پیشنهاد تبدیل مدرسه شرف تهران به خانه موزه منوچهر ستوده

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم بزرگداشت چهلمین روز درگذشت منوچهر ستوده، جغرافیدان تاریخی و استاد دانشگاه تهران عصر روز سه‌شنبه ۴ خرداد با حضور چهره‌هایی مانند دکتر مهدی محقق، ماکان ستوده (فرزند ستوده)، احمد اقتداری، سیدمحمود دعایی، دکتر محمدتقی رهنمایی، همایون پورسردار، عنایت‌الله مجیدی، صادق سجادی، علی مظهری، علی دهباشی، مهرشاد کاظمی، علی امیری، احمد مسجدجامعی، احسان اشراقی، دکتر سامان توفیق و دیگران، از سوی گروه تاریخ و باستان‌شناسی خانه اندیشمندان علوم انسانی و با مشارکت اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان تهران، مجله بخارا، مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی و چند نهاد و ارگان دیگر در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی در تهران برگزار شد.

محقق داماد: ستوده ثابت کرد که ایران صرفا نام یک منطقه جغرافیایی نیست

در این مراسم همچنین پیام آیت‌الله مصطفی محقق داماد رئیس شورای تولیت بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی در پاسداشت یاد دکتر ستوده از سوی علی مظهری مدیرعامل این بنیا قرائت شد که در آن آمده بود: استاد ستوده ثابت کرد که ایران صرفا نام یک منطقه جغرافیایی نیست بلکه یک فرهنگ و تمدن است که توانست در شکوفایی دین گرامی اسلام، به تمامی سعی کند، ستوده حتی فرآورده مالی خویش هم وقف شناسایی ایران کرد.

همایون پورسردار پزشک و از نسل اول شاگردان زنده یاد منوچهر ستوده هم در این مراسم حاضر بود که به نقل خاطره ای از آن دوران پرداخت و گفت: من ۷۰ سال پیش در کلاس هفتم در دبیرستان البرز شاگرد دکتر ستوده در درس انگلیسی بودم یادم می‌آید همزمان زنده یاد حمیدی شیرازی هم معلم ادبیات ما بود. به کلاس دهم که رسیدیم، به همراه عده ای از دانشجویان برای عرض تبریک سال نو به ملاقات دکتر ستوده در منزلش در خیابان نادری کوچه نوبهار رفتیم.

جواب استاد ستوده به پیام تبریک عید یکی از دانش‌آموزانش

وی افزود: من دیگر توفیق زیارت دکتر ستوده را نیافتم و اگرچه چندین بار تلفنی با او مکالمه می‌کردم. یک بار در تاریخ ۱۳۳۰/۰۲/۰۵ یعنی ۶۵ سال پیش یک کارت تبریک عید برایش فرستادم که برای من جوابی فرستاد.

به گفته پورسردار جواب دکتر ستوده به این پیام تبریک عید، از این قرار است: «همایون عزیزم! یکی از بزرگان دنیا دیده تصریح کرده که اختلافات میان بشر برای این است که عقول بشر یکسان نیست اما من حالا متوجه شده ام که این اختلافات برای یکسان نبودن عقول بشر نیست؛ میان ۵۰ شاگرد تنها یک نفر می‌تواند معنای صمیمیت معلم با شاگردان را درک کند من شخصا برای این یکرنگی و دوستی خالص، ارزش زیادی قائلم و امیدوارم در تنگناهای زندگی باز هم یادی از ما بکنی.»

رهنمایی: ایران‌شناسی در مدارس ما مُثله شده است

در این مراسم همچنین محمدتقی رهنمایی از آشنایان قدیمی زنده‌یاد ستوده هم در سخنانی گفت: زمانی که در دوره ابتدایی در تالش درس می‌خواندم یک بار دکتر ستوده برای قسمتی از کارهای تحقیقاتی خود در پروژه «ازآستارا تا استرآباد» به آنجا آمده بود و در جستجوی کسی بود بتواند در هدف تحقیقش به او کمک کند. مردم هم پدر من را به او معرفی کردند.

وی همچنین گفت: دکتر ستوده به گروه تاریخ دانشگاه تهران اعتبار بخشید در حالی که ایران‌شناسی اکنون در مدارس ما مُثله شده است. به نظر می‌رسد باید واحد درسی ایرانشناسی را در همه رشته‌‌های تحصیلی پایه‌گذاری کنیم. نبود این درس کاستی بزرگی برای نسل جوان است.

وی با اشاره به جایگاه پدرش و ارتباطات گسترده ای که با مقامات مسئول آن دوران از فرماندار، شهردار، استاندار و مقامات ارشد آن خطه داشته است گفت:با این وجود در همان دیدار دکتر ستوده با پدرم متوجه شدم که او ارزشی والاتر از دیگران برای زنده یاد ستوده قائل است و این باعث شد که همین دیدار در ذهن من نقش ببندد به گونه که ای حتی من مسیر شغلی خودم را متاثر از آن دیدار می‌دانم.

پیشنهاد عضو شورای شهر تهران برای تبدیل مدرسه شرف به خانه موزه ستوده

در این مراسم همچنین احمد مسجدجامعی عضو شورای شهر تهران در سخنانی گفت: یکی از ویژگی‌های دکتر ستوده که در زندگی و روش کار او جاری و ساری بود و برای من هم جالب و مورد استفاده بوده است این بود که برای رفتن به یک نقطه کشور به نقطه دیگر انجام تحقیقات ایران شناسی درباره آن منطقه، خیلی کم از هواپیما استفاده می‌کرد، عموما یک وسیله نقلیه با خود داشت و هر جا که لازم می‌دید توقف می‌کرد و پیاده می‌شد و شروع به تحقیقات می‌کرد.

وی افزود: ستوده آنچه را که می‌دید و می‌شنید، می‌نوشت و به نوعی خود تولید اطلاعات می‌کرد کما اینکه در حال حاضر چند گونه گیاهی را هم کشف و خودش نام گذاری کرده است. ستوده از استغنا و فروتنی علمی زیادی برخوردار بود و اساسا او و نسل او از جمله بزرگانی مانند ایرج افشار و دهخدا به دنبال این نبودند که نامی از خود به جای بگذارند بلکه صرفا به دنبال ترویج عمومی دانایی در جامعه بودند.

این عضو شورای شهر تهران همچنین پیشنهاد کرد: با توجه به خدمات علمی و دانشی زیادی که ستوده و خاندان او به کشور کرده اند، مدرسه شرف که ستوده در آن تحصیل کرده و هم اکنون در پشت موزه آبگینه واقع شده است، به خانه موزه ستوده تبدیل شود.

بر اساس این گزارش، منوچهر ستوده، ایران شناس، جغرافی دان تاریخی، استاد دانشگاه تهران و پژوهشگر برجسته ایرانی بود. از وی حدود ۶۰ جلد کتاب و نزدیک به ۳۰۰ مقاله به جا مانده است. او نخستین ایرانی است که اولین فرهنگ گویشی را به چاپ رساند. ستوده در ۲۰ فروردین امسال در شهر چالوس بدرود حیات گفت.