وعده خوبان برای صدور کارت هوشمند ملی

صدور کارت هوشمند ملی به عنوان کلید ورود به دولت الکترونیک که موجب توزیع عادلانه فرصت‌ها، کاهش بسیاری از هزینه‌های دولت و مردم خواهد شد از سال 1391آغاز شد و براساس هدف گذاری قرار است این کارت تا پایان سال 1397برای تمام واجدین شرایط صادر شود.
وزارت کشور براساس بند د ماده 46 قانون برنامه پنج ساله توسعه کشور (مصوب 1389) مکلف است با همکاری دستگاه‌های ذیربط و با تکمیل و اصلاح پایگاه اطلاعات هویتی به صورتی که شامل تمام وقایع حیاتی و تغییرات مشخصات هویتی و صدور گواهی (امضاء دیجیتال) و سایر کاربردها باشد تا پایان برنامه نسبت به تامین و صدور کارت هوشمند ملی چندمنظوره برای آحاد مردم اقدام کند.
محمد ابراهیم طریقت ، سخنگوی سازمان ثبت احوال در این ارتباط می گوید: سازمان ثبت احوال با اطمینان خاطر امکان شناسایی ایرانیان را فراهم می کند. شناسایی هموطنان در زمان حاضر با گسترش خدمات در فضای مجازی و دولت الکترونیک از اهمیت خاصی برخوردار است و اولین قدم و مقدمه این امر شناسایی افراد در فضایی مجازی که فضایی امن برای عموم مردم شامل حریم خصوصی مردم و حاکمیت در این فضاست که اتفاقا از اولویت خاصی برخوردار است.
طریقت یاد آوری می کند که مردم بر اساس بند د ماده 46 می توانند خدمات سریع ،دقیق ،ارزان و مطمئن دریافت کنند و با جایگزین شدن کارت هوشمند ملی که ظرفیت شناسایی در فضای مجازی را دارد استفاده از این خدمات برقرار شده است که برای دستیابی به این منظور پایگاه اطلاعات جمعیت سازمان ثبت احوال به 200هزار نقطه متصل است .
احراز و تصدیق هویت با توجه به گسترش خدمات الکترونیکی و همچنین کاهش مراجعه مستقیم مردم به ادارات دولتی و سهولت و سرعت انجام کار در فضای مجازی از ویژ گی های کارت هوشمند ملی است که به طریقت به آن تاکید دارد.
پروژه آزمایشی کارت هوشمند ملی در قم در سال 1389 اجرا شد؛ تا زمان حاضر 5 / 7 میلیون کارت ملی هوشمند صادر شده است و جمعیت 15 سال به بالا هدف کارت هوشمند ملی هستند که این جمعیت، 57 میلیون تن را شامل می شوند. امسال نیز قرار است این کارت برای 15 میلیون تن دیگر از هموطنان صادر شود.
ایران نخستین کشوری نیست که کارت ملی هوشمند را به شهروندان خود می دهد. خیلی از کشورها از جمله کشورهای پیشرفته سال هاست که این کارت را صادرکرده اند و در اختیار شهروندان خود قرار داده اند.
این کارت کارکردهای مختلفی دارد و صدور و در دسترس بودن آن می تواند به روند دولت الکترونیک کمکی شایان کند؛ اما به نظر می رسد همین هفت و نیم میلیون کارتی که صادر شده است و قرار است تا پایان سال 15 میلیون دیگر به آن اضافه شود ، کمی مردم یا متقاضیان را به عسر و حرج انداخته است. به عبارت دیگر مسئولان ذیربط ثبت نام کنندگان کارت یاد شده را در تونل زمان طولانی در انتظار می گذارند.
به عنوان نمونه دانشجویی 25 ساله که خود را محمد . خ معرفی می کند به دلیل تغییراتی در شناسنامه خود ناچار به تعویض کارت ملی و دریافت کارت هوشمند ملی شده است؛ او به خبرنگار اجتماعی ایرنا می گوید:از اواخر مهر سال گذشته (1394) اقدام به دریافت کارت هوشمند ملی و برای ثبت نام به یکی از دفاتر پیشخوان خدمات الکترونیکی مراجعه کردم؛ بعد از مدتی شاید،حدود یک ماه بعد از ثبت نام اولیه برای گرفتن عکس زنده و همچنین اسکن مدارک مراجعه کردم و قرار شد تا کارت از طریق پست برایم ارسال شود .
وی خاطر نشان می کند: بعد از گذشت چندماه و پیگیری های مستمر و مراجعه مستقیم به محل ثبت نام ، متوجه شدم که کارت هوشمند ملی من در یکی از مراکز ثبت احوال بود و با مراجعه مستقیم کارتم را اواسط اسفند دریافت کردم؛ این در حالی بود که قرار بود کارت از طریق پست ارسال شود.
محمد از طولانی شدن زمان دریافت کارت از یک طرف و عکس بی کیفیت روی کارت از سوید دیگر خیلی ناراضی است.
احسان احمدی یکی دیگر از افرادی است که از ابتدای اسفند ماه سال 94 اقدام به دریافت کارت کرده است. او نیز از زمان بسیار طولانی از اولین تقاضا و اقدامش برای کارت اشاره می کند و اینکه تاکنون حتی برای گرفتن عکس و اسکن مدارک برای او هیچ پیامی ارسال نشده یا تماسی با او گرفته نشده است.
او همچنان منتظر تماس دفتر پیشخوان است تا برای طی کردن مراحل بعدی برای دریافت کارت اقدام کند.
این شهروند تصریح می کند: اگر کارت ملی خودم را گم نکرده بودم شاید برای گرفتن کارت هوشمند ملی اقدام نمی کردم، ازطرفی نیز از طریق رسانه ها متوجه شدم که زمان گرفتن کارت هوشمند ملی خیلی کوتاه و به یک ماه کاهش یافته است ؛ این در حالی است که این نکته به نظر می رسد که صحت نداشته باشد.
به گزارش خبرنگار ایرنا ، گزارش هایی از برخی شهرهای بزرگ دریافت شده است که مردم برای ثبت نام جهت دریافت کارت هوشمند ملی با صف های طولانی مواجه اند.

**علت در کجاست؟
طریقت، سخنگوی ثبت احوال اظهار می دارد که فرایند پروژه آزمایشی کارت هوشمند ملی ازسال 1389 در قم اجرا شد و زمانی هم برای رفع مشکلات و ظرفیت سازی اختصاص یافت و تا سال 1392 نیز اقدام به صدور کارت کردیم؛ از ابتدا کارت هوشمند ملی برای افراد 15 ساله که مشمول دریافت کارت می شدند (کارت اولی ها ) صادر شد و همچنین صدور کارت از ابتدای سال 1394 عمومیت یافت و تا پایان سال گذشته بیش از هفت میلیون کارت برای واجدین شرایط صادر و تحویل داده شد.
وی در خصوص ایجاد ازدحام در دفتر پیشخوان یا دفاتر پستی برای ثبت نام کارت هوشمند ملی می گوید: یکی از این دلایل این بود که در زمستان سال گذشته اعلام شد یارانه کسانی که هیچ کارتی (کارت ملی از نوع قدیمی یا کارت هوشمند ملی ) ندارند قطع خواهدشد که با این اعلام نه تنها کسانی که هیچ گونه کارتی نداشتند که برخی از افراد دارای کارت ملی نوع قدیمی برای گرفتن کارت به این دفاتر مراجعه کردند که مراجعه همزمان این افراد ازدحامی را در دفاتر پیشخوان و دفاتر پست ایجاد کرد.
طریقت، برگزاری انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی و پنجمین دوره خبرنگاران رهبری و وجود افراد علاقه مند به شرکت در انتخابات اما فاقد شناسنامه یا شماره ملی را از دیگر دلیل ازدحام کاری دفاتر پیشخوان و دفاتر پستی ذکر می کند.
وی ادامه می دهد: برگزاری کنکور دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی و دادن خدمات به این افراد یکی دیگر از دلایل ازدحام کار دفاتر پیشخوان و دفاتر پستی برای دادن خدمات بوده است .

**بیشترین ازدحام در تهران و شهر های بزرگ
سخنگوی سازمان ثبت احوال می افزاید: به دلیل عدم ابلاغ بودجه و به دلیل فاصله افتادن در پرداخت اعتبارات از ابتدای امسال نیز شاهد توقف صدور بدنه کارت بودیم که در زمان حاضر یک ماه است ، این مشکل رفع شده است ؛ اما بیشترین ازدحام در تهران و شهرهای بزرگ را شاهد بودیم.
طریقت، ضمن عذرخواهی از تک تک افرادی که برای دریافت کارت هوشمند ملی با مشکلاتی مواجه اند، اظهار امیداری می کند با مدیریت و اقدمات انجام شده این تراکم ها به حداقل برسد و این ازدحام و تراکم تا پایان تیر ماه به تدریج رفع شود .
وی همچنین اظهار امیدواری می کند که با برنامه ریزی های انجام شده تا یک ماه بعداز ثبت نام، کارت ها به ثبت نام کنندگان تحویل شود.

** 15 میلیون کارت هوشمند ملی تا پایان امسال صادر می شود
طریقت می افزاید:بیشترین موضوعی که از سوی رسانه ها در سال 94 مورد توجه قرار گرفت، صدور کارت هوشمند ملی بود که در این زمینه 7.5 میلیون کارت صادر و تحویل واجدین شرایط شد و در نظر داریم تا پایان سالجاری 15 میلیون کارت هوشمند ملی نیز صادر کنیم.
طریقت خاطرنشان کرد: در زمان حاضر تمام کسانی که کارت ملی آنان مفقود شده باشد و یا اصلا کارت ملی ندارند در اولویت تغییر و صدور کارت هوشمند ملی هستند.
این مقام مسئول در ثبت احوال ابراز امیدواری می کند که در اولین فرصت بتوانیم برای گروه های سنی که اعتبار کارت ملی آنان ، پایان یافته است، فراخوان کنیم تا کارت هوشمند ملی برای آنها صادر شود.
طریقت در عین حال به نکته ای هم اشاره می کند و آن اینکه کارت های ملی از نوع قدیمی که اعتبار آنها تمام شده است تا پایان سال 96 اعتبار دارد.

**هزینه های صدور کارت هوشمند ملی
سخنگوی سازمان ثبت احوال درخصوص هزینه های پرداختی از سوی مردم برای صدور کارت هوشمند ملی می گوید:در بودجه سال 95 ، 172 هزار ریال برای صدور این کارت پیش بینی شده است که مردم باید پرداخت کنند که در آینده به 200 هزار ریال افزایش می یابد.
وی تصریح می کند : همچنین 90 هزار ریال هم هرینه کارمزد در دفاتر پیشخوان و پست دریافت می شود و باید گفت در بودجه جدید گرفتن کارت برای مردم در مجموع 300 هزار ریال هزینه دارد .
وی تاکید می کند که رقم های ذکر شده برای دریافت کارت هوشمند ملی شامل این موارد است که غیر از این موارد دریافت هرگونه وجهی خلاف است؛ همچنین این هزینه شامل کارمزد برای گرفتن عکس لایو (زنده) ، اسکن عکس ، اثر انگشت ،اسکن مدارک و همچنین ارسال و تحویل مرسوله ها هم می شود.

**توضیح در خصوص کیفیت پایین عکس
وی درخصوص کیفیت پائین عکس های الصاقی روی کارت هوشمند ملی می گوید: کیفیت این عکس های رنگی به دلیل اینکه اسکن می شوند و دارای حکاکی لیزری هستند کاهش یافته است.
وی تصریح کرد: پایداری و امنیت عکس روی کارت هوشمند ملی به دلیل حک لیزی بالاتر است ،اگرچه کیفیت عکس رنگی را ندارد.
سخنگوی سازمان ثبت احوال از کسانی که برای گرفتن عکس برای کارت مراجعه می کنند نیز می خواهد که برای گرفتن عکس آمادگی ظاهری بیشتری داشته باشند تا از کیفیت عکس خود نیز راضی تر باشند .

** درصدد تولید و ایجاد بدنه کارت در داخل کشور هستیم
طریقت می گوید:یک سال و نیم است که با کمک دستگاه های ذیربط در تلاشیم که بدنه کارت هوشمند ملی را در داخل کشور تولید کنیم که امیدواریم ، امسال این امکان فراهم شود .
وی با اشاره به اینکه کارت هوشمند ملی به دلیل داشتن اثر انگشت و امضای دیجیتالی ظرفیت فنی ویژه ای دارد، می افزاید: در مجموع شرایطی که در قبل از برجام داشتیم رفع شده است و امسال با تولید بدنه کارت و وارد کردن تراشه مشکلات در زمینه این کارت به حداقل برسد .
وی با اشاره به اینکه طراحی تراشه کارت هوشمند ملی را در داخل کشور و خودمان انجام می دهیم ، اظهار می دارد در دنیا کشور هایی که این نوع تراشه را تولید می کنند زیاد نیستند.

**سخن آخر
به گزارش ایرنا ، طولانی شدن زمان دریافت کارت هوشمند ملی ، مهم ترین علت نارضایتی متقاضیان این کارت است.
به گفته سخنگوی سازمان ثبت احوال هم که عدم ابلاغ به موقع بودجه سال 95، انتخابات اخیر مجلس و خبرگان رهبری و اینکه شماری از هموطنان فاقد شناسنامه و یا شماره ملی بودند ، اعلام قطع شدن یارانه فاقدین هر گونه کارت ملی و همچنین توقف صدور کارت بعد از شروع سال 95 به دلیل اشکالات در تولید بدنه کارت از جمله دلایل ازدحام متقاضیان و طولانی شدن فرایند تحویل کارت به مردم است.
با حسابی سرانگشتی از سال 92 تا 94 ، هفت و نیم میلیون کارت هوشمند ملی صادر شده است و قرار است تا پایان سال 95 ، 15 میلیون دیگر صادر شود که شمار آنها به 5 / 22 میلیون کارت می رسد ؛ یعنی طی سه سال ، 5 / 22 میلیون کارت صادر می شود.همچنین قرار است تا پایان سال 97 ، 57 میلیون کارت برای واجدین شرایط تحویل شود .حال سوال این است آیا در زمان باقی مانده تا پایان زمان هدفگذاری این پروژه، این تعداد متقاضی یعنی 57 میلیون تن می توانند ، صاحب این کارت ها بشوند؟
آیا دریافت کنندگان این کارت و همچنین دستگاه های متصل به خدمات الکترونیکی این کارت می توانند با اطمینان خاطر از شناسایی و هویت کامل و صحیح صاحب کارت در فضائی امن در اسرع وقت با کم ترین هزینه خدمات خود را ارائه دهند باید منتظر ماند و دید وعده خوبان به سرانجام خواهد رسید.
با این سرعت حال حاضر صدور کارت ملی هوشمند آیا جامه عمل پوشاندن به قول های مسئولان ذیربط یرای صادر کردن این کارت برای تمام واجدین شرایط در فرصت باقی مانده ( پایان سال 1397 ) قطعی خواهد شد یا نه؟ آیا همه این 57 میلیون هموطن واجد شرایط تا پایان 97 که هر روز هم ممکن است بر شمارشان افزوده شود، می توانند به قول های داده شده از سوی مسئولان خوشبین و امیدوار باشند؟