روایت زرویی نصرآباد از مقایسه عبید زاکانی و ماکیاولی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی فرهنگسرای نیاوران،  سومین و آخرین  نشست تخصصی رمز طنز در سال ۹۴، عصر دوشنبه ۴ اسفند ماه، با حضور ابوالفضل زرویی نصرآباد، طنزپرداز و پژوهشگر صاحب نام و جمعی از طنزپردازان و علاقه مندان به این سبک ادبی در کتابخانه فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.

بخش اول این نشست به بررسی مفهوم طنز در متون کهن ادبیات ایران اختصاص داشت و در ادامه زرویی پس از شرح حال زندگی عبید زاکانی به بررسی کتاب رساله اخلاق الاشراف وی  پرداخت .

زرویی در این نشست بابیان اینکه اطلاعات کامل و موثقی پیرامون تولد و ابعاد مختلف زندگی عبید زاکانی وجود ندارد، بیان داشت: تنها درکتاب تاریخ گزیده مصطفوی عنوان شده است که عبید از خاندان زاکانی ازاعراب بنی خفاجه است که اکثر آنها از صدور هستند یعنی دارای صدارت و مقام عالی بوده‌اند. یعنی عبید دارای شغل دولتی بوده است. همچنین عبید هم عصر حافظ است ولی بر وی تقدم داشته زیرا عبید کسانی را مدح کرده و پس از آن حافظ نیز آنها را مدح نموده.

وی در دوران ایلخانی که بازماندگان مغول حکومت می‌کرده‌اند و همچنین تازه خلفای بغداد ازحکومت ساقط شده بودن زندگی می کرد، دراین دوره میتوان گفت جامعه تاحدود زیادی  از نظر اخلاقی به بن بست رسیده بود و شرایط مناسبی نداشت.

زرویی درادامه افزود:  دوستانی مانند آقای علوی آثار عبید زاکانی را با ماکیاولی مقایسه می کنند. ماکیاولی از نظر اخلاقی پادشاه کشورش را به امور نادرست نصیحت و توصیه می‌کند که درهیچ دینی چنین نصایح و روشی پسندیده نیست. این یک بیان طنز  آمیز است که عبید نیز همین زبان را در پیش گرفته است. در واقع نمی‌توان عبید را به بیان مفاهیم ضد اخلاق متهم ساخت بلکه این ابزار ویژه‌ای برای انتقال مفاهیم اخلاقی است و این شخصیت به عنوان فردی اخلاق مدار شناخته می‌شود.

وی درادامه بیان داشت: عبید زاکانی نام کتاب رساله اخلاق الاشراف را براساس اسم کتاب اوصاف الاشراف خواجه نصیر طوسی نام گذاری کرده است هرچند این کتاب وی تقریبا نیم قرن پس از خواجه نصیرالدین نوشته شده و نشان می دهد که از این شخصیت بزرگ تاثیر گرفته است.

گفتنی است نخستین نشست رمز طنز سال ۹۵ در اولین دوشنبه اردیبهشت ماه به میزبانی کتابخانه فرهنگسرای نیاوران برگزارخواهد شد.