دیپلمات‌ها در هتل، آتش در سوریه

خبرگزاری آسوشیتدپرس با اشاره به نشستی در وین درباره سوریه که روز جمعه برگزار می‌شود، نوشت: "بار دیگر نشستی در یک هتل لوکس، در یک شهر اروپایی، در تاریخ دیپلماتیک جهان برگزار می‌شود که در راستای تلاش‌های بین‌المللی بر احیای طرح صلح در سوریه است."

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) این خبرگزاری آمریکایی افزوده است: «روز جمعه گذشته نیز دیپلمات‌های ارشد آمریکا، روسیه، عربستان سعودی و ترکیه در وین با یکدیگر دیدار کردند تا نظرات و ایده‌های خود را روی میز مذاکرات بگذارند که چگونه می‌توانند مذاکرات سیاسی درباره دوره انتقالی در سوریه را از سر گیرند.

حالا در این نشست جدید کشورهای جدیدی (ایران، عراق، لبنان و مصر) نیز حضور می‌یابند.

با گذشت چند سال از زمان آغاز مذاکرات گاه و بیگاه درباره سوریه، این چهار کشور (آمریکا، روسیه، عربستان سعودی و ترکیه) به همراه برخی بازیگران دیگر منطقه کاملا نظرات متفاوتی درباره اصلی‌ترین مناقشه یعنی آینده بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه با یکدیگر داشته‌اند.

دیپلمات‌ها از شرایط تغییر یافته در سوریه صحبت می‌کنند که در نهایت می‌تواند بحران سوریه را از بن بست خارج کند. آنها اعلام کرده‌اند که امتحان نکردن این وضعیت می‌تواند یک رفتار غیر مسئولانه تلقی شود.

از طرف دیگر، اگر چه پیش از این آنها بارها آنجا بوده‌اند و بارها نشست‌های مختلف بدون نتیجه برگزار کرده‌اند، اما باز هم با توجه به فاجعه‌ای که سوریه دچار آن شده است، باید به راه حل دیپلماتیک اعتبار بخشید.

نشست روز جمعه در پایتخت اتریش تازه‌ترین مرحله از تلاش‌های ناموفق به خصوص پس از نشست ژنو خواهد بود.

اکنون 40 ماه از امضای اعلامیه ژنو می‌گذرد اما تاکنون اقدامی در راستا انجام نگرفته است. این در حالی است که در سوریه در طول این 40 ماه داعش توانست شورشیانی را که در ابتدا مخالف اسد بودند، تحت‌الشعاع خود قرار دهد و "خلافت اسلامی" خود را در شهر رقه در شمال سوریه ایجاد کند. میزان کشته شدگان به بیش از 250 هزار نفر رسیده است و در این میان قدرت‌های جهان به طور خطرناکی در آسمان سوریه به دنبال برتری جویی هستند.

برنامه وزارت دفاع آمریکا برای آموزش و تجهیز شورشیان میانه رو برای مبارزه با داعش شکست خورده است، اکنون شورشیان حمایت شده توسط سیا که می‌خواستند علیه اسد بجنگند، زیر بمب افکن‌های روسیه قرار گرفته‌اند.

با وجود برگزاری چندین کنفرانس بزرگ در سوئیس و چندین نشست کوچک در اروپا و نیویورک، دیپلماتها نتوانسته‌اند بر اساس الزامات این اعلامیه (ژنو) مبنی بر تشکیل دولت انتقالی مورد توافق دو طرف (دولت و مخالفان) حرکت کنند.

توافق دو طرفه فرمولی است که آمریکا و روسیه را از یکدیگر جدا می‌کند اما این اجازه را به آنها می‌دهد که اعلام کنند نشست ژنو موفقیت‌ آمیز بوده است. البته همین مساله باعث بروز بن بست در ایجاد یک دوره انتقالی در سوریه شده است. از یک طرف اسد قبول نمی‌کند که برود و در مقابل مخالفان نیز آن را نمی‌پذیرند.

تلاش‌ها در مونتروی سوئیس در ماه‌های ژانویه و فوریه در سال 2014 شکست خورد، زمانی که هیات سوری از بحث درباره اسد سرباز زد و مخالفان را تروریست معرفی کرد.

در برخی مواقع مقامات آمریکایی با امیدواری اعلام کردند که موقعیت اسد تضعیف شده و مواضع روسیه در برابر اسد نرمتر شده است اما همه این امیدها با ثبات و قاطعیت روسیه در این باره نقش بر آب شد.

در همین حال نتیجه توافق هسته‌ای در ماه ژوئیه در وین (میان ایران و کشورهای 1+5) این امید را در واشنگتن به وجود آورد که می‌توان با تلاش‌های دیپلماتیک به نتایجی در سوریه دست یافت. پس از مدت کمی از حصول توافق هسته‌ای جان کری، وزیر خارجه آمریکا با عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان و سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در قطر درباره اینکه "چه می‌توان کرد" دیدار و گفت‌وگو کرد.

آمریکا، متحدانش مانند عربستان سعودی، ترکیه و بسیاری از کشورهای اروپایی اصرار می‌ورزند که اسد باید برای ایجاد یک دوره انتقالی قابل اعتماد کنار رود. این در حالی است که روسیه و ایران اعلام می‌کنند که این مساله باید توسط مردم سوریه انجام گیرد و خود آنها رهبرانشان را انتخاب کنند؛ البته هنوز آنها به دمشق در بعد نظامی کمک می‌کنند.

کری و لاوروف هفته پیش به صراحت مواضع‌شان را نسبت به اسد اعلام کردند. در حالیکه کری اعلام کرد که دیگران دریافته‌اند که اسد باعث ایجاد مانع برای دستیابی به صلح می‌شود، لاوروف آمریکا و متحدانش را به اتخاذ مواضع خصمانه علیه اسد متهم کرده و تاکید کرد که چه اتفاقی پس از رفتن حاکمان اقتدارگرایی مانند صدام و قذافی افتاده است.

به طور کلی، دستیابی به راه حلی درباره سوریه، حتی اگر اسد اعلام کند که آماده برگزاری انتخابات زودهنگام است باز هم به نظر می‌رسد که همانند شوت از راه دور خواهد بود. با این حال کری مصمم است. وی اعلام کرده به گفت‌وگوها ادامه می‌دهد تا باعث شود که همه طرف‌های اعلامیه ژنو بر مسیری توافق کنند و با همه اختلاف نظرها درباره اسد، به راه حل نهایی دست یابند.»

انتهای پیام