سفر نارندرا مودی به لاهور نقطه عطفی در روابط هند و پاکستان

گروه بین الملل: عصر دیروز «نارندرا مودی» با هواپیمای نیروی هوایی هند از افغانستان به فرودگاه بین المللی «علامه اقبال» لاهور رسید و مورد استقبال رسمی «نواز شریف» نخست وزیر پاکستان، «شهباز شریف» سروزیر ایالت پنجاب قرار گرفت. وی سپس با بالگرد مستقر در فرودگاه همراه نواز شریف به اقامتگاه خانوادگی خاندان نوازشریف در منطقه «رائیوند» لاهور رفت.

به گزارش رسانه ها مراسم ازدواج نوه نواز شریف نیز در حال برگزاری است و نارندرا مودی» برای تبریک به آنجا رفته است. نارندرا مودی برای عروسی «مهر النسا» نوه نواز شریف نیز لباسهایی به عنوان تحفه آورده بود.

مودی اولین بار است که به پاکستان سفر می کند. پیشتر نواز شریف در سال ۲۰۱۴ در مراسم تحلیف نخست وزیری نارندرا مودی به دهلی نو رفته بود. بعد از گذشت ۱۱ سال است که یک نخست وزیرذ از هند به پاکستان سفر می کند، در سال ۲۰۰۴ «آتل بیهاری واجپاتی» نخست وزیراسبق هند به پاکستان سفر کرده بود.

نارندرا مودی در پیام تویتر خود نوشته بود که به هنگام بازگشت از افغانستان به هند با نواز شریف در لاهور دیدار خواهد کرد. وی برای افتتاح ساختمان مجلس افغانستان به کابل سفر کرده بود. در سفر نارندرا مودی به کابل قرار شد هند بزودی بالگردهای جنگی خود را در اختیار دولت افغانستان قرار دهد.

نخست وزیر هند قبل از سفر به افغانستان به روسیه سفر کرده بود و قرار شد روسیه ۱۲ رآکتور هسته ای در در طول ۲۰ سال آینده درهند راه اندازی کند. در این دیدار دو طرف از حل و فصل سیاسی بحران سوریه و آشتی ملی در این کشور نیز حمایت کردند.

وی پیش از عزیمت به لاهور تلفنی با نواز شریف صحبت کرد و در این بین سفر وی به لاهور برنامه ریزی می شود. چندی پیش «برکادت» روزنامه نگار هندی در گفتگو با شبکه تلویزیونی ۹۲ پاکستان اعلام کرده بود در کنفرانس برگزار شده کشورهای عضو «سارک» در «کاتماندو» نارندرا مودی و نواز شریف به طور مخفیانه و به دور از انظار عمومی در هتل محل اقامت غول آهنی هند «سجن حندل» با همدیگر دیدار داشتند.

این خبر در رسانه ها خبرساز شد. مودی در آستانه عزیمت به نپال به «سجن جندل» گفته بود: تو قبل از من خودت را به کاتماندو برسان و به دوست آن سوی مرز (نواز شریف) بگو تماس بگیرد. نواز شریف و نارندرا مودی در اتاق «سجن جندل» با همدیگر دیدار کردند و قرار شد بعد از این دوطرف دیدارهایی غیر رسمی با هم  داشته باشند.

روزنامه نگار هندی مدعی شد که در این دیدار نارندرا مودی گفته است: بخاطر انجام انتخابات و سایر مسائل امکان دیدارهای رسمی وجود ندارد، اما هر دو طرف در کنفرانسهای بین المللی هرجا مناسب دیدند با هم دیدار غیر رسمی خواهند داشت.

 نارندرا مودی و نواز شریف در حاشیه اجلاس تغییرات آب و هوایی در پاریس با هم دیدار غیر رسمی داشتند و این موید این مطلب است که فصل تازه ای در روابط هند و پاکستان در حال شکل گیری است.

در همین راستا بود که «سوشما سوراج» وزیر خارجه هند که پدر و مادرش اهل لاهور پاکستان هستند در کنفرانس «قلب آسیا» در اسلام آباد شرکت کرد. وی با نواز شریف و «سر تاج عزیز» مشاورامورخارجه نخست وزیر پاکستان نیز دیدارهای جداگانه ای داشت.

گفته می شود «سوشما سوراج» با خانواده نواز شریف دیداری خصوصی داشته و با آنها به زبان پنجابی هم صحبت کرده است. مادر نواز شریف از وی خواسته بود در گسترش روابط هند و پاکستان نقش خود را به عنوان یک پنجابی ایفا نماید و حال می بینیم نارندرا مودی در ۲۵ دسامبرسالروزتولد «محمد علی جناح» رهبر استقلال پاکستان و نواز شریف به لاهور سفر می کند و درضیافت خانوادگی نواز شریف نیز شرکت می کند.

لازم به ذکر است مراسم سالروز تولد «محمد علی جناح» با شور و شوق فراوانی در تمام پاکستان از سوی مردم، دولت و نیروهای نظامی پاکستان برگزار شد.

 در ۱۰ ژوئیه سال جاری میلادی نواز شریف و نارندرا مودی در پانزدهمین اجلاس همکاری شانگهای در شهر «اوفا» روسیه با هم دیدار کردند. دراین دیدار دو طرف موافقت کردند درگیریهای مرزی را کاهش دهند و از طریق مذاکرات صلح آمیز مناقشات مرزی خود را حل نمایند. مودی از نواز شریف خواسته است که به هند سفر کند. نخست وزیر هند قرار است در سال ۲۰۱۶ نیز در اجلاس کشورهای عضو «سارک» که در اسلام آباد برگزار می شود شرکت نماید.

در ۲۳ اوت ۲۰۱۴ قرار بود مشاوران امنیت ملی هند و پاکستان با هم دیدارو مذاکره نمایند اما چون هئیت پاکستان قبل از انجام مذاکرات با رهبران آزادیخواه کشمیر دیدار کرده بود هند اعلام کرد فقط در مورد مسئله تروریسم با پاکستان مذاکره خواهد کرد و به این ترتیب این مذاکرات لغو شد. بعد از لغو مذاکرات دو کشور بیانیه هاای اعتراض آمیزی دادند و بدین نخو ادامه مذاکرات با مشکل روبرو شد.

در سفر نواز شریف و «راحیل شریف» فرمانده ستاد مشترک ارتش پاکستان به آمریکا سران سیاسی و نظامی آمریکا خواستار ادامه مذاکرات صلح بین هند و پاکستان شدند و قرار شد این دو کشور مسائل خود را از طریق مذاکرات حل و فصل نمایند. بعد از آنکه نارندرا مودی و نواز شریف در حاشیه اجلاس تغییرات آب وهوایی پاریس با هم دیدار و گفتگو کردند در ابتدا مشاوران امنیتی هند و پاکستان در بانکوک با هم دیدار و مذاکره انجام دادند و بعد از آن «سوشما سوراج» وزیرخارجه هند در اجلاس «قلب آسیا» شرکت کرد و قرار شد دو کشور مذاکرات جامع را هر چه زودتر شروع کنند.

سرتاج عزیز مشاور امورخارجه نواز شریف نیز اعلام کرده است هفته آینده دبیر کل امور خارجه هند به اسلام آباد سفر خواهد کرد و در این دیدار نحوه و چگونگی انجام مذاکرات جامع نهایی خواهد شد.  

سران سیاسی هند و پاکستان امیدوارند بتوانند از طریق مذاکرات جامع نه نتها راهی برای پایان دادن به مناقشات مرزی پیدا کنند بلکه انتظار دارند مسئله کشمیر در این مذاکرات مورد بحث و بررسی قرار گیرد. در دوره ریاست جمهوری «پرویز مشرف» طرحی برای حل مسئله کشمیر بین هند و پاکستان آماده شد و پیش نویس این توافقنامه نیزاز طرف دو کشور تهیه شد. گفته می شود «مانموهان سینگ» نخست وزیر سابق هند این پیش نویس را تقدیم نارندرا مودی کرده است. در مذاکرات آینده هند و پاکستان این توافقنامه نیز در نظر گرفته می شود.  

«خورشید قصوری» وزیرخارجه اسبق پاکستان در مورد این پیش نویس صحبت کرده است. به گفته وی این پیش نویس بعد ازساعتها بحث و گفتگو در «کاتماندو» و «دوبی» تهیه شده است اما سران دو کشور هنوز آنرا امضا نکرده اند و قرار است در مذاکرات آتی هند و پاکستان مورد بحث و بررسی مجدد قرار گیرد.