تاکتیک‌های نظامی "سردار" در عراق از زبان حکیم

شهر الرمادی یکی از مهم ترین شهرهای سنی نشین عراق که در تصرف داعش بود پس از ماه ها با کمک و حمایت مردم این شهر که روزی برای گروه تروریستی داعش فرش قرمز پهن کرده بودند آزاد شد.

در حالی که نیروهای حشد الشعبی به کمک ارتش در حلقه‌های بیرونی شهر الرمادی ماه‌ها عملیات آزادسازی را پیگیری می‌کردند اما در نهایت آزادسازی این شهر به دست مردم بومی صورت گرفت. اقدامی که نشان دهنده عقلانیت مبتنی بر شناخت و درک ساختارهای قومی و مذهبی عراق از سوی مسئولان و فرماندهان عراقی است.

مشاور سیاسی رییس مجلس اعلای اسلامی عراق بر این باور است که "سردار سلیمانی در پیروزی‌ نیروهای نظامی عراقی در بسیاری از شهرها در مقابل داعش نقش مهمی داشته است" و می‌گوید که بعد از یک سال و نیم که از تصرف موصل می‌گذرد نقشه و طرح سردار برای بازگرداندن شهرها از دست داعش و تامین امنیت آنها مورد استفاده قرار گرفته است که نیروهای عراقی به پیروزی‌های قابل توجهی نیز دست یافته‌اند.

با این رویکرد قابل درک است که چرا محسن حکیم با اطمینان از خالی شدن عراق از لوث داعش به زودی و به یک‌باره سخن می گوید و بر این موضوع که در سال آینده عراق از وجود داعش پاک خواهد شد تاکید می‌کند.

سید محسن حکیم، مشاور سیاسی رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با اشاره به آزادسازی شهر الرمادی گفت:‌ بدون تردید موفقیت‌هایی که این روزها در عراق به دست آمد موفقیت‌های بزرگی بود. همه نیروهای مسلح قانونی در عراق فعالیت مهم در آزادسازی شهرهای مختلف عراق از دست داعش داشتند، به ویژه در آزادسازی الرمادی.

وی با بیان این‌که بعد از سرنگونی موصل و حوادث دردناک 2013 تا امروز، هیچ پیشرفتی برای داعش به لطف فعالیت خوب نیروهای مسلح عراق به وجود نیامده است، اظهار کرد: داعش تنها در شهر الرمادی که شاهد سقوط آن بودیم پیشروی داشت که آن هم با بسیج عمومی نیروهای مسلح شهر الرمادی از چهار طرف طی پنج ماه عملیات آزاد شد.

حکیم موفقیت نیروهای مسلح در آزادسازی مناطق مهمی از خاک عراق به ویژه در جنوب بغداد را مدیون فتوای آیت‌الله سیستانی دانست و افزود: علاوه بر فتوای آیت‌الله، نقش نیروهای مردمی، کمک‌های مستشاری سرنوشت‌ساز ایران و روشن شدن چهره کریه داعش که روز‌به‌روز برای مردمی که تصور می‌کردند داعش برای کمک و نجات آنها آمده‌ است اما بر خلاف این مساله برایشان ثابت شد در پیروزی‌های اخیر نیروهای عراقی موثر بوده است.

داعش با شعار حمایت از اهل تسنن و این بهانه که دولت شیعی حقوق اهل تسنن را ضایع کرده به پا خاست و توانستند بخش قابل توجهی از اهل تسنن عراق را تحت تأثیر قرار دهند اما به مرور و با پیاده کردن برنامه‌های شیطانی‌ از سوی داعش روز‌به‌روز روشن شد که اینها دارای برنامه‌های منحرف از اسلام و مضر برای اهل تسنن، عراق و اسلام هستند.

دور از انتظار نیست داعش در یک لحظه در عراق از هم فروپاشد

حکیم درباره آزادسازی موصل اظهار کرد: اخباری که از فلوجه و موصل می‌آید همه از اضمحلال،‌ فروپاشی و تضعیف روحیه داعش، وجود اختلافات بسیار گسترده بین داعش عراق و داعشی که از خارج عراق آمده است و فقدان منابع مالی و روشن شدن حقیقت آنها برای مردم خبر می‌دهد. هم‌چنین دسته‌های زیرزمینی تحت عنوان (افسران آزاد) در مناطقی که داعش حضور دارد تشکیل شده است که ترور رهبران داعش از سوی مردم و این دسته‌های زیرزمینی را دنبال می‌کنند. از این رو دور از انتظار نیست که در یک لحظه مجموعه داعش در عراق از هم فروپاشد.

وی تاکید کرد: برخلاف این‌که گفته می‌شود مقاومت شدیدی در موصل خواهد شد، به نظرم این‌گونه نیست؛ چون آنها برای حفظ موصل بیشتر نیروهای عملیاتی خود را به خط‌ های مقدم جنگ در بیجی، فلوجه، الانبار و رمادی فرستادند و در تمام این نبردها شکست خورده‌اند.

مشاور سیاسی عمار حکیم با بیان‌ این‌که نیروهای مسلح تاکتیک‌های داعش در حمله به شهرهای عراق را خنثی کرده است، تصریح کرد: یکی از کارهای خاص داعش مین‌گذاری و تله‌های انفجاری است که به شکلی خارق‌العاده که در طول تاریخ بی‌سابقه است شاهد این کار هستیم. آنها در الرمادی هشتاد درصد منازل را بمب‌گذاری کردند. هم‌چنین دومین تاکتیک مهم آنها بمب‌گذاری ماشین‌های نظامی است که این تاکتیک هم با موشک‌هایی که عراق از روسیه، آمریکا و اروپا خریداری کرد، خنثی شد.

10 جلسه مهم داعش با حضور فرماندهانشان منهدم شده است

وی با بیان این‌که اکنون منابع مالی داعش به ویژه منابع ناشی از فروش نفت در سوریه و عراق کاهش یافته‌ است،‌ گفت: در حال حاضر روزانه بین 70 تا 130 نفر از داعش در عراق کشته می‌شوند. سلاح‌هایی که در اختیار دارند شناخته شده است و از سویی دیگر خیلی تأثیرگذار نیست. هم‌چنین نفوذ اطلاعاتی و امنیتی سرویس‌های عراقی و غیره در میان داعش به خوبی صورت گرفته است. دسته عقاب‌ها عملیات ویژه امنیتی و اطلاعاتی در بین داعش انجام می‌دهد و تاکنون 10 جلسه فوق‌العاده مهم آنها در مناطق مختلف را مورد هدف و انحدام قرار داده‌اند و در هفته‌های اخیر در دو نقطه جلسات داعش مورد حمله قرار گرفته است که در آن معاون ابوبکر بغدادی (فرمانده نظامی داعش، احمد الوانی) به همراه برخی دیگر از فرماندهان کشته شدند. بنابراین دور نیست که هر آن خبر کشته شدن یا دستگیری ابوبکر البغدادی را نیز بشنویم.

حکیم در پاسخ به این پرسش که در آزادسازی الرمادی از نیروهای اهل تسنن استفاده شد نه حشد‌الشعبی؟ گفت: الان نیروهای حشدالشعبی مساحت بسیار بزرگی از خاک عراق را تحت پوشش دارند. الرمادی شهری با صبغه خاص و تاریخی اهل تسنن است. در یک سال گذشته مردم عادی این شهر توسط ارتش عراق آموزش دیدند و برای دفاع و مبارزه علیه داعش که حالا برای آنها ماهیت شیطانی این افراد روشن شده است آماده شدند. در عین حال اهالی آن منطقه بهتر از هر گروه دیگری قادر به حفاظت از شهر و آزادسازی آن از دست داعش هستند.

وی با اشاره به ترکیب نیروهای نظامی در عراق گفت: پنج نیروی عمده در عراق فعالیت می‌کند؛ ارتش، پلیس (محلی و فدرال)، پیشمرگ‌ها، حشدالشعبی و نیروهای عشایری (در مناطق سنی نشین) که البته نیروهای عشایری نیز تابع حشدالشعبی هستند که حدود 20 هزار نفر از نیروهای حشدالشعبی را اهل تسنن تشکیل می‌دهد.

مشاور سیاسی رییس مجلس اعلای عراق خاطرنشان کرد که در آزادسازی شهر الرمادی نیروهای حشدالشعبی نقش بسیار مهمی داشتند اما نه مستقیم. آنها در حلقه بیرونی شهر مستقر و راه‌های ارتباطی داعش با بیرون از رمادی را به خوبی مسدود کرده بودند.

زمینه‌سازی برای آزادسازی فلوجه و موصل در حال فراهم شدن است

حکیم خاطرنشان کرد: امروز مهم‌ترین سرزمین‌های عراق به جز فلوجه و موصل آزاد شده است. البته الان فلوجه در محاصره نیروهای عراقی است و زمینه‌سازی آزادسازی این دو شهر نیز در حال فراهم شدن است.

معاون سیاسی رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق در ادامه این گفت‌وگو در خصوص تلاش دولت برای مبارزه با فساد اقتصادی با بیان‌ این‌که "اصلاحات از لوازم اساسی دموکراسی و مردم‌سالاری است" گفت: با توجه به سیستم بیمار اداری و سوسیالیستی به جا مانده از دولت سابق، تحولات یک دهه اخیر سیاسی و قانون‌گذاری و حضور بعثی‌هایی که در بدنه این سیستم حضور دارند به یک اصلاحات جدی نیاز داریم. آیت‌الله سیستانی با توجه به نارضایتی مردم از وضعیت اجتماعی و اقتصادی دستوراتی داشتند و بنا شد این دستورات به نحو احسن دنبال شود. آقای العبادی در همین چارچوب کمیته‌ای تشکیل دادند تا راهکارها و سیاست‌هایی که برای ایجاد اصلاحات لازم است طراحی شود و این کمیته الان کار خود را شروع کرده و از تک‌تک وزارتخانه‌ها در این کمیته کسب نظر شده است و کارها در حال انجام است. با این حال هنوز این فعالیت‌ها متناسب با درخواست مردم برای ایجاد اصلاحات نیست و مجلس اعلای اسلامی عراق به عنوان بخش مهمی از دولت فعلی عراق بر ضرورت تسریع در روند اصلاحات و کار کمیته مذکور تاکید دارد.

حکیم با تاکید بر این‌که "مبارزه با فساد اولویت اول دولت است" تصریح کرد: با توجه به کاهش قیمت نفت و از طرفی افزایش تولید نفت خام در عراق که در تاریخ این کشور بی‌سابقه بوده است، نگرانی جدی داریم که با توجه به کاهش شدید قیمت نفت دولت عراق حتی نتواند حقوق کارمندانش را پرداخت کند. الان تمامی پروژه‌های سرمایه‌گذاری عراق معطل باقی مانده است. بنابراین دولت تا حدودی به لحاظ مالی محدود شده است و شاید در این فرآیند فساد کمتر شود، اما معتقدیم باید به طور جدی این معظل ساماندهی شده و جلوی فساد گرفته شود.

افتتاح سفارت عربستان و قطر به معنای پذیرش سیاست این کشورها نیست

مشاور سیاسی رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق درباره بازگشایی دو سفارت قطر و عربستان در عراق در سال میلادی گذشته، اظهار کرد: ما باید با همه کشورهای منطقه و دنیا به غیر از رژیم صهیونیستی که طبق قانون تعامل و ارتباط با آن ممنوع است، ارتباط برقرار کنیم. عراق جزئی از منطقه است و چه بخواهد چه نخواهد تأثیرات و کنش‌ها در منطقه بر آن هم موثر است. عراق به دور از مناقشه سوریه، یمن و لبنان نیست و خودش هم جزئی از بحران‌های منطقه است. یکی از برنامه‌های دولت عراق که مورد تصویب پارلمان قرار گرفت گسترش روابط با کشورهای منطقه و جهان بود. وزارت امور خارجه و دیگر مسئولان عراقی سفرهایی را به کشورهای متعدد داشتند. از این رو ما از اصل رویکرد افتتاح این سفارت‌خانه‌ها پس از سال‌ها استقبال می‌کنیم. قطعاً در این فضا مشکلاتی به لحاظ سیاسی وجود دارد.

حکیم گفت: ما نیاز به گفت‌وگو داریم چه با عربستان یا قطر. افتتاح سفارت به معنای پذیرش سیاست این کشورها در خاک عراق نیست. امروز روسیه و آمریکا یا روسیه و ترکیه اختلاف‌های عمده دارند اما سفارتخانه‌هایشان فعال هستند. حتی در جنگ تحمیلی به جز سال آخر جنگ سفارت‌خانه‌های دو کشور ایران و عراق فعال بودند، بنابراین افتتاح این سفارت‌خانه‌ها در عراق به معنای حل مشکلات نیست، بلکه گامی است به سوی گفت‌وگو و ارتباطات قوی‌تر و بیش‌تر.

وی ادامه داد: جنگ راه‌حل مشکلات نیست. از نظر ما سال 2016 سال سازش و تعامل در منطقه است چون راه دیگری متصور نیست. نیروها و پتانسیل زیادی هزینه شده و همه طرف‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که با جنگ نمی‌توانند به اهداف خود برسند. همان‌طور که آقای سیدعمار تأکید کردند پیشنهاد دادیم کشورهای منطقه در یک تفاهم اسلامی خودشان برای حل مشکلات منطقه اقدام کنند. مثلا اگر تعامل میان ایران و عربستان ایجاد شود می‌تواند این روند حلال بسیاری از مشکلات منطقه باشد.

این مقام سیاسی عراقی در خصوص برخی تحلیل‌ها مبنی بر این‌که به نظر برخی سیاست‌های عربستان و قطر با همراهی ترکیه نسبت به کشورهای منطقه از جمله در سوریه و عراق تغییر کرده است، گفت: امروز همه طرف‌ها از جنگ خسته و از رسیدن به اهدافشان به اشکالی که در ابتدا دنبال می‌کردند ناامید شده‌اند و دیگر حتی به لحاظ مادی و معنوی توان ادامه این روند را ندارند. بشار اسد امروز با قدرت حضور دارد، حوثی‌ها در یمن با قدرت به مبارزه ادامه می‌دهند، در عراق دولت روز‌به‌روز قوی‌تر می‌شود و تمام موانع مقابلش را از بین می‌برد؛ مناطقی در عراق آزاد شده است که طی 14 سال گذشته حتی نیروهای آمریکایی در زمان اشغال به آن مناطق نرسیده بودند. امروز از بیجی تا بصره حدود 80 کیلومتر را می‌توانید در امنیت با خودرو خود طی کنید. در سالروز شهادت امام حسن عسگری (ع) (8 ربیع‌الاول) بیش از یک میلیون نفر به سامرا رفتند و هیچ مشکل امنیتی و ناامنی به وجود نیامد در حالی که قبلاً تمام این مناطق ناامن بود.

اگر ترکیه از خاک عراق خارج نشود تحریم می‌شود

وی با اشاره به ورود نیروهای ترک به خاک عراق خاطرنشان کرد: عراق امروز با ترکیه یک اختلاف جدی و اساسی دارد و امیدواریم از حکمت و عقلانیتی که در سیاستمداران ترکیه است استفاده شود و هرچه سریع‌تر آنها نیروهای خود را از موصل خارج کنند. امروز نیروهای ترکیه 120 کیلومتر در خاک عراق (بعشیقه) وارد شده‌اند که 23 کیلومتر با موصل فاصله دارد. هیچ یک از مسئولان ذی‌ربط عراق که صلاحیت اعطای صدور مجوز برای ورود به عراق دارند مجوزی مبنی بر ورود نیروهای ترکیه به خاک عراق صادر نکرده است و به طور مکرر این ادعا نفی شده است و از نظر عراق حضور نیروهای ترک در این منطقه نقض حاکمیت عراق است. امروز در عراق نسبت به ضرورت خروج نیروهای ترک از خاک عراق اجماع وجود دارد.

وی اضافه کرد: دولت ابتدا از طریق اقدامات دیپلماتیک برای خروج نیروهای ترک اقدام کرد. سپس در شورای امنیت سازمان ملل این مساله را مطرح و بیانیه‌ای در محکومیت این اقدام ترکیه صادر شد و در اتحادیه اروپا نیز این اقدام ترکیه محکوم شد. در حال حاضر در دولت عراق طرحی در حال آماده شدن است که اگر نیروهای ترک از خاک عراق خارج نشوند گام بعدی تحریم اقتصادی ترکیه از سوی عراق است. الان حدود 12 الی 13 میلیارد دلار ما واردات از ترکیه داریم که در صورت اتخاذ این تصمیم واردات کالاهای ترک را تحریم می‌کنیم.

معاون سیاسی رئیس مجلس اعلای عراق در پاسخ به این پرسش که تا چه اندازه مذاکرات سوریه با حضور ایران و تلاش طرف‌ها برای مقابله جدی با داعش تحت تأثیر برجام است؟ با تأکید بر این‌که « برجام یک پیروزی بزرگ برای جمهوری اسلامی ایران و کل نیروهای آزادی‌خواه در منطقه بوده است»، افزود: مسائل بسیار مهمی که قبلاً تابو و ممنوع بود از سوی طرف مقابل، مورد شناسایی قرار گرفت و این نشان می‌دهد وقتی کسی بر حقوق حقه خود ایستادگی کند و هزینه‌ این ایستادگی را هم بپردازد به حقوقش می‌رسد و طرف‌ها در نهایت ناچار به پذیرش این حقوق برای آن کشور هستند. ایران و گروه 1+5 توانستند مذاکرات را به سرانجام برسانند که خود یک پیروزی بزرگ است. ایران با توجه به ارتباطات خوبی که در منطقه دارد نقش مهمی در حل مشکلات منطقه دارد.

وی با اشاره به مذاکرات سوریه و احتمال حل و فصل این مسأله طی یک سال آینده و تأثیر آن بر عراق، گفت: در عراق دولت قانونی سر کار است و همه ملت عراق در آن شریک هستند. مطالباتی از سوی هسته‌های اجتماعی و سیاسی همه قومیت‌ها مطرح است و همه این مسایل با آنچه در سوریه روی داده متفاوت است. در عراق مشکل خاصی برای حل مشکلات نداریم به جز این‌که قانون اساسی را محور قرار دهیم. درخواست‌های هر یک از گروه‌های سیاسی می‌تواند در یک کنفرانس ملی مطرح و پیگیری شود. در برنامه دولت عراق این مسأله است که به سمت حل مشکلات موجود عراق حرکت کنیم.

نقشه اولیه‌ سردار سلیمانی به عنوان راهکار مقابله با داعش در عراق مورد استفاده قرار گرفته است

حکیم در ادامه این گفت‌وگو در پاسخ به این پرسش که این روزها از سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس ایران بیشتر در عراق می‌شنویم و می‌بینیم، عملکرد وی در چارچوب کمک‌های مستشاری به نیروهای نظامی عراقی تا چه اندازه در از بین بردن اقدامات و گروه‌های تروریستی موفق بوده است؟ گفت: حاج قاسم سلیمانی برادر بزرگوار و فرمانده بزرگ ایران به عنوان فرمانده نیروی قدس هستند. از سال 1375 که مسئولیت نیروی قدس را بر عهده گرفتند فعالیت‌های مهمی در تحکیم کارکرد اسلام و ارزش‌های انقلاب در لبنان، فلسطین، عراق، سوریه، افغانستان و یا جاهایی دیگر داشتند. بعد از سقوط موصل دولت عراق به طور رسمی از ایران درخواست کمک مستشاری کرد و حاج قاسم به عنوان مسوول این پرونده حضور فعالانه در بخش مستشاری داشتند.

وی تأکید کرد که نقش ایران در عراق به هیچ وجه نقش جنگنده و مبارز نبوده است. ده‌ها مستشار ایرانی در عراق هستند اما آنها قانونی به عراق آمده‌اند.

مشاور سیاسی عمار حکیم با بیان این‌که "حاج قاسم در حوزه نظامی فرماندهی خبره و کارشناس است و نقش مهمی در پیروزی‌های نیروهای نظامی عراقی در بسیاری از شهرهای در مقابل داعش داشته است و الان در سوریه نیز نقش مهمی ایفا می‌کند" به خاطره‌ای از وی اشاره کرد و گفت: او چهره‌ای محبوب در عراق است و خاطرات فراوانی همه از او دارند. ارتباط من با سردار سلیمانی به خیلی قبل برمی‌گردد. اما آنچه الان به ذهن می‌آید حضور ایشان در جلسه‌ای دو روز بعد از سرنگونی موصل در تاریخ 2014/6/10 به درخواست دولت وقت (نوری المالکی) بود. در آن جلسه‌ که من هم در آن بودم، ایشان از روی نقشه، اقدامات و تاکتیک‌های مقابله با داعش را شرح دادند و امروز بعد از یک و نیم سال می‌بینیم که نقشه اولیه‌ای که سردار سلیمانی برای ایجاد امنیت و محافظت از بخش‌های مهم عراق ارایه کرد، مورد استفاده قرار گرفته است و موفقیت‌های زیادی را نیز به همراه داشت.

گفت‌وگو از خبرنگار ایسنا: زهرا اصغری

انتهای پیام