آفتاب

"جشن هفتاد سالگی فرزند صلح در دل جنگ"

"جشن هفتاد سالگی فرزند صلح در دل جنگ"

هفتاد سال می‌گذرد. اکنون پیر جاافتاده‌ای برای خود شده و حافظه‌اش سرشار از خاطراتی دردناک به قدمت بیش از نیم‌قرن است.

وقتی در بحبوحه ترس وقوع جنگ جهانی سوم در بستر رویای تامین صلح و امنیت متولد شد، نمی‌دانست که در جشن تولد هفتاد سالگی‌اش، فلسطینیان همچنان برای احقاق حقوق خود با صهیونیست‌ها می‌جنگند، افغانستان به مامنی برای القاعده‌ و طالبان تبدیل شده است، سوریه هر روز بیشتر در گرداب آتش و خون فرو می‌رود، کودکان، زنان و مردان بسیاری برای گریز از جنگ و خونریزی خانه خود را رها کرده‌اند و به دنبال پناهگاهی در آن سوی مرزها با سیم خاردار و گاز اشک‌آور کلنجار می‌روند و هزاران بحران و چالش دیگر پیش روی اوست که از حل و فصل آنها ناتوان است.

البته نادیده گرفتن تلاش‌های این پیر عاجز نیز به دور از انصاف است. او با وجود تمام ناملایمات خودساخته بشر امروزی توانسته گام‌هایی هم در جهت تامین صلح و امنیت بردارد .

سازمان ملل متحد که روزی برای «امنیت و صلح» تاسیس شد، امروز در میانه آتش و جنگ در گوشه و کنار جهان، هفتاد سالگی‌اش را جشن می‌گیرد.

به گزارش خبرنگار بین‌الملل ایسنا، آنچه در ادامه می‌خوانید، تاریخچه و ساختار این سازمان به مناسب هفتادمین سالگرد تاسیس آن است که دفتر سازمان ملل در تهران آن را منتشر کرده است.

تاریخچه ملل متحد

نمایندگان 50 کشور در سال 1945 در کنفرانس ملل متحد درباره سازمان بین المللی درسانفرانسیسکو دیدار کردند تا منشور ملل متحد را تدوین کنند. سازمان ملل متحد در 24 اکتبر 1945 به وسیله 51 کشور از جمله ایران تاسیس شد که در حال حاضر 193 کشور عضو آن هستند.

منشور ملل متحد

منشور، سند تشکیل دهنده سازمان ملل متحد است که حقوق و تعهدات کشورهای عضو را تعیین و ارکان و شیوه کار ملل متحد را مشخص می کند. منشور به عنوان معاهده ای بین المللی، اصول عمده روابط بین الملل را از برابری حاکمیت کشورها گرفته تا جلوگیری از استفاده از زور در روابط بین المللی تدوین می نماید. منشور ملل متحد در 26 ژوئن 1945 در سانفرانسیسکو به امضای نمایندگان 50 کشور موسس رسید. لهستان که در کنفرانس نماینده نداشت، کمی بعد آن را امضا کرد و یکی از 51 کشورعضو اولیه شد.

براساس منشور، سازمان ملل متحد چهار هدف اصلی دارد:

1. حفظ صلح و امنیت بین المللی؛

2. توسعه روابط دوستانه بین ملل؛

3. همکاری در حل مشکلات بین المللی و ارتقای احترام به حقوق بشر؛

4. مرکزی برای هماهنگ کردن اقدامات ملل

اعلامیه جهانی حقوق بشر:

اعلامیه جهانی حقوق بشر، پس از جنگ جهانی دوم به وسیله مجمع عمومی سازمان ملل متحد در 10 دسامبر 1948 به تصویب رسید. در منشور ملل متحد هفت بار به "حقوق بشر" اشاره شده است.

ارتقاء و حمایت از حقوق بشر، هدف کلیدی واصل هدایت کننده ملل متحد است. در سال 1948، این اعلامیه جهانی، حقوق بشررا به قلمرو حقوق بین الملل وارد کرد. از آن پس، این سازمان از طریق روش های قانونی و فعالیت های مرتبط، به حمایت از حقوق بشر پرداخته است.

مصطفی عدل، حقوقدان و سیاست مدارا ایرانی، با سمت ریاست هیئت نمایندگی ایران در کنفرانس سانفرانسیسکو، منشور ملل متحد را در تاریخ 26 ژوئن سال 1945 امضا کرد

عضویت

تمامی ملت های دوستدار صلح که تعهدات منشور را می پذیرند، همچنین مایل و قادر به اجرای این تعهدات هستند، می توانند به عضویت سازمان ملل متحد در آیند. مجمع عمومی کشورهای جدید را به توصیه شورای امنیت به عضویت می پذیرد.

زبان های رسمی

بر اساس منشور، زبان های رسمی سازمان ملل متحد انگلیسی، فرانسوی، روسی، چینی، اسپانیایی و عربی است. زبان های کاری در دبیرخانه ملل متحد انگلیسی و فرانسوی است.

مقرسازمان ملل متحد در نیویورک

ارکان اصلی ملل متحد

منشورملل متحد، شش رکن اصلی سازمان ملل متحد را به شرح زیر تعیین کرده است:

مجمع عمومی

شورای امنیت

شورای اقتصادی و اجتماعی

دبیرخانه

دیوان بین المللی دادگستری

شورای قیمومت

مجمع عمومی

رکن مشورتی اصلی سازمان ملل متحد است یا به گفته ای ”پارلمان ملت ها“ است که از نمایندگان تمامی کشورهای عضو تشکیل شده که هر یک از آنان دارای یک رای است. تصمیم گیری درباره مسائل مهم مانند صلح و امنیت، پذیرش اعضای جدید و مسائل بودجه، نیازمند دو سوم آرا است. تصمیم گیری درباره موضوعات دیگر با اکثریت انجام می شود. مجمع، جلسه عادی سالانه خود را از سپتامبر تا دسامبر برگزار می کند اما درصورت نیاز، ممکن است جلسات خود را ادامه دهد، جلسه ویژه یا جلسه ویژه اضطراری بر اساس موضوع مورد نظربرگزار نماید وهنگامی که مجمع جلساتی برگزار نمی کند، وظایف آن به وسیله شش کمیته اصلی دنبال می شود.

مجمع عمومی سازمان ملل متحد در حین رای گیری

شورای امنیت

بر اساس منشور، مسئولیت اصلی در زمینه حفظ صلح و امنیت بین المللی را بر عهده دارد. شورا دارای 15 عضو است: پنج عضو دائمی شامل چین، فرانسه، فدراسیون روسیه، انگلستان و ایالات متحده آمریکا و 10 عضو غیر دائم که از سوی مجمع عمومی برای دوره ای دو ساله انتخاب می شوند. تصمیم ها درباره روال کار و آئین نامه ها با رای مثبت حداقل 9 عضو از 15 عضو اتخاذ می گردد. تصمیم ها درباره مسائل اساسی نیازمند 9 رای بدون حتی یک رای منفی یا "حق وتو" از جانب هر یک از پنج عضو دائمی است.

شورا می تواند اقداماتی برای به اجرا درآوردن تصمیم های خود مانند تحریم های اقتصادی، ممنوعیت تجارت اسلحه و حتی استفاده از ”تمامی ابزارهای مورد نیاز“ شامل عملیات نظامی مشترک، انجام دهد.

شورای امنیت در تاریخ 20 جولای 2015، قطعنامه 2231 در مورد توافق هسته ای با جمهوری اسلامی ایران را تصویب کرد

شورای اقتصادی و اجتماعی

منشور این شورا را به عنوان رکن اصلی برای هماهنگ کردن اقدامات اقتصادی و اجتماعی مریوط به سازمان ملل متحد و کارگزاری ها و نهاد های تخصصی، معروف به خانواده ملل متحد تشکیل داد. شورای اقتصادی واجتماعی زیر نظر مجمع عمومی نقش کلیدی در جلب هماهنگی بین المللی برای توسعه دارد.این شورا 54 عضو دارد که طی دوره های سه ساله کار می کنند. رای گیری در شورا با اکثریت ساده است وهر عضو یک رای دارد. شورای اقتصادی و اجتماعی از نهادهای فرعی تشکیل می شود که بر موضوعاتی مانند توسعه اجتماعی، موقعیت زنان، پیشگیری از جرم، مبارزه با مواد مخدر و حفظ محیط زیست تاکید دارد.پنج کمیسیون منطقه ای تحت نظارت شورای اقتصادی واجتماعی، توسعه وهمکاری اقتصادی را ارتقا می دهند.

سالن شورای اقتصادی و اجتماعی، هدیه ای از سوئد که در سال 2013 بازسازی شد

دیوان بین المللی دادگستری

این دیوان که رکن اصلی قضایی سازمان ملل متحد است، درشهر لاهه هلند قرار دارد. این دیوان اختلاف های حقوقی بین کشورها را حل می کند و به سازمان ملل متحد و کارگزاری های تخصصی آن نظر مشورتی ارائه می دهد. دیوان از 15 قاضی تشکیل شده که به وسیله مجمع عمومی و شورای امنیت بر مبنای صلاحیتشان انتخاب می شوند. دوره خدمت قضات دیوان 9 سال است که می توانند دو بار انتخاب شوند و درباره دعاوی بین کشورها تصمیم گیری کنند.

حضور دردعاوی دیوان از سوی دولت ها به گونه ای داوطلبانه انجام می شود، اما چنانچه دولتی با حضور خود اعلام موافقت کند، موظف است تصمیمات دیوان را بپذیرد. دیوان همچنین در صورت درخواست ارکان ملل متحد آرای مشورتی ارائه می دهد.

شورای قیمومت

این شورا در سال 1945 بر اساس منشور تشکیل شد تا بر کار 11 سرزمین قیمومتی که تحت اداره 7 کشورعضو سازمان ملل متحد قرار داشتند، نظارت بین المللی به عمل آورد واطمینان حاصل کند گام های کافی برای آماده سازی این سرزمین ها در مسیر حکومت بر خود یا استقلال برداشته شود. تمامی سرزمین های تحت قیمومت تا 1994 به عنوان کشورهای جداگانه یا از راه پیوستن به کشورهای مستقل همسایه به خود مختاری یا استقلال دست یافتند. آخرین مورد از این سرزمین ها، سرزمین تحت قیمومت در جزایر اقیانوس آرام (پالائو) بود که یکصد و هشتاد و پنجمین عضو سازمان ملل متحد شد.

در حال حاضر شورای قیمومت متشکل از 5 عضو دائم شورای امنیت است که هرگاه لازم باشد، جلساتی برگزار می کند.

دبیرخانه

دبیرخانه متشکل از کارکنانی با ملیت های گوناگون است که در محل های کار خود در سراسر جهان مشغول انجام وظیفه هستند. دبیرخانه، امور اداری و کارهای روزمره سازمان ملل متحد را مطابق دستورات ارکان سازمان به اجرا در می آورد. دبیرخانه به سایر رکن های اصلی سازمان خدمت می کند و برنامه ها و سیاست های تعیین شده به وسیله آن ها را به اجرا در می آورد. پاره ای از وظایف دبیرخانه از اداره عملیات حفظ صلح تا میانجی گری در دعاوی بین المللی و از بررسی سیر امور اقتصادی واجتماعی تا تدارک مطالعات در باره حقوق بشر و توسعه پایدار را در بر می گیرد. کارمندان دبیرخانه همچنین رسانه های ارتباط جمعی دنیا را درباره فعالیت های سازمان ملل آگاه می کنند و کنفرانس های بین المللی در باره موضوعاتی برگزار می نمایند که در سراسر جهان مورد توجه است. در راس دبیرخانه، دبیرکل قرار دارد که به وسیله مجمع عمومی به پیشنهاد شورای امنیت برای دوره های 5 ساله قابل تمدید منصوب می شود. هر چند در منشور ملل متحد تصریح نشده، دبیرکل ها معمولاً به نوبت از هر قاره به گونه ای چرخشی انتخاب می شوند.

تصویری از سالن کنفرانس دبیرخانه که بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل در حال سخنرانی است

فعالیت های اصلی سازمان ملل متحد در ایران:

سازمان ملل متحد در ایران دردوزمینه توسعه وامورانساندوستانه فعالیت می کند.

- سازمان ملل متحد در ایران درزمینه توسعه بر5 اولویت تمرکز دارد که از ابتدا به وسیله دولت جمهوری اسلامی ایران مشخص شده اند، این فعالیت که با عنوان چهارچوب حمایتی توسعه ملل متحد شناخته می شود به شرح زیراست:

● کاهش فقر

● بهداشت

● مدیریت محیط زیست پایدار

●مدیریت و کاهش خطر بلایای طبیعی

● پیشگیری و کنترل مواد مخدر

گفتنی است، جمهوری اسلامی ایران یکی از 51 کشورعضو موسس سازمان ملل متحد بوده است.

سازمان ملل از سال 1329 در ایران حضور داشته و 18 کارگزاری این سازمان بین المللی در کشورمان مشغول فعالیت هستند.

انتهای پیام

کد N1002972

وبگردی