بهای نفت و داعش رویای ثروتمند شدن کردها را نقش بر آب کرد

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، پاتریک کاکبرن، خبرنگار ایرلندی حوزه خاورمیانه در روزنامه ایندیپندنت در گزارشی می‌نویسد: «در سال 2014 میلادی شکست ارتش عراق در شمال کشور به دست تروریست‌های داعش، اقلیم کردستان عراق را قادر ساخت تا قلمرویی را که مدت‌ها با بغداد بر سر آن اختلاف داشت، تصرف کند و منطقه تحت کنترل خود را تا 40 درصد گسترش دهد. اما در ترکیه این کردها هستند که در رویارویی مجدد با دولت آنکارا که ریشه در جنگ سوریه دارد، بازنده محسوب می‌شوند.

اگرچه کردها امروز در عراق و سوریه قدرتمند هستند اما اکنون زمان خوبی برای اقلیت بودن در خاورمیانه نیست و کردها همچنان یک اقلیت محسوب می‌شوند که همیشه در برابر تغییرات موجود در جریان‌های سیاسی آسیب‌پذیر و شکننده هستند. از آنجایی که پاکسازی قومی و فرقه‌ای به امری عادی و معمولی تبدیل شده آنها به خوبی می‌دانند آنچه که طی 18 ماه گذشته برای ایزدی‌ها و مسیحیان رخ داد، می‌تواند برای آنها نیز رخ دهد.

یوحنا تویاما، رهبر یکی از اقلیت‌های شهر مسیحی‌نشین "قرقوش" واقع در خارج از موصل که 60 هزار سکنه‌اش در سال 2014 میلادی هنگامی که داعش آن را تصرف کرد، فرار کردند، دیدگاه خشن، صریح و کاملی از دورنماهای موجود برای اقلیت‌ها دارد.

او می‌گوید: همه ما توسط اکثریت‌ها بلعیده خواهیم شد.

خط مقدم نبرد داعش همچنان با ماشین 40 دقیقه با اربیل، مرکز استان کردستان عراق فاصله دارد اما این نگرانی و ترس که تروریست‌های داعش به این منطقه نفوذ کنند، کاملاً برطرف شده است. اما حملات تروریست‌های داعش که در نیمه دوم سال 2014 میلادی به اوج خود رسید تنها یکی از عوامل در بحران متشنج‌کننده استان کردستان عراق بود که توسط یک فاجعه اقتصادی ویران‌شده است.

اربیل و سلیمانیه، بزرگترین شهرهای شرق کردستان عراق مملو از پروژه‌های ساختمانی نیمه‌کاره هستند و حتی هنگامی که این هتل‌ها و مراکز خرید بزرگ و پر زرق و برق تکمیل شدند، عمدتاً خالی ماندند و مظاهر تلاش ناکام اقلیم کردستان عراق برای تبدیل شدن به یک کشور نفت‌خیز همچون دوبی و کویت محسوب می‌شوند.

این جاه‌طلبی از غروری نشأت می‌گرفت که گمان می‌کرد بهای نفت همچنان بالا می‌ماند و اقلیم کردستان عراق می‌تواند به یک کشور نفت‌خیز که مستقل از بغداد فعالیت می‌کند، تبدیل شود. سه سال پیش یعنی در زمان اوج رونق و شکوفایی اقتصادی، در کردستان بودم؛ هنگامی که هیات‌های تجار خارجی به عنوان دوستان مردد کردها وارد هتل‌های لوکس شده و از عدم وجود بیمارستان‌ها و یا مدارس خوب برای فرزندانشان شکایت می‌کردند.

این شرایط پربرکت مرا به یاد ایرلند در اوج شکوفایی اقتصادی‌اش انداخت، هنگامی که اکثر مردم ایرلند فکر می‌کردند که قرار است به طرز باور نکردنی و جادویی ثروتمند شوند. در صورتی که مرگ شکوفایی اقتصادی کردستان عراق از سال 2014 میلادی نسبت به تمام چیزهایی که در ایرلند مشاهده کرده بودیم، تماشایی‌تر و ویرانگرتر بوده است. همه چیز به بهای هر بشکه نفت که در آن زمان بالای 100 دلار بود بستگی داشت در حالی که گمان می‌رود اکنون اقلیم کردستان عراق بابت هر بشکه نفت تنها 21 دلار دریافت می‌کند که حتی برای پرداخت یک‌سوم از هزینه‌هایش نیز کفایت نمی‌کند. حدود 740 هزار تن جزو حقوق‌بگیران دولتی هستند که تعداد محدودی از آنها طی شش ماه گذشته حقوق کامل خود را دریافت کرده‌اند و اکثر آنها در این مدت هیچ حقوقی دریافت نکرده‌اند.

برخی از کردها همیشه نسبت به تصور کردستان به عنوان یک مکان نفت‌خیز مردد بوده‌اند و از ایجاد سیستمی که در آن مردم بدون انجام کاری از منابع نفتی سهم می‌برند در حالی که سرآمدان و مقامات حاکم مجوز غارت و چپاول داشته باشند، انتقاد می‌کنند. پس از سرنگونی صدام، دیکتاتور سابق عراق در سال 2003 میلادی، اقلیم کردستان خود را به عنوان "عراقی دیگر" تبلیغ کرد که ظاهراً به شیوه متفاوت و کارآمدتری نسبت به دولت فاسد و ناکارآمد در بغداد اداره می‌شد. اما در واقعیت این دو سیستم اقتصادی و سیاسی بسیار شبیه یکدیگر بودند که در آنها رهبران خودکامه قصد داشته‌اند تا قدرت را از طریق کنترل منابع نفتی انحصاری کنند.

نفت مثل تریاک است و به توهمات خطرناک دامن می‌زند. اگرچه کردها در حال حاضر از این توهم و خواب غفلت بیدار شده‌اند اما خارج شدن این سم‌ها، دردناک و در برخی موارد کشنده است. مراسم ترحیم افرادی که در تلاش برای رسیدن به اروپا در دریای اژه غرق شدند، برپا است؛ افرادی که از پول به دست آوردن ناامید شده و تمام دارایی خود را از دست داده‌اند. گذشته از نفت، میزان تولید داخلی اقلیم کردستان عراق بسیار کم است و اغلب کالاها و اجناس موجود در بازار از ترکیه و ایران وارد شده‌اند. کردها می‌گویند: ما حتی دیگر گوجه فرنگی‌هایمان را نیز خودمان تولید نمی‌کنیم.»

انتهای پیام