گزارش فرانس‌پرس از لغو تحریم‌ها در روز تصویب برجام

آمریکا روز یکشنبه به طور رسمی مراحل اولیه لغو تحریم ها علیه ایران را آغاز کرد که این اقدام، در واقع نخستین گام در جهت به عینیت رسیدن توافق هسته ای است که چهاردهم ژوییه میان ایران و قدرت های جهانی به امضا رسید.

یکشنبه که روز «تصویب برجام» نامگذاری شده، پایان دوره نود روزه ای است که پس از رای شورای امنیت سازمان ملل به قطعنامه ای که این پیمان دیپلماتیک را تایید کرد، می گذرد.

ایران باید کار برچیدن بخش بزرگی از زیرساخت های هسته ای خود را آغاز کند، فرآیندی که ماهها به درازا خواهد کشید و در پایان آن، تحریم های غرب علیه این کشور به طور کامل لغو می شوند.

اما باراک اوباما رییس جمهور آمریکا از همین یکشنبه به دولت خود دستور داد با اقداماتی نظیر انتشار متن قوانینی که بر اساس آنها تحریم های گوناگون نفتی و معاملات تجاری با ایران به حال تعلیق در می آیند، خود را برای لغو تحریم ها آماده کند.
اتحادیه اروپا هم باید اقداماتی مشابه آمریکا در این زمینه انجام دهد.

جان کری وزیر امور خارجه آمریکا، این روز را نخستین گام مهم و حیاتی در فرآیندی عنوان کرد که قرار است برنامه هسته ای ایران طی آن، صرفا صلح آمیز بشود.

در عین حال، فرانک والتر اشتاین مایر وزیر امور خارجه آلمان که به ایران سفر کرده است، ضمن ابراز خرسندی از اعتمادی که به این کشور شده است، خاطر نشان کرد «حال باید دید آیا ایران می خواهد نشان دهد به الزامات خود پایبند است یا خیر.»

یک مقام بلندپایه آمریکایی روز شنبه گفت «دستوراتی که اوباما روز یکشنبه اعلام می کند، در واقع نشان از قاطعیت آمریکا در عمل به تعهداتش دارد؛ این دستورات به این دلیل صادر و منتشر می شوند که همه درباره چیزهایی که قرار است لغو شوند، مطلع شوند.»

اما یک مقام دیگر آمریکا به شرکت هایی که قصد دارند دوباره با ایران وارد معاملات شوند هشدار داد و گفت «هنوز هیچ تحریمی لغو نشده است؛ زمان لغو قطعی این تحریم ها به سرعت ایرانی ها در اجرای سهم خود در این قرارداد بستگی دارد که دستکم دو ماه برآورد می شود.»

سومین مقام آمریکایی نیز گفت «این مسئله برای ما خیلی اهمیت دارد که آنها (ایرانی ها) بیش از آنکه این کار را سریع انجام دهند، به درستی آن را به سرانجام برسانند.»

البته ایرانی ها تمایل دارند با سرعت هر چه تمامتر این کار انجام شود تا بتوانند میلیاردها دلار سرمایه های مسدود شده خود را در بانک های خارجی بازپس بگیرند و روحی تازه در اقتصاد تقریبا فلج خود بدمند.

ایران نیز به نوبه خود در همین روز یکشنبه به آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرد پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای را ، همان طور که پیش بینی شده است، اجرا خواهد کرد. از زمان امضای توافق هسته ای در 14 ژوییه در ژنو، همه طرف ها به الزامات خود عمل کرده اند.

اوباما موفق شد مانع از آن شود که کنگره آمریکا، تحت کنترل جمهوری خواهان، در اجرای این توافق اختلال ایجاد کنند.

پارلمان ایران و سپس شورای نگهبان طی روزهای سه شنبه و چهارشنبه و به رغم مخالفت محافظه کاران، این توافق را تایید کردند.

آژانس هم گفت اطلاعاتی را که برای تدوین گزارش خود درمورد ابعاد احتمالا نظامی برنامه هسته ای ایران در گذشته نیاز دارد، بدون هیچ تاخیری به دست آورده است.
آزمایش موشکی ایران در یازدهم اکتبر، خشم آمریکایی ها را در پی داشت اما واشنگتن گفت این اقدام، نقض توافق هسته ای نیست بلکه فقط، یک قطعنامه دیگر سازمان ملل را نقض می کند.

ایرانی ها کار زیادی در پیش دارند. قرار است دو سوم سانتریفوژهای ایران از چرخه خارج شوند. راکتور آب سنگین اراک نیز قرار است به گونه ای بازسازی شود که نتواند پلوتونیوم با کیفیت نظامی تولید کند. در اجرای این طرح، قطعا چین نقشی به سزا برعهده خواهد داشت.
ایران همچنین باید میزان ذخیره اورانیوم با غنای پایین خود را که در حال حاضر ده تن است، طی پانزده سال به سیصد کیلوگرم برساند و این کار را باید با فروش بخشی از این سوخت هسته ای به روسیه انجام دهد.

یک گام مهم دیگر، انتشار گزارش آژانس در پانزدهم دسامبر در مورد بعد احتمالا نظامی برنامه هسته ای گذشته ایران است اما مقامات آمریکایی می گویند لغو کامل تحریم ها به انتشار این گزارش بستگی ندارد.

به گفته یک مقام آمریکایی، برای هماهنگ شدن اقدامات گوناگون در این فرآیند پیچیده، کمیسیون مشترکی از نمایندگان کشورهای امضا کننده توافق یعنی ایران، پنج عضو دائم شورای امنیت (چین، آمریکا، فرانسه، انگلیس و روسیه) و نیز آلمان، روز دوشنبه نشستی سه ساعته در وین برگزار خواهد کرد.

جان کری گفت تام شنون مشاور وی و استیو مال، هماهنگ کننده اجرای توافق، به نمایندگی از آمریکا در این نشست شرکت خواهند کرد.

5252