و اهل تسنن را به منصه ظهور برسانند.

با این حال، به نظر می‌رسد که سعودیها همچنان به تلاش‌های مذبوحانه خود برای خشده وارد کردن به چهره نیروهای «حشد الشعبی» ادامه می‌دهد، چراکه «ثامر السبهان» سفیر این رژیم در عراق اخیرا در یک پُست توییتری نوشته است: «عملیات آزادسازی فلوجه بیشتر شبیه یک جنگ فرقه‌ای است و در نهایت این شهر را به آتش می‌کشد».

اگر اظهارات مداخله جویانه و کینه‌توزانه سفیر رژیم سعودی در بغداد را در کنار اظهارات اخیر «عادل الجبیر» درباره حضور سردار سلیمانی در شهر فلوجه و اظهار بدبینی وی در این خصوص قرار دهیم، به خوبی خواهیم یافت که سعودیها تا چه اندازه از نقش فعالانه نیروهای مردمی در عراق و همکاری‌های میان شیعیان و اهل تسنن در این کشور خشمگین بوده و برای ضربه وارد کردن به این وحدت تلاش می کنند.

مقامات رژیم سعودی حضور سردار سلیمانی در عراق را یکی از عوامل اصلی تقویت «حشد الشعبی» می دانند و درست به همین دلیل است که حتی نمی‌توانند خشم خود را به صورت ظاهری هم که شده، فروکش کرده و آن را آشکار نکنند. با این حال، تمامی تیرهای سعودیها برای مقابله با «حشد الشعبی» عراق تاکنون به سنگ خورده و با واکنش‌های متعددی در عراق مواجه شده که از جمله آنها می توان به اظهارات «هادی العامری» دبیرکل سازمان بدر اشاره کرد که گفت: «حضور سردار سلیمانی در عراق با مجوز رسمی دولت بغداد بوده و ما تمایل داریم از تجربه‌های بسیار گسترده و مفید ایران در زمینه مبارزه با تروریسم بهره ببریم».

بر اساس آنچه که گفته شد، نقش فعال نیروهای «حشد الشعبی» متشکل از شیعیان و اهل تسنن در عملیات آزادسازی شهر «فلوجه» موجبات نگرانی‌های فراوان تکفیریها و حامیان آنها از جمله عربستان سعودی و قطر را فراهم آورده است. از زمان آغاز عملیات آزادسازی شهر «فلوجه» برخی از مقامات قطری و سعودی و همچنین رسانه‌ها وابسته به آنها نگرانی خود از این عملیات را ابراز داشتند، چراکه به خوبی می دانند که آزادسازی کامل شهر «فلوجه» بیش از آنکه ضربه سختی بر پیکره تکفیریها باشد، به مثابه شکست بزرگی برای خودِ آنها است.

علاوه بر تلاش‌های مقامات سعودی و قطری برای ضربه زدن به «حشد الشعبی»، رسانه‌های وابسته به آنها نیز بیکار ننشسته‌اند. این رسانه‌ها که از جمله آنها می توان به «الجزیره»، «العربیه» و «الحدث» اشاره کرد، از زمان آغاز عملیات آزادسازی شهر «فلوجه» از هیچ تلاشی برای وارونه جلوه دادن واقعیت آنچه که در این شهر می‌گذرد، دریغ نکرده‌اند.

این رسانه‌های وابسته به قطر و عربستان به طور کلی تلاش می کنند تا کلیت نبرد ارتش عراق و حشد الشعبی با داعش در شهر «فلوجه» را یک درگیری و جنگ فرقه‌ای جلوه دهند. این رسانه‌ها در زمینه انتشار اخبار مربوط به عملیات آزادسازی شهر «فلوجه» نیز تلاش می کنند «حشد الشعبی» را ضعیف جلوه داده و اینگونه وانمود کنند که آنها یارای مقابله با تکفیریها را ندارند.

از سوی دیگر، ایجاد فضاسازی علیه «حشد الشعبی» و اتهام‌زنی به این گروه از دیگر توطئه‌های رسانه‌های وابسته به عربستان سعودی و قطر علیه «حشد الشعبی» محسوب می شود. چند روز گذشته که تعداد انگشت‌شماری خود را به عنوان نیروهای «حشد الشعبی» در فلوجه معرفی کرده بودند، مرتکب برخی جرائم علیه مهاجران عراقی شدند و به دنبال آن، رسانه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی حامی تکفیریها این مسأله را در بوق و کَرنا کرده و هر آنچه در توان داشتند برای نسبت دادن این جرائم به تمامی نیروهای شرکت کننده در «حشد الشعبی» به کار بستند.

این در حالی است که برخی شواهد و قرائن حاکی از آن هستند که بعثی‌ها با حمایت‌های خارجی در قالب داوطلبان مبارزه با داعش، در بخش کوچکی از «حشد الشعبی» نفوذ کرده و مأموریتشان ارتکاب جرائم علیه غیرنظامیان و نسبت دادن آن به این گروه است. درست مانند تظاهرات‌های اخیر در بغداد که بعثی‌ها با نفوذ در آن اقدام به قتل برخی تظاهرات کنندگان کردند تا ضمن شعله‌ورتر کردن بحران سیاسی در عراق، نیروهای امنیتی این کشور را مسئول جرائم اتفاق افتاده، جلوه دهند.

علاوه بر این، تاکنون ده‌ها فایل ویدویی از کمک‌های انسان دوستانه نیروهای «حشد الشعبی» به مهاجران عراقی شهر «فلوجه» و رفتار مودّت‌آمیز آنها با مهاجران در رسانه‌های ارتباط جمعی منعکس شده و به سرعت در حال انتشار است.

با تمام این‌ها، آنطور که به نظر می رسد تمامی تلاش‌های داخلی و خارجی برای ضربه زدن به «حشد الشعبی» و وحدت میان شیعیان و اهل تسنن در این گروه تاکنون بی‌نتیجه بوده است. در همین ارتباط «فیصل العسّاف» از شیوخ عشایر الأنبار می گوید: «اقشار مختلف جامعه عراق از شیعیان و اهل تسنن گرفته تا مسیحیان و کردها و ترکمان‌ها در حشد الشعبی عضویت دارند».

وی همچنین ادامه می دهد: «بسیاری از رزمندگان اهل تسنن برای پاکسازی خاک شهر و روستای خود از لوث تروریست های تکفیری داعش در گروه «حشد الشعبی» عضویت دارند». العساف همچنین در خصوص برخی ادعاها مبنی بر فرقه‌ای بودن «حشد الشعبی» نیز تصریح می کند: «القای این مسأله به دور از واقعیت است و نوعی اهانت به ملت عراق محسوب می شود».