بازتاب گوناگون سخنان رهبری در سالروز رحلت امام خمینی (ره)/ نگاه سیاسی و اقتصادی روزنامه ها

این گزارش به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز یکشنبه 16 خرداد 1395 خورشیدی در حوزه های سیاسی و اقتصادی نگاهی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی کرده است.

** بازتاب سخنان رهبری در سالروز ارتحال امام خمینی (ره)
رهبر انقلاب، صبح روز جمعه (چهاردهم خردادماه)، همزمان با بیست و هفتمین سالگرد ارتحال امام خمینی (ره) در حرم ایشان به بیان سخنانی پرداخت که در روزنامه های امروز انعکاس گوناگونی داشت.
رهبر انقلاب در بخشی از سخنان خود بر لزوم وحدت میان دولت و ملت تاکید کرد و گفت: «اتحاد ملت و دولت نباید در هیچ حالتی بر هم بخورد.» این بخش از سخنان رهبری در عنوان روزنامه های «ابرار»، «فرهیختگان»، «ابتکار»، «اعتماد»، «شهروند» و «مردم سالاری» برجسته شد.
روزنامه های «حمایت» و «تفاهم» نیز در عنوان های خبری مربوط به سخنان رهبری، بخشی از این گفته ها را مبنی بر اینکه «انقلابی گری تنها راه پیشرفت و تحقق اهداف است» برجسته کردند.
«در نظام اسلامی رای خواست و اهداف و منافع مردم اصل است» نیز عنوان خبری روزنامه «اطلاعات» به نقل از رهبری در مراسم بیست و هفتمین سالگرد ارتحال امام خمینی (ره) بود.
«هر کس به آمریکا اعتماد کند سیلی می خورد» هم قسمتی از سخنان رهبر انقلاب بود که در عنوان روزنامه های «کیهان» و «رسالت» درج شد.
روزنامه رسالت به بهانه سخنان رهبری، در یادداشتی با عنوان «دشمنی آمریکا توهم نیست/ در نقشه آمریکایی ها بازی نکنیم» نوشت: مقام معظم رهبری در سخنانی حکیمانه به مناسبات فرا رسیدن بیست و هفتمین سالروز رحلت جانگذار حضرت امام خمینی (ره)، بار دیگر پرده از چهره شیطان بزرگ و انگلیس برداشتند. واقعیت امر این است که مولفه دشمن شناسی اهمیتی ویژه دارد. زمانی که دشمن شناسی از قاموس گفتمان انقلاب حذف شود و همزیستی مسالمت آمیز با غرب جایگزین بی اعتمادی مطلق به آمریکا شود، ما دچار بدترین خطای راهبردی، اعتقادی و محاسباتی ممکن شده ایم.
در ادامه می خوانیم: نباید این حقیقت را فراموش کنیم که هم اکنون غرب نسبت به کلیت، ماهیت و زیربنای اعتقادی و سیاسی نظام ما رویکردی منفی و تقابلی داشته و نیت و هدف گذاری واقعی آن نابودی این نظام اسلامی و مردمی است. ایالات متحده آمریکا با ملت و نظام ایران یک دشمنی علنی، همه جانبه و بنیادین دارد. در چنین شرایطی اساسا اعتماد به دشمن قسم خورده ایران اسلامی نه تنها معنا و مفهومی ندارد، بلکه نماد و نشانه ای از جهل و خیانت محسوب می شود.
سخنان رهبری همچنین محور سرمقاله امروز روزنامه «جوان» با عنوان «نوید تحول در آرایش سیاسی کشور» به قلم «عبدالله گنجی» مدیر مسوول این روزنامه بود.
در این یادداشت که دربردارنده تفسیری خاص از سخنان رهبری است، جریان اصلاح طلبی مورد انتقاد قرار گرفته و آمده است: مقام معظم رهبری تفسیری موسع از انقلابی‌ گری ارایه کردند که هیچ‌ کس برای ورود به آن بهانه ‌ای نخواهد داشت. در تعریف جدید، مرزبندی سه‌ گانه انقلابی، غیرانقلابی و ضدانقلاب کاملاً شفاف خواهد شد و به صورت طبیعی همه نخبگان کشور مدعی حضور در جریان انقلابی خواهند شد. استثنا در این مسیر طرفداران و نظریه‌ پردازان نرمالیزاسیون و سکولارهای مشروطه ‌خواه و جمهوریخواه خواهند بود.
در ادامه این یادداشت آمده است: در این میان شرایط برای مولدان فکری جریانات سیاسی سخت‌تر خواهد شد. آنان باید مفاهیم اصلی گفتمانی خود را تطبیق دهند، باید نسبت انقلابی بودن با اعتدال، اصلاحات، توسعه، رفاه مسئولان، نوع نگاه به غرب، نوع نگاه به جنبش‌های اسلامی و اجرای شریعت روشن شود. بازتولید فضای جدید توسط مقام معظم رهبری فرصتی ذی‌ قیمت را برای بخش درون نظام جریان اصلاحات فراهم کرده است. این رهیافت زمینه را برای رهایی نئواصلاح‌ طلبان از مهره‌ های پدرسالار و سوخته فراهم می ‌آورد. آنان که برای فرار از انگ اصلاح ‌طلبی موجود، به دامن لاریجانی پناه می‌ برند از این فرصت استفاده نمایند و این بهانه را برای انقطاع از مسیر آلوده و غبارآلود گذشته مغتنم شمارند.

*** نگاه های متفاوت به مناسبات ایران و آمریکا
روزنامه های امروز خبرها، گزارش ها و یادداشت های متفاوتی را در خصوص رویکرد آمریکا در قبال ایران پس از توافق هسته ای منتشر کردند.
برخی روزنامه ها، آمریکایی ها را در اجرای برجام مصمم توصیف کردند و از گام های تازه آنان در این مسیر نوشتند. برخی نیز با تکیه بر تازه ترین گزارش سالانه وزارت امور خارجه آمریکا که در آن ادعایی مبنی بر حمایت ایران از تروریسم مطرح شده است، بر خصمانه بودن رویکردهای واشنگتن نسبت به تهران و غیر قابل اعتماد بودن آمریکایی ها تاکید کردند.
روزنامه ابرار، امروز به نقل از «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی، در یک عنوان خبری نوشت: «تعهدات آمریکا برای خرید آب سنگین ایران در حال تحقق است».
روزنامه مردم سالاری هم در گزارش خبری نخست خود، از «تاکید مقامات آمریکایی بر اجرای برجام» خبر داد و نوشت: دونالد ترامپ کاندیدای تندروی حزب جمهوری خواه تهدید کرده است که از توافق با ایران راضی نیست همین مساله باعث شده است که به تازگی آلن ایر سخنگوی فارسی‌ زبان وزارت امور خارجه آمریکا در گفت‌ و گو با خبرگزاری ترند آذربایجان به این مساله واکنش نشان دهد.
به نوشته مردم سالاری، آلن ایر با بیان اینکه کابینه آتی آمریکا به توافق هسته‌ ای احترام خواهد گذاشت، گفت: ما معتقدیم که همه طرف‌ ها به برجام متعهد خواهند ماند و ما از گزارش‌ های رسانه ‌ها شاهد بودیم که گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ‌درباره برنامه هسته‌ ای ایران نشان می‌ دهد ایران به تبعیت از برجام ادامه می ‌دهد. با توجه به رفع تحریم‌ های مرتبط با هسته ‌ای ما نیز کار مشابهی انجام می ‌دهیم. سیاست و موضع ما بسیار روشن است؛ ما به توافقی دست یافتیم که هرگونه نگرانی از برنامه احتمالی ایران در زمینه دستیابی به سلاح هسته ای را به میزان قابل توجهی برطرف کرد.
در این میان روزنامه های کیهان و حمایت به بازتاب گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا پرداختند و به نقل از این گزارش در عنوان های خبری خود ادعای حمایت ایران از تروریسم را منعکس ساختند.
روزنامه ابتکار نیز به ادعای تازه وزارت امور خارجه آمریکا علیه ایران در گزارش سالانه این وزارتخانه واکنش نشان داد. این روزنامه در سرمقاله خود با عنوان «گزارش آمریکائیان و استمرار بی‌ اعتمادی ایرانیان» نوشت: سیاست خاورمیانه ‌ای واشنگتن همچنان مبتلا به یکجانبه‌ گرایی است. گزارش سالانه وزارت امور خارجه آمریکا در‌باره متهم کردن ایران به عنوان پیشروترین کشور در حمایت از تروریسم نشان می ‌دهد که واشنگتن همچنان رویکردهای خود را براساس لابی‌ هایی شکل می ‌دهد که مانع هرگونه تلاش واقعی برای استقرار آرامش در منطقه خاورمیانه و اصولا غرب آسیا هستند.
ابتکار افزود: این گزارش با پرهیز از پرداختن به عوامل معلوم گسترش بی ‌‌ثباتی‌ها در خاورمیانه، اتهام‌های گذشته را علیه ایران تکرار کرده و به رغم توافق هسته ‌ای این کشور با گروه 1+5 مدعی است ایران در شمار پیشرو‌ترین کشورها در حمایت از تروریسم است.
روزنامه «جام جم» هم در یادداشتی با عنوان «آدرس غلط»، به ادعای مطرح شده از جانب وزارت خارجه آمریکا درباره ایران واکنش نشان داد و نوشت: واقعیت این است که حتی به استناد مطالب رسانه‌ های آمریکا و اروپا و اظهارات مقامات غربی به آسانی می ‌‌توان برداشت کرد ریشه ‌های تروریسم و تقویت و ترویج آن در جهان بخصوص غرب آسیا را می‌ بایست در سیاست‌های ائتلاف نامیمون و نامشروع عبری، عربی و غربی جست‌ و جو کرد.
به نوشته این روزنامه، برخلاف بلوف گاه و بیگاه مقامات آمریکایی، تروریسم همچنان در حال تکثیر است و همچنان بزرگ‌ترین تهدید علیه صلح و امنیت جهانی به شمار می‌رود، پس بهتر است به جای آدرس غلط دادن و گمراه کردن افکار عمومی بین‌المللی صادقانه و قاطعانه و نه شعاری به مصاف با تروریست‌ها رفت و آنها را ریشه‌کن ساخت.

*** اقتصاد پسابرجام
برخی روزنامه های امروز به دورنمای اقتصاد ایران و برخی تحولات اقتصادی کشور پس از برجام توجه نشان دادند.
«بانک های بزرگ جهان در انتظار سیگنال مثبت برای مذاکره با ایران»، «آغاز دور جدید مذاکرات نفتی ایران با روسیه و فرانسه» و «اتصال شبکه برق ایران به اروپا»، سه عنوان مهم اقتصادی در روزنامه «ابرار اقتصادی» بود که هر یک نویدی تازه برای پویایی اقتصاد ایران به شمار می رود.
روزنامه «تعادل» هم از «نبض تند تعاملات خارجی» خبر داد و نوشت: اکنون با توجه به تجربه موفق بین المللی، زمان آن رسیده که ما هم توجه و تمرکز خود را به افزایش تعاملات دوجانبه با سایر کشورها معطوف کنیم، چرا که می توان از مزایای این رفت وآمدها نهایت استفاده را برد
تعادل درباره آسیب های تعاملات ایران با جامعه جهانی نوشت: آفت تعاملات ایران با جامعه جهانی (این) است (که) بر محور توقعات کوتاه مدت و عجله در قضاوت می چرخد.
به نوشته این روزنامه، اینکه هنوز 6ماه بیشتر از اجرایی شدن برجام سپری نشده است و حتی پیش از این بارها و بارها این سوال در محافل سیاسی و در رسانه ها مطرح می شود که: «نتایج این رفت وآمدها چه بود؟ و این هیات هایی که آمدند چه سودی برای اقتصاد کشور داشتند؟» و موضوعاتی از این دست، تله یی است که عده یی در آن گرفتار آمده اند. تله یی برای اینکه بهره گیری اقتصاد ایران از تعاملات بین المللی را کاهش دهد و فعالان اقتصادی و شهروندان را نسبت به ثمربخشی نتایج ناامید و کم انگیزه کند. تنها می توان گفت که اگر این بدبینی ها از سرآگاهی باشد، بی شک ظلم تاریخی به ایران و دوران جدید توسعه اقتصادی کشور شده است.
تعادل در پایان آورد: به طور حتم در میان این ملاقات ها مباحث موردعلاقه طرفین نیز مطرح می شود و آنها را به سمت استمرار روابط با ایرانی ها سوق می دهد. بی شک این استمرار رفتاری، نهایتا به فعالیت های اقتصادی و تجاری دوجانبه و ثمربخش منجر خواهد شد. عجول نباشیم، از ابزارها و شخصیت های خود به خوبی استفاده کنیم و با هدف و برنامه حرکت کنیم، نتیجه شاید کمی زمان ببرید اما حتما محکم تر و ماندگار تر از نتایج آنی و کوتاه مدت خواهد بود.
در ادامه خبرها، گزارش ها و تحلیل ها درباره دورنمای اقتصاد ایران، برخی روزنامه ها با اشاره به نتایج یکصد و شصت و نهمین نشست سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در «وین» که روز پنجشنبه (سیزدهم خرداد) برگزارشد، از قدرت گرفتن دوباره ایران در این سازمان خبر دادند.
روزنامه اعتماد در گزارش خبری- تحلیلی خود با عنوان «بازگشت ایران به بازی نفتی بزرگان» پیشبینی های مثبتی را درباره حضور ایران در بازار جهانی نفت ارایه داد و نوشت: با بازگشت موثر ایران به تصمیم ‌سازی‌ های اوپک موازنه قدرت در این سازمان جهان سومی دوباره در حال شکل‌ گیری است. از این روز بود که وزیر نفت ایران راحت ‌تر به میان خبرنگاران می ‌آمد. ایران حرفی برای گفتن داشت.
اعتماد افزود: برای بازی قدرتمند‌تر، بر گفتن حرف ‌هایی رساتر، ما باز هم نیاز به افزایش تولید و صادرات نفت داریم. اگر تا اوپک ١٧٠، تولید نفت ایران به بیش ٤ میلیون بشکه برسد اگر تا یک سال دیگر بتوانیم عراق را پشت سر بگذاریم و دوباره دومین تولید‌کننده نفت اوپک باشیم، بازی‌ های بهتری پیش ‌روی‌ مان است. اگر منتقدان داخلی سیاست‌ های جذب سرمایه‌ گذاری خارجی در حوزه نفت، این زوایا را هم ببینند آن وقت...
روزنامه «ایران» هم از «مانور قدرت ایران» در نشست صادرکنندگان نفت در وین خبر داد و نوشت: با بی نتیجه ماندن تلاش عربستان برای حفظ سقف تولید اوپک، راه تهران برای بازگشت به سهمیه 4 میلیون و 700هزار بشکه‌ای خود در دوره قبل از تحریم‌ها، هموارتر شد. ایران به نقل از روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» افزود: نفوذ ایران در اوپک بیشتر شد، زنگنه باتجربه ‌ترین وزیر نفت اوپک است.
**گروه پژوهش و تحلیل خبری
پژوهشم**9282**9275**9279