الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت حرکتی عظیم در نیل به تمدن اسلامی است

به گزارش خبرگزاری مهر، حجت‌الاسلام علیرضا پیروزمند، دبیر هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم، دیروز، دوم اردیبهشت ماه در نشست هم اندیشی پیشرفت اسلامی ایرانی؛ نقشه راه تمدن نوین اسلامی در رابطه با ضرورت نقشه راه دستیابی به الگوی پیشرفت بیان کرد: دستیابی به الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، حرکتی زیربنایی، عظیم و تأثیرگذار در نیل به تمدنی است که ظرف تحقق آرمان‌های اسلامی قرار می‌گیرد.

وی افزود: گستردگی و تنوع عرصه‌هایی که الگوی پیشرفت باید آنها را سامان دهد و نیز مراقبت بر در نغلطیدن به الگوهای توسعه غربی ایجاب می‌کند تا قبل از پرداختن به الگوی پیشرفت، «نقشه راه دستیابی به الگو» مورد دقت قرار گیرد.

وی به ارائه مقاله خود با عنوان پیش نویس الگوی تدوین نقشه راه و نقشه راه دستیابی به پیشرفت اسلامی پرداخت و گفت: در این مقاله مباحثی همچون نقش الگوی پیشرفت در تمدن سازی اسلامی، الگوی تدوین نقشه راه پیشرفت(بیان عوامل و مراحل) و نقشه راه کلان پیشرفت در سه گام کوتاه، میان و بلند مدت مورد بررسی قرار گرفته است.

پیروزمند در رابطه با ضرورت نقشه راه دستیابی به الگوی پیشرفت بیان کرد: دستیابی به الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، حرکتی زیربنایی، عظیم و تأثیرگذار در نیل به تمدنی است که ظرف تحقق آرمان‌های اسلامی قرار می‌گیرد؛ گستردگی و تنوع عرصه‌هایی که الگوی پیشرفت باید آنها را سامان دهد و نیز مراقبت بر در نغلطیدن به الگوهای توسعه غربی ایجاب می‌کند تا قبل از پرداختن به الگوی پیشرفت، «نقشه راه دستیابی به الگو» مورد دقت قرار گیرد.

دبیر هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم با اشاره «الگوی تدوین نقشه راه» در مقاله خود توضیح داد: این الگو مشخص می سازد که نقشه راه از چه ارکان و اجزایی تشکیل یافته و چگونه به هم ارتباط می یابند. جامعیت، انسجام، اعتبار و اسلامیت «روش‌شناسی»، «نقشه» و «الگوی پیشرفت» پیشنهادی بر این امر متوقف است. از این رو می توان آن را راهنمای برنامه ریزی و سازماندهی حرکت از آغاز تا انجام دانست.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه نقشه راه هرچند به گونه ای ماهیت برنامه ای دارد اما به معنای برنامه پیشرفت نیست اضافه کرد: براین اساس الگوی پیشرفت دارای مبنا و هدف اسلامی و در بردارنده نظام عوامل ساده شده حاکم بر پیشرفت است؛ به گونه ای که مسیر کلان حرکت را نیز مشخص می کند؛ برای در برگرفتن همه این ویژگی‌ها می توان گفت الگوی پیشرفت مورد نظر، «ساز و کار مطلوب حرکت در مسیر پیشرفت و عدالت مبتنی بر فرهنگ اسلامی و متناسب با اقتضائات جامعه ایرانی» است.

حجت‌الاسلام پیروزمند نقشه راه تدوین الگو را مسیر علمی و عینی برای دستیابی به الگوی اسلامی ـایرانی تعریف کرد و ادامه داد: در این راستا باید توجه داشت که تبیین مسیر علمی متفرع بر شناخت «نظام عوامل سازنده پیشرفت» و به تبع آن، شناخت «پیکره الگوی پیشرفت» است و این روند علمی محتوای لازم را برای طراحی «برنامه و سازمان تحقق نقشه راه» و به عبارت دیگر «گفتمان سازی و اجرایی سازی نقشه راه» تأمین می کند.

وی با بیان اینکه الگوی تدوین نقشه راه دارای متغیرهایی است، به تبیین عوامل الگوی ترسیم نقشه راه به عنوان اولین متغیر پرداخت و ادامه داد: تعیین نظام مبانی، اصول و پیش‌نیازهای الگوی پیشرفت، تعیین نظام اهداف قابل وصول الگوی پیشرفت و طراحی نظام متغیرهای الگوی اسلامی پیشرفت عوامل این الگو هستند.

براساس توضیحات وی، اندیشه‌سازی، گفتمان‌سازی و اجرایی‌سازی مراحل و اقدامات عملی در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت سطوح الگوی ترسیم نقشه راه به شمار می‌روند.

حجت‌الاسلام پیروزمند در ابتدای تبیین نقشه راه کلان پیشرفت (در کوتاه، میان و بلند مدت) به توضیح پیش نیاز، اهداف و الگوی پیشرفت در کوتاه مدت پرداخت و بیان کرد: تبیین ابعاد غرب زدگی و آثار الگو و سبک زندگی غربی، نقد علوم انسانی سکولار، تحلیل جامع، واقع بینانه و امید بخش از حرکت نظام بعد از انقلاب مبانی و اصول الگو در کوتاه مدت هستند؛ الگوی پیشرفت در کوتاه مدت نیز از مجموعه اسناد بالادستی و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری استخراج می‌شود

وی در همین راستا افزود: ترویج آموزه‌های اخلاقی و اعتقادی اسلام (علاوه بر آموزه‌های تکلیفی)، اجرای اهداف اقتصاد مقاومتی، پیشگیری از انشقاق فکری و سیاسی نیروهای انقلاب و اطلاع‌یابی مستند از نمودار ریزش‌ها و رویش‌های انقلاب در سطوح مختلف نیز اهداف پیشرفت در کوتاه‌مدت به شمار می‌روند.

دبیر هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم در ادامه در تعریف اندیشه‌سازی بیان کرد: اندیشه‌سازی، استفاده از اندیشه راهبردی موجود نظام جمهوری اسلامی است که در قالب اسناد بالادستی و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری تجلی یافته است و شامل مواردی همچون سیاست‌های اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی، سیاست‌های اجرای اقتصاد مقاومتی، سیاست حاکم بر برنامه‌های توسعه و … می‌شود.

وی در بخش دیگری از سخنانش پس از تبیین راهکارهای گفتمان‌سازی و اجرایی‌سازی پیشرفت در کوتاه‌مدت به بیان پیش نیاز، اهداف و الگوی پیشرفت در میان مدت پرداخت و در ادامه گفت: دستیابی به فلسفه تفکر اسلامی (به گونه ای که خداپرستی، بُعد عقلانیت اجتماعی گردد)، حضور فرایندی آموزه‌ها و نهادهای دینی در پیشرفت اسلامی، برخورداری از منطق کلان‌نگر (ملاحظه نسبت امور) و برخورداری نسبی از نظریه‌های اسلامی در پاره‌ای از موضوعات اصلی پیش نیاز (مبانی و اصول) الگوی پیشرفت در میان مدت هستند؛ الگوی پیشرفت در میان مدت نیز شامل به کارگیری هوشمندانه و آگاهانه الگوی استخراج شده از تجارب نظام و یکپارچه سازی الگوی حاکم بر اسناد بالادستی می‌شود.

وی در همین راستا اضافه کرد: ایجاد شیب مثبت در فرهنگ عمومی (از جمله فرهنگ اقتصاد)، ناامیدی دشمن از توان نفوذ، مهار گسترش ناهنجاری‌های اجتماعی (فساد مالی، طلاق، اعتیاد) و اصلاح و ترمیم قوانین و ساختارها نیز از اهداف پیشرفت در میان مدتبه شمار می‌روند.

این محقق و نویسنده کشورمان در توضیح پیش‌نیازهای الگوی پیشرفت در بلند مدت بیان کرد: امکان دستیابی به فقه حکومتی (فقه اکبر)، حضور نوآورانه (علاوه بر برایندی و فرایندی) آموزه‌ها و نهادهای اسلامی در فرایند پیشرفت، برخورداری از منطق تکاملی (فرا سیستمی) در محاسبه نسبت بین عامل و موضوعات  با تکامل بندگی (جهت)و دستیابی فراگیر به علوم انسانی اسلامی پیش‌نیازهای الگوی پیشرفت در بلند مدت هستند.

وی در همین راستا اضافه کرد: قدرت محاسبه منطقی نسبت بین آرمان و واقعیت در شرایط مختلف، قدرت طراحی فراگیر برنامه‌های پیش رفت مبتنی بر الگوی اسلامی، تغییر در منطق عرصه بندی‌ها و ملاک هدف گذاری‌ها در پیشرفت و تحول نظام شاخص‌ها در ارزیابی پیشرفت از مواردی است که در الگوی پیشرفت بلندمدت مطرح می‌شود.

حجت‌الاسلام پیروزمند اظهار کرد: ایجاد شبکه جهانی فکری انقلاب اسلامی، غلبه و تثبیت اسلام ناب در دنیای اسلام، انزوای اسلام آمریکایی و تحقق رو به تکامل تمدن نوین نیز اهداف پیشرفت در بلندمدت به شمار می‌روند.