خاستگاه خیریه، غرب و خاستگاه وقف، اسلام است/ پیشنهاد وقف جمعی

به گزارش خبرنگار مهر، حجت‌الاسلام و المسلمین علی محمدی در هفتمین همایش وقف و رسانه که در سالن همایش‌های سازمان صدا و سیما برگزار شد، گفت: همایش وقف و رسانه برای ارتباط بیشتر این دو مقوله و برای ترویج گفتمان وقف برگزار می شود.

نماینده ولی فقیه در سازمان اوقاف و امور خیریه گفت: در کشورهای اسلامی دولت‌هایی که ضد دین و قرآن بودند وقتی به قدرت رسیدند درصدد از بین بردن موقوفات که پشتوانه دین است برآمدند و در کشور ما نیز در دوران نادرشاه، رضاخان و اصلاحات ارضی این اتفاق تلخ افتاد. وقف در سه دوره حاکمان ظالم و به خصوص در دوره‌های حکومت پهلوی‌ در ذائقه مردم بسیار تلخ و بد معرفی شده است و هنوز اثرات آن نیز ادامه دارد و باید رسانه‌ها این اثر را از بین ببرند و وقف را با ابزار گوناگون در ذائقه مردم شیرین جلوه بدهند.

حجت الاسلام محمدی افزود:‌ نظام جمهوری اسلامی با رهبری امام راحل و پشتیبانی ملت توانست وقف را دوباره احیا کند و بزرگ‌ترین احیاگر و اولین حامی وقف در عصر حاضر امام راحل بودند. امام در سال ۵۷ زمانی که هنوز قانون اساسی و امنیت کامل ایجاد نشده بود به فکر موقوفات بود. پس از صحبت‌های امام(ره) قرار شد تمام اسناد موقوفی که در زمان اصلاحات ارضی به مردم به عنوان سند شخصی داده شد باطل شود و در سال ۶۳ هم این اصل در قانون اساسی نوشته شد.

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه بعد از امام راحل یکی از حامیان اصلی وقف مقام معظم رهبری است، گفت: در بیانات و بعضی از پیام‌ها و استفتائات ایشان به موضوع وقف بسیار پرداخته شده است و ایشان به بیش از ۸۰۰ استفتاء در مورد وقف پاسخ داده‌اند که کتاب آن امروز رونمایی شد.

وی افزود: یکی از معضلاتی که وجود دارد این است که هم اکنون رویکرد مردم به خیریه‌ها بیشتر از وقف است در صورتی که خاستگاه خیریه غرب است و خاستگاه وقف، اسلام است. خیریه با نظر و میل و هوای نفسانی خیر و بازماندگان آن، قابل تبدیل و از بین بردن است ولی وقف را هیچ‌کسی نمی‌تواند از بین ببرد. همچنین وقف جامع تر، کامل‌تر و ماندگارت از خیریه است. یازده قرن پیش زمینی در اصفهان وقف شده است که هم اکنون ۲۸ هکتار از آن در اختیار تأسیسات هسته‌ای در اصفهان است و یا حدود ۱۵ قرن قبل در مدینه نخلستانی وقفی امیرالمؤمنین بنا شد که هم اکنون آن نخلستان باقی است اما کدام یک از خیریه‌ها را سراغ دارید که این قدر قدمت داشته باشد؟

رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه باید وقف را بسیار خوب و زیبا و گوارا به مردم معرفی کرد، گفت:‌ وقف در تمام شئونات زندگی مردم نقش دارد در تهران بیمارستانی داریم که موقوفه است و فرزندان مردم در آنجا به دنیا می‌آیند اما هیچ اشاره‌ای به موقوفه بودن آن نمی‌شود.

حجت الاسلام محمدی گفت: در بعضی از استان‌ها برخی خدمات عالی درمانی که توسط مراکز درمانی وقفی ارائه می‌شود از خدماتی که دولت ارائه می‌کند بیشتر است مانند بیمارستان نمازی در استان فارس اما هیچ اشاره‌‌ای به موقوفه بودن آن نمی‌شود.

وی گفت: ماباید پیام وقف را به نحوی شیرین، خوب و گوارا به مردم برسانیم و باید در هنگام ترویج فرهنگ وقف دقت کنیم که مطالب زیبا و متقن بیان شود و همچنین این مطالب باید به زبان ساده و مردمی مطرح شود. همچنین باید در جامعه فرهنگ‌سازی شود تا مردم با وقف و نیت واقف همراه شوند.

حجت الاسلام محمدی با اشاره به وقف جمعی گفت:‌ شاید در زمان کنونی افراد زیادی نباشند که تمکن مالی زیادی داشته باشند و بتوانند به صورت فردی یک وقف بزرگ انجام دهند آنها می‌توانند به صورت گروهی اقدام به وقف کنند.

نماینده ولی فقیه در سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه هم اکنون ۲۵ درصد کل بیمارستان‌ها و مراکز پزشکی کشور موقوفه است، گفت:‌ هنوز ما موقوفه در این زمینه کم داریم و فقط ۱۱۲۷ موقوفه در زمینه سلامت و درمان به ثبت رسیده است.

وی در خصوص زمینه‌هایی که نیازمند وقف در جامعه امروز است، گفت: در زمینه ترویج فرهنگ قرآنی، در زمینه‌های ازدواج جوانان،‌ اشتغال، حوزه‌های علمیه، رسانه، بهداشت و درمان، محیط زیست، علم و پژوهش و فناوری، کتب مفید و مورد نیاز، حمایت از نخبگان جامعه، کمک به نیازمندان و فقرا و جهاد فی‌سبیل‌الله به وقف نیاز داریم.

محمدی گفت: مسئله دیگری که باید به آن پرداخته شود بحث فرهنگ سازی در جامعه است که مردم با نیت واقف و شرایط وقف همراه باشند. یکی از چالش های ما این است که بعضی می گویند آیا می توان موقوفه را تبدیل به احسن کرد؟ وقف قابل بخشش نیست بلکه ما امانتدار آنیم و این نیازمند فرهنگ سازی است. وقف تابع منافع دولت، ملت یا افراد نیست که هر زمانی خواستیم آن را جابجا کنیم و این امر را باید نهادینه کنیم و یکی از جاهایی که باید آن را نهادینه کرد همین همایش هاست.

نماینده ولی فقیه در سازمان اوقاف و امور خیریه با بیان اینکه باید اعتمادسازی و اطمینان آفرینی برای جامعه ایجاد کرد، گفت: هنوز هم برخی افراد به اوقاف مانند زمان پهلوی نگاه می کنند. این نوع نگاه و نگرش، ظلم به امام راحل و اوقاف است چرا که آن زمان خود دولت موقوفه خوار بود، اما اکنون دولت دارد از موقوفه ها صیانت می کند. اصل و اساس نظام از وقف و نیات واقف حمایت کرده است.

وی در ادامه با ارائه پیشنهادی گفت: ما در مورد وقف جمعی پیشنهادهایی داده ایم که با توجه به تمکن حال جامعه الان مقدور نیست که به صورت فردی بتوانند وقف کنند لذا پیشنهاد وقف جمعی را دادیم که نیازمند توجیه و اطلاع رسانی است، تا این فرهنگ احیا شود.