خبرگزاری فرانسه بررسی کرد: انتخابات ترکیه به آشوب و تنش‌های داخلی دامن خواهد زد؟

خبرگزاری فرانسه در گزارشی به قلم فیلیپ آلفروی از استانبول نوشت مردم ترکیه روز یکشنبه در حالی برای شرکت در انتخابات پارلمانی زودهنگام کشورشان ظرف کمتر از پنج ماه بار دیگر پای صندوق های رای حاضر خواهند شد که کشورشان تحت تاثیر افزایش خشونتهای گروههای افراط گرای مسلح به ویژه داعش، از سر گیری مناقشه کردها و نگرانیهای مرتبط با سیاستهای استبدادی دولت رجب طیب اردوغان با بحران و تنشهای شدیدی روبرو شده است.

رجب طیب اردوغان از سیزده سال بدون تقسیم قدرت در ترکیه اداره امور این کشور را به دست دارد اما انتقادها و اعتراضها به رئیس جمهور اسلامگرای محافظه کار ترکیه در این اواخر افزایش یافته است و این مسئله در انتخابات آتی نقشی تعیین کننده خواهد داشت.

در پی شکست رایزنیها برای تشکیل یک دولت ائتلافی بر پایه نتایج انتخابات پارلمانی ژوئن گذشته در ترکیه، رئیس جمهور اسلامگرا محافظه کار ترکیه تصمیم گرفت برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام را خواستار شود. اردوغان به رغم تمام تماسها، تلاشها و رایزنیهای سیاسی که از نهم ژوئیه انجام داد، موفق نشد یک شورای وزیران جدید تشکیل دهد به همین علت با توجه به اختیاراتی که قانون به وی داده است، تصمیم گرفت بار دیگر برگزاری انتخابات پارلمانی را در کشور خواستار شود.

در حالی که قرار است این انتخابات اول نوامبر برگزار شود، از یک طرف انفجارهای خونین آنکارا اعتراضات موجود به رژیم ترکیه را افزایش داده و از طرف دیگر درگیریهای مسلحانه نیز میان نیروهای امنیتی ترکیه و شورشیان کرد این کشور نیز شدت پیدا کرده است.

همین نگرانیها موجب شده بود در هفته های اخیر زمزمه ها درباره احتمال تعویق زمان برگزاری این انتخابات افزایش یابد اما دولت ترکیه تاکید کرد انتخابات پارلمانی زودهنگام ترکیه که برای اول نوامبر برنامه ریزی شده است به رغم همه مشکلات برگزار خواهد شد. 
هر چند حزب عدالت و توسعه ترکیه به رهبری اردوغان در انتخاباتی که هفتم ژوئن برگزار شد با کسب چهل ممیز شش دهم درصد آرا در صدر قرار گرفت و دویست و پنجاه و هشت کرسی از مجموع پانصد و پنجاه کرسی پارلمان ترکیه را به دست آورد، اما این اکثریت مطلقی را که از زمان به قدرت رسیدن در ترکیه در سال دو هزار و دو در اختیار داشت، در این انتخابات از دست داد. این شکست انتخاباتی به طور موقت هم که شده ناقوس مرگ جاه طلبیهای رجب طیب اردوغان را که در نظر داشت یک  "ابررئیس جمهور " با اختیارات مطلق را به ترکیه تحمیل کند، به صدا درآورده است.

مرد شماره یک ترکیه که ابراز اطمینان کرده است توانایی سازماندهی مجدد و احیای قوای سیاسی خود را دارد مذاکرات برای تشکیل یک دولت ائتلافی در کشورش را متوقف کرد و زمینه را برای برگزاری انتخابات پارلمانی زودهنگام فراهم ساخت.

با این حال نتایج اکثر نظرسنجیهایی که در ترکیه صورت گرفته است حاکی از آن است که حزب رجب طیب اردوغان در این انتخابات نیز ناکامی دیگری را تحمل خواهد کرد و حزب عدالت و توسعه یک بار دیگر مجبور خواهد شد گزینه تشکیل دولت ائتلافی را انتخاب کند.

در عرض فقط پنج ماه فضای سیاسی در ترکیه به طرز عجیبی دگرگون شده است. مناقشه مسلحانه ای که از سال هزار و نهصد و هشتاد و چهار شورشیان حزب کارگران کردستان ترکیه، پ ک ک، را در برابر نیروهای امنیتی و ارتش ترکیه قرار داده بود، تابستان امسال در مناطق جنوب شرقی ترکیه که اکثریت جمعیت آن را کردها تشکیل می دهند، از سر گرفته شد تا روند شکننده صلح که سه سال پیش با امیدهای فراوان شروع شده بود، بار دیگر به خاک سپرده شود.

جنگ داخلی که از چهار سال پیش در سوریه این کشور را در یک باطلاق واقعی فرو برده است، از مرزهای این کشور نیز فراتر رفته و به سرزمینهای ترکیه سرایت کرده است. پس از انفجار خونینی که ژوئیه گذشته در جنوب ترکیه روی داد، یک انفجار انتحاری دیگر توسط دو تن از عناصر افراطی گروه خشن داعش در جریان تظاهرات طرفداران کردها در قلب آنکارا پایتخت این کشور اتفاق افتاد و با گرفتن یکصد و دو قربانی خونین ترین حمله تاریخ ترکیه را رقم زد.

بسیاری از احزاب و گروههای سیاسی مخالف ترکیه دولت رجب طیب اردوغان را به این علت مورد نکوهش قرار دادند که به تامین امنیت تظاهرات کردها و طرفداران آنها توجهی نکرده و با توجه به همین مسئله دو عامل انتحاری توانسته اند تجمع کردها را هدف قرار دهند.
این خشونت ها و ناامنی ها متحدان غربی ترکیه به ویژه اتحادیه اروپا را که در همسایگی ترکیه قرار دارد را بیش از پیش نگران کرده است. اتحادیه اروپا که در ماههای اخیر با هجوم فزاینده آوارگان کشورهای جنگزده به ویژه سوریه روبرو شده است، نگران تشدید ناامنی ها در کشوری است که در حال حاضر نیز به گذرگاه اصلی آوارگان سوری به طرف اروپا تبدیل شده است.

این اوضاع آشفته و هشدار دهنده در کنار تضعیف رشد اقتصادی ترکیه که تاکنون اصلی ترین حربه انتخاباتی رژیم رجب طیب اردوغان محسوب می شد، حزب حاکم را بیش از پیش در تنگنا قرار داده است. ترکیه که یک کشور نوظهور اقتصادی محسوب می شود، از چندی پیش از نظر اقتصادی نیز در بحران به سر می برد چرا که صنعت گردشگری این کشور تحت تاثیر ناامنی ها از رونق افتاده، ارش واحد پول ملی آن در بازار بین المللی به شدت کاهش یافته و رشد اقتصادی این کشور نیز کند شده است.

احمد داود اوغلو نخست وزیر ترکیه که در عین حال ریاست حزب عدالت و توسعه را نیز بر عهده دارد، برای جلب حمایت رای دهندگان ملی گرای ترکیه دو مسئله امنیتی و تمامیت ارضی ترکیه را شعار انتخاباتی خود قرار داده و هشدار داده است که بدون حزب عدالت و توسعه در ترکیه هرج و مرج کشور را فرا خواهد گرفت. احمد داود اوغلو که پنجاه و شش سال دارد و در گذشته به عنوان وزیر امور خارجه ترکیه فعالیت کرده است، یک سال پیش رهبری حزب عدالت و توسعه و همچنین نخست وزیری ترکیه را بر عهده گرفت. 

داود اوغلو روز جمعه در منطقه قونیه که یکی از اصلی ترین پایگاههای محافظه کار وی محسوب می شود، در سخنرانی خود تاکید کرد:  ما به یک دولت قدرتمند نیاز داریم که بتواند از ثبات در کشور حفاظت نماید. حزب عدالت و توسعه ترکیه تنها امید ترکها برای تحقق این خواسته محسوب می شود. 

احمد داود اوغلو همچنین در سخنرانی خود با انتقاد از حزب دموکراتیک خلق ترکیه ( طرفدار کردها) انتقاد کرد و شورشیان حزب کارگران کردستان را همدستان این حزب خواند.

از چند هفته پیش مسئولان جناح مخالف ترکیه مقامات حزب حاکم کشورشان را به خوش خدمتی به افراط گرایان گروه داعش و حرکت در مسیر استبداد متهم می کنند.

کمال قلیچدار اوغلو رئیس حزب جمهوری خلق ترکیه ( سوسیال دموکرات) در سخنرانی خود در منطقه ازمیر در غرب ترکیه تاکید کرد:  برخی ها تلاش می کنند نظام سلطنت را بار دیگر در کشور حکمفرما سازند، ای مردم، اجازه چنین کاری را به آنها ندهید. چهار سال به من قدرت بدهید تا به شما نشان دهم که چگونه می توان یک کشور را بدون فساد و اصراف اداره کرد.

یورش بحث برانگیزی که نیروهای پلیس ترکیه با چراغ سبز دستگاه قضایی این کشور روز جمعه به دفاتر شبکه های تلویزیونی نزدیک به جناح مخالف در ترکیه انجام دادند، نگرانیهای جناح مخالف، سازمانهای غیردولتی و جامعه بین المللی را درباره سرنوشت ترکیه بیش از پیش افزایش داد.
حدود پنجاه رسانه بین المللی از جمله خبرگزاری فرانسه با ارسال نامه ای سرگشاده به رجب طیب اردوغان نگرانی های خود را درباره محدودیت و لطمات احتمالی به آزادی بیان در این کشور ابراز کردند. سردبیران این رسانه ها در نامه ارسالی به اردوغان به وی درباره یک فرهنگ مصونیت از مجازات  هشدار دادند و از این که دولت ترکیه حمله به روزنامه نگاران مستقل را محکوم نمی کند، انتقاد کردند.

درست است که رئیس جمهور ترکیه این بار بر خلاف ژوئن گذشته از تبلیغ آشکار برای حزب خود در انتخابات پارلمانی خودداری کرده است، اما از هر فرصتی برای اعمال نفوذ در این زمینه استفاده کرده است. اردوغان روز پنجشنبه گفت:  اگر ملت ترکیه دولت تک حزبی را انتخاب کند، فکر می کنم که با اینکار زمینه بازگشت ثبات و امنیت را که از دوازده یا سیزده سال پیش به آن عادت کرده بودیم، فراهم خواهد کرد

هر چند احزاب و گروههای سیاسی جناح مخالف ترکیه تمایل خود را به تشکیل یک ائتلاف نشان داده اند، اکثر تحلیلگران سیاسی بعید می دانند که با جناح مخالف ترکیه با داشتن هر ترکیبی، توانایی لازم را برای بازگرداندن ثبات در ترکیه ای که بیش از هر زمان دیگر دچار انشقاق شده است، داشته باشد
علی آیدینتاشباش، تحلیلگر ترک که با شورای روابط خارجی اروپا همکاری می کند، اعلام کرد: محتمل ترین سناریو همان چیزی است که قبلا هم مطرح بود: آشفتگی و اغتشاش بیشتر.

52308