نقش واقعی فناوری هسته‌ای در عرصه کشاورزی کشور بروز نیافته است

سرپرست پژوهشکده کشاورزی هسته‌ای پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای ایران گفت: هنوز نقش فناوری هسته‌ای در عرصه کشاورزی بروز پیدا نکرده است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه همدان، دکتر ابراهیم مقیسه در سمینار کشاورزی هسته‌ای در همدان با اشاره به ظرفیت های بالای استفاده از فناوری هسته ای در کشاورزی اظهار کرد: به عنوان مثال روش کنترل آفت نیاز به یک مجموعه صنعتی پرورش و پرتودهی یا نیاز به ایجاد زیرساخت سامانه پرتودهی صنعتی دارد.

وی با بیان اینکه تنها دو سامانه در تهران و بناب ایجاد شده و بیشترین سرویس‌دهی از سامانه تهران صورت می‌گیرد، تصریح کرد: در حال حاضر دو یا سه بخش خصوصی در این زمینه ورود کرده و به دنبال ایجاد مراکز صنعتی هستند.

مقیسه با بیان اینکه هنوز جا برای کار کردن بسیار وسیع است، عنوان کرد: باید در بخش کشاورزی صنعت هسته‌ای با روش سنتی توأم باشد.

بلاتکلیفی درخواست همدان برای ایجاد سامانه پرتودهی در استان

وی با اشاره به اینکه مسؤولان استان همدان چند سال قبل درخواست ایجاد سامانه پرتودهی در همدان را داشتند اما متاسفانه اجرا نشد، تاکید کرد: این ضعف از سوی سازمان انرژی اتمی وجود دارد که زیرساخت‌های صنعتی شدن و استفاده از فناوری هسته‌ای را ایجاد نکرده است.

مقیسه با بیان اینکه نباید در روش‌های خاص باقی بمانیم و باید روش‌های جدیدی که در حفظ منابع آب، خاک و ذخایر ژنتیکی موثر است را به کار گیریم، عنوان کرد: واقعیت این است که در بخش اجرا مشکل داریم در برخی از سطوح مدیران وزارت جهادکشاورزی چنین تفکری وجود دارد که منابع آب، خاک و ذخایر ژنتیکی اصلا برایشان مهم نیست پس با این تفاسیر باید در جا زدن را داشته باشیم اما حیف است با پتانسیلی که در دانشگاه و مجموعه تحقیقاتی وجود دارد نتوانیم در این قضایا حرکت کنیم.

به علت ناکارآمد بودن برخی دستگاه‌های اجرایی، خود مروج محصولات هستیم

وی با اذعان به این که به علت ناکارآمد بودن برخی از دستگاه‌های اجرایی خود مجبور به ترویج برخی محصولات هستیم، اظهار کرد: به عنوان مثال برنج را خودمان ترویج کردیم چرا که وزارت جهادکشاورزی زمانی را به ترویج آن اختصاص نمی‌دهد بنابراین مجبوریم خود اقدام به ترویج کنیم.

در بدنه اجرایی ترویج ضعف داریم

سرپرست پژوهشکده هسته‌ای با بیان اینکه متاسفانه در بدنه اجرایی ترویج ضعف داریم، ادامه داد: هم تحقیق و هم ترویج می‌کنیم چرا که محصولات ما به حدی نرسیده که فضای خاصی برای ترویج ایجاد کنیم بنابراین ممکن است فضا برای ترویج به صورت منسجم شکل نگرفته باشد اما در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی و مراکز دانش‌آموزی اقدام به فرهنگ‌سازی می‌کنیم.

وی با بیان اینکه صنعت هسته‌ای پشتوانه علمی و مایه افتخار برای کشور شده است، به صحبت‌های رمزی کلارک سناتور کارکشته آمریکایی اشاره کرد که می‌گوید ما کشورها را در یکی از چیزها در تنگنا قرار می‌دهیم و آن استقلال و خودکفایی در بحث تامین غذاست و ایران را نمونه خوب این قضیه می‌داند.

وی ادامه داد: جنگ آینده بر سر غذا، آب و خاک سالم است و دشمن بی‌تردید خوب جایی را برنامه‌ریزی کرده به طوری که امام خمینی(ره) آن زمان پیش‌بینی‌های لازم را کرد و بحث جهاد اقتصادی و مسائل علمی و اخیرا هم مقام معظم رهبری بحث اقتصادی مقاومتی را مطرح کردند به طوری که نقشه دشمن خوانده شده و در کنار آن به دولت هم راه و چاه را نشان داده‌اند.

اقتصاد مقاومتی بهترین مسیر استقلال در منابع غذایی

وی با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی راه چاره ماست و بهترین مسیر است که در بحث منابع غذایی به استقلال برسیم، تصریح کرد: اقتصاد مقاومتی الزامات مختلفی دارد البته خیلی‌ها تصور می‌کنند بحث‌های ریاضتی در آن مطرح است در حالی که با نگاه دقیق به این مباحث می‌توان به این نکته رسید که تکیه بر توان داخلی مورد نظر است.

وی با بیان اینکه یکی از الزامات اقتصاد مقاومتی دانش‌بنیان بودن اقتصاد است، اظهار کرد: یکی از مواردی که در بحث اقتصاد دانش‌ بنیان می‌توان کار کرد استفاده از فناوری هسته‌ای است به طوری که مدعی هستیم این فناوری منحصربفرد بوده و روش سریع، آسان و دقیقی است که در بسیاری از قضایا مثل کشاورزی می‌توان از آن استفاده کرد.

مقیسه با اشاره به چهار محور کاری پژوهشکده شامل اصلاح نباتات، گیاهپزشکی و نگهداری از موادغذایی، خاک، آب، تغذیه گیاه و دام و طیور و آبزیان، افزود: سازمان توانسته از پرتوها در بحث اصلاح گیاهان زراعی و باغی استفاده کند و خوشبختانه در این مسیر فناوری هسته‌ای کار را سریع‌تر کرده و میان‌بری برای رسیدن به نتیجه است. در بحث اصلاح محصولات استراتژیک همچون برنج رقم اصلاح شده مقاوم به بیماری بلاست تولید شده و در حال حاضر در استان مازندران با عملکرد بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رتبه نخست تولید انار را در دنیا داریم

مقیسه با اشاره به اینکه رتبه نخست تولید انار را در دنیا داریم، خاطرنشان کرد: کشورهای چین، اسپانیا، هند و اخیرا افغانستان وارد عرصه رقابت شده تا بازار را از ما بگیرند.

وی با اشاره به اینکه آفت کرم گلوگاه انار سالیانه بین 250 تا 400 میلیارد تومان به کشاورزان خسارت می‌زند، تصریح کرد: با عقیم‌سازی این حشره‌ها در مرحله شفیره توانستیم تا چهار برابر خسارت را کاهش دهیم به طوریکه این پروژه وارد فاز نیمه صنعتی شده است.

وی عنوان کرد: اخیرا کشور انگلستان نهال انار را در کشور افغانستان توزیع کرده تا به جای کشت خشخاش این نهال را بکارند.

وی ادامه داد: هر چند عدم کشت خشخاش به نفع ما است اما باید مراقب باشیم چراکه دشمنان با اتخاذ چنین برنامه‌هایی همواره به دنبال این هستند تا در محصولاتی که برای ما ارزآوری داشته، وارد عرصه رقابت شوند.

مقیسه با اشاره به فعالیت‌های گسترده و وسیع پژوهشگاه در زمینه دام، طیور و آبزیان، اظهار کرد: بحث تک جنسی کردن ماهیان را در پیش گرفته‌ایم تا بهره‌بردار شاهد افزایش عملکرد باشد.

وی در ادامه به چالش‌های اساسی پیش‌روی بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: خشکی، شوری و انواع بیماری‌های خاکزاد، پایین بودن عملکرد، آفت سن، سرمازدگی، علف‌های هرز، خصوصیات ظاهری نامطلوب و سایر تنش‌های زیستی و غیرزیستی از جمله این چالش‌هاست.

بر روی رفع چالش‌های محصولات زراعی همچون گندم، جو، برنج، سویا، لوبیا، نخود و عدس و محصولات باغی همچون پرتقال، انار، زیتون، پسته، انگور، زودآلو، بادام و سیب کار می‌کنیم.

فرسایش سالیانه 6 تا 33 تن در هکتار خاک در کشور

وی در بخش دیگری با اشاره به اینکه در بخش فرسایش خاک رتبه اول آسیا را داریم، عنوان کرد: در کشور سالیانه بین 6 تن تا 33 تن در هکتار فرستایش خاک رخ می‌دهد به طوریکه تغییر کاربری جنگل‌ها و اراضی کشاورزی و آلوده کردن منابع خاک موجبات فرسایش را فراهم آورده است.

اعلام آمادگی برای همکاری مشترک پژوهشگاه با دانشکده کشاورزی دانشگاه‌ بوعلی‌سینا

وی با بیان اینکه متاسفانه بعضا ذخایر ژنتیکی ما از بین می‌رود که با فناوری هسته‌ای می‌توان آن را اصلاح کرد و اخیرا پیشنهادی از سوی سازمان جنگل‌ها و منابع طبیعی برای این امر داشته‌ایم، تصریح کرد: با ابلاغ اخیر رئیس سازمان انرژی اتمی اعلام آمادگی می‌کنیم با مجموعه دانشکده کشاورزی دانشگاه‌ بوعلی‌سینا همکاری مشترک داشته باشیم و راه برای اجرای پایان‌نامه‌های دانشجویی به صورت مشترک باز است و دانشجویان می‌توانند در قالب طرح‌های پژوهشی یا اولویت‌هایی که نیاز است، کارهای خود را انجام دهند.

وی در خصوص بحران آب و نگرانی متوقف شدن فعالیت‌های کشاورزی گفت: استفاده مجدد از پساب‌ها و حرکت به سمت اصلاح گیاهان با توجه به خشکسالی و شوری خاک از جمله راهکارهایی است استفاده درست و مناسب از منابع آب است.

استفاده بهینه از آب به معنای اجرای سیستم‌های آبیاری نیست

وی تاکید کرد: برخی تصور می‌کنند استفاده بهینه از آب یعنی اجرای سیستم‌های آبیاری بارانی یا قطره‌ای و می‌گویند سریع تسهیلات در این زمینه پرداخت شود تا کشاورز سیستم آبیاری‌اش را اصلاح کند در حالیکه تلفیقی از روش‌های مدیریت خاک اعم از امور خاکوری، پوشش گیاهی، نوع کشت و تناوب‌ها و مدیریت آب حائز اهمیت است.

وی تصریح کرد: نباید تنها به اجرای سیستم‌های بارانی یا قطره‌ای در مزارع اکتفا کرد بلکه مدیریت خاک خود موجب مدیریت مصرف آب می‌شود که با اصلاح ارقام شاهد عمکرد بالا و تولید فراوان محصول خواهیم بود.

انتهای پیام