پناهگاه فریدون فراری ازجور ضحاک تا کوهسار گل‌های پر سیاوش

خبرگزاری مهر-گروه استان ها- فاطمه کازرونی: طبیعت اصفهان جاذبه های خاص خود را دارد؛ از غار فریدون به عنوان پناهگاهی از جور ضحاک تا گلستان‌کوهی که گلهای پرسیاوش آن از غم مرگ سیاوش افسانه‌ای، سر به زیر افکنده‌ا‌ند. برای آشنایی با طبیعت زیبای اصفهان که گردش در تمام آن شاید سال‌ها نیز طول بکشد، با برخی دیگر از جاذبه های طبیعی این استان آشنا می‌شویم:

غار شاه‌قنداب: قندآب یکی از غارهای دیدنی استان اصفهان است که در ۵۷ کیلومتری جنوب شرق شهرضا واقع شده است؛ طول این غار در حدود ۶۸ متر است و در قسمت انتهایی کاملا تاریک است.

درون غار ۲ سنگ قندیل بسیار زیبا از سقف تا کف غار کشیده شده است و درون غار مملو از حوضچه‌های آب است گرچه قابل آشامیدن نیستند.

گلستان کوه: گلستان کوه در ۱۵ کیلومتری شهر خوانسار قرار دارد واز پوشش گیاهی بسیار خوبی همچون لاله‌های واژگون، گز انگبین، گزعلفی، ریواس، کنگر، مرزنجوش، آویشن، قارچ، بادام، تره، پیاز کوهی، گون، موسیر و گیاهان علوفه‌ای و دارویی برخوردار است که گلستان کوه را به یکی از زیباترین کوه‌های استان اصفهان تبدیل نموده است.

در برخی نقاط این گل‌های زیبا را با نام‌ «اشک سیاوش» نیز می‌شناسند  دلیل آن افسانه‌‌ای است مربوط به پهلوان اسطوره‌ای ایران باستان است؛جایی که خون سیاوش اولین بار بر زمین ریخت و پرسیاوش رویید و گل لاله سرخ‌رنگی که شاهد این اتفاق بود، سر به زیر انداخت و بر بی‌گناهی سیاوش گریست؛ بعد از آن این گل به همان حال مغموم باقی ماند و لاله واژگون نام گرفت.

همچنین لاله‌های واژگون را به دلیل شبنم صبحگاهی که روی آن می‌نشیند اشک مریم نیز می‌نامند.

کوه دالان و چشمه ناز ونک: کوه دالان ونک در فاصله حدود ۳۰ کیلومتری غرب سمیرم قرار دارد؛ مرتفع‌ترین قله این کوه قله دالان ونک نام دارد که ارتفاع آن ۳۴۹۲ متر از سطح دریا است.

دامنه‌های این کوه از انواع گیاهان دارویی پوشیده شده است و وجود خرس در این منطقه،نشان از بکر بودن آن دارد.

دریاچه نمک: دریاچه نمک در فاصله حدود ۳۵ کیلومتری شمال شرقی شهرستان آران و بیدگل استان اصفهان و شمال کویر مرنجاب قرار دارد.

این دریاچه زیبا و منحصر به فرد میان استان‌های اصفهان، سمنان و قم است و با مساحتی بالغ بر ۲۴۰۰ کیلومتر مربع، بزرگ‌ترین دریاچه نمک طبیعی ایران و حتی جهان به شمار می‌رود.

دریاچه نمک در بیشتر مواقع سال خشک و پوشیده از نمک و در ماه‌های بارندگی ارتفاع آب این دریاچه در برخی مناطق به ۲ سانتی‌متر می‌رسد که پس از تابش خورشید، به سرعت تبخیر می‌شود.

پس از هر بارش و تبخیر آب این دریاچه، نمک‌های موجود کَرت‌بندی‌های زیبایی به شکل چندضلعی تشکیل می‌دهند که بسیار دیدنی است.

لازم به ذکر است که  زمین‌های اطراف این دریاچه به شدت باتلاقی است.

غار چاه وزمه ( کلهرود): این غار در نزدیکی آبادی کلهرود در در ۳۳ کیلومتری شمال مورچه خورت در جاده قدیم کاشان در میان دره کم عمق و در ارتفاع کوتاهی از سطح رودخانه جای دارد و از یک دهلیز اصلی تقریبا به طول ۱۰۰ متر که به تالار عظیمی با طول ۱۲۰ و عرض ۵۰ متر می‌رسد، تشکیل شده است.

یک شاخه باریک و ساده در انتهای غار قرار دارد که باید خزیده به درون آن رفت، این شعبه تالار و دهلیز اصلی رویهم رفته به سه هزار متر می‌رسد که تا قبل از کشف انتهای غار قوری قلعه در اورامانات پاوه طولانی‌ترین غار شناخته شده ایران به شمار می‌رفت.

دریاچه سد زاینده رود: دریاچه سد زاینده‌رود با مساحت ۴۵ کیلومتر مربع، در مجاورت شهر چادگان در ۱۱۰ کیلومتری غرب اصفهان قرار دارد زیستگاه ماهیانی همچون انواع قزل‌آلای رنگین کمان، کپور و زرد و مکانی مفرح برای گذراندن یک روز زیبا در دل طبیعت است.

غار فریدون: این غار در ۱۸ کیلومتری غرب پیکان و ۷۰ کیلومتری جنوب شرقی اصفهان قرار دارد.

در درون این غار تونلی وجود دارد که به گفته محققان به دست انسان در دوره‌های باستان حفر شده است؛ درباره دلیل نامگذاری این غار این مطلب نقل شده است؛ از جمله آنکه روزگاری فریدون پیشدادی به خاطر ستم ضحاک در کوه‌ها پنهان و مدتی نیز در این غار سکونت داشته است.

لازم به ذکر است رفت و آمد به درون این غار بدون طناب و ابزار کوهنوردی دشوار است و بهتر است همراه گروه‌ای کوهنوردی باشد.

  منطقه حفاظت شده و کوه کلاه قاضی: از بلندترین قله کوههای نزدیک به اصفهان و در کیلومتر ۳۰ جاده شهرضا قرار دارد.

این کوه در میان دره ‌های تودرتو همانند کله قندی بزرگ و منفرد در ته دریا است و برای صعود به قله آن باید دره ها و کوه و کمرها را طی کرد و پایین رفت تا به دامنه کله قند رسید؛ آنگاه باید از روی یال کوتاه دامنه بالا رفته و به کلاه بزرگ که قلعه‌هایی مخروبه نیز بر فراز آن به چشم می خورد، صعود کرد.

 پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کلاه قاضی نیز یکی از مناطق حفاظت شده محیط زیست است که حیوانات مختلفی در آن زندگی می کنند  که گونه‌های شاخص آن کل و بز می‌باشند.

منطقه شکار ممنوع و سد حنا: دریاچه سد حنا در ۳۰ کیلومتری شهرستان سمیرم واقع شده  و مساحت و عمق این دریاچه در طول سال متفاوت است.

تاکنون در دریاچه سد حنا ۷ گونه ماهی استخوانی بومی و ۲ گونه ماهی پرورشی شناسایی شده‌اند.

ایجاد دریاچه حنا و تقویت پوشش گیاهی منطقه حاشیه دریاچه سبب تجمع پرندگان و ایجاد محیط مناسبی برای زیست و تکثیر انواع حشرات و جانوران و افزایش غنای گونه‌ای و پتانسیل‌های زیستی، اقلیمی و هیدرولوژیکی منطقه شده و در مجموع چشم‌انداز طبیعی، زیبا و تفرجگاهی دلپذیر را به وجود آورده است.

پوشش گیاهی متنوعی نیز  در منطقه شکار ممنوع حنا رویش دارد و ۲۰ گونه پستاندار، ۱۵ گونه خزنده، ۵۰ گونه پرنده و یک گونه دوزیست  در آن شناسایی شده است.

آبشار سمیرم: آبشار سمیرم در ۴ کیلومتری شرق شهرستان سمیرم در اعماق تنگه‌ای با دیواره‌ای سنگی قرار دارد.

این آبشار و در گذشته در حدود ۷۰ متر ارتفاع داشته است که در اثر فرسایش، از ارتفاع آن کاسته شده و در حال حاضر به حدود ۳۵ متر رسیده است.

آب آبشار در نهایت به حوضچه‌های مصنوعی می‌ریزد که در اطراف آبشار و برای برای استراحت بازدیدکنندگان احداث شده است.

 آبشار پونه‌زار: آبشار ۷۵ متری پونه‌زار یکی از زیباترین آبشارهای ایران است که در نزدیکی روستای دربند (پس از روستای چغیورت) از توابع شهرستان فریدونشهر استان اصفهان واقع شده است.

این آبشار به دلیل رویش پونه در آبراهه‌های آن، به این نام معروف شده است.

چشمه مرغاب: این چشمه در دهانه دالانکوه در شهرستان تیران و کرون واقع شده و از برف‌های دائمی کوه تغذیه می‌شود و در تمام طول سال دارای آب فراوان است.

منطقه شکار ممنوع چشمه ناز ونک:   کوه دالان ونک در ۳۰ کیلومتری غرب سمیرم قرار دارد که در دامنه‌های شمالی آن شهر ونک و چشمه‌ای زیبا به نام چشمه ناز واقع شده‌اند.

این منطقه پوشیده از گیاهان وحشی اعم از بوته و درخت می‌باشد و تاکنون بیش از یک هزار گونه گیاهی در این منطقه یافت شده است.

منطقه حفاظت شده کرکس: این منطقه با ۱۱۴ هزار هکتار مساحت، یکی از زیباترین و بکرترین مناطق حیات وحش استان اصفهان در غرب شهرستان نطنز است.

 این منطقه شامل مجموعه ارتفاعات سنگلاخی و بسیار مرتفع و تپه ماهورها می‌باشد. این ارتفاعات در قسمت‌های مختلف، دشت‌های جلگه‌ای کوچکی را احاطه کرده‌اند.

 گونه‌های گیاهی متنوعی در این منطقه رویش دارند و  در این منطقه ۱۳ گونه پستاندار، ۶۲ گونه پرنده، ۱۲ گونه خزنده و یک گونه دوزیست شناسایی و ثبت شده که از گونه‌های شاخص این منطقه می‌توان از کل و بز و گراز نام برد.

کوه قلعه بزی: این کوه در غرب اصفهان و در منطقه لنجان واقع شده و از فراز این کوه می‌توان کلیه راهها و روستاهای منطقه لنجان را کنترل و زیر نظر داشت؛ این کوه یکی از مراکز و استحکامات پیروان حسن صباح بوده است و در آن به فعالیتهای سیاسی می پرداخته اند.

چشمه لنگان: این چشمه در روستای سیبک از توابع دهستان چشمه لنگان بخش مرکزی شهرستان فریدونشهر قرار دارد.

آب این چشمه از زیر تخته سنگ‌های بزرگ با فشار زیاد خارج می‌شود که قسمتی از آن با استفاده از سه ایستگاه پمپاژ، از طریق خط لوله ۱۴ کیلومتری، آب آشامیدنی فریدونشهر و روستاهای مجاور آن را تامین می‌کند.

 این چشمه و محدوده آن یکی از مهم‌ترین تفرجگاه‌های مردم این منطقه است.

به دلیل وجود معادن سنگ گرانیت در دامنه کرکس، کامیون‌های حمل سنگ به این  منطقه آمد و رفت داشته و علاوه بر این که با ایجاد سر و صدا، آرامش را از زندگی جانوران این منطقه سلب نموده‌اند، صدمات جبران‌ناپذیری نیز بر پیکر طبیعت این منطقه وارد آورده‌اند.

منطقه شکار ممنوع کلاته: منطقه شکار ممنوع کلاته با مساحت ۱۳۶۸ هکتار، با‌ ارزش‌ترین زیستگاه در قلب کویر در شهرستان خور و بیابانک است.

از گونه‌های به ثبت رسیده این منطقه زاغ بور، باقرقره، سبز قبا، هوبره، گربه وحشی، گربه شنی، کاراکال، کل و بز، قوچ و میش و جبیر می‌باشند. در این منطقه شواهدی از وجود یوزپلنگ آسیایی دیده شده است.