انتشار ۳ هزار میلیارد ریال اوراق رهنی مسکن در بورس تهران

اسماعيل درگاهي سرپرست اداره پذيرش بورس تهران در اين‌باره توضيح داد: اوراق رهني بانك مسكن به ارزش كلي 3هزار ميليارد ريال و با نرخ سود 18.5درصد، قابل پرداخت در مواعد 3 ماهه صادر مي‌شود. درگاهي اركان اين اوراق را به‌ترتيب شامل باني: بانك مسكن، ضامن: بانك مسكن، امين:سازمان حسابرسي، متعهد پذيره‌نويسي: شركت تأمين سرمايه بانك مسكن، بازارگردان: شركت تأمين سرمايه بانك مسكن، عامل فروش: شركت كارگزاري بانك مسكن، عامل پرداخت: شركت سپرده‌گذاري مركزي اوراق بهادار و تسويه وجوه دانست و تأكيد كرد: ناشر اين اوراق هم يكي از نهادهاي واسط تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار خواهد بود. به‌گفته او اين اوراق بر مبناي تسهيلات منتخب بانك مسكن كه در انطباق با دستورالعمل انتشار اوراق رهني هستند، منتشر مي‌شود.

درگاهي درباره مزاياي اوراق رهني گفت: سابقه اوراق رهني نشان مي‌دهد كه تبديل به اوراق بهادار كردن وام‌هاي رهني، ضمن افزايش نقد شوندگي دارايي‌هاي رهني بانك‌ها، كاهش نرخ رهن و رونق بازار مسكن را در بازارهاي دنيا به‌دنبال داشته است. مي‌توان گفت انتشار اين ابزار با لحاظ وضعيت ركودي بخش مسكن و نياز به تحريك تقاضا با آزادسازي منابع بانكي، در بهترين زمان صورت مي‌گيرد.

او با بيان اينكه امروزه وجود ابزارهاي مالي متنوع در حوزه‌هاي مختلف تأمين مالي، سرمايه‌گذاري، پوشش ريسك از ضرورت‌هاي توسعه بورس‌ها تلقي مي‌شود، تصريح كرد: براين اساس، گسترش تنوع ابزارهاي موجود در بورس اوراق بهادار تهران در سال‌هاي اخير بر اين اساس صورت گرفته است تا ضمن افزايش انگيزه سرمايه‌گذاري، راهكارهاي تأمين مالي بهتر و كارآمدتري در اختيار بنگاه‌ها قرار دهد. سرپرست اداره پذيرش بورس تهران تأكيد كرد: يكي از حوزه‌هايي كه توان پوشش نيازهاي ذكر شده را دارد، حوزه ابزارهاي مالي ساختار يافته است كه اوراق بهادار با پشتوانه وام‌هاي رهني در اين دسته قرار مي‌گيرند.

در اوراق بهادار با پشتوانه وام‌هاي رهني، در حقيقت دارايي‌هاي بانك وام‌دهنده به اوراق بهادار تبديل و در بازار فروخته مي‌شود. با استفاده از سازوكار اوراق رهني، بانك وام‌دهنده مي‌تواند به‌منظور افزايش توان اعطاي وام خود از ظرفيت‌هاي بازار سرمايه استفاده كند.

او يادآور شد: از آنجا كه سررسيد وام‌هاي رهني معمولا بلندمدت است و بانك وام‌دهنده نيز منابع محدودي براي پاسخگويي به تقاضاي وام دارد، لذا بايد به شيوه اوراق بهادار‌سازي‌ متوسل شد. به اين ترتيب بانك وام‌دهنده به پشتوانه مطالبات خود از وام گيرنده رهني، اوراق بهادار را از طريق شركت ناشر(واسط) منتشر و در بازار مي‌فروشد به‌عبارت بهتر، بانك مطالبات خود را در بازار تنزيل كرده و منابع خود را براي ارائه وام‌هاي بيشتر تجهيز مي‌كند.

• تاريخچه اوراق رهني

اولين اوراق بهادار رهني در بازار ايالات متحده آمريكا و توسط شركت جني ما در سال 1970معرفي شد. توسعه اين ابزار در سال‌هاي بعد با معرفي و انتشار تعهدات رهني وثيقه‌دار (CMO) توسط فريدي مك وارد فاز جديدي شد كه جذابيت‌هاي صنعت اوراق بهادار‌سازي‌ را بيش از پيش نمايان كرد. امروزه اوراق بازار ساير كشورهاي توسعه يافته مانند كانادا، استراليا، ژاپن و لوكزامبورگ و ساير بورس‌هاي پيشرو منتشر مي‌شود. اين اوراق با انواع مختلف گواهي‌هاي انتقال قرضه با پشتوانه وام رهني و تعهدات وثيقه‌دار يكي از نقدشونده‌ترين بازارها را به‌خود اختصاص مي‌دهند.