رییس موسسه تحقیقات استراتژیک روسیه: ایران شریک واقعی ما در منطقه است

رییس موسسه تحقیقات استراتژیک روسیه اظهار کرد: معتقدیم به لحاظ کارشناسی مدیریت کلان روسیه باید به اهمیت ایران قدرتمند و با ثبات پی ببرد چرا که کشوری در این منطقه از لبنان تا هند جز ایران وجود ندارد که روسیه بخواهد با آن همکاری استراتژیک داشته باشد و اساسا ما انتخاب دیگری نداریم.

به گزارش خبرنگار سیاسی خارجی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) لئونید رشتنیکوف، رییس موسسه تحقیقات استراتژیک روسیه در نشستی به میزبانی شورای راهبردی روابط خارجی که عصر روز یکشنبه در محل این شورا برگزار شد، اظهار کرد: روسیه در حال حاضر زمان سخت و دشواری را طی می‌کند. تهاجم حساب شده‌ای از طرف آمریکا به متحدان روسیه صورت گرفته است. در واشنگتن و بروکسل متوجه این امر شدند که روسیه به تدریج در حال بازسازی قدرت خود است و پس از مدت زمانی که روسیه بحران‌های اقتصادی و سیاسی را پشت سر گذاشت مشاهده کردند که مسکو سیاست جدیدی را برای خود در پیش گرفته است که مستقل و مبتنی بر حفظ و دفاع از منافع ملی‌اش است و باید تاکید کنم که پیگیری چنین سیاستی بسیار دشوار بوده است.

وی ادامه داد:‌ بعد از فروپاشی شوروی بحران‌ها آغاز شد. بحران فروپاشی و بروز مسایل اقتصادی و مالی یکی از این بحران‌ها بود که 15 الی 20 سال پس از فروپاشی روسیه را به خود مشغول داشت و ظرف 6 الی 7 سال گذشته روسیه سیاست جدیدی را به نمایش گذاشت و همین امر باعث شد تا هجوم همه جانبه‌ای به کشور ما صورت گیرد. این تلاش‌ها در آسیای میانه و قفقاز به وقوع پیوست و خطرناک‌ترین آن‌ها در اوکراین بود.

رییس موسسه تحقیقات استراتژیک روسیه که ارتباط مستقیم با کرملین و ریاست جمهوری روسیه دارد با بیان اینکه قفقاز و آسیای میانه تفاوت‌هایی با روسیه دارند اما اوکراین همان روسیه است گفت: من خودم اوکراینی هستم و در آن‌جا بوده‌ام و آن قدر با اوکراینی‌ها در هم تنیده هستیم که جدا کردن‌مان از یکدیگر سخت است. ضربه ای که از سوی کشورهای دیگر به ما وارد شد قوی بود. اگر به نقشه جغرافیا نگاه کنید می‌بینید که اوکراین به مثابه یک دشنه به صورت عمیقی وارد قلب روسیه شده است و آمریکا سعی می‌کند قدرت را در این نقطه به دست بگیرد. همچنین آن‌ها سعی دارند بخش‌های جنوبی روسیه را از بخش‌های میانه آن جدا کنند و همیشه در تاریخ دشمنان ما از این مسیر علیه روسیه جلو آمده‌اند و آخرین آن‌ها هیتلر بود که می‌دانید سرنوشتش چه شد.

این کارشناس مسائل استراتژیک روسی خاطرنشان کرد: آن‌هایی که امروز تلاش دارند تا به نوعی وارد روسیه شوند و یا بخش‌هایی از آن را جدا کنند عاقبت سرنوشتی مثل هیتلر پیدا خواهند کرد.

رشتنیکوف با بیان اینکه آمریکا مثل قبل به لحاظ کارشناس و اسلحه به اوکراین کمک می‌کند اظهار کرد: با توجه به این وضعیت هر روز و هر لحظه انتظار آن را داریم تا در یک نقطه مشخص یک جنگ ایجاد شود. آن‌ها کریمه را در معرض خطر قرار دادند. بازگشت مجدد کریمه به روسیه باعث خشم فراوان غربی‌ها شد. من اخیرا با سفیر آلمان در اوکراین صحبت می‌کردم. او گفت که هیچ وقت کاری که برای کریمه انجام دادید را فراموش نمی‌کنیم و من گفتم این کار برای ما علی السویه بود.

وی ادامه داد:‌ آمریکایی‌ها مقامات روسی را در لیست رسمی دشمنان ملت اوکراین آوردند. اولین نفر پوتین است و من نفر بیست و هشتم هستم. در صورتی که من در آن‌جا به دنیا آمده‌ام و خویشاوندانی آن‌جا دارم.

رییس موسسه تحقیقات استراتژیک روسیه در ادامه به موضوع سوریه اشاره کرد و با بیان اینکه مساله سوریه برای ما بسیار مهم است اظهار کرد: ما معتقدیم اگر داعش بتواند بر سوریه غلبه کند مرحله بعد قفقاز و سپس آسیای میانه و سایر نواحی روسیه را هم گرفتار می‌کنند. رییس جمهور ما در بحث سوریه بسیار موضع سرسختانه اتخاذ کرده است و حمایت همه جانبه‌ای از دولت اسد انجام داد و امیدواریم در این رابطه بتوانیم همکاری نزدیکی با ایران داشته باشیم.

این کارشناس روسی مسایل استراتژیک با اشاره به بحث عراق نیز افزود: عراق نیز برای روسیه بسیار مهم است. آمریکا در سال‌های اخیر تلاش کرده تا حضور جدی در خاورمیانه داشته باشد و امروز حضورش را در عراق و کشورهای مسلمان و نیز برخی کشورها در آفریقای شمالی شاهد هستیم. در حال حاضر یکی از این نقاط مهم یمن است و در این رابطه یکی از متحدان آمریکا یعنی عربستان نقش منفی زیادی را بازی می‌کند. ما سعی داریم در ارتباطات خود با عربستان فشار لازم را برای بازگشت از سیاست‌های فعلی‌اش وارد کنیم و نگذاریم عربستان و متحدانش بتوانند مقاومت مردمی را در یمن در هم بشکنند.

وی همچنین به مساله افغانستان در آسیای میانه اشاره کرد و نیز افزود که علاوه بر افغانستان وضعیت نامتعادلی در سایر کشورهای آسیای میانه به ویژه تاجیکستان وجود دارد. در قرقیزستان اوضاع ناآرام است و دورنمای مبهمی در ازبکستان وجود دارد. ما آماده هستیم به همراه همکاران ایرانی نتیجه تحقیقات خود را در حوزه آسیای میانه و قفقاز ارائه کرده و راهکارهایی را برای حل این مسایل ارائه کنیم.

رشتنیکوف با بیان اینکه یکی از اهداف آمریکا سرنگونی پوتین است گفت: دو سال پیش حمله آشکاری برای سرنگونی رییس جمهور ما صورت گرفت اما با شکست مواجه شد و حالا آمریکایی‌ها از طریق متحدان خود تلاش دارند تحرکات جدیدی را صورت دهند و سعی دارند اعتبار رییس جمهور ما را در مقابل افکار عمومی روسیه خدشه دار کنند.

وی با اشاره به تحریم‌های اقتصادی آمریکا و متحدان اروپایی‌اش علیه روسیه گفت: این تحریم‌ها برای ما استفاده‌هایی داشته است و ظرف 10 الی 15 سال به خاطر دلارهای نفتی که کسب کردیم زندگی مرفهی در روسیه برای مردم ایجاد شد و الان این تحریم‌ها باعث شده است مردم پشت سر رییس جمهور بسیج شوند و راه‌های ابتکاری برای مقاومت در برابر تحریم‌ها را جستجو می‌کنیم.

این کارشناس روسی مسایل استراتژیک در ادامه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه اگر داعش در سوریه و عراق پیروز شود ابتدا آسیای میانه را تصاحب می‌کند نه قفقاز را اظهار کرد: ممکن است در درجه اول آسیای میانه در برابر هجوم داعش قرار گیرد و قربانی شود و سپس قفقاز هدف باشد و تا حدودی با این نظر شما موافقم.

وی در پاسخ به سوال دیگر مبنی بر اینکه انتقادات شما به کشورهای منطقه و آسیای میانه و قفقاز تا حدودی به خود روسیه نیز وارد است چرا که پس از فروپاشی به سرعت به سمت آمریکایی‌ها رفت و بر این کشور تکیه کرد اظهار کرد: نباید دوران فروپاشی شوروی و روسیه بعد از آن را با آنچه که امروز در روسیه دنبال می‌شود اشتباه بگیریم. چرا که روسیه فعلی به سمت آمریکا نرفته است و چنین واقعیتی وجود ندارد بلکه در دوره یلتسین این اتفاق افتاد که دوره گذار روسیه به دوران جدید بود. این روند ادامه داشت تا یک رییس جمهور واقعی در روسیه پیدا شد. ما هم اکنون نیز معتقدیم که هنوز صددرصد آن روسیه‌ای که باید باشیم نیستیم. ما باید از خودمان ابتکار عمل نشان دهیم.

وی ادامه داد:‌ اینکه ما باید از خودمان انتقاد کنیم درست است. من خودم یک روز عضو حزب کمونیست بودم. خب نمی‌توانم این مساله را انکار کنم. اما به این معنی نیست که آنچه امروز هستم را نادیده بگیرم. من از اواسط 1980 با عنوان یک مسیحی مومن و معتقدم بوده و هستم و اساسا یادم رفته است که یک کمونیست بوده‌ام. مثلا ما در بحث سوریه شش ماه پیش از طرف ایرانی ها می شنیده‌ایم که باید در بحث سوریه فعال تر عمل کنیم و این انتقاد را پذیرفتیم و حالا این اتفاق افتاده است و ما فعال‌تر از گذشته هستیم.

رییس موسسه تحقیقات استراتژیک روسیه با انتقاد از نبود تعاملات فرهنگی میان دو کشور ایران و روسیه گفت: متاسفانه تعامل فرهنگی حلقه مفقوده روابط ایران و سوریه است اما این نقص فقط از سوی روسیه نیست بلکه ایران هم مقصر است. من به سهم خود آماده هستم در مرکز تحقیقات استراتژیکی که مسئولیت آن را دارم میزبان متخصصان ایرانی برای ارتقا مهارت در موضوعات مختلف باشم. کافی است شما یک بلیت هواپیما بخرید و به روسیه بیایید.

همچنین در ادامه این نشست یکی از حاضران از رشتنیکوف پرسید ادراک و شیوه یا مدلی که روسیه در شرایط جدید درباره ایران دنبال می‌کند چیست با بیان اینکه یک تفاوت اصولی بین ایران و روسیه وجود دارد گفت: باید در نگاهی که به یکدیگر داریم به این مساله توجه کنیم که ایران کشوری مذهبی است و اسلام به مثابه یک دین ملی است و روسیه دولتی سکولار است بنابراین به همین نسبت اگر سیاستمداری معتقد باشیم فرق نمی‌کند که مسیحی یا مسلمان باشیم اما نوع ارتباط‌مان و تعاملات‌مان متفاوت است. بعضی وقت‌ها عدم هماهنگی و ارتقاء نیافتن تعاملات ریشه در مسائل مذهبی و ایدئولوژیک دارد.

در همین رابطه کنسول سابق روسیه در رشت که در این نشست حضور داشت در پاسخ به سوال فوق گفت: ما یک مدل کاملا مشخص و مدون درباره ایران در روسیه نداریم. مدل‌های مختلف توسعه در زمینه‌های مختلف وجود دارد. اما همه کارشناسان و تصمیم‌گیران یک نظر واحد درباره ایران ندارند. اما همه به آن اذعان داریم که ایران کشوری دارای تمدن باستان کهن است و منابع و ذخایر زیادی دارد که به لحاظ اقتصادی قابل توجه است. همچنین بزرگترین و قوی‌ترین کشور در منطقه است به لحاظ نظامی و مهمتر این که دوست قدیمی روسیه است.

رشتنیکوف در پاسخ به سوال دیگری درباره‌ برخورد با داعش گفت: متاسفانه داعش در سوریه به شدت پیش رفته است و سوریه‌ای که الان شاهد آن هستیم شاید 20 سال دیگر روی پای خودش نتواند بایستند و بنابراین شریک واقعی ما در منطقه ایران است. البته در دو کشور مقاومت‌هایی نسبت به نزدیکی دو کشور وجود دارد و در وهله نخست وظیفه اندیشکده‌ها و مراکز تحقیقاتی است که این مقاومت را بشکنند.

وی ادامه داد:‌ ما همه معتقدیم به لحاظ کارشناسی که مدیریت کلان روسیه باید به اهمیت ایران قدرتمند و با ثبات پی ببرد. کشوری در این منطقه از لبنان تا هند وجود ندارد که روسیه بخواهد با آن همکاری استراتژیک داشته باشد جز ایران و اساسا ما انتخاب دیگری نداریم.