سفیر ایران در یونان: جلوگیری از کمک‌رسانی به داعش مانع کوچ اجباری پناه‌جویان می‌شود

از سفر نخست وزیر و وزیر خارجه یونان به تهران تا قبل از پایان سال جاری خبر می‌دهد و به بررسی روابط ایران با دروازه بالکان از گذشته تا امروز می پردازد.

سفیر کشورمان در آتن، یونان را از نظر نظامی کشوری قوی می‌داند که در مقام دوم اعضای ناتو از نظر هزینه‌های نظامی قرار دارد.

به گفته وی با توجه به دگرگونی و تحولات جدید و با اندکی تسامح در دو پایتخت (با تغییر دولت‌ها در هر دو کشور) مناسبات در همه زمینه‌ها و نه تنها در زمینه سیاسی بلکه برمبنای روابط محترمانه و صحیحی که همیشه وجود داشته و گسترش خواهد یافت . صرف نظر از خرید نفت، میزان مبادلات دو کشور ناچیز است یکی از علت های اصلی آن هم عدم آگاهی از امکانات یکدیگر است.

بهنام بهروز در گفت‌وگو باخبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، به بررسی روابط تهران و آتن پس از برجام و آینده تعاملات دو کشور پرداخت.

جایگاه فعلی یونان در عرصه بین‌الملل را چطور ارزیابی می‌کنید؟

اگر جایگاه کشورها بر مبنای موقعیت ژئواستراتژیک ، ژئواکونومیک ، قدرت اقتصادی و نظامی تعیین شود می‌توان گفت یونان دروازه بالکان و با اندکی آسان‌گیری در جنوب و شرق اروپا و در کنار دریای مدیترانه و اژه واقع است .

شاید طول سواحل هیچ کشوری به اندازه سواحل یونان با جزایر بی شمارش نباشد . به خاورمیانه بسیار نزدیک است . کوهستانی و بعضی مناطق آن ویژگی های سرزمینی مشابهی با استان های غربی ما دارد .

یونان عضو ناتو ، اتحادیه اروپا و حوزه پولی یورو، با همه امتیازات و محدودیت هایی است که عضویت در چنین سازمانهایی به دنبال دارد . صنایع " به روز" مشخصی در سطح نخست بین المللی جز کشتی سازی و صنایع مربوط به حمل و نقل دریایی ندارد . با این همه در زمینه‌های دیگر صنعتی هرچند نه در سطح قدرت‌های درجه اول جهانی یا اروپایی ، ولی از سایر کشورها چه اروپایی و چه آسیایی هم عقب تر نیست.

یونان از لحاظ نظامی کشوری ضعیف نیست و در مقام دوم اعضای ناتو از نظر هزینه های نظامی قرار دارد و سالهاست که با ترکیه بر سر آب های ساحلی ختلافات بسیاری دارند هرچند که هر دو عضو ناتو هم هستند .

همچنین از نظر اقتصادی نیز، مشکلات و ورشکستگی این کشور مدتهاست تیتر اول روزنامه هاست بخشی از مشکلات اقتصادی آنها ، با سایرکشورهای جنوب و مدیترانه ای اروپا مثل پرتغال ، اسپانیا ، ایتالیا و . . . مشترک است و همه در درجاتی متفاوت مشکلاتی مشابه دارند که به نظر بسیاری از متخصصان علوم انسانی ناشی از تفاوت های مذهبی کشورها یا مثل آلمان یا شمال اروپا با کشورهای کاتولیک، آب و هوا و شرایط اقلیمی و . . . است.

دلیل عمده مشکلات یونان به چه مسائلی بازمی‌گردد؟

به نظر صاحب‌نظران یونانی بسیاری از مشکلات به ویژه در یونان به دلیل سوء مدیریت رهبران کشور، به خصوص پس از عضویت یونان در اتحادیه اروپا است . به عنوان فردی که طی سه سال و نیم گذشته ناظر بودم باید بگویم در حال حاضر و در 20-15 سال آینده انبوهی از مشکلات در یونان وجود خواهد داشت که قطعا بر موقعیت این کشور و نحوه رفتارهای آنها در مناسبات بین‌المللی موثر خواهد بود.

مختصر این که یونان به عنوان عضو ناتو و اتحادیه اروپا ، با توجه به موقعیت جغرافیایی‌اش همیشه در مناسبات بین‌المللی از نظر سیاسی ، اقتصادی و نظامی جایگاهی مشخص داشته و خواهد داشت، اما سئوال اصلی این است که آتن چطور بخواهد و یا بتواند همزمان از امکانات و محدودیت هایش باتوجه به شرایط اقتصادی که در آن قرار دارد استفاده کند که مطالعه و تعقیب این موضوع وظیفه هر سفارت خانه است .

از سوی دیگر انتخاب اولین دولت چپ گرا پس از جنگ جهانی در یونان از یک سو و مشاهده نشانه های جدید در فرموله شدن سیاست خارجی این کشور که می تواند به معنای فاصله گیری از سیاست های همیشگی باشد را از سوی دیگر شاید بتوان دلایلی دانست که شاید به واسطه این دگرگونی ها بتوانیم حتی در جایگاه یونان و در مناسبات بین المللی شاهد تغییراتی باشیم .

روابط تهران_آتن طی سال‌های گذشته چطور بوده است؟

روابط دو کشور همیشه دوستانه و خالی از تشنج بوده است. شاید یکی از اصلی ترین دلایل آن را بتوان تاریخ دیرینه روابط بیش از دو هزار ساله دو کشور دانست. اگرچه دو کشور حدود 5 قرن قبل از میلاد مسیح با هم جنگیده و پایتخت های یکدیگر را هم آتش زده‌اند اما نوعی شناخت مبهم همراه با احترام ، علاقه و حتی کنجکاوی در طول سده ها و حتی هزاره ها همچنان در بین مردم دو کشور وجود داشته و دارد.

به عبارت دیگر مردم کوچه و بازار در هر دو کشور چیزی از یکدیگر می‌دانند و هرچه می دانند باعث برانگیختن حس و فکر منفی از آنها نمی شود و بر همین مبنا هم روابط شکل گرفته است . هر دو کشور اگر به دلایل متفاوت و گوناگون هیچ وقت روابط ویژه نداشته‌اند ، اما هیچ گاه شاهد مشکلی در روابط نبوده اند و به عبارت دیگر ایران و یونان تا آنجا که منافع ملی و اصول اعتقادی شان اجازه می‌داده ، علایق ، ملاحظات و نگرانی‌های یک دیگر را در هر زمینه‌ای در برخوردها و موضع‌گیری‌ها در نظر داشته‌اند.

در خلاصه ترین شکل و با توجه به اینکه منافع ملی دو کشور هیچ وقت به طور مستقیم و مشخص با یکدیگر در تضاد قرار نگرفته به طور کلی می‌توان روابط را به دور از تشنج و مشکل دانست. اما روابط سیاسی خوب، زمینه ساز روابط اقتصادی – تجاری گسترده – بدلایل مختلف – نشده است، یعنی صرف نظر از خرید نفت، میزان مبادلات دوکشور ناچیز است یکی از علت های اصلی آن هم عدم آگاهی از امکانات یکدیگر است.

علاوه بر این به نظر می‌رسد تعداد یونانی هایی که می دانند به جز نفت و محصولات پتروشیمی کدام یک از احتیاجات آنها قابل تامین از ایران است بسیار بسیار اندک باشد و در این زمینه هم تفاوتی بین بخش خصوصی و دولتی وجود ندارد. در همان حال در ایران هم کسی خبر ندارد که به جز زیتون و روغن زیتون چه چیز می تواند با کیفیت و قیمت رقابتی از یونان تامین شود و همین عدم شناخت دلیل اصلی این واقعیت است که روابط سیاسی محترمانه «صحیح» و خالی از تشنج دو کشور ، تاثیر مشخص و مثبتی برمناسبات اقتصادی و مبادلات بازرگانی در طول سالیان گذشته نداشته است.

روابط دو کشور فارغ از لفاظی و جمله پردازی و بازگشت به تاریخ می تواند از خوب تا عالی تغییرکند ، خلاصه ترین توضیح چنین است .

در مورد روابط در سطح دولت‌ها هم می توان اینطور گفت که با توجه به دگرگونی و تحولات جدید و با اندکی تسامح در دو پایتخت (با تغییر دولت ها در هر دو کشور) مناسبات در همه زمینه ها و نه تنها در زمینه سیاسی بلکه برمبنای روابط محترمانه و صحیحی که همیشه وجود داشته و به آن اشاره شد گسترش خواهد یافت .

باید توجه کرد که وضعیت و موقعیت جدید ما در مناسبات بین المللی و به رسمیت شناخته شدن ناگزیر واقعیت حضور ایران مستقل و باورمند به اصول اعلام شده اش در ابتدای انقلاب اسلامی است. وضعیت و موقعیت جدید ایران باید برای فعال تر شدن همه کشورها در تهران به عنوان اصلی واقعی و عمومی در روابط جدید با هر کشوری ملحوظ شود. اما بررسی آخرین تحولات در هر کشور به شناخت میزان انتظارات و شناخت زمینه های مشخص برای کار متمرکز جهت برآورده شدن این انتظارات (سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، علمی و . . . بخش دولتی یا خصوصی و در کدام شاخه و محلی) کمک می‌کند.

برای گسترش مناسبات اقتصادی با یونان نباید فقط بر ورشکستگی این کشور تاکید کرد؛ چرا که این موضوع گمراه کننده است . اینکه دولت یونان و نه الزاما قسمت بین المللی شده بخش خصوصی آن که سهام آنها در بورس‌هایی نظیر نیویورک و لندن هر روزه هر لحظه معامله می‌شوند گرفتار مشکلات عمده است شکی نیست. من هم معنا و تعریف ورشکستگی دولت‌ها را هم فراتر از عناوین روزنامه ای مطرح نمی کنم.