مروری بر فعالیت‌های مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

«مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی» در نیمه دوم مهرماه امسال، 25 سال از عمر پربرکت خود را پشت سر گذاشت و با بهره‌گیری از تجربیات ارزشمند گذشته، بیست و ششمین سال فعالیتش را آغاز کرد.

به گزارش گروه دریافت خبر خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، مروری بر اهداف «مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی» مندرج در اساسنامه این مؤسسه از یک سو و نگاهی به اوضاع کنونی جهان اسلام از سوی دیگر، اهمیت جایگاه آن را در بین دیگر مؤسسات و نهادها آشکارتر می‌سازد و نیاز به گسترش دامنه فعالیت‌های تقریبی این نهاد را به منظور از میان بردن سیاست‌های تفرقه افکنانه و تحقق «وحدت اسلامی»، به اثبات می‌رساند.

به ویژه آن که بنا به گفته «آیت‌الله اراکی» دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، حرکت به سوی وحدت و دعوت به آن، یک تاکتیک و یا یک سیاست مبتنی بر مسائل زمانی نیست، بلکه، یک استراتژی بنیادین است که بخشی از ایدئولوژی اسلام به‌شمار می رود. در واقع مبتنی بر این نگرش است که «مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی» طی بیست و پنج سال گذشته دو مرحله راهبردی از فعالیت‌های خود را با موفقیت به سرانجام رسانده و اینک در مسیر سومین دور از نقش آفرینی‌اش که مهمترین و فراگیرترین مرحله از عملکردش در جهان اسلام بشمار می‌رود، گام برمی‌دارد.

این مجمع در مرحله نخست فعالیتش به «تئوری‌سازی تقریب» مبادرت کرد و با همکاری نهادهای تحقیقاتی وابسته به خود، مجموعه بسیار خوبی را در عرصه تئوری پردازی تهیه و تدوین نمود. بعد از طّی این مرحله بود که، مجمع وارد دومین مرحله راهبردی از فعالیتش یعنی مرحله "گفتمان سازی تقریب" شد. در این مرحله، مجمع به ترویج گفتمان تقریب در سطح جهان اسلام اقدام کرد و با کمک نهادهای تحت پوشش خود و با تلاش‌های بسیار زیاد، موفق شد تا «گفتمان وحدت و تقریب مذاهب» را به گفتمان شایع و رایجی در جهان اسلام تبدیل کند.

و اما ورود به مرحله سوم (کنونی) یعنی مرحله «عملیاتی کردن و میدانی سازی فعالیت‌های تقریبی»، نیازمند تاسیس نهادها و مؤسساتی بود تا ظرفیت‌ها و قابلیت‌های موجود در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را بکارگرفته و ساماندهی‌های لازم را صورت دهد و با جلب همکاری قشرها و صنوف مختلف، فعالیت‌های تقریبی را در تمامی سطوح گسترش بخشد. بنابراین مجمع جهانی تقریب مذاهب در این سومین مرحله از فعالیت‌های راهبردی‌اش، به تاسیس اتحادیه‌هایی همانند: 1- اتحادیه جهانی زنان مسلمان، 2- اتحادیه جهانی علمای مقاومت، 3- اتحادیه جهانی فناوران علوم وتکنولوژی، 4- اتحادیه جهانی دانشگاهیان و فرهنگیان، 5- اتحادیه جهانی احزاب مقاومت، 6- اتحادیه جهانی تجار وبازرگانان مبادرت کرد و به موازات آغاز به کارِ این اتحادیه‌ها، اقدامات دیگری را نیز با هدف عملیاتی کردن و میدانی سازی فعالیت‌های تقریبی صورت داد، چنانکه تاسیس و توسعه مجامع تقریبی در کشورهای اسلامی همانند: لبنان( تجمع علمای مسلمین)، پاکستان (مجلس همبستگی ملی اسلامی – جامعه وحدت اسلامی )، عراق، سوریه ، مصر، اندونزی و مالزی ازجمله این اقدامات بود. البته به طور همزمان، فعالیت‌های تقریبی قابل ملاحظه‌ای هم در دیگر کشورهای جهان (کشورهای غیر اسلامی) همانند: آلمان، انگلیس و سوئد صورت گرفت.

در واقع تاسیس و توسعه این گونه مجامع تقریبی و همچنین تاسیس اتحادیه‌های نامبرده، به معنای فراهم کردن سازوکار لازم جهت رسیدن به اهداف راهبردی «مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی» بود، زیرا که همزمان با سوق دادن این مجمع به عرصه‌های وسیع‌تری از حوزه‌های اجتماعی، امکان تعمیم فعالیت‌های تقریبی را از فضاهای محدود نخبگانی به اعماق جوامع اسلامی، فراهم می‌کرد و با گسترش بخشیدن به دامنه تاثیرگذاری جریان‌های وحدت طلبانه، پیدایش امواجی از کوشش‌های مردمی را با اهداف تقریب مذاهب اسلامی و اتحاد میان پیروان این مذاهب، باعث می‌شد.

با این حال، در مرحله کنونی، «مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی» به موارد برشمرده در بالا، بسنده نکرده و تدابیر و تمهیدات گوناگون دیگری را با هدف عملیاتی کردن و میدانی سازی فعالیت‌های تقریبی‌اش بکار گرفته است: چنانکه در این خصوص، از یک جهت باید به برگزاری جشنواره‌های متعددی همچون: 1- جشنواره رسول مهربانی، 2- جشنواره فاطمی، 3- جشنواره فیلم وحدت اشاره کرد و از طرف دیگر تلاش‌های ارزشمندی را همانند نکوداشت شخصیت‌های هنری و یا تاسیس سازمان خیریه اسلامی (سخا)، مورد توجه قرار داد. افزون بر این اقدامات، تشکیل «کمیته مساعی حمیده» (که متشکل بیش از40شخصیت بزرگ اسلامی است و هدف آن میانجی‌گری و تلاش برای حل و یا از بین بردن اختلافات میان اهل سنت و شیعیان یک منطقه است) و گسترش فعالیت‌های آن، از جمله دیگر اقدامات مجمع در سومین مرحله از فعالیت‌هایش بشمار می‌رود.

به هر ترتیب «مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی» در حالی بیست وششمین سال فعالیت‌ش را آغاز می‌کند که تا حد ممکن، «همکاری و همدلی نخبگان جهان اسلام بویژه اندیشمندان حوزه و دانشگاه: را جلب کرده و به ترسیم چشم انداز دقیق‌تری از روند تشکیل «امت واحد اسلامی» و ایجاد پایه‌های آن که از اصلی‌ترین مطالبات مقام معظم رهبری (در حکم انتصاب آیت الله

اراکی) بشمار می‌آید، نزدیک‌تر شده است. با این حال، مجمع درصدد است تا به منظور پاسخگویی کامل‌تر به مطالبات رهبری و تحقق هرچه سریع‌تر اهداف این مرحله از فعالیت‌هایش، زیرساخت‌های لازم را تکمیل کند و با پیگیری‌های گسترده‌تر، در جهت تشکیل «اتحادیه کشورهای اسلامی» گام بردارد. تلاشی که براساس رهنمودهای رهبرمعظم انقلاب، مبتنی بر راهبرد «دیپلماسی عمومی» است و گسترش دانشگاه مذاهب اسلامی و یا فراخواندن نهادهای رسانه‌ای برای همکاری در این مرحله، از دیگر لوازم آن بشمار می‌رود. همچنان که در این مرحله کوشش خواهد شد تا نشست‌های سالانه کنفرانس وحدت اسلامی در عرصه عملیاتی نیز فعال‌تر شود و تغییراتی متناسب با این مرحله در مباحثی که در این کنفرانس مطرح می‌شود به وجود آید.

آیت‌الله اراکی در گفت‌وگو با نشریه «امت واحده» گفت: «به هرحال در فاز جدیدی که امروز وارد شده‌ایم، همه اقشارجامعه تحت پوشش فعالیت‌های تقریب قرار گرفته‌اند و گفتمان تقریب امروز در حال گسترش میان اقشار جامعه است. برنامه‌هایی که امروز ما طراحی می‌کنیم، برنامه‌هایی است که برای همه اقشار به تناسب شرایط آن قشر تهیه می‌شود و امروز مسأله‌ای که در گذشته بود که بیشتر، عالمان دینی مسأله تقریب را پیگیری کند، دیگر این گونه نیست. امروزه دیگر همه اقشار به تناسب وظایف و امکانات به تناسب نوع فعالیتشان در این جهاد تقریب فعالیت دارند.»

انتهای پیام